Vísir - 20.10.1958, Blaðsíða 7

Vísir - 20.10.1958, Blaðsíða 7
Mánudaginn 20. október 1958 VlSIB 7 Gunnar Eyjólfsson (Jimmy), Þóra Friðriksdóttir (Helena) cg Kristbjarg Kjeld (Alison). Þjóðleikhúsið: „ierllEs reíður um öxl" eítir John ösberne. — Leikstjeri BaEdvin llaiBdé-rsson. Það er ekki nema að vonum að nrörgum leiki forvitni á að sjá sjónleikinn „Horfðu reiður um öxl“, sem frumsýndur var í Þjóðleikliúsinu á dögunum, ])ví að fyrir hann varð höfund- urinn, John Osborne, víðfræg- ur í skyndi, aðeins 25 ára gam- böisýni, barlómi, oi'stopa, viö- I kvæmni, þóttafullu stolti, van- trú, blygðunarleysi, ruddaskap, ^ elsku á sjálfum sér en óbeit á öllum öðrum í veröldinni. — I Skyld þessu var hreyfing, sem I kom fram í Frakklandi og ítal- íu síðar á öldinni og kallaðist gætt funa og einlægni skáldsál- ar. Jimmy Porter er það mikið ráðandi á sviðinu, að nokkurn galdur hefur til þurft frá leik- stjóra og h'inum leikurunum, að þeir kvoðni ekki niður allan ^ennan tíma sem Jimmy talar. öaldviu Halldórssan er list- rænn leiksýóri, smekkvís en þó djarfur og sýnist hafa ráð und- ir rifi hverju. Og líklega nær Magnús Pálsson bezturn árangri í því, okkar manna, að' rnála leiktjöld. Þau falla þarna alveg að verkinu. Það var gott að Gunnar Eyj- ólfsson gaf sér tíma til að stíga til jarðar, því að hann er Vissu- lega kjörinn í hlutverkið Jim- t my Porter. Hann skilar svo auð- veldlega öllum hamskiptum þessarar klofnu persónu, að lygilegt má kallast. Eigingirnin, | hrokinn og ósvífnin eru slík, að jaðrar við brjálsemi, þá snýst við blaðið yfir í viðkvæmn'i og barlóm, en samt fylgir persón-1 unni slíkur ferskleiki, að á- horfandinn fylgir henni sífellt með áhuga, svo að höfundurj fær sínu framgengt, að ekkert orð, sem fram gengur af hans munni, fellur dautt til jarðar. Eiginkonu þessa undarlega sam^ setta manns leikur Kristbjörg Kjeld af slíkum næmleika, að þreytan í hreyfingum hennar og andlitsdrá'Ltum og hinum fá- orðu tilsvörum við bónda sinn eru um leið einhver sterkustu atriði leiksins, allt að því lam- Mörpusilki hvitf, svart, misliit lapaiilákk hvítt — mislitt OííumálaÍEg ýmsir íitir Maííolux hvítt — mislitt íflaítlakk hvítt Plastolsn Grunníyllir Nitro íakk Gó'flakk Gólfmáliiing Men’a Þynnir Þurrkcfni Terpiníína Pólitur Cæs Tréfyllir Spars! í pökkum og lagað Sandpappir Pensiar fjölbreytt úrval. Vé’aiakk Hetgi ftkgniíssois 8t £s. Hafnarstræti 10. — Sími 1-3184 05 1-7227. J i i ( Ný seidin^ Hcílenzkar ullarkápr all, eftir frumsýningu leiksins í London fyrir tveim árum. Siðan hefur höfundur ver'ið á allra vörum þeirra, sem láta sig leikskáldskp einhverju skipta, og reyndar fleiri, og í heima- landi höfundar er það margra manna rnál, að ekki hafi komið fram þar í landi um áratuga skeið snjallara leikskáld. Þó hafa staðið deilur um þetta leik rit, og er mönnum það helzt ráð gáta, hvað fyrir höfundi vakir jneð aðalpersónunni Jimmy Porter. Persónur leiksins eru allar mjög raunsannar, (og leikrit- ið í heild af nýraunsæisskólan- um), nema Jimmy Porter, sem þykir harla ósennileg, en ætti þó að vera fulltrúi höfundar. Efnieða bcðskapur leikritsinser ekki að ne'mu leyti nýstárlegt, og