Vísir - 13.02.1956, Qupperneq 6

VÍSIR
Mánudaginn 13. febrúar 1956
)WUWWVlft^VMVWWWSWWVftWWWWWWVWWWWt
I DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur)
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Móðu rmáisþált u r.
Sögnin að forða er oft rang- merkir því ekki oft, þ. e.
lega notuð í merkingunni að
koma í veg fyrir, afstýra. Oft
er sagt og ritað: Hann íorðaði
slysi, lögregan forðaði vand-
ræðum. Fyrirsögn í blaði:
„Með skynsamlegum ráðum og
hjálp nágranna tókst að forða
mikluni heybruna.“ Öll þessi
dæmi eru röng. Forða merkir
að bjarga. Forða slysi merkir
því að bjarga slysi,
vandræðum að bjarga vand-
ræðum. En hvorki slysum né
vandræðum. er forðað (bjarg-
að), heldur er þeim afstýrt,
Undanfarnar vikur og mánuði hefur mikið verið rætt um' komið í veg fyrir þau. Hann
hinar miklu fyrirætlanir Egypta um að reisa. risavaxa lÍOm í ve& fyrir slys, afstýrði
stíflu í Níl. Verður þetta nýja mannvirki skammt frá stiflu Þv*> lögreglan afstýrði vand-
þeirri við Assvan, sem Bretar reistu endur fyrir löngu og var þá ræðum, heybruna var afstýrt
ein mesta framkvæmd heimsins. Og nýjan stíflan á ekki að
verða minni, því að hún á að verða mesta mannvirki, sem
nokkru sinni hefur verið ráðizt í, svo að pýramídarnir egypzku, 1 mennt á þessum eða þessum
er um margar aldir voru mestu framkvæmdir sögunnar, verða ’ stað> að það hafi fjöimennt ó
nú að dvergsmáum grjóthrúgum í samanburði við hana, og hún j staðnum. Þetta ætti að forðast.
á þar að auki að bæta lífskjör egyzku þjóðarinnar til mikilla j gögnin að forða táknar hreyf-
muna, þegar hún verður komin í gagnið eftir svo sem hálfan ingu iikt Qg sagnirnar koma.
mannsaldur.
Hjátpsemi kommúntsta.
Oft er sagt, þegar rætt er
/
, um, að fólk hafi verið fjöl-
sjaldan. Þeir, sem segja ekki
ósjaldan, ætla undantekning-
arlaust að segja ósjaldan, en
neitunarorðið ekki kemur inn
í setninguna fvrir klaufaskap.
Hugmynd þeirra er að skrifa
eöa tala tilþrifamikið mál, og
fyrir því telja þeir of hvers-
dagsíegt að nota orð eins og
oft. oftlega. Þeim ætti þó að
forða inægja að nota þau orð, úr því
| að þeir kunna ekki með orðið
ósjaldan að fara.
Er rétt að segja . . . .lyfta
byrðinni af þjökuðum þjóðum.
Ymsum mun virðast, að ekki
sé um alvarleg mistök að ræða,
en þó er hér ekki allt með
felldu. Byrði er- lýft þannig, að
hún er tekin í fangið, þunga
er lyft af jörðu, bagga er lyft
af klakki. Lvfta merkir að
hefja eitthvað upp. En í dæm-
inu, sem nefnt var, er um að
ræða byi’ði í óeiginlegri merk-
Hér er bví bersýnilega í mikið ráðizt, og ekki nema eðlilegt,
þótt Egyptar, fátæk þjóð, geti ekki klofið kostnaðinn án nokk-
urrar aðstoðar erlendis frá. Fyrirætlanir þeirra hafa líka orðið
til þess, að kapphlaup hefur orðið um að verða þeim að liði, og
lauk því í síðustu viku, eins og' kunnugt er af fréttum. Það menntu ® námskeiðið (ekki á
vöru Sovétríkin, sem komu kapphlaupinu af stað, er þau tóku
skyndilega að veita þjóðum við austanvert Miðjarðarhaf aðstoð
i ýmissi mynd, og buðu meðal annars Egyptum að hjálpa þeim
um fjármagn til að hrinda hinu.mikla fyrirtæki í framkvæmd.
