Vísir - 03.12.1955, Blaðsíða 4

Vísir - 03.12.1955, Blaðsíða 4
VISIH .•'mxijm nminniviii - »»-m«**««m*»***«*»*ww wxpxxe. D A G B L A Ð Ritstjóri: Hersteinn Pálfisoo. Auglýsingastjóri: Kristján Jénfiío*. Skrifstofur: Ingólfsstræti 3. AfgraiSEla: Ingólfsstræti 3. Sími 1663 (fimm linur). Ctgefandi: BLAÐAÚTGAFAN \lSIB HJT. Lausasala 1 króna. Félagsprentsmiðjan h_f. ÍWWWWIWWVWWWMWMWWWWyWWVWWtfWWVft í Félagsbækur ÞFM fyrir 1955 allar komnar út. Laugardaginn, 3. öesember 1955. IWWSMWMWWWWMWW Ræia Laxness. Eins og venja hefur vérið, minntust stúdentar fullveldis ís- lands með ýmsum hætti þann 1. desember, bæði Háskóla- stúdentar og eins Stúdentafélag Reykjavíkur. Fer vel á því, að stúdentar hafi forgöngu um hátíðahöld þennan dag, sem vissulega verður ávallt talinn merkur í sögu þjóðarinnar, enda þótt 17. júní hljóti ávallt að verða okkar þjóðhátíðardagur. Var 37 ára fullveldisafmælis þjóðarinnar minnzt með ýmsum haetti í útvarpi og annars staðar, ræður fluttar, sungið og þar fram eftir götunum, eins og venja hefur verið um langt skeið. Háskólastúdentar höfðu að þessu sinni fengið Nóbelsverð- launaskáldið Halldór Kiljan Laxness til þess að flytja aðalræðu dagsins. Að þessu sinni var i æðan ekki flutt af svölum Alþing- ishússins, heldur úr útvarpssal, og sýnist sú ráðabreytni sjálf- sögð. Það nær .engri átt, eins og hér við gekkst árum saman, að hóa fólki saman við Austurvöll til þess að standa þar í mis- jöfnu veðri og hlýða á ræður af svölum þinghússins. Þá sýnist og sjálfsagt að efna ekki framár til skrúðgöngu stúdenta frá Stúdentagarðinum niður að Austurvelli. Desembermánuður á Islandi er ákaflega illa fallinn til hópgangna, enda voru skrúð- göngur stúdenta allajafna rytjulegar, örfáir menn, sem af skyldúrækni og harðfengi gengu undir störnufánanum, hvernig sem viðraöi. Félagsmenn fá fimm bækur fyrir aðeins sextíu krónur, qg aukafélagsbækur útgáfunnar við fjórðungi lægra verði en utanfélagsmenn. Allar félagsbækur Bókaút- gáfu Menningarsjóðs og Þjóð- vinafélagsins, fimm að tölu, eru nú komnar út. Eru þær samtals nær hálft níunda hundrað blaðsíður og lausasölu- verð þeirra samanlagt kr. 160.005 en félagsmenn fá þær hundrað krónum ódýrari eða fyrir 60 krónur. Mun óhætt að fullyrða að þetta eru ein hag- stæðustu bókakaup, sem nokk- urt útgáfufélag býður við- skiptamönnum sínum. Þótt kostnaður við bókaútgáfu hafi hækkað verulega, var ákveðið að hafa félagsgjaldið hið sama og í fyrra, og er þar treyst á hinn stóra og skilvísa kaup- endahóp útgáfunnar. Félagsbækurnar eru þessar: 1. Almanak hins íslenzka Þjóðvinafélags* fyrir árið 1956. Aðalefni þess, auk hinnar stór- fróðlegu árbókar, er grein um TryggV'a Gunnarsson eftir dr. Þorkel Jóhannesson, en Tyggvd var um langt skeið einn helzti forvígismaður Þjóðvinafélags- ins og ritstjóri almanaksins. 