Vísir - 28.06.1958, Page 3

Laugardaginn 28. júní 1958
VTSIK
3
j I maílok. I
• :Þ.að er sólbjartur vordagur.
Eg er á leið út í sveit. Bíllinn
nemur staðar hjá reisulegum
bóndabæ. Rakkinn liggur í
hlaðvarpanum og geltir ekki.
Það er óvenjulegt, þegar bif-
reið ber að garði. Jafnvel
virðulegustu heimilishundar
ætla stundum alveg að tapa
vitglórunni. Þessi hýtur að
vera einstaklega vel vaninn,
eða þá blóðlatur.
• Gráhærður, síðskeggjaður
öldungur kemur út á hlaðið og
skyggir hönd fyrir aúgá. Hund-
Urinn gefur hohum áuga óg
dinglar' rófúnni, svo' itéygirj
hann ur 'sér og lygnir aftúr
augúnum. Eg geng á möts við'
ÖldUnginn og heilsa.
— Sæl vertu, segir hann.
- Mér finnst ávarpið þsegilegt.
— Þú munt vera úr höfuð-
borginni? segir hann.
Eg svara játandi.
.' — Og 'ert að frilista þig,
bætti hann við.
— Eg uni mér hvergi betur
en úti í sveitinni í svona verðri,
segi eg. Erindið hingað er bara
að anda að sér sveitaloftinu og
sjá lömbin. Það eru yndisleg
ungviði. Eg er dalabarn.
' Mér sýnist þú nú ekkert
barn lengur, en þó ertu barn
við hliðina á mér. Eg er nú svo
gamall sem á grönum má sjá,
enda hættur að vinna að
mestu. En eg er hamingjusam-
ur, skal eg segja þér. Hér má
eg vera, þar til yfir lýkur og
þarf ekki að hrekjast í bæjar-
rykið. Sonur minn hefir tekið
við búinu, það er óhætt að trúa
honuni fyrir því. Mér líður vel
hjá honum. Eg hlusta á út-
varpið mér til ánægju, og svo
les eg blöðin til þess að fylgj-
ast með því, sem er að gerast,
en mér leiðast skammargrein-
arnar, þær læt eg eiga sig. Þeir
eiga ekki að vera að bítast
þetta. Það stýrir ekki góðri
lukku. Segðu þeim það frá
mér. Þú hlýtur að þekkja þá,
þarna j höfuðborginni, þessa,
sem skrifa blöðin. Einu sinni
sendi eg þeim grein, en hún var
ekki prentuð. Þeim hefir lík-
lega ekki líkað hún. Eg sagði
þeim til syndanna, skal eg'
segja þér. Já, eg er lánsamur
að þurfa ekki að fara héðan.
Eg fer alltaf snemma á fætur.
Veiztu, hvers vegna? Á meðan
eg hét og var, byrjaði eg alltaf
daginn snemma, því að ,,morg-
unstund gefur gull í mund“.
Nú fer eg snemma á fætur til
þess að líta eftir lambánum.
Það get ég ofurlítið ennþá, og
svo til þess að missa ekki af
morgunsöngnum.
— Hvaða morgunsöng? spyr
eg. Já, auðvitað morgunút-
varpinu.
—Nei, ekki aldeilis, góða
mín. Eg á við fuglasönginn.
Hann er aldrei fegurri en
snemma morguns. Það er reglu
legur lofsöngur til Skaparans.
Nú eru flestir farfuglar komn-
ir, eða eru að koma. Það þykir
víst enginn stórviðburður, þótt
farfug'larnir komi. Það er svo
venjulegt og sjálfsagt. en í
raun og veru er það undursam-
legt og stórkostlegt undrunar-
efni, eða hvað finnst þér, kona
góð? Hefir þú hugsað út í það?
— Víst of sjaldan, svara eg.
