Alþýðublaðið - 10.11.1957, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 10.11.1957, Blaðsíða 7
Sunnudagur 10. nóv. 1957 Alþýgublaglg 7 Pórðúr Einarsson: KynþáttavandamáUð í Bandaríkjuimm - Vi. Á FERÐ MINNI um Suður-' ríkin dValdi ég um hríð í lítilli birg í Suður-Kirólínu, er heit- ír Rock Hill og telur um 25 þús- und íbúa. Bjó ég þar hjá ka- þólskum prestum, sem tilheyra kaþólskri prestareglu og ráku hér allumfangsmikla kennslu- og líknarstarfsemi, t. d. með- al svertingja. Ábóti þessa presta heimilis var meðal annars for- maður í nefnd borgara, sem starfaði að því að koma á betri sambúð millum svartra og hvítra íbúa héráðsins, en þessi nefnd var aðeins ein af um 100 slíkum nefndum, sem starfa víðsvegar um Suður-Karólínu «og bindast síðan heildarsamtök «m, Vinna þær hvarvetna að 'því að draga úr ofstæki manna út af kynþáttamálunum og halda uppi ýmis konar fræðslu- <og upplýsingastarfsemi í því sambandi, skipuleggja fyrir- lestraferðir og umræður manna um þessi erfiðu viðfangsefni. í Roek Hill hefur þessi nefnd ver ið valin til þess að vera borgar- stjóra og bæjarráði til ráðgjaf- ar í öllum þeim málum, er varða samskipti kynþáttanna. í nefnd þessari átti sæti prestur sá, sem ég hef þegar getið, tveir svert- ingjar, annar tannlæknir en hinn baptistaprestur, formaður í sóknarnefnd Gyðinga í borg- ínni, ritstjóri stærsta dagblaðs- ins og formaður félags verk- smiðjustarfsmanna, sem er ka- þólskur. Sjálf telja þessi sam- tök hofuðverkefni sitt um bess- i ar mundir vera að stuðla að framkvæmd úrskurðar hæsta- xéttar frá 1954 um að afnema aðskilnað kynþáttanna í skól- um, sem njóta fjárstyrks af op- inberu fé. MIKIÐ ÁUNNIZT. Allir voru þessir menn sam- nnála- um að mikið hefði áunn- ízt á undanförnum 25 árum, og létu í Ijós það álit, að þessum j landbúnaðar og iðnaðar“. Tíu [ árum síðar hafði þessi starfsemi j þegar sltapað mörg ný og fjöl- breytileg’ verkéfni , og aukin tækifæri til betri lífsafkomu fyrir margar þúsundir íbúa í j Mississippiríki, og árið 1950 vcru iðnaðarverkamenn í Suð- urríkjunum orðnir 2 milljón- ... . , _ um fleiri en þeir voru 10 árurn Karohnu. Annar þeirra sagði águr_ Q svo að frekari tö]ur átt sér stað gjörbreyting á und- anförnum áratugum. Ég átti tai við tvo iðnrekendur í Suður- við mig: „Við vefum nú sjálfir séu nefndar, þá hefur tala dukana ur miklum hluta baðm- þeirra svertingja, sem starfa við ullannnar. sem við ræktum . iðnaðarstörf { Bandaríkjunum, Hmn stjornaði storri verk- aukizt á sama áratug úr 16 af smiðju í namunda við Rock Hill, hundraði , 35 af hundraði, en er framleMdi viscose- og iafnframt hefur taia þeirra rayonþrað, sem síðan voru ofn- svertingja, sem vinna við land- ir ur dukar. en hráefnið var búnaðarstörf fækkað úr 18 af trjakvoða. ,,Her hefur orðið mikil bylting í iðnaðar- og efna hagsmálum, en þó er þetta að- eins upphafið, því hér eru verk- efnin og möguleikarnir nærri óþrjótandi“, sagði hann og bætti síðan við: ..Suðurríkin, sem öld um saman bjuggu við einhliða efnahag og ræktun, sem saug hundraði í 6 af hundraði á sama árafjölda, en hin stórfelda fjölg un svertingja, sem vinna við ionaðarstörf, hefur átt meStan þátt í að bæta kjör þeirra al- mennt. Bómullarframleiðslan er enn að sjálfsögðu mikilvæg- I lir liður í framleiðslu suðurríkj- anna, en nú er baðmullin ekki allt groöurgildi úr jörðinni, eru lengur tínd af stylkunum með nu að verða að landi fjölbreytn handafli> heldur hefur það verk innar í iðnaði og framleiðslu. á undanförnura árum verið Auðvitað hlytur þetta einnig að ; unrii6 með vélum> sem afkasta koma svertingjunum í hag og jafn miklu og 30 m?nn. bæta lífskjör þeirra." SAMBANDSST.IÓRNIN GERIR ÞAÐ SEM HÚN GETUR. Hvar sem sambandsstjórn Bandaríkjanna hefur getað kom MINNISVARÐI BAÐM- ULLARBJÖLLUNNAR. í lítilli borg í suðurhluta Alabamafylkis er minnisvarði Sem forseti og æðsta framkvæmdavald landsins hefur Dwight Eisenhower veitt máistað svertingja allan þann stuðning ,sem hann má, vegna stjórnskipulags og lagaákvæða. til heiðurs baðmullarbjöllunni, ;ið því við, hefur hún um langt þótt það kunni að hljóma ein- jskeið gengið á undan með að kennilega í eyrum. íbúarnir þar veita svertingjum jafnrétti á um slóðir reistu þennan minn- borð við hvíta menn. í landher, isvarða sökum þess, að eyðilegg flugher og flota landsins eru ingin af völdum þessa skorkvik þeir jafn réttháir til hvaða indis var orðin svo algjör, að starfs og tignar sem er, og líðs- verið framkvæmt. og himininn hefur ekki fallið yfir okkur. Menn eru smám saman að sjá, að það sem þeir hræddust svo mjög, er ekki eins óttalegt og þeir héldu, þegar til kastanna kemur.