Alþýðublaðið - 16.11.1928, Blaðsíða 2

ALf»ÝÐUbLAÐIÐ
SOffSYl
Rafmaflnið kostat nú fer. 585 kw.
fflyndi kosta frá stækkaðri Eiiiðaárstoð - 315 —
En frá Sogsstöð - 174 -
thaldsmenn drepa með dagskrá tillögu um að virkja Sogið.
Jafnaðarmenn Imðo að leggja máiið undir döm kjósenda á
pann hátt, að bæjarMíráarnir aliir og borgarstjórl legðu
niður umhoð og létu níjar kosningar fram fara.
Knátur svaraði með pví að láta sína menn saniMkkia
að siita umræðum.
Aðalmálið, sem rætt var á bæj-
axstjórnarfundinum í gærkveldi,
var virkjun Sogsins, — ráðið til
að útvega Reykjavík ódýrt raf-
. magn.
Steingrimur Jönsson rafmagns-
stjóri hefir gert samanburð á þvi,
fevað rafmagnið kostar hér nú,
hvað það myndi kosta frá sfækk-
aðri stöð við Elliðaámar og í
þriðja lagi hvað það myndi kosta
frá fyri hugaðri stöð við Sogið.'
Niðurs'.aða hans er þessi: Meðal-
verð rafmagnsins frá núverandi
stöð er 585 kr, árskílóvattið, 'kemst
upp í 660 kr. um h:mla. Verð-
ið frá stækkaðri Elliðaárstöð yrði
315 kr. fyrir kílóvatt, en frá Sogs-
stöðinni 174 kr, kilðvattið. Vfð
útreikninginn er þó gerí ráð fyrir
því, að no uð verði að e’ns 7800
hestöfl af þeim 15000 hestöflum,
sem Sogsstöðin gefur framleitt
Séu þáu öll no'uð, getur verðlð
lækkað niður í 125 kr. árskíló-
vv'attið-
Haraldur Guðmundsson spurði
borgarstjórar.n, sem kominn er
fyrir nokkrum dögum úr u.an-
förinni, hvað hrnn hefði gert í
ferðinni til þess að útvega borg-
iuni lán til virkjunar, Svarið, sem
Knútur gaf við þeirri fyriirspurn,
var á þessa leið: Ég gef enga
skýrslu að þessu sinni. Bæjar-
fulltrúarnir þurfa ekki að fá að
viía um það nú. — Hann varðist
allra frétta og upplýsinga um
virkjunarmálið. Auk þess, sem
bann neitaði að skýra frá því á
fundinum, hver árangur hefði o:ð-
ið af för hans til að útvega virkj-
unarlán, neitaði hann að leggja
fnam fullgeröar skýrslur og áætl-
anir um fullnaðarvirkjun EUiða-
ánna og samanburð á h:nni og
virkjun Sogsins, Önnur skýrslan
er þö fullgerð fyrir 11/2 mánuði,
en hin fyrir hálfum mánuði, Hann
hefir heldur ekki hirt um að heiða
neitt á útreikningum viðbótarmæl-
inganna, sem gerðar voru í sumar
um Sogsvirkjunina, en þá útreikn-
inga er hægt að fuHgera • hvenær
sem er. Laugaboránirnar noar
hann sömuleiðis til að draga
virkjunarmálið á Ianginn. — Á
þetía bentu bæjarfulltrúar
Alþýðuflokksins rækilega. Har-
aldur spurði borgaTstjóra, hvort
allur þessi dráttur stafi af því,
að Knútur sé á móti virkjun
Sogsins. Ekki vildi Knútur kann-
ast við að svo sé, en hafði upp
sín fyxri svör um skort á meiri
lannsóknum. — Rannsókn á
rannsókn ofan, án þess að neitt
annað sé gert, það er fína að-
ferðin þegar mál eru dregin á
langinn.
Pegar borgarstjórinn fékst ekki
til að svara fyrirspurnum né
gefa uppiý-ingar þær, er hann var
beðinn um í biæjarstjóminni, benti
Haraldur á, að slíka framkomu
heföi Knútur ekki ge'.að lært af
staifsbróður hans í Lundúnum,
þótt hann hefði fengið að sjá
gullin hans, sem frægt er orðið.
