Vísir - 27.06.1957, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 27. júlí 1957
VISIB
5
r
Esienzk gestrisni einkenndi uppsogn
menntaskólans að Laugarvatni.
Enn er skólabyggingin
skammt á veg komsn.
,.Eí nafngiftin á stóru vötn-jSveinn bauð mér að vera við(
unum tveim hér í dalnum hefði, skólauppsögn á Laugarvatni
á sínum tíma brenglast þannig,'þann 15. júní, er hann útskrif-
að Apavatn hefði verið nefnt1 aði fyrstu stúdentana, sem
Laugarvatn og Laugarvatn ^ settust í Menntaskólann á Laug-'
Apavatn, hefði a. m. k. aldrei| arvatni, eftir að hann var form-
orðið menntaskóli á þessum lega stofnaður þann 12. apríl
stað. Það hefði nefnilega verið| 1953, og hafa notið handleiðslu
gersamlega útilokað að tala um skólameistarans alla sína
mætti, víðsvegar af landinu.
Og það varð ekki ráðið annað
af svip þessa fólks en að allir
væru jafnir. ráðherrann og kot-
bóndinn, íyrirmaðurinn og
frumbýlingurinn. Allir voru
þarna jafn ríkir ,jafn ánægðir

menntaskólann á Apavatni.“
Sveinn Þórðarson, skóla-
meistari á Laugarvatni, átti
þennan brandara. Það var um
þetta leyti, sem sýslufundur
Arnessýslu var haldinn aö
Laugarvatni á dögunum að eg
sat í stofu hans, ásamt tveimur
öðrum gestum, merkum Árnes-
ingum og margt bar á góma.
Umræðuefnið hafði einmittl
verið Laugarvatn—Skálholt, en1
raddir hafa verið uppi um það
að flytja bæri menntaskólann
frá Laugarvatni í Skálholt.
Nú var það að eg ætlaði að
fara að skjóta inn í brandaran-
um um kerlinguna og þriðja
^vatnið hér í nágrenninu, Svína-
vatn’, sem sumir kalla Apavatn.
Gamla konan hélt því nefni-
lega fram að merkingin væri
nokkurnvegin sú sama, hvort
menntaskólatíð.
Ekið í hlað
á Laugarvatni.
Er eg ók í hlaðið á Laugar-
vatni þann 15. júní, og varð
hugsað til hinna ungu væntan-
legu stúdenta, þá varð mér á að
hugsa með sjálfum mér, að hér
ættu þeir allir að geta. tekið
„láð“, hér hlyti að vera dásam-
leg skilyrði til þess að nema,
teiga af vizkubrunninum í ró
og næði, án þess að „þurfa“ aö
láta glepjast af hinum annars
dásamlega heimi, með öllum
sínum gæðum og listisemdum.
Svo rölti eg í áttina til gam-
als kunningja míns, sem þarna
býr og sem tók stúdentsprófið
sitt fyrir einum 55 árum, ef eg
man rétt, við gamla latínuskól-
Frú Þórunn Hafstein.
sem vatnið væri kennt við ann í Reykjavík — eða var Hinn
svein eða svín og líklega hefir J almenni menntaskóli þá kom-
hún ekki haft góða reynslu af inn til sögunnar? — og nú rifj-
karlmönnunum, en við getum aðist upp fyrir mér ýrtiisiegt
þó huggað okkur við það nú- frá góðum gömlum dögum hér
tímakavalerarnir, að það mun á Laugarvatni og raunar einn-
vera nokkuð langt siðan þetta ig frá síðari tímum og skil nú
var sagt, það er jafnvel talið,
að þá
holti.
haíi verið skóli í Skál-
Það gafst þó ekki tími til að
minna á gömlu fyndnina að
þessu sinni, því nú hafði skóla-
meistarinn látið af „léttara
hjali“ um þessi mál, ræddi þau
nú í fullri alvöru og raunar af
nokkrum þunga. „Nafnið, og
staðurinn Skálholt, er út af
fyrir sig ekki lítils virði,“ sagði
dr. Sveinri, „en
aðalatriðinu, sem er
skólinn, vöxtur hans og við-
gangur og þau skilyrði, sem
nemendur og kennarar eiga viö
að búa. Gleymum ekki öllum
þeim mörgu'atriðum, sem sam-
skyndilega ekkert í því, að hér
skuli bókstarflega nokkur
,.nenna“ að fást við bóklær-
dóm. Hugurinn reikar til bát-
anna á fögru vatninu, sem
sigldu fullum seglum um þvert
og endilangt vatnið, — þegar
ekki var þá gripið til kappróðra
bátsins —, skautasvellsins að
vetrinum, skógartúranna að
vori og sumri, gufubaðsins og (
sundlaugarinnar —. En nú er
eg farinn að nálgast húsmæðra-
r\
SÁÍ-ý:;
Sveinn Þórðarson.
