Vísir - 26.11.1957, Síða 1

#7. árg.
Þriðjudaginn 26. nóvember 1957
278. tbl,
ápœe. eSSe p 9
Sjo mlipgisr dollara.
Blöð stjórnarinnar hafa hvorki viljað játa né neita, að
leitað hafi verið eftir Iáni af liendi íslenzku ríkisstjórnar-
innar hjá þátttökuríkjum í NATO. Ekki er gott að segja
hvað því veldur, að enginn fær um þetta að vita. Líklega
er ástæðan sú, að stjórnin hefur elcki viljað láta vita um
þessa málaleitan til NATO eftir allt sem á undan er gengið.
Nú mun mega fullyrða, eftir mjög góðum heimildum,
að ríkisstjórnin hafi þegar fengið ákveðið loforð fyrir láni,
að fjárhæð SJÖ MILLJÓNIR DOLLARA (nærri 115 millj.
kr.) sem tekið er hjá Bandaríkjunum og Vestur-Þýzkalandi.
Ekki er vitað hvers vegna aðeins þessi tvö stórveldi taka
þátt í lánveitingunni, en getið er þess til, að formsatriði
hafi valdið erfiðleikum.
Ætti nú að vera kominn tími til fyrir ríkisstjórnina að
skýra þjóðinni frá þessari lánveitingu sem svo mikil leynd
hefur hvílt yfir.
Friðrik í 2.-3. sæti
i Wageningeu.
Vann biðskákina við Alster í gær.
Friðrik Ólafsson tryggði sér
2.—3. sæti á skákmótinu í
Wageningen í gær með sigri
sínum á Alster. Hefur hann nú
13 vinninga og hefur nú lokið
öllum skákum sínum og teflt
einni skák meira en hinir.
Keppnin í Wageningen er
svæðakeppni. Alls eru fjórar
slíkar keppnir í Evrópu. Hinar
keppnirnar eru í Sofíu, Dublin
svo og Rússlandssvæðið. Kom-
ast þrír menn úr hverri keppni
í undankeppni fyrir heims-
meistaratitilinn nema fjórir af
Rússlandssvæðinu. Einnig eru
samskonar keppnir í S.-Ame-
ríku, Mið-Ameríku og Norður-
Ameríku og komast tveir menn
af hverju því svæði i úrslitin.
Alls eru það því tuttugu menn,
sem keppa um réttindin til að
fá að skora á heimsmeistarann,
því við bætist sá er síðast skor-
aði á hann. Sú keppni verður í
Júgóslavíu í ágúst til sept.
næsta ár.
Friðrik og Szabo eru öruggir
með að komast í þessa keppni,
en baráttan um næsta sæti er
milli Larsens og Donners. Vinn-
ingar fjögurra efstu mannanna
eru nú: Szabo 13 v, Friðrik 13
v. Larsen 12 v. og Donner 12%
vinning.
Talið að smásíld sé
komln á irJðin.
Lóðað á mikla síld en aflinn var
misjafn
Síldveiði var mjög misjöfn í
nótt, einstöku bátar fengu allt
upp í 200 tunnur, en margir
fengu litið sem ekkert, og koma
alls ekki til hafnar í dag.
Þorri bátanna lóðaði á mikla
síld í gær áður en netin voru :
lögð og var almennt búizt við
mikilli veiði i dag. Þrótt fyrir
þetta var heildaraflinn lítill og
margir bátar, sem fengu lítið eða
ekkert. Gizka sjómennirnir helzt
á að þarna hafi verið um nýja
sildargöngu að ræða, en síldin
svo smá að hún hafi smogið
netin.
1 nótt var bátaflotinn á veiðum
bæði i Miðnossjó og Skerjadýp- j
inu og veiðin misjöfn á báðurn
miðunum. Sandgerðisbátar fengu
almennt 50—100 tunnur, hæstur
var Guðbjörg af þoim. or Fr&i
hafði til í morgun' og .yar Weð'
310 tunnur. Ákranesbátar öfluðu i
í nótt.
mjög misjafnlega og var aðeins
von á tæplega helming þeirra til
Akranes í dag, hinir halda kyrru
fyrir Þeir, sem væntanlegir voru
inn i dag voru með reytingsafla,
frá 40 og upp í 120 tunnur.
Ný tilraun tii stjórnarmynd-
onar i Finniandi.
Formanni finnska þjóð-
fiokksins hefir verið falið að
gera íilraun til stjórnarmynd-
unar,
Formáður flokksins er Eino
Saari. —- St.jórnarkreppa hefir
vérið i Finnlandi undangengn-
ar fimrn vikur.
Saa'ri, sem er staddur ?
Rómaborg, hefir tekið að sér að
gera tilraimina.
Lagt af stað í vísíum þvert yfir suður-
skautslandið um suðurheimsskaut.
— Fyrsti sfíku^ lesððnfur,
farinn er —
tii Jordaaói.
i
Dag Kanimarskj öld fer til
Jordaníu til þess að kynnast af
eigin reynd lxvort ásakanir Jord-
aníustjórnar á hendur Leary
hershöfðingja hafi við nokkuð
að styðjast.
Leary heershöfðingi er settur
yfirmaður eftix-litsnefndar Sam-
einuðu þjóðanna. Kemur fregn-
in um, að Hammai’skjöld fari til
Jordaníu mjög óvænt, þar sem
áður hafði vei'ið birt fregn um,
að ásökununum yrði ekki sinnt
frekara, þar sem þær virðast
ekki á rökum reistai'.