Þá aðferð leyfa störborgarstjórar
sér ekki að nota á borgarstjórnar-
fundum. Hér er það að eins hægt
af því, að meiri hlutinn, flokks-
menn Knúts borgarstjóra, láta
honum líðast slíka framkomu. —
Sigurður Jónassoin bar fram
svofelda tillögu í virkjunarmál-
inu:
„Par sem rafmagnsveitusíöðin
við Elliðaárnar er orðin of lítil
til að fuliniægja raforkuþörf íbúa
Reykjavíkurbæjar og eigi er unt
að lækka verðið á raforkunni úr
þeirri stöð, en hins vegar knýj-
andi nauðsyn að sjá bæjarbúum
fyrir nægri og ódýrri raforku, á-
lykíar bæjarstjórn Reykjavjkur að
kjósa nú á þessum fundi 5 manna
framkvænidastjórn, er nú þegar
taki npp samninga urn kaup á
vatnsréttindum til raforkufram-
leiðslu við „Efra fallið“ í Soginu
og Ieiti ákveðinna tilboða um
nægilegt lánsfé til þess að byggjái
þar 15 þús. hestafla stöð til raf-
orkuframleiðslu fyrir Reykjavík-
urbæ. Fáist þau kjör á kaupum
vatnsréttinda með sainningi eða
lögnámi —- og lánsfé til þess-
arar virkjunar, er bæjarstjórn
þyki aðgetigileg, skal þegar hefja
nauðsynlegan undirbúning til
þessarar virkjunar Sogsins, enda
verði kostað kapps um að byrja
á byggingu Sogsstöðvarinnar á
árinu 1929.“
Þar sem Knútur borgarstjóri
heíir komið fram sem andstæð-
Ingur Sogsvirkjunarinnar, þött
hann vilji ekki játa á opinherum
fundi, að hann sé á möti henni,
lá beinast við að fá máíiö í hend-
ur sérstakri framkvæmdastjórn.
Gegn þessari tillögu bar Þórð-
ur Sveinsson fram dágskrártillögu
af hálfu íhaldsmanna, og var
rökstuðninguT hennar mjög út í
hött, skírskotun til fyrri sam-
þykta, sem dœgið var á langinn
að framkvaima.
Stefán Jóh. Stefánsson gerði í-
haldsmönnunum í bæjarstjómirmi
þá tilboð fyrir hönd Alþýðu-
flokksfulltrúanna. Tílboðið var, að
bæjarfulltrúarnir iegðu allir
niður umboð sín og borgar»
stjóri sömuleiðis, og færu
fram nýjar bæjarstjórnar-
kosniugar um rafmagnsmálið.
Fengi þá kjósendunnir að skera
úr því, hvort þeir vilja virkjun
Sogsins og þar með nög og ó-
dýrt rafmagn.
Við þetta tilboð sló óhug á í-
haldsliðið. Stefán hafði ekki fyrri
lokið ræðu sinni en borgarstjóra-
menn létu eftir tillögu borgar-
stjóia ganga til atkvæða um
að slíta umræðum þegar í stað,
og samþyktu- þeir það allir, sem
viðstaddir voru, en Alþýðuflokks-
menn greiddu atkvæði gegn um-
ræðuslitum. Var nafnakall við-
haft.
Ekki var traustið á sigursæTd
dráttarstefnu borgarstjóTans meira
en þetla hjá sjálfum honum og
flokksbræðrum hans.
Var þá dagskrártillagan sam-
þykt á sama hátt og umræðu-
sli'tin með atkvæðum íhaldsmanna
gegn atkvæðum jafnaðarmanna
að við höfðu nafnakalli. Þannig
komu íhaldsmennirnir sér hjá að
greiða atkvæði um tillögu S:g-
urðar Jónassonar, sem kom þá
ekki til atkvæða. —
Frá bæjarstjórnarfundi
i gær.
Nefndakosningar o. fl,
Á bæjarstjörnarfundinum í gær
var kosin ni ður j öf nunarn cf n d.