aðalpersónan ekki heldur. Einna helzt viið.st Jimmy Port- er vera af nihiiískúm toga spunninn. Hann gæti líka í rauninni veiið táknrænt dæmi um það fyrirbæri, sem kom upp 1 rómantískum bókmenntum Evrópu fyrir me'ira en öld og nokicrum sinnum hefur geng-ð aftur slðan, en það t var hvn fræga „Weltschmerz“ (heims- kvölin), sem var sambland af „mal de siécle" (aldarböl)l Að ógleymdum níhiAsmanum. Aðrar hreyfingar þessu skyld ar hafa skotið upp kollinum af og til siðan, og' einkum hafa þær komið í kjölfar styrjalda, með þeirri lausung og rótleysi, sem tíðast eru fylgifiskar þeirra. Upp úr heimsstyrjöld- inni fyrri spratt „týnda kyn- slóðin" í bókmenntunum, og hóíst þá líka upp talsverður harmagrátur hjá ungum skáld- um hér úti á íslandi. Þá kemur heimsstyrjöldin slðari, og henni lýkur með hinum ægilegustu tortimingartólum, sem þekkzt haia en ekki látið þar við sitja, heldur hefur síðan staðið óslit- .11 keppni með mennin'garþjóð- unum uin endurbættar útgáfur á drápstækjunum. Undir þeim kL-ngumstæðum gerist leikur- inn „Horíðu reiður um öxl“, á líðandi stund. Höfundur er úr hópi þeirra, sem kallast „reiðu rrnnnirnir ungu“, og það er gífurlegur og fáheyrður reiði- ...ui, ,.em nann ieggur Jimmy Portar í rnunn, og þyrmir ræðu maður engu nema sjálfum sír. Ei- orðgnóttin mikil, og fer vænt u'uega i.á.i ai henn. ijigoioa.n i ís enz.tu þýðingunni. Og h'-.i- it. ð er sarnið af listilegri íþrótt, andi. Bessi Rjarnason er svo öruggur og eftirminnilegur í sínu hlutverki, að vonandi verður ekki látið hjá líða, að fela honum meiriháttar hlut- verk á næstunni. Þóra Friðriks- dóttir og Jón Aðils skiluðu sín- um hlutverkum mjög sómasam- lega. Verzluniíi rtn Hafnarstræti 4 SIMI 1335D Thor Vilhjálmsson hefur leyst þýðinguna svo af hendi, að það væri mikill greiði við leikhúsin, ef hann vildi snara íslenzka, og þó varla nokkurt málum, „lítilla sanda, lítilla fleiri leikritum, t. d. Túskild- bókmálsbragð af henni. Það er sæva“, en kostir þýðingarinn- ingsóperunni eða Biðinni eftir máske dálítlð vafasamt að ar eru sc m sagt miklir.. Godot. Þýðing hans er fyrirtaks leggja Ci'iff í munn orð úr Háva G. B. Nyjar unglínga ST!RI-iJlSABS. Allir. som k' nr?-r onl t" vits og ára, knnnast við hið sigilAa llrtaverk ,.&ú'.:vsv?c. ■<>% euItra 'wtóíC'. I-Iin dularfullu æv'.nt 'ri onno töfra- heim Austurlanda og oru unglingunum óþrjctandi upn- spretta nýrra hugmynda. Sögur SindbaÖs eru þar víu- frægastar og vinsajastar. — Freysteinn Gunu.arsson b,ó bókina til prentuhar. •UAE’EiT Síssku .* Söður «2r:n. Þctta cr n'ðiu lng sögunnar um JAFET i foöuricil eftir Marryat, scr-i Jón Ölafsson ritstjóri þýddi. AZIcsr þessar be&Stur cru íafíáíOEiszar s böhezvcrzZaKÚr. Prentsmiðjan Leiftur Ný JOA-bók: Jói »g I&eSnd s^óreaaúissja- alráliásitua. Fyrri bókin kom út í fyrra og scld-st þá upp á þremur vikum. MATTA-MA.SA eúflcrcast i&ff’a S6la~a. Þær stúlkur, sem lásu i fyrra söguna um Möttu-Maju, rnunu hlakka til að eignast þessa nýju bók. Þrár fira&SiiaSr frrúakBgar. I bókinni or sagt frá ævintýralegu férðalagi þriggja röskra d.eitg-já, som fei'ðast gangandi víða um lönd.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.