Hafa þeir vitanlega haft það í huga, að Egyptar kynnu að
endurgjalda aðstoðina með meirá en gulli einu, svo að hagnaður
gæti orðið rnikill af hjálpinni.
Vestrænu þjóðirnar tóku líka viðbragð, þegar Rússar fóru ' Það fytir fulloiðið fólk, og það
á stúfana, og mátti lengi vel ekki í milli siá, hvor aðilinn mundi . a opinberum vettvangi, að það
verða hlutskarpari, en nú eru þó úrslitin fengin. Hefur það ,^®1 e^a rlil engu betia ne
crð þó ekki farið af ríkjum kommúnista til skamms tíma, að (rettara oiðasamband, og á ég
þau væru sérstaklega greiðvikin, eða teldu ástæðu til að veita,Þar _ merkingaileysuna
öðriun ríkjum aðstoð til einhverskonar nauðsynlegra fram- ^^ki ósjaldan. I báðum þessun.
kvæmda. Hefur það verið sönnu nær, að kommúnistar hafi dæmum koma fyrir tvö neit-
sýnt tómlæti gagnvart öðrum þjóðum og lífinn áhuga hafti51"^' sem vinna hvoit á
ingu þess orðs. þ. e. erfiðleika
fara. Enginn segir, að fólk hafi eða slíkt. Slíkri byrði er létt,
komið á staðnum, heldur kom- j en eigi lyft, eða að minnsta
ið á staðinn. Á sama hátt á að kosti virðist viðkunnanlegra
segja, að fólk hafi fjölmennt á að taka svo til orða. Sögnin að
staðinn. Unglingarnir fjöl-1 létta rherkir bæði að g'era eitt-
námskeiðinu), voru fjölmenn-
ir á námskeiðinu.
Stundum kemur fyrir, að
börn segi eitthvað þessu líkt:
Ég skal ekki aldrei leika mér
við hann framar. Brosir fólk,
er það heyrir slíkt. Þó kemur
hvað léttara og hefja eitthvað.
Erfiðleikabyu'ðin er gerð létt-
:ari, henni er létt, en ekki lyft
ítipþ: Þannig' hefði að minnsta
kosti verið til orða tekið á ís-
landi áður um slíkar byrðar,
og væri betur, að' svo yrði á-
fram, hitt væri að hverfa frá
hinu fagra til hiris verra.
Sumir segja, að fólk lyfti
sér upp, aðrir að það létti sér
upp, þegar það varpar frá sér
hversdagsleikanum, skemmtir
sér. Upprunalega er að nota
sögnina að létta hér, enda fer
hún merking'ai'lega betur í
þessu sambandi. Hitt er þó
fyrir framförum hjá þeim, þar til þeir fengu skyndilega ágæta
hugmynd á síðasta ári, og framkvæmdu hana þegar — að selja
Arabaríkjum vopn.
I»ar kom hinn raunverulegi hjálparvilji kommúnistaríkjanna
í ljós. Kommúnistar tóku að sér hlutverk vopnasmiðanna og
morðtólasalanna, sem þeir hafa lýst hvað mestri fyrirlitningu
á. og þeir hafa verið iðnir í því hlutverki. Tilgangur getur
vitaskuld aðeins verið einn — að vopnin verði notuð, látin tala,
hrinda af stað styrjöld. Og svo standa kommúnistar upp á al-
þjóðafundum og lýsa því með hjartnæmum orðum, hversu
mikið þeir leggja á sig við að draga úr viðsjám í heiminum.