Eisenhower forseti gat ekki
setið véizlu í gærkvöhli, sem
haldin var i Washington, Mar-
okkougi til heiðurs, vegna kvefs.
Forsetinn og Dulles höfðu
tekið á möti konungi við kom-
una. Eitt þeirra mála, sem kon-
ungur mun ræða við leiðtoga í
Washington, er tilboð hans að
miðla málum I Alsírdeilunni.

Víðræður í París.
Harold Macmillan forsætisráð-
herra Bi'etlands og Félix Gaillard
halda áfram viðræðum slnum 1
dag í París.
Þeir munu fyrst ræða Alsir-
málið frá öllum hiiðum, en þar
næst vopnasöluna til Túnis.
Allmikill mannfjöldi safnaðist
saman í gær fyrir utan hús
sendiráða Breílands og Banda-
ríkjanna og voru menn með
hróp og öll og létu þannig í Ijós
andúð sína í garð ríkisstjórna
þessarra landa vegna afstöðu
þeirra í vopnasölumálinu.
-----—v------
Fiskifjim§il sett
í da§.
Fiskiþingið verður sett í
dag kl. 2 í Tjarnarcafé, unpi.
Þingið sitja 23 fulltrúar
kosnir af fjórðungssambönd-
um og félagsdeildum.
Þingið mun standa 2-3 vikur.
Verður sagt frá gerðum þings-
ins hér í blaðinu.
Brezkur leiðangiu' við forystu
dr. Fuclis eer lagður af stað í
ferðalag þvert yfir suðiu'skauts-
landið um suðm'lieimskaut, frá
Weddeilsjóar-bækistöðinni til
Scottstöðva.rimiar við Rosssjó en
þaðan fer leiðangur undirbúinn
af Sir Edin. Hillary liins nýsjá-
lenzka til móts við leiðangur dr.
Fuchs. Er þetta í fyrsta skipti,
sem slíkur ieiðangur er farinn.
Hugmyndina að leiðangri þess-
um átti dr. Vivieen Ernest Fuchs
— hann barðist fyrii', að hún
I South Ice stöðinni.
er varaiið, sem ráðgert er að
sameinist Fuchsmönnum, þeir
hafa þrjá vísla af Snowcat-gerð
og tvo af Weaselgerð og Muskeg-
dráttarvél, tvo hundasleða og
hunda.
Þrátt fyi'ir að þessi leiðangur
hefur núííma tæki, sem fyi'ir-
rennarar eins og Scott og fleiri
höfðu ekkert af að segja, verður
leiðangur þessi að teljast áhættu
samur, og mjög kann að reyna á
þol og hugrekki leiðangurs-
manna.
yrði að veruleika, skipulagði
leiðangux’inn og stjórnar honum.
Leiðangursmenn leggja upp
frá Wedellsjóar-bækistöðinni í
víslum, vélknúnum beltisfarar-
tækjum, sem ætluð eru til jökla-
ferða. Eru víslar þessar af
Snowcat- og Weasel-gerðum.
Vegarlengdin er um 3400 km.
(2100 enskar mílur).
Fjórir ui'ðu eftir.
Gert var ráð fyrir, að fjórir
yrðu eftir, en þeir hafa Otter-
fiugvél til umáða. Flugvél þessi
er lítil, en búin auka eldsneytis-
geymum. I henni verður farið i
rannsóknarflugferðir og haft
auga með félögunum niðri á ís-
bi’eiðunum. Eldsneytis- og
birgðastöðvum hefur verið séð
fyrir allvíða, þ. e. varpað niður
bensíndunkum og matvælabirgð-
um í sérstökum umbúðum á þess
um stöðum, og auk þess er
birgðastöð South Ice um 500 km.
frá Weddellsjó. í Otterflugvél-
inni kann og að verða flogið alla
leiðina stranda milli, þ. e. frá
Weddellsjö til Rosssjóar.
Um 600—700 km. af fyrsta
kafla leiðar Fuchs og hans
manna hefur verið kannaður og
merktur.
Nýsjálendingurinn mun mæta
hinum um 500 km. frá suður-
skautlnu.
Yfir 30 km. á dag.
Dr. Fuchs telur, að hann verði
að komast rúmlega 30 km. á dag
(20 e. m.). Allt var flutt loftleið-
is til South Ice stöðvarinnar.
Hinn 8. okt. fór Fuche í í’eynslu-
ferð þangað. Hann hafði 3 „snjó-
ketti“ og 1 vísil af Weasel-gerð
til umráða. Hann bjóst við að
ferðin mundi taka 13 daga og
fljúga til baka til Shackleton-
stöðvarinnar. En vegarlengdin
reyndist vera 400 enskar mílur
eða um 650 km. og hún tók 38
daga. Af fjórum víslum komust
tveir á leiðarenda. Gefur það
nokkra hugmynd um erfiðleik-
ana.
íssprungur á 112
km. kafla.
Á yfir 112 kílómetra kafla leið-
arinnar voru víða miklar óg
hættulegar sprungur í ísnum,
sem torvelduðu mjög ferðina. í
fimm daga varð ekki komfót
nema IV2 km. til 2 km. á dag.
Sums staðar hafði snjóað !
sprungur og var frosin svellskán
yfir. Vöruðu menn sig ekki á
þeessu og misstu visla niður í
slíkar „gildrur" í ís- og snjóa-
breiðunni. Var þó farið á undan
í könnunar skyni.
Frá South Ice stöðinni er tal-
ið, að færi verði betra,
Mesta hættan er sú, að farar-
te“^?'i revnist ekki eins og vonlr
standa til.