og jafn
minnnzt
er ekki
þakklátir. En þegar
er á írumbýling, þá
vist, að neinn þeirra
glemum ekki jslcó]ann beygi nú til vinstri að
sjálfui kunningjafólks míns og
| hafi þarna ver!ð mættur um-
fram þá nemendurna og kenn-
arana og er-i «erður því neit-
hugurinn kemst í samt lag og að’ að allmikill .frumbýlings-
eg verð sáttur við þá tilhugs- bla§ui el a menntaskólahúsinu
un, að hér á þessum stað hljóti a Laugaivatni, þcim hluta þess,
að vera gott að vera og gott að
sem þegar cr reistur.
jum hinir 27. Sérhver þeirra síð-
asttöldu hefir lítinn þöggul
meðferðis og gott er til þéss að
vita, að bruninn hjá „húfu-
smiðnum“ í Ingólfsstræti á
dögunum skuli ekki skyggja á
gleði þessara ungmenna hér í
dag.
Síðan stígur skólameistarinn
i stólinn. Hann er frjálsmann-
legur og glaður í lund. Talar að
vísu um byrjunarörðugleikana
hér við skólann síðustu fjögur
árin og tengir það hóflega mikið
fyrsta áfanga stúdensins út í
lífið. Síðan minnist hann glaðra
og góðra stunda og einkum
virðast hinar föðurlegu áminn-
ingar þessa menntaða og reynda
skólamanns hafa djúp áhrif á
hinar ungu og í dag viðkvæmu
sálir. Þá hefst afhending próf-
skírteinanna og er það einkar
geðfelld athöfn. Skólameistari
nefnir nafn stúdentsins, sem
síðan gengur fram. Einkunnir
lesnar, nokkur persónuleg orð
til hvers nemanda, þakkir og
árnaðaróskir. Maður hefir
stundum á tilfinningunni, að
þeir séu einir í salnum, skóla-
meistarinn og nemandinn, sem
hann nú er að kveðja. Síðan er
gengið aftur til sætis; það
Iskrjáfar lítið eitt í bréfi, nýjum
'hvítum kolli skýtur upp og það
hyllir undir nýjan háskólaborg-
ara.
Loks ganga stúdentarnir
fram fyrir - kennara sína og
samkomugesti, ásamt Þórði
Kristleifssyni, söngkennara. Og
nú er sungið fullum hálsi „In-
teger vitae“ og er það verðugt
„postludium“ þessarar sam-
komu.
Sönn íslenzk
gestrisni.
Á menntaskólanum á Laug-
arvatni ríkir sönn ísl. gestrisni
og nú bjóða skólastjórahjónin
öllum samkomugestum til sam-
sætis í matsal héraðsskólans, en
þar njóta menntaskólanemar
ennþá sinnar líkamlegu fæðu.
Hér er veittur góður beini og
ræður fluttar. M. a. flytur Ey-
steinn Jónsson, ráðherra, nokk-
ur þakkarörð, af hálfu aðstand-
anda nemendanna, til þeirra
skólameistarahjónanna og kenn
ara menntaskólans.
Og enn ríkir hin sama gest-
risni og sama viðmótið er setið
er heima á hinu glæsilega heim
ili þeirra skólameistarahjóna,.
að afloknu samsætinu í héraðs-
skólakjallaranum. • En nú er
ekki til setunnar boðið, þvl óð-
um nálgast brottfararstundia
og blaðaviðtalið við skólameisi-
arann fer fyrir ofan garð og
neðan vegna annríkis hans, sem
enn hefir í mörg horn að líta.
En skólameistarinn bætir mér
og lesendum „Vísis“ þetta
margfaldlega upp, með ágætri
grein um fyrstu fjögur árin í
starfi Menntaskólans á Laugar-
vatni, sem birzt hefir hér í
blaðinu.
Nokkurt tóm gefst til að
ræða. við skólameistarafrúna..
I Frú Þórunn Hafstein. er gáfuð
og menntuð kona, sem sómir sér
vel á þessum stað. Hún er ekki
ánægð með aðbúð þá, sem þessi
æðri menntastofnun á við að
búa.
Það er gert ráð fyrir að
menntaskólinn sé byggður í
i þrgnnu lagi, segir frú Þórunn.
Jmér. Fyrsti hlutinn er sá, sem
þegar er byggður þótt langt sé
■ í land að frá honúm sé gengið,
jeins og til er ætlast og einkum
|háir það starfsemi allri mjög,
|hve dregst að koma matsalnum
á neðstu hæðinni í stand og er
þetta auk þess allmikið fjár-
hagslegt. atr'ði fyrir nemendur.
