Vísir - 13.08.1958, Qupperneq 4

6
V f S I B
Mi^vikudaginn 13. ágúst
WÍSIWL
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í íngólfsstræti 3.
Bitstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Visir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 "úntakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Landhelgismálið.
Málgagn utanríkisráðherra hef-
ir nú gefið nokkra skýringu
á því, sem verið hefir að ger-
ast að undanförnu í land-
helgismálinu — á erlendum
vettvangi. Birti blaðið fregn-
ir um þetta á laugardaginn,
og voru þær bersýnilega
runnar undan rifjum ráð-
herrans, þótt hann væri ekki
i' borinn fyrir þeim. Voru þær
á þá leið, að undanfarið hefði
verið unnið að því að skýra
1 afstöðu Islendinga fyrir út-
lendingum, svo að þeir létu
sér skiljast, að íslendingar
| gætu ekki gert annað en að
stækka landhelgina og féllu
frá mótstöðu gegn henni.
Blaðið segir ennfremur, að
þetta hafi ekki borið næg-
an árangur enn, því að rík-
isstjórnirnar, sem eru aðilar
að Atlantshafsbandalaginu
— en við þær hefir fyrst og
fremst verið talað — telji
einhliða stækkun landhelg-
innar ólöglega og þær við-
urkenni ekki slíkar aðgerðir.
• En þessum tilraunum verður
haldið áfram, segir blaðið —
þeim er engan veginn lokið
enn, eins og það kemst að
orði — og er helzt á því að
skilja, að það telji nokkra
von til þess, að unnt verði
að leysa málið innan sam-
taka Atlantshafsbandalags-
ins.
Það er vafalaust gott og blessað
að ræða málið á þessum
vettvangi, en þó hlýtur sú
sprning að leita á menn,
hvort ekki sé hægt að ræða
það víðar, og þá þar sem
hægt er að ná-til yfirboðara
þeirra fulltrúa, sem rætt er
við innan bandalagsins. Er
, ekki rétta leiðin að tala við
ríkisstjórnirnar sjálfar en
ekki fulltrúa í fjarlægri borg,
; fulltrúa, sem getur að vísu
VEGIR
n
VEGLEYSER
EFTIR
Víðförla
Verzlunamiannahelgin er orð-[ar helgar á okkar stutta sumri,
in til stórra vandræða, og það | okkur veitir ekkert af þvi, við
komið boðum áleiðis en
, aldrei talað eða tekið á-
kvarðanir eins og yfirboðar-
ar þeirra. Við eigum að
ræða við þá, sem segja fyrir
verkum, ekki hina, er taka
aðeins við fyrirmælum.
Mönnum er það enn í fersku
minni, hvernig fór á land-
helgisráðstefnunni í Geneve.
Fulltrúar fslands stóðu sig
þar ágætlega, því að þeir
börðust eins og þeir gátu, en
málið var ekki nógu vel und-
irbúið. Að vísu lögðu tveir
ráðherrar það á sig að fara á
fundinn til að vera þar stutta
stund en þeim kom ekki til
hugar að tala áður við þá
menn í hinum ýmsu höfuð-
borgum er sögðu þingfull-
trúum fyrir verkum. Svo
Itom líka reiðarslagið, þegar
.bandaríska nefndin sneri
snögglega við blaðinu. Þá
var rokið í að lesa yfir full-
trúa Bandaríkjastjórnar hér,
en það var eins og hvert ann-
að vindhögg.
Utanríkisráðherrann hefir nú
látið til sín heyra varð-
andi málið og gefið almenn-
ingi nokkra skýringu á því,
sem hefir verið að gerast að
úndanförnu. Hann hefir ekki
getað sagt frá neinum sigri,
enda munu menn ekki hafa
gert ráð fyrir því, þegar höfð
eru í huga ýmis þau atvik,
sem gerzt hafa á sviði utan-
ríkismálanna að undan-
förnu. Því er óhætt að segja
með sanni, að betur má ef
duga skal, og breyta um
starfsaðferðir, ef þær, sem
beitt hefir verið, teljast ekki
bera nægan árangur. Nú er
aðeins rúmur hálfur mánuð-
ur, þar til reglugerðin um
landhelgina gengur í gildi,
og vel verður að halda á spil-
unum, ef ekki á illa að fara.
verður að leita einhverra ráða
til úrbóta. Um þessa einu löngu
helgi sumarsins leggja allir land
undir fót, það fara allir að ferð-
ast. Útkoman verður svo sú að
á þjóðvegunum eykst umferða-
hættan stórlega, á hótelum og
veitingastöðum er svo mikið að
gera að engu tauti verður við
ættum að bæta einni við í byrj-
un júlí og annarri í byrjun sept-
ember. 1 staðin eigum við að
skera niður sum af kirkjufrí-
dögunum, sem eru á þeim tíma
árs, að lítið gagn er að. Við skul-
um í eitt skipti fyrir öll gera
okkur grein fyrir því að okkur
veitir ekki af því að nota okkar
komið, langferðavagnar anna stutta sumar til hollrar útiveru
ekki flutningaþörfinni og á ýms-
um vinsælum samkomustöðum,
víðsvegar um land, safnast sam-
an fjölmenni, sem býr í tjöldum,
skúrum, sæluhúsum, skólum o.