— Já, ætli ekki það. Og þú
ert víst ekki ein um það. Hugs-
aðu þér þessa litlu kroppa leggja
af stað yfir hafið, þessa óra-
vídd. Hve margir skyldu týn-
ast á leiðinni? Heldur þú, að
þeir verði ekki fegnir, þegar
þeir eygja land, sumárlandið
þeirra, sem mætir þeim þó svo
oft með kulda og hreti. Hugsaðu
þér þvílíka aðkomu eftir
erfiðið. Það er sárt að sjá þá
hrynja niður af kulda og hungri
eins og stundum vill verða. Mér
hlýnar alltaf um hjartarætur
við fyrsta kvak lóunnar. Hún
er blessaður vorboði. En hvað
er eg annars að hugsa. Má eg
ekki. bjóða þér { bæinn. Hér.
stend eg og masa. Það eru víst
komin á mig elliglöp. Einhvern
tíma hefði eg ekki látið gesti
standa.utan dyrá.
— En nú er eg' ekki g'estur
þinn, anza eg. Eg er bara flæk-
ingur.
—; Jæjaþá, hálfgerður þurfa-
lingur að sækja sveitaloft..'í
lungun. Er ékki Ijott áð láta
þurfalinga .. standa u:an dyra.
vel stæður að geta tekið kon- arinnar. . i sem nefur verið mannlaus um
una og börnin með sér? Eða | í sumar sem -leið var eg stödd fíma- Eg kallaði til þeirra og
ætli að honum finnist það fjöt- inn á Þórsmörk, fór með hópi spurði, hvers vegna þeir gerðu
ur um fót? Ef það nær ekki fi’á Ferðafélaginu, auðvitað í Þetta?
fram að ganga, sem kornið hef- bíl. Eg hafði ekki komið þar
ir til tals ,að konur fái sitt or- | fyi’r. Fannst mér þar fagurt um
lof, vildi eg mega koma með að litast og æfintýralegt. Síðla1 þg^ta" þ*e^r 'f "r
allt mína tillögu. Þegar heimilsfað- kvölds bar gesti að garði. Hjón , S, f U\ >r,U es
■ • r ... , .... .... „ . . , komst helzt að þeirri niður-
innn fcor citf nricfofia vilfna nr_ r hntiiAhm’cnnm Tc nmn Knn i
— Lestu ekki bækux', maður?
var svarið. Svo útskýrðu þeir
mér. Og eg
irinn fær sitt þriggja vikna or- ur höfuðborginni. Komu þau
lof eða lengra, getur hann vel (ríðandi með heilt stóð af falleg
eftirlátið konunni hluta af því; um reiðskjótum, höfðu þau
og tekið við búi og börnum á ferðast víða um fjöll og dali,1
meðan. Ef hann treystir sér (og hugðust taka sér næturhvíld
ekki til þess, sakir vankunn- fyrir sig og sitt fríða föruneyti
áttu,- ætti honum ekki að verða inn á'Þórsmöi'k. Eg get ekki
skotaskuld úr þvi að fara á lýst • þeirri ■ kennd er gagntók
ar eða ófrægðar að brjóta nið-
ná
| stöðu, að þeir teldu þessa iðju
einskonar próf á karlmennsku-
hæfni þeirra eða riddara-
mennsku án tillits til annarra
eignari’éttar. Hann vii'tist þeim
algerlega óviðkomandi. Þeir
höfðu lesið um einhverja
sem unnu sér til frægð-
eins mánaðar kvöldnámskeið mig. Eg varð hugfanginn, hesta
að vetrinum, öðru ■.ems hefir lyktin og skógarilmurinn áttu .
vei'ið komið í framkvæmd af svo vel saman. Fi'ýs,hnegg, ímann'lr 1 Þess að na
þeirra hálíu, þegar viljinn er lækjai'niður, laufþytur og fugla- V° Um' r etta ápegil-
góður. Ætii Húsmæðrafélagið söngur blandaðist allt saman.
vildi fckki gangast fyrir slíku Það var fögur sónata 5 «alla-
dalnum tilkomumikla og fagra
sumar-
námskeiði. En þetta nær nú að , ., , , ,
þetta ogleymanlega
eins til húsmæðranna i kaup- k-v-öld
stöðúm . Qg aðallega hér. í Væri ekki holt fyrir æsku
Reykjávík. í sveitinní gegnir ■ landsins að njóta fristundanna
út í náttúrunni á góðum gæð-
———--------—— ------------— inginn, ef fáanlegir væru. Það
Hugrimr
U M
ir\4. i\\
O c
VEGINN.
mynd af heimshættinum? Þeir-
fullorðn ueiga í raun og veru-
sök á þessu öllu. Þess vegna
missa þeir tökin á stjórnar-
fleytunni, og allt fer í strand.