“ „Sanngjörnum og rétt- sýnum mönnum hefur vaxið ás- meginn. Þeir þora nú að láta álit sitt meir í ljós opinber- lega“, sagði presturinn. „Sekt- armeðvitund okkar suðurríkja- - , manna er allrík, undir niðri. og malum þokaði smam saman í:, „ . • * , , . rétta átt. þótt hægt fari. Sama iþaJ og alit kom fram hja flestum þeim . , f. . ír eru a undanhalai. og þao er sverT 1 enS‘n kyrvstaða í þessum mál- xnönnum, sem teljast standa fremst í flokki íngja á þéssum slóðum, og sem um. Öll suðurríkin hugsa ekki égúiti'tal Við". RitStjórínn^sa^ðí eða tala_rneir|m annað, ogþað t.d. við mig: „Sumt-af því, sem e/ einmltt það sem viíivilnim. livítir menti hér höfðu lengi meðan er hægt að búast við hræðst einna mest, hefur þegar einhverjum árangri.“ ..J EKKERT NEMA GJOT- UNA í JÖRÐINNI. Skömmu fyrir síðustu alda- mót sagði kunnur ritstjóri og ræðuskörungur frá suðurríkj- unum dæmisögu, sem suður- -íkjamenn vitna enn til, þegar beir vilja lý’sa vandamálum þessa landshluta og því, sem þurft hefur að gera til þess að finna lausn á þeim. Ritstjórinn lýsti jarðarför nágranna síns, sem verið hafði fátækur mað- ur í þessu lífi. „Þeir hjuggu í gegnum harðan marmara, til þess að taka honum gröf“, sagði ritstjórinn, „en samt er litli leg- steinninn ofan á gröf hans kom inn norðar frá Vermintfylki. Þeir grófu hann mitt inn í þykk uni furuskóginum, en samt var kistan hans komrn norðan úr Ohio. Gröf hans var spölkorn frá auðugri járnnámu, þó voru naglarnir í kistu hans og járn- ið í skóflunni, sem grafið var neð, innflutt frá stálverksmiðj- inum norður í Pittsburgh. Þeir í langflestum skólum Bandaríkjanna er svertingjabörnum frjálst að stunda nám með hvítum börnum, ef þess er óskað. í syðstu sambandsríkjunum véldur sameining kynþáttanna í skólum enn miklum ótökum. árið 1910 neýddust þeir til þess foringjaskólarnir þrír eru opn- að hætta ræktun baðmullar. í jr jafnt liörundsdökkum borg- „Menn eru smám saman að sjá, að það sem Það er ekki lengur nein kyrrstaða á þessum málum, því er hægt að búast við einhverjum árangri.“ Liðsforingjaskólarnir eru opnir jafnt hörundsdökkum borgur- um sem hvítum. Myndin sýnir ungan negra, sem er fyfirliði fyrir sveit liðsforingjaefna í skóla landhersins að West Point. jörðuðu hann í námunda við iþess stað hófu þeir nú rekstur urum sem hvítum. Sama máll ‘inhver beztu f járbeitilönd I kúabúa og ræktuðu jarðhnetur gegnir um öll störf í opinberri þjónustu, þar njóta svertingjar fulls jafnréttis og hljóta stöður eftir hæfni og sömu reglum og þeir hræddust svo mjög er ekki eins óttalegt, i hvítir starfsbræður þeirra. og þeir heldu, þegar til kastanna kemur. þjónustuna. Fyrir rúmu ári síð- an beitti sambandsstjórnin sér fyrir því, að þjóðþingið sam- þykkti hækkun á lágmarks- kaupi samkvæmt lögum úr 75 sentum í 1 dollar á klst. og var þetta gert að miklu leyti til þess að bæta hag svertingja. Allsherjarmanntal er fram- kvæmt í Bandaríkjunum tíunda hvert ár, og eru því síðustu manntalsskýrslur frá árinu 1950, en þær sýndu meðal ann- ars að á 10 ára tímabili (frá 1940 til 1950) hafði tala þeirra svertingja í suðurríkjunum 16, sem töldust læsir og skrifandi, aukizt úr 90 af hundraði í 95 af hundraði, en um aldamótin Framhald á 8. síðu. :arðarinnar, en samt var ullin 5g efnið í jakkanum, sem hann •ar jarðaður í, komið norðan :rá New York, skórnir frá Bos- :on, skyrtan frá Cincinnati. luðurríkin lögðu ekkert til æssarar jarðarfarar nema líkið )g gjótuna í jörðinni.“ og melónur. Það sem þeir héldu vera hið mesta ólán og plágu, reyndist þeirn mikil blessun, því hinir nýju búnaðarhættir hent- uðu landi þeirra ólíkt betur og færðu þeim betri lífsafkomu. í fylkinu Mississippi, hafa fleiri stundað landbúnað að til- tölu, en í nokkrum öðrum hluta BYLTING I EFNAHAGS- suðurríkjanna. Árið 1940 var OG IÐNAÐARMÁLUM. J þar farið að vinna að fram- Einnig í efnahags- og iðnað- ! kvæmd áætlunar, sem miðaði armálum suðurríkjanna hefur að því að auka iðnaðarfram-

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.