þ. h. hellir í sig áfengi og hefur
i fra-mmi alls konar skrilslæti.
Margir reyna að halda því fram
að þarna sé nær eingöngu um
unglinga að ræða en svo er ekki.
Unglingar eru þarna í meiri-
hluía en fuilorðið fólk á sinn
þátt í þessum ófögnuði líka.
Blessaðir unglingarnir hafa
fengið margt óþvegið að heyra
fyrir sína frammistöðu og sann-
arlega eiga þeir það skilið. Sjald
an hef ég séð eins nöturlegan
hóp og þau ungmenni er voru að
taka sig upp úr skóginum við
Hreðavatn á Verzlunarmanna-
frídaginn. Það var auðséð að öl-
ið var af könnunni. En einu
megum við ekki gleyma Við full-
orðna fólkið. Við höfum skapað
þessi ungmenni. Heimilin, sem
þau hafa alist upp á, skólarnir,
sem þau hafa sótt, það umhverfi
og andrúmsloft, sem þau haía
alizt upp í hefur gert þau það
sem þau eru. Máske það sé kom-
inn tími til að fara að taka til
endurskoðunar frjálsræðis- og
lindindarsjónarmiðin, sem upp-
eldisfræðingar okkar hafa hamp-
að á undanförnum árum. Máske
vöndurinn hafi einhvern rétt á
sér eftir allt Saman.
En livað liinu viðvíkur, vand-
ræðunum í sambandi við Verzl-
unarhelgina, þá held ég að það
væri réttast að hafa fleiri lang-
og ferðalaga, og veitinga. og
gististöðum veitir ekki af því að
viðskiptin dreifist meira á sum-
armánuðina. Kirkjuhöfðingjar
þessa lands mega ekki halda að
ég sé að amast við kristnihaldi
með þessari uppástungu minni,
síður en svo. Þessir dagar eru
ekki síður fallnir til kristnihalds
og prestar út um land ættu ein-
mitt að nota þá til messugjörð-
ar.
Keflavíkurvegurinn hefur
nokkrum sinnum borið á góma
í þessum dálkum, og ekki að á-
stæðulausu. 1 vor var þessi veg-
ur afleitur og í alt sumar hefur
ekkert verið við hann gert nema
kasta niður í hann dálitlu af
mold, sem nú er að mestu rokin
út í veður og vind, nema það
sem hefur sezt í vit vegfarenda.
En nú er dálítið merkilegt að
koma í Ijós á þessum vegi og
það eru fornminjar, líklegast frá
því hann Sigurður Thoroddsen
var vegamáltstjóri hérna um
aldamótin. Þessar fornminjar
eru gamlir vegkantar, steina-
raðir, sem koma upp úr miðjum
veginum. Umferðinni hefur tek-
izt að spæna upp allan ofaníburð,
að minnsta kosti það, sem hefl-
unum hefur ekki tekizt að ýla
út á kantana og nú standa þessi
gömlu mannvirki uppúr, á ein-
um stað einar 4—6 tommur. Eg
held að það væri ráð að senda
Kristján Eldjárn þarna suður til
að tímasetja þessar gömlu leyí-
ai áður en farið er niður úr
þeim líka.
Sundurþykkja ráðherranna.
Það hefir enn komið í ljós, að
ráðherrarnir eru ósammála
um það, hvað eigi að gera í
landhelgismálinu, og þeir
eru einnig ósammála um
það, hvernig eigi að fara að
því, sem gert verður. Hefir
oft verið á það bent hér í
blaðinu, að slíkt geti varla
talizt sigurstranglegt, en
sannleikurinn er líka sá, að
sumum ráðherranna stendur
nokkurn veginn á sama,
hver verður endir málsins,
ef þeir telja sig hagnast á
því pólitískt.
Það er einmitt bölvunin, að
hvað sem líður skrafi sumra
blaða og manna um það, að
nauðsynlegt sé að skapa
þjóðareiningu, er hún ekki á-
hugamál allra innan ríkis-
stjórnarinnar. Áhugi sjávar-
útvegsmálaráðherrans kem-
ur til dæmis fram í þvi, að
hann hefir verið á þeysingi
um ríki trúbræðra sinna að
undanförnu, og kærir sig
kollóttan um það, sem gerist
hér heima í þessu mikla
máli. Þessa dagana situr
hann einmitt austur í
Moskvu - til þess að ræðe
þar við ráðamenn um það,
hvernig hann geti aukið á-
hrif þeirra hér á landi —
meðal annars með því að ala
á úlfúð milli íslendinga og
MIMIMISBLAÐ FERÐAMAMIMA:
Austurland.
Seyðisfjörður. Þarna er gamalt hótel og raunar flest gamalt
á þessum stað. Herbergin eru fornfáleg, snyrtiherbergi í svip-
uðum stíl. Mat hefi eg fengið þarna sæmilegan og vingjarnlegt
viðmót. En margt þarf að breytast.
