Morgunblaðið - 03.12.1913, Side 2

146
MORGUNBLAÐIÐ
Hættnleg skip.
Hættulegustu skipin, sem á sjó fara
eru hinir svonefndu »olíu-dallar«.
Er varla nokkur sá sjómaður, er fást
mundi á slík skip, ef hann ætti ann-
ars kosti.
Olíudallur er skip kallað, sem fermt
er olíu, er hún flutt í geysistórum
geymi, sem tekur upp undir 500,000
lítra. Tvær hættur vofa altaf yfir
skipinu, sú, að í oliunni hitni og
springi geymurinn, sem hefði þær
afleiðingar að alt færist á augnabliki
menn og skip, eða ef geymurinn
lekur, sem er alveg það sama og i
skipinu kvikni.
Þá er ein hættan enn, sem að
visu er ekki eins líkleg, að olian
«angi«. Ef olia »angar«, er nær
ómögulegt að vinna á skipinu. A
»angandi olíudalli* getur enginn
maður verið lengur en tíu min-
útur undir þiljum, ella mundi hann
svælast af »olíuanganinni*, sem er
hundrað sinnum hættulegri mannlegu
eðli en kolagas.
Hinir hryllilegustu sorgaratburðir,
er á sjó hafa skeð, hafa farið fram
á þessum oliu-döllum.
Fyrir nokkrum áium sást af þýzku
gufuskipi til rússnesks oliu dalls, er
»Omar« hét, og var á leið frá Bat-
um til Bombay, fermdur oliu. »Om-
ar« hafði neyðarmerki uppi, og er
nær var komið sást að skipið lá
hreyfingarlaust.
Sjór var kyrr, og fór þýzki skip-
stjórinn svo nærri nauðstadda skip-
inu að hann gat kallað til þess, en
fekk ekkert svar. Sendi hann þá bát
yfir á hið þögula skip, og þegar
komið var upp á þiljur þess, sáust
þar liggja fimm menn, og voru þrir
þeirra dauðir, tveir lifðu, en voru
mjög aðþrengdir.
Stýrimanninum, er björgunarbátn-
um stjórnaði, datt þegar i hug, að
olían hefði »angað«, sennilegast að
næturlagi. Með mikilli fyrirhöfn og
hættu tókst mönnum hans að kom-
ast undir þiljur, því enn þá »angaði
olían. í káetunni fundu þeir sex
menn af skipshöfninni, gasið hafði
kæft þá í svefni. Þessir tveir, sem
lífs voru, höfðu vérið á þiljum uppi,
er olian byrjaði að »anga«, og voru
nær búnir að drepa sig við björgun
félaga sinna. —
Fyrir nokkrum árum átti skips-
höfnin á »Helios« norskum olíu-dalli,
við ægilega hættu að stríða úti á miðju
Atlantshafi. í stormi miklum og
stórsjó, er skipinu veitti full örðugt
að halda leið sína, bilaði olíugeym-
urinn. Olian streymdi í kolageym-
irinn og viðbúið var að hún rynni
í eldstæðin, og kveikti þar með í
skipinu.
í mesta ofboði hamaðst skipshöfn-
in á dælunum. En brátt fór olían
að »anga« og enginn gat verið leng-
ur en nokkrar minútur við dælurn-
ar, án þess að sigrast á gasinu.
Sjaldan mun harðari bardagi hafa
háður verið fyrir lífinu en hér var,
jafnvel ekki á sjó. Strax eftir að
geymirinn sprakk, var kyndurunum
skipað að yhrgefa vélarúmið. Eng-
inn vegur framar til þess að slökkva
þar eldinn, því kyndararnir mundu
óðara hafa kafnað, ef þeir hefðu dval-
ið þar lengur. í ellefu klukkutima
unnu undir- og yfirmenn við dæl-
urnar, og hinna fráleitustu ráða var
neytt til þess að verja oliunni að
renna í eldstæðin. Þegar hér var
komið láu átta menn meðvitundar-
lausir á þilfarinu, ýmist af áreynsl-
unni, eða af því að hafa andað að
sér hinu drepandi gasi.
Nú var ekki lengur hægt að nota
nema 2 dælur, og enginn efi að skip-
ið hlyti að farast, ef eigi kæmi hjálp
mjög bráðlega, þvi i storminum hafði
»Helias« mist alla björgunarbáta sína.