„Þá er ortið mjög aðkallandi
að byggja miðálmuna svoköll-
uðu. Þar verða meðal annars
nemendaíbúðir og kennara. —
Undirstaðan að þeirri byggingu
er þegar steypt og fé til þeirrar
byggingar mun Alþingi þegar
hafa veitt, eftir því sem eg
bezt þekki til, og raunar held
eg'að vanti ekkert annað í dag
en nafn húsameistara rikisins
til þess að áframhaldandi fram-
kvæmdir geti hafizt. Þriðja
álman er svo fyrirhugaður
samkomusalur og gera má ráð
fyrir, að einhver dráttur verði
á því, að hann verði byggður,
enda ekki eins aðkallandi.
Eg efast um að nokkur skóli
eigi við eins erfið kjör að búa
hér á landi í dag og
Menntaskólinn á Laugarvatni,"
segir frú Þórunn, „en allt stend-
ur þetta vonandi til bóta í ná-
inni framtíð,“ segir hún að lok-
um, og þökk sé þeim skóla-
meistarahjónum fyrir ágætan.
dag.
| St. Þ.
nema fyrir upprennandi æsku
anlagt mynda útkomuna, þ. e. þessa lan(js.
a. s. árangurinn af starfi okkar
kennara og nemenda."
Eitthvað á þessa leið komst | Fvrirmaðurinn og
skólameistarinn að orði og hann frumbýlingurinn.
ræddi raunar margt fleira í Upp úr hádegi fór fólkinu að
þessu samþándi. sern hér verð- fjölga uppi við Menntaskólann
ur ekki tilfært, þar sem hér j á Laugarvatni og hinir 27 stú-
var alls ekki um neitt blaðavið- dentar, sem útskrifast áttu
tal að ræða. þennan dag, fóru að taka á mót;
Þetta varð þó til þess, að dr. vandafólki sínu, sem þarna
Bústaður skólameistara að Laugarvatni.
1 Þarna er bóndi ofan úr borg-
jfirzkum dal, ásamt konu sinni.
|Það var á fyrstu árum héraðs-
s.kólanna. sem eg gisti stundum
já heimilinu lians, og var hann
þá unrur piltur. Taldi eg hann
þá gáíaðasta og f róíasta. mann,1
^sem cg hafði kynnzt, en engrar
framhaldsmennfúriar nun liann
hafa notið. Eitt sinn man eg að
hann sagði eitthvað á þessa lcið:
„Þeir eiga gott. sem -fá að fara
'á þessa nýju skóla, mikil ósköp
held eg að hægt sé að> læra
þar.“ En hcima sat hann. þótt
tveggja brað .a lians muni lengi
verða minnzt, sem frems'u
menritamanna þjcðarinnar,
hvcr á sínu svili. Nu er hann
kominn til að vera við skóla-
uppsögn á Laugarvatni, en.son-;
ur hans er hir semídux á- stú-
dentsprófirm og ga* munurinn
ekki oiðið- minni á þei’rri dúx-
urmm.
Safnast cr nú .samaa í -salar-,
kynnum skólans. Hátíðlegt í
íasi gengur í'úikið tii ^etis^eink
Óskað eftir áfengislausum,
opinberum veizlum.
Frá störfum Stórstúkuþings í gær.
Á stórstúkuþingi í gær voru
fjörugar uniræður lun skýrsiur
énibættismanna, tiUögur reglu-
hagsnefnar og' áfengislag'anefiid-
ar.
Taldi stórstúkuþingið æskilegt
og eðlilegt að' samstarí áfengis-
varnaráðs, landssambandsins
gegn áfengisbölinu og Stórstúk-
unnar verði sem nánast og sjálf-
sagt sé að þessir aðilar haldi
uppi svo víðtækum almennum
áfengisvörnum, sem frekast
verður við komið.
Stórstúkuþingið beindi því til
íramkvæmdanefndarinnar aö
vinna að víðtæku samstarfi Stór-
stúku. kirkju, skóla, kennara,
ungmennafélaga og kvennasam-
taka og óskaði eftir því, að þess-
ir aðilar taki m.a. til rækilégrar
athugunar hvernig árangursrik-
ast megi flytja æskulýðnuin lífs-
viðhorf kristinnar trúar og siíT-
gæðis.
Stórstúkuþingið fói fram-
kvæmdanefndinni að hefja á
þessu' ári athugun og undirbún-
ing á stofnun og starfrækslu
vinnuhælis fyrir áfengissjúkl-
inga, þar sem hjúkrunarhælt
Bláa bandsins fullnægir ekki
þörfinni í þessu efni, þrátt fvrir
góða starfsemi.
í tillögum afengislaganefndar
er fjallað um hið opinbera
ástand i áfengismálum íslend-
inga og telur nefndip og stór-
stúkuþingið að mikiir misbrestir
sé á framkvæmd gildandi áfeng-
isiaga í ýmsum efnum.
Þá samþykkti stórstúkuþingið
að skora á ríkisstjórn að auka
tolleftirlit í þorpum og kaiiptúa-