þeir beri klæði á vopnin og vinni einlægt friðarstarf með öllum
þjóðum.
i föst málvenja víða.
móti öðru. Ekki aldrei hlýtur
að merkja stundum. Osjaldan
merkir oft. Ekki ósjaldan
WW«VVWVVWVWSWWVWi1AWWWVWV.n
kflAWWíVW
M^ini «í iasfiit r í í/«í/:
Jón Gissurarson,
skólasijóri'
Aukning bátaflotans.
Jón Gissurarson, skólastjóri
Gagnfræðaskólans Við Lindar-
götu, er fimmtíu ára í dag.
Starf kommúnista hlýtur að vera ákaflega mikils virði fyrir ! J6n er fæddur að Drangshlíð
þá, sem leitast við að vinna að friði í alheimsmálum. Er því Undir Eyjafjöllum, sonur Gu'ð-
undarlegt, að merni af því tagi skuli ekki vera taldir verðugir jfinnu ísleifsdóttur Ijósmóður
þess að hljóta friðarverðlaun Nóbels ár eftir ár. En þeir fá þá 0g Gissurs Jónssonar bónda og
friðaryerðlaun Stalins í staðinn, og virðist það mjög vel við- hreppstjóra þar. Jón gekk í
eigandi. Menntaskólann í Reykjavík og
útskrifaðist þaðan vorið 1929,
en síðan stundaði hann háskóla
nám í Þýzkalandi.
Að námi líoknu lagði Jón
Fjölmargir nýir véíbátar hafa bætzt í skipastól landsmanna slun<f a kennslustörf hér heima
að undanförnu og hefur þar ýmist verið um innflutta °6 varö skólastjóri Gagnfræða
báta að ræða eða báta, sem smíðaðir hafa verið hér á landi. J-Skólans við Lindargötu, er
Hefur bátunum fjölgað svo ört að undanförnu, að varla hefur ilann var stofnaður, en áður
liðið nokkur vika, án þess að sagt væri frá því, að bátur hefði Þaiði hann veiið yfiikennaii
líomið i hina eða þessa verstöðina, og væri þar um nýjan farkost vl® Gagnfræðaskóla Reykja-
að ræða, er mundi framvegis draga björg í bú fyrir landsmenn. Y’íkur (Ingimarsskólann) °S máliuu 1 Yestur-Pýzkaiandi,
F'iiio-i.i 1 't , , .., i * |kennt í fleiii skólum. Jón ei en tii þegs hefur hann fengið
Fjolgun batanna er gleéilegt takn þess, að menn hafa ekki kvæntur Onnu Þórðardóttur, _tvrk frá mPnntamálaráð>mevt-
giatað trunni a utveginn, þótt hami eigi við ýmsa erfiðleika að ættaðri úr Hafnarfirði ■ ' - p n " , . ,
" n. , , veram*-Þess, að menn hafi tru a þvi, j Jón er maður fáskiptinn um með fjölskvldu sinni.
so aiJabrogo niuni batna, or fra líður og gildi friðunarlinunnar ■ annarra hagi, on einarður í í
kemur betui í Ijós. Afli, er þegar farinn að glæðast á grunn- ; skoðunum og hinn færasti mað j Skólabræð^r, starfsfélagar
miðum vegna þeirrar sjálfsögðu ráðstöfunar og enginn vafi er á ur J. sínu starfi. Hann er er- 'og aðrir vinh' senda Jóni hlýj-
því, að það ei aðeins byrjunin. Aflatregða ætti þá ekki að þurfa lendis um þessar mundir, því ar kveðjur á þessum afmælis-
að standa útveginum iyrir þrifum, og er það undirstöðuatriði, að hann hefir fengið eins árs 'jdegi hans, en heimilisfang
að fiskur sé í sjónum. Hinu ættum við svo að geta ráðið sjálfir frí frá störfum, til þess að hans er Eberhardstrasse 58,
£, 5 mestu, hvort afiinn nægir til þess að framfieyta þjóðinni. kynna sér nýjurigar í skóla- Rottenburg, Neckar.