Egilsstaðir. í þessu nýja þorpi þarf nauðsynlega að koma upp
sæmilegu gistihúsi. Þetta er svo mikil verzlunar- og samgöngu-
miðstöð. Gisting og greiðasala hefur verið rekin þarna um ára-
bil í hinum myndarlegu bæjarhúsum og af því farið gott orð.
En sá húsakostur er nú orðinn algerlega ófullnægjandi. Gisti-
hús þarna á mikla framtíð.
Norðfjörður. í þessu mikla uppgangskaupstað er ékkert gisti-
hús og síðast er eg var þar ekkert veitingahús. Gistingu mun
hægt að fá í heimahúsum og matsala er þar í litlu húsnæði,
Eskifjörður. Ástandið er þarna svipað og á Norðfirði, að mér
er sagt, en eg hefi ekki komið þarna til dvalar.
Reyðarfjörður. Þarna er veitingasala í heldur lélegu húsnæði,
gistingu er mér ekki vel kunnugt um, en hún mun þó af mjög
skornum skammti. Þarna eru höfuðstöðvar hins mikla Kaup-
félags Héraðsbúa og því undarlegt að það skuli ekki vera búið
að sjá betur fyrir þessum hlutum.
Víðförli.
Bergmál
Björn Bragi, einn í hópi ungu
skáldanna, hefur sent Bergmáli
eftirfarandi pistil.
„Mig langar til að biðja þátt-
inn að birta fyrir mig nokkur
orð að svari til „Útvarpshlust-
anda“, sem tróð upp í þættinum
í dag (laugardag). Mér virðist
þessi maður með afbrigðum ó-
sanngjarn og órökvís, og full-
yrðingum hans verður ekki ó-
mótmælt. Þá er fyrst á það að
minnast, að hann mælist til að
útvarpið hætti að leika rokklög,
en segist sjálfur hafa gaman af
léttum lögum, og vill hafa þau.
Aðdráttarafl
íslenzkaútvarpsins.
Má ég til að benda honum á þá
óhrekjanlegu staðreynd, að rokk-
lögin, og önnur fjörug og
skemmtileg lög af svipuðu tagi,
er hið eina, eða eitt af fáu, sem
getur laðað unga fólkið að ís-
lenzka útvarpinu á kvöldin. Auk
þess má minna á, að rokklögin
eru hin skemmtilegu og léttu
lög okkar tima, þótt þau hafi
auðvitað ekki verið það í hans
ungdæmi. Það er hámark allrar
ósanngirni, að vilja láta banna
allt er að rokkmúsikk lýtur í út-
varpinu, því hún er vissulega
eitt af því fáa, fjöruga og
skemmtilega, sem frá útvarpinu
kemur.
Kveðjusendingar.
Svo vill hann láta leggja niður
óskaþætti, sem flytja kveðj-
ur til annarra en sjúklinga og
sjómanna. Það var skrítin krafa,
nema þá að maðurinn sé hvort
tveggja. Þá gæti maður e. t. v.
reynt að skilja þetta annarlega
sjónarmið, en ég sé ekki, að aðr-
ir hafi ekki fullt eins mikinn rétt
til að senda og fá kveðjur.
Hvinileitt og
ósmekklegt.
Hámark hinnar heimskulegu
eigingirni, sem maðurinn virðist
haldinn af er þó það, að honum
er ilia við að þetta fólk fær að
velja sér þau lög, sem það vill.
Kallar það hvimleið lög og ó-
smekkleg, en ég vil að lokum
benda manni þessum á, að mér
finnst allt hans bréf fram úr
hófi hvimleitt og ósmekklegt, og
vona, sjálfs hans vegna, að hann
reyni að sætta sig við, að það
er langt frá þvi að allir hafi sama
smekk og hann, og á meðan unga
fólkið hefur gaman af rokki og
annarri fjörugri músíkk af svip-
uðu tagi, skal enginn fauskur á
borð við hann fá að taka það frá
því.“
Orðið er laust.
Lengra er bréf Bjarnar Braga
ekki, en ef til vill vilja einhverjir
fleiri taka til máls. Orðið er
laust!
Handknattlelksmótið í
Vestmannaeyjum.
Frá fréttaritara Vísis. —
Vestm.eyjum í morgun.
K.R.-stúlkurnar urðu sigur-
vegarar í Islandsmeistaramóti í
útihandknattleik sem lauk í
Vestmannaeyjum í gær.
Keppnin stóð í þrjá daga en
síðustu leikir mótsins fóru sem
hér segir: Í.B.V.—Í.B.Í. 0:2,
Þróttur—Ármann 2:5, K.R.—
Í.B.f. 4:2 og Í.B.V.—Ármann
1:8.
annara lýðræðisþjóða. Bar-
átta þess ráðherra fyrir
þjóðareiningu er háð innan
veggja Kremls, enda una
menn af hans tagi sér bezt
á slíkum stað.
Sex manns biðu bana, er al-
menningsbifreið varð fyrir
járnbrautariest í Buenos Air-
es í vikunni seon ieið.