Þér finnst nú líklega, að eg sé.
svartsýnn og gamaldags, en
svnoa er nú þetta, góða mín,-
Eg er manninum að mörgu
, , - ,, ... , leyti sammála. Eg veit það, að
I ,. * * ... .. ohoitt lestrarefm hefur ill á-
glima eða aðrar hkamsæfmgar. ..... . _
tt. , . . , ,. .o,. hrif a omotaðan huga, veit það
Ennþa eru til í landmu goðir ’ F
reiðhestar, þótt fjöldinn hafi
orðið að víkja fyrir öðrum að- , ............
,, ,, „ , , . T7 ,. lega op renta ekki það, sem
fluttum farartækjum. Vonandi
verða þeir ekki allir sendir til
fjarlægra landa, en það er nú
önnur saga. I
Fyrir nokkrum vikum átti eg •
tal við reyndan og ráðsettan
mann um daginn og veginn, og
bar margt á góma. Meðal ann-
ars sagði hann mér frá því, að
sér fyndist, að börnin vildu
ráða yfir fullorðna fólkinu nú
á dögum. f sínu ungdæmi hefði
þetta verið á annan veg.
— Og hver heldur þú að sé
nú orsökin? spurði eg.
— Já, fyrst og fremst það,
svai’aði hann, að það er komið
Það hefur mér alla tíð verið öðru máli. Eg held að það sé los á allt skipulag, og svo eru
kennt. Gerðu svo vel og gakktu sjaldgæft að hjónin hafi ráð á peningarnir, góða mín. Þeir eru
í bæinn- og fyrirgefðu gamla að taka sér frí frá störfúm. Þar hreinasta skaðræði. Þarna veð-
manninum allt masið. !er hver dagur öðrum líkur allt ur hvert barn í peningum, ef til
Því miður hafði eg ekki tíma sumarið, og nú er svo komið eru á heimilinu. Tyggigúmmíið, |
að. illmögulegt mun vera að fá sælgætið og bíóin freista þeirra,'
vantalaust starfsfólk í sumar- og ef þau fá ekk aui’a neima,
vinnu, án þess að það vilji hafa nafa þau einhver önnur ráð og ,
sitt sumarfrí, og er eg ekki að sum ef til vill ekki sem neppi- I
lá því það, en vegna þess verða legust. Þau læra að fara í
húsbændurnir að leggja enn kringum foreldrana. Svo er |
horfið. Það er gott að geta tek- harðara að sér. Mikla bót tel eg fjandinn laus. Það er vandi að
ið ellinni og hi’örnuninni á því í að á seinni árum hefur ala upp börn nútímans.
þennan hátt. Ósjálfrátt raula eg Verið tekin upp sá háttur í — Hefur það ekki alltaf ver-
fyrir munni mér ljóðlínur sumum héruðum að bændur og ið vandi? spurði eg.
skáldsins: „Fögur sál er ávallt bændakonur hafa faiúð hóp-
ung undir silfurhærum1'. ferðir til annarra landshluta,
— — — sér til mikillar ánægju og upp-
Eg hefi nýlega setið á bekk 1yftingar- og veit eg 111 að kon’
ur sem aldrei hafa gefið sér
tíma, eða haft tækifæri til að
til að þiggja hans góða boð. A
leiðinni j bæinn vai'ð mér
hug'sað til öldungsins, sém fór á
fætur á undan öðrum til þess
að hlusta á morgunsöng' fugl-
anna, þegar vinnuþrekið var
— Jú, að vísu, en altrei eins
af reynslu,. frá því að eg var
unglingur. Því skyldi fara var-
renta
getur orðið til andlegs fjörtjóns.