Það fer að líða aS þvi aS dreg
ið verður í happdrætti lieimil-
auna, einhvcrju glæsilegasta
happdrætti, sein efnt liefar ver-
ið til liér á landi. Iíappdrætti
heimilanna, sem er á végnni
Landsmálafélagsins yarðar, hef-
ur að ypnum vakið mikla eftir-
tekt og eftirvæntingu, því þat'
eru glæsil'egir munir fáanlégir,
ef heppnin er með, cr samt
bezt að segja. Vinningarnir eru
alls konar liúsmiinir í fyrsta
flokks lieimili, dagstofusett, borð
stofullúsgögn, eldhústæki öll, og
auk þess í einum drætti eitt full-
komnasta heimilisþvottahús, sem
til mun véra. Allt eru þetta rauii
ir gagnlegir í bezta lagi og ein-
mitt þeir munir, sem alltaf hljóta
að koma sér yel að eignasl,
einkum þegar von cr til að éign-
ast þá fyrir aðeins andvirði <eins
happdrættfsmiða..
Skoðið munina.
Öllum gefst kostur á því að
sjá og kyrina sér þessa eigulegu
vinninga liappdrættisins, þvi
þeir eru og verða áfrani til sýnis
í sýningarglugguin Morgunblaðs
hússins í Aðalstræti 6. Þar hefur
iika verið margt um manninn
undanfarið, því þótt málefnið sé
gott og niikill áhugi manna að
stuðla að starfi og velgengni
Varðar með framlögum síinum,
vilja menn líka gjarnan skoða
þá fallegu muni, sem heppnin
ef til vill veitir manni, þegar
dregið verður í liinu glæsilega
happdrætti. Það væri sannarlega
ekki aníalégt að verða fyrir
heppninni og fá einn þessara
vinninga. Einn vinningurinn er
t. d. fullkomin borðstpfuhúsgögn
með góífteppi, svo glæsiieg að
alls staðar niyndu sóma sér, og
eins niá segja um svefnhertíergis
liúsgögnin og stofuhúsgögnin.
Einstakt hljóðfaeri.
ög svo er einn vinningurinn
útvarpsgrammófónn af allra
beztu og fullkomnustu gerð, scm
vai-t mun eiga sinn lika hér á
landi. í þessu tæki, sem er mik-
il prýði í hverri stofu, er sam-
einað fyrsta flokks útvarpstæki,
grammófónn og segulbandstæki.
Það er .sannarloga eitthvað 'fyrir
þá, seni hljómlistinni unna. Allt
eru þetta niunir, seni alla láng-
ai' til þess að eignast og keppa
að koma sér upp með tíð og
tíma, að minnsta kosti í ein-
liverrí mynd, þótt mörgum tak-
ist ekki að eignast jal’n dýr og
fiillkomin tæki, En i þessu
happdrætti er öllum gefinn kost-
ur á því að eignast munina, ef
þeir ern forsjálir og tryggja sér
miða í tíma.
Ujipselt.
Það þyrfti því erigan að furða,
þótt vænta megi þess að bráð-
lega verði skýrt frá því að all-
ir miðar sé uppseldir í happ-
drættinu, en verði svo ekki, jafn-
vel jiótt aðeins cinn miði verði
eftir óseldur, verður hann ekki
með, þegar dráttur fer fram. Því
er iiefnilegá héitið, og vérður
éfnt, að aðeins verði dregið'uin
þessa glæsilégu vinninga úr mið-
um, sem raunverrilegá liafa verið
seldir. Fylgzt er nieð frá degi tii
(iags livað ióselt er af miðum, og
þau niiiner, scm seld erri, skrif-
uð niður, allt til þess að auka á
öryggið fyrir yiðskiptavinina.
Eins og sagt var i upphafi fer
óðum að slyttast sá timi, þangað
til drcgið verður, og æltu menu
nú ekki að láta uridir höfuð leggj
ast að tryggja sér 'iriiðá. — 'ki’.