2. Andvari 80. árg. 1955. Flytur hann m. a. ævisögu Guðmundar Björnsonar Iand- var frá öndverðu þjóðarútgáfa. Henni var tekið fagnandi hendi af bókasnauðu en lestrarfúsu landsfólki, sem var að vakna til meðvitundar um nýja og betri tíma í lok síðustu aldar. Helztu máttarstólpar útgáfunnar voru þeir Jón Sigurðsson og Tryggvi Gunnarsson, sem um langt skeið voru ritsijórar Andvara og Almanaksins. Markmið þessara mætu manna? með stofnun Þjóðvina- félagsins var meðal annars það, að veita þjóðinni fræðandi og menntandi lestrarefni. Þetta sjónarmið stofnenda félagsins hefir jafnan ríkt í útgáfustarf- semi þess, enda er Bókaútgáfa Þjóðvinafélagsins og Menning- arsjóðs fjölmennasta bókaút- gáfufélag landsins. frá Styrktarfélagí lamalra 09 ji: fatfalra. í Svo sem. Þeir eru víst fáir, Islendingar, sem ekki viðurkenna snilld: ]æknis eftir pál v_ q Kolka rithöfundarins Halldórs Kiljans Laxness. Hver sanngjarn maður j Kú taka öll hús áð brenna" víðurkennir leikandi stílsnUId hans og hugmyndaflug, hvað eftir Bai-ða Guðmunds-on og sem stjómmálaskoðunum hans líður, og eru íslendingar almennt grein um Magnús Qissurarson í þeim efnum mjög ólíkir kommúnistum, sem viðurkenna aldrei. skálholtsbiskup eftir dr. Björn þá, sem andvígir eru .lcommúnistum, en hrósa hins-vegar hváða Þórðarson ’ þvættingi sem er, ef hann framgengur af penna kommúnista. j „ ... ' . - ffitt fer helctur ekki milli mála, að HaUdór Laxness er ekki',. 3' .eftf Mlv*ld Ey^ mikill ræðumaður og fátast honum jafnmikið í þeim efnum ,og” lcen la • n y |)égar hann ritar um stjórnmál snöggsoðnar greinar til birtingar1 ln CI ’,ar' Fæ egt y H’htsrit, 5 Þjóðviljaniim. Þá er enginn Nohelsbragur á jafn-ágéetum rithöfunái, énda. þótt kommúnistáhjörðin: ærist af fögnúði. Bæða •Laxáess var á köflum • fjárska: barnaleg og rökfestan • vafasöm. Það vakti t.a, nókkra athýgU, er Laxness lætur menn segja á einum. stað { ræðu sinni: „Eg er þessu máli fylgjandi .í hjárta mínu cg eg skal rejma að styðja það svo litíð bér á, en eg vil ekki iáta béndla mig við það opinberlega, því þá getirr verið,. að eg fái. ekki stöðuna, sem eg er að hugsa. um, ellegar anissi þá stöðu, sem eg hef; eða mér verði synjað um lán sem eg þarf að fá; eða fái'.ekki að fara til Ameríku og verði meira að áegja skammaður í bíöðunum." Þetta finnst Laxness afleitt, og ér ekki , láand.L- En getur verið, að jafn-harðgreindur maður og Laxness skúU ekki finna Mðið ídþéssu, þégár:: því'er 'snúið á húnn? Þegar Laxness er spurður að því úti í Svíþjóð eða Danmörkú, harðneitar hann, að hann sé kommúnisti, heldúr svarar út í hött. Og hann.vill Crédír jgestir, í gærkvöldi kom Guðmundur Baldvinsson söngvari að Grund og söng fyrir heimilisfólkið. því til mikillar gleði og ánægju. • Undirleik annaðist Ólafur Vignir. , Hefir forstjórinn á Grund beðið blaðið að þakka þessum ágætu listamönnum fyrir kom una, og