Kosnir voru: Sigurðnr Jónasson
bæjarfulltrúi (af lista Alþýðu-
flokksins), Einar Arnórsson, Sig-
urbjðrn Þorkelsson, kaupm. í
„Vísi“, og Gunnar Viðar (af Lsta
íhaldsmanna). Annar maður á
iista Alþýðuflokksins var Erlend-
ur Guðmundsson, gjaldkeri lög-
reglustjóra. — Varamenn voru
kosnir: Jón Guðjónsson bókari (af
lista Alþýðuflokksins), Jón Hall-
dórsspn ríkisféhirðir, Hannes
Blöndal og Þorgeir Pálsson fram-
kvæmdastjóri (af lisía íhalds-
manna).
1 fasteignamatsnefnd voru kosn-
ir Stefán Jóh. Stefánsson og Sig-
urjón Sigurðsson trésmiður. Vara-
menn: Ágúst Jósefsson og Jón
Víðis mælingamaður. — í lóða-
matsnefnd var kosinn Sigurjón
Sigurðsson og varamaður Jón
Víðis. Við þær kosningar var
Kjartan Ólafsson bæjarfulltrúi í
kjöri af hálfu Alþýðuflokksins.
Varamannskosningin Txáfbi ekki
SamtHMn.
Deila miili sjómanna og út-
gerðarmanna í Vestmannaeyj^
um i aðsigi.
SjómannaféJag Vestmannseyja
stendur ;nú anJspænis útgerðar-
mannafélagi Vestmannaeyja með
kröfur sírar sjómönnum til handa.
Fyrir skömmu hélt sjóniannafé-
lagið fun-d og var þar samþykt að
kjösa nefmd til að reyna fyrir sér
um samninga við úígerðarmenn,
Nefndin var kosin; hált hún
nokkia fundi og setti fram kröf-
ur sjömannanna. Skrifaði nefndin
svo bréf til útgerðarmannafélags-
ins og fór þess á leit, að það
kysi einnig nefnd og byrjaöí
samninga um launakjörin á koim-
andi vertíð. Svaraði tJtge ðar-
mannafélagið þessu nokkru siðar
með bréfi, þar sem félagið lýsic
sig reiðubúið tii að „reyna“ samn-
ingaumleitanir við sjómennina, og
muni það því kjösa nefnd í því
skyni.
Ekki munu nefndarmennimir
hafa komið saman enn þá, en Al-
þýðublaðið fær fréttir af málinu
við og við og mun þá skýra frá
því, hvernig sakir standa.
Launakjör isjómanna á Vest-
mannaeyjabátunum yfir vetrarver-
tíðina er mál, sem snertir mjög
alla sjómenn. Mikjll fjöldi manna
fer á ári hverju til Eyja í atvinrau-
leit í vertíðarbyrjun, og launa-
málum verkalýðsins í þessum;
fræga fiskibæ verða því allir
menn að vera kunnugir.
Menn eru fastlega ámintir um
það að fara eigi til Veslmanna-
eyja óráðnir, og nauösynlegt er
fyiir hvern þann, isem fer til
Eyja í atvinnuleit núma, að ná
tali af stjórn sjómannafélagsins:
eðá verkamannafélagiins „Drlf-
anda“, þegar þangað kemur.
Ef enginn ræðst að baki sjó-
mönnunum í Eyjum úti, er víst,
að félagi þeirra tekst að fá bætt
launakjör hins vinnandi lýðs þar
á komandi vetrarvertíð.
verið auglýst á dagskrá fundar-
ins, svo isem vera bar. —
Þá fór fram útdráttur skulda-
bréfa. Kom upp nr. 42 af Lauga-
nessláni, en af baðhússláni nr.
18, 21, 26, 44 og 72.
Fjáihagsáætlunin var lögð fram
og vísað til 2. umræðu. Kvað
borgarstjóri aukafund verða hald-
inn um hana að tveimur vikunl
liðnum. St. J. St. benti á, að nú
er góðæri, og þvi ber að nota
tækifærið til gagnlegra fram-
kvæmda á komandi ári. — Þess
er getið í fundárgerð fjárhags-
nefndar, að nefndarmenn hafa
hver um sig óbundnar hendur af
(fjárhagsáætlunarfmmvarpinu.
Frestað var samkvæmt ósk H,
G. að taka fullnaðlarákvörðun um
lántöku þá, er borgarstjórinn fékk!
tilboð um að fengist í Englandi'