Það er seint að by-rgja brunn-
inn, þegar barnið er dottið ofan
í. Það er ekki hægt að banna
unglingi að lesa það, sem hann
vill lesa og sér fyrir sér. Alltaf
eru nóg ráð til þess að komast
yfir það forboðna. Eitt sinn
skrifaði eg ósköp meinlausa bók.
Hún þótti vst skrifuð í allt of
hátílegum og kristilegum anda,
og átti að tæta hnaa niður af
vissum manni, sem stundum
skrifaði um bækur í blöðin.
Þetta varð til þess, að bókin
seldist margfalt betur. Hann
vakti athygli á þessari þjóð-
hættulegu skruddu, og þá var
nú ekki nema sjálfsagt, að fólk-
ið vildi kynnast henni sjalft.
Það vantar ekki, að ómerkilegar
og siðspillandi bókmenntir séu
hvað helzt auglýstar með alls
konar aðferðum. Eða kvik-
j myndirnar. Fyrir nokkru var
ein kvikmyndin auglýst í blöð-
unum eitthvað á þessa leið:-
' „Hörkuspennandi og hrollvekj-
andi mynd af glæpamanni eða
Jmoi'ðingja, sem einskis svífst“.
Er ekki von, a ðunglingarnir
vilji sjá svona myndir? Allt,
sem er spennandi og hi-ollvekj-
út á Lækjai’torgi. Það geri eg
stundum að gamni mínu til þess
að virða fyrir mér umferðma,! líta UPP úr önnum dagsins, imfo
strætisvagnana, fólkið og allt fyril' áeggjan og góðra manuaað
hitt. Það er margt sem fyrir stoð> steSlst í hópinn og notið
og nú. Svo er bókaflóðið, óholl- andi er eftirsótt. Það hefur
ur bókalestur. Fyrir nokkrum mikið verið rtt um þessi mál
dögum var eg sjónarvottur að og því að bera í bakkafullan
spellvirki þriggja stálpaðra lækinn, en eg vildi ir.eð þessu
drengja. Þeir voru að reyna að I
eyðileggja lítinn íbúðarskúr, Frh. á 9. s.
augað ber. Hjartsláttur ungrar
borgar er ör. Lífið fossar fram-
hjá. Eg horfi á öll andlitin,
engin tvö eru eins hvert hefur
sitt einkenni, sína drætti, sitt
mót. Drottinn er ríkur af and-
litsmótum.
Eg horfi á húsmæður í kapp-
hlaupi við klukkuna. Þær eru
að missa strætisvagninn, sum-
ar eru hlaðnar af pinklum og
pökkum, stundvísar þurfa þær
að vera. Heimilisfólkið vill fá
j matinn og engar refjar. Skyldi
þessi eða hin geta tekið sér frí
í sumar? Þær eru margar í
j þörf fyrir hvíld og sumarfrí,
það sé eg á andlitum þeirra,
þar eru þreytudrættir. Skyldi
eiginmaðurinn ekki vera það
með því ógleymanlegrar á-
nægju og hvíldar sem fæst með
tilbreytingunni.
Það er nú svo, að þótt að
heima sé allra bezt er þó nauð-
synlegt og þægilegt að víkka
sjóndeildarhringinn, og gleðjast
með glöðum hóp. Nú ferðast
flestir orðið í bílum. Áður voru
blessaðir hestarnir helztu og
einu farartækin. Það var fögur
sjón að horfa á hópa af ferða-
fólki þeysa á marglitum gæð-
ingum, milli bæja og héraða í
sunnudagsfríum, þá var ekki
um annað frí að tala fyrir
kaupafólkið, og það var ekki lít-
ið um dýrðir, þegar húsbænd-
urnir voru svo velviljaðir að
lána hesta og reiðtýgi til far-
Litli Hjaltlandshesturinn og litla stúlkan eru miklir vinir og
félagar. Hesturinn heitir Tommy og var scldur til Danmerkur.