lét um leið þá von 1 Ijós, að þeir verði margir lista- mennimir, sém fari að dæmi þeirra Guðmundar og Ólafs, eiigin afskipti hafa af kommúnistum. Hvers' vegna gerir Laxness það? Ekki vegna þess, að hann missi stöðu sína, eða þá, sem hann ætlar að sækja um, og ekki þarf hann heldur að mjög kunnur brezkur rithöf- undur, þótt þetta sé fyrsta bók samin við alþýðu hæfi. Kafla- heiti bókarinnar erul Jörðin og sólkerfíð. Loftið. Jarðbeltí og,.' landsnytjar. DjTalíf. Hafið o.g landið. Aftast í bókinni eru nokkrar töflur. Þetta er hin fróðlegasta bók, og prýða þana um 100 myndir til skýringar efninu. 4. fslenzk úrvalsrit. Ljóð- mæli Gísla Brynjúlfssonar, val- in af Eiríki Hreini Finnboga- syni og ritar hann einníg ýtar- legan formála um skáldið og ljóð þess. Þetta er 14. bókin, er út kemur í safninu fslenzk úr- valsrit. 5. Saga dómarans, eftir Char- lés Morgan. Höfundurinn er kvíða synjun í banka. En'Laxhess finnst skynsamlegra aðfátast vera annað :en h'ann er, þá er hann heimsækir frændþjóðir okkar, því að húgsanlega' gæti það eitthvað. dregið úr vin- gældunx hans í þessum löndum, sem hann vissulega á mikið nndir. Hinn mikli húmoristi Halldór Kiljan Laxness verður allt 1 «ihu húmorlaus með öllu, þegar talið snýst um stjórnmál. í því á hann'. samúiéfkt méð öðrúrh og yfiriýstum kommúnistum. Þeír látast ævinlega vera einlægir. ættjarðarvinir, allt að því s,ariffal:ar Fjölnisifíanna", eins og Krístinn ;E. Andrésson var eitt.sinn nefndur, en á hínn bóginn hafa þeir ekkert við það áð áthuga, þótt hvert ríljið a£ öðru sé svipt sjálfstæði sínu í austanvefðri Evrópu, eins og dæmin sanna. Þeir, sem sárast kvaxta uudan hersetu hér af hálfu Banda- ríkjamanna, sem hér dvelja vegna skuldbindinga okkar við NATO, fagna hersetu og undirokun armarra smáþjóða álíunnar, ef því að þaf eru það Rússar sem sitja með her manns og beita þjóðirnar ólíkum tökum en við hér Ireima eigum að venjast. Þá þagnar talið um sjálfstæði og fullveldi. í þessum efrium húgsaf og talar Halidór Laxness nákvæmlega eins og jupphafi verið kjörviður útgáf- þeir kGrnmúrustar, sem hann afneitar úti í Dánmörku og Sví- junnar, og ér því ekki fjarri, að þjóð. Þegs-vegna tökum við ræðumanninn Laxness ekki alvar- miða aldur hennar við útkomu ‘íega, .euda;.þú|L^^dáuni£^;^ð nwPgnm. bókum hán,s. - . þessa iperka. tímarits. : •. L > t1/ •■;•"' ' ★ í Bókáútgáfa Þjóðyinafélagsips hans^ er út kemur á íslenzku. Er þetta hin athyglisverðasta saga og fjallcu- um það, að auð- ur og hamingja' fylgjast ekki ætíð að, og hið síðarnefnda verður sjaldan keypt fyrir pen- inga. Bókin vekur menn tiLum- hugsunar utó hin margiúslegu vandamál mannlégs lífs. Sira Gunnar Arnasqh /hefir snuið bókinni á íslenzku. Með þessum árgangi félags- bókanna kemur út 80. árgang- urinn af Andvara, tímariti Jóns Sigurðssonar. Það má því segja,, að bókaútgáfa Þjóðvinafélags- ins eigi 80 ára afmæli um þess- ar mundir. Andvári hefir frá vinnp ql!s- ar störf - ér> þob paff eliki o& skoto pær neiJf. Niveobæiirúrþví, 1 SkrifsJofulofl og innivero gerir hOð yöor föla og purro. Niveobætirúrpvi. Slæmt veöur genir fiúb yöor hrjúfo og stökfo bætír úr því .MAfiGt á &AMA STAJf Kíæðið dreng- ina í g6S og hlý nærföt. L H. Mtiller kunnugt er ’af jj,‘ blaðafregnum hefur Styrkt- jj| arfélag latnaðra og fatlaðra jj| fest kaup á húseigninni í|| Sjafnargata 14 til þess að reka þar lækningastofur til Ij; eftirmeðferðar. fyrir lömun- Ij; arsjúklinga. Nú er unnið aðlj; nauðsynlegum breytingum Ij; og lagfæringum á eigninni. Ij; Mun öllum Ijóst, hve brýn Ij; þörf er á að þessi starfsemi Ij; geti nú hafizt sem fyrst til I>' þess að þeir, sem lamazt hafa Ij; í yfirstandandi mænusóttar- J" faraldri geti fengið góða í! eftirmeðferð eins fljótt og í unnt er. Félagið hefur fest kaup áj" öllum nauðsyiilegum. lækn- jl' ingatækjunx og húsbúnaði, en nú skortir það fé til þess j, að greiða ýmsar vörur ogjl' vinnu vegna breytinga og jl! Iagfæringá á Ixúseignimxi. |J! Stjórn félagsins beinir því j| eindregnunx tilmælum til <J! allra Reykvíkinga um að 'J þeir styrki liú þessa starf- <J! semi með beinum fjárfram- jjj lögum. Féiaginu barst ný- lega 1000 kr. áheit frá ó- Ij; nafngreindunx foreldrum, sem létu þess getið að gjöfin jj væri þákklætisvottur fyrir íj það, hve skjótan og góðan I bata sonur þeirra fékk eftir I að hafa veikst lítilsháttar af I lömunai’veiki. Þannig mætti j fleiri hugsa og géra. f Eftirtalinna vara þarfnast f félagið nú en .þö aðeihs ör-f lítils nxagns af hverri teg- jj und: Cement, steypUstyrkt- f arjárn, timbur, einangrunar- f kork, múrhúðúnarnet, bað- jj flísar, rör og fittirigs, kranar, J,' handlaugar, málriing, raf- jl lagnarefni, rafmagnsvatns- dæla, handklæ-Si, handsápa, þvottalögur, brennsluolíu, raforka, heitt vath, uppsetn. s' síma, símaáfhot o. fl. Flest af þessu er ætlað til bygg- J ingar sundlaugar í kjallara hússins en annað til rekst- urs. Félagið beínir þeim til- mælum til stjórnenda og’ í eigenda þeirra fyrirtækja, sem verzla með ofangreind- ar vörur, að gefa félagiixu, þó ekki væri meira. en semí svaraði 1000 kr. virði af ij hverri tegund. Sími félagsins á Sjafnar-. gtu 14 er 82904. Starfsmað- ur félagsins, Gunnar Jó- f hannsson, frá Varmalæk, jj mun veita viðtöku tilkynn- J< ingxun um framlög og láta f senda eftir þeim, ef óskað f er, én annars má senda þau jj ; á Sjafnargötu•. 14.,;s .; , , • Jj Þá muff li'arin 'Kririgjá- í í Jj; fyrirtæki og, spyrjast fyrir jl unx vörugjafir með tilvísun <! til þessarar orðsendingar. jj Hjálpið » baráttunni gegn lömunarveikmni! I; Með fyrírfram Jbakklæti jj jl tií allra gefenda, <J St)dm Styrktarfélaqs \ lamadra ij og fsMa&m. ;I

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.