Að lokum voru að eins skipstjóri
og stýrimaður vinnufærir, og ekki
annað fyrirsjáanlegt en að skip og
menn færust þá og þegar. í þess-
um svifum sást til olíudallsins af
»Majestic«, skipi White-Star línunn-
ar, og eftir 10 mínútur var öll skips-
höfn hins dauðadæmda skips í góðu
yfirlæti á fólksflutningsskipinu. —
Naumast var seinasti maðurinn kom-
inn upp úr bátnum, sem »Majestic«
sendi yfir í »Helias«, er eldsúla mikil
gaus upp úr þiljum skipsins, og á
einu augnabliki sökk hið brennandí
skip f hafið.
Oft veldur olíu-angan vitfirringu.
Fyrir nokkrum árum fann enskt her-
skip 12 menn á litlum bát í stórsjó.
Fimm þeirra voru óðir og lágu
bundnir á höndum og fótum í kili
bátsins. Bátsverjar voru Norðmenn,
sem höfðu yfirgefið olfudall rr.eð lek-
um geymi. Skipshöfnin ætlaði að
dæla upp olíuna sem út rann, en
þá fór hún að »anga«. Marga kl,-
tima unnu þeir við dælurnar, en að
lokum urðu 5 þeirra óðir, og nærri
lá að þeir kveiktu í skipinu. Það
fengu félagar þeirra þó hindrað með
þvi að binda þá og leggja þá í björg-
unarbátinn, sem svo öll skipshöfnin
fór i á eftir. Þegar þeir voru komnir
xo min. veg frá skipinu, rann olían
í vélarúmið, og skipið stóð sam-
stundis í björtu báli.
... ■- ■ ■
Nauðgunartilraun
í jarðgöngunum.
Fyrir nokkru síðan var ung stúlka
á ferð með járnbraut á Suður-Eng-
landi. Brautarlestinn stöðvaðist á
lítilli stöð — og rétt í því að hún
átti að fara aftur, steig ungur, vel-
búinn maður inn. Hún var ein
fyrir i klefanum, og það hafði ungi
maðurinn séð.
Litlu síðar fer lestin gegnum jarð-
göng nokkur, og dimt verður í klef-
anum. Stúlkan veit þá eigi fyr en
maðurinn ræðst á hana og ætlar að
nauðga henni. Hún bjóst til varnar
og náði góðum tökum i trefil mann-
sins — og hélt honum þannig með
annari hendi frá sér, með því að
taka hinni hendinni um barka mann-
sins. Hún bauð honum svo fé sitt
og dýrgripi, ef hann vildi láta sig í
friði. Og af þvi að lestin átti skamt
eftir út í dagsljósið, gekk hann inn
á það — og hvarf svo út um klefa-
dyrnar um leið og lestin staðnæmdist
á næstu stöð.
Stúlkan var mjög illa leikin. Föt
hennar voru rifin, og blóðug var hún
í andliti eftir hnefahögg níðingsins.
En þau sár gróa, — áður en hún
giftist.
Faðir stúlkunnar, sem er vellauð-
ugur, hefir lofað þeim 2000 kr. að
launum, sem nær í glæpamanninn
og afhendir hann lögreglunni.
Kærumál Vísis.
Mál það, sem Einar Gunnarsson
höfðaði gegn ritstjóra Morqunblaðsins
var fyrir sáttanefnd i gærmorgun.
Mætti fúlíus Halldórsson þar fyrir
hönd Einars, sem sagður var lasinn.
Júlíus hafði gleymt sáttakærunni(ll)
— en þó var málið tekið fyrir.
Sættir komust engar á, og bíðum
vér þess nú að Júlíus láti málið ganga
sína venjulegu leið.
Vér kröfðumst þess, að Júlíus —
fyrir hönd hins sjúka ritstjóra —
gæfi yfirlýsingu þess efnis, að vér
hefðum verið hafðir fyrir rangri sök,
og komum jafnframt fram með sönn-
unargögn fyrir því. En Júlíus vildi
samt eigi rita undir yfirlýsinguna, —
og verður endirinn líklega sá, að vér
neyðumst til að höfða mál gegn E.
G. fyrir rangan sakaráburð, — hversu
þungt sem oss annars fellur að þUrfa
að neyta þeirra ráða, til þess að ná
rétti vorum gegn þ e ss u frumhlaupi
Vísis.
Fallegur dranmnr.
— Því varstu nú að vekja mig,
kona! Mig dreymdi svo yndisleg-
an draum, að það var synd af þér
að lofa mér ekki að sofa lengur.
— Nei, hvað dreymdi þig ?
— Mig dreymdi að eg var í
stórum sal og þar voru óteljandi
ungar stúlkur og konur til sölu.
Þær voru sumar svo aðdáanlega
fagrar og verðið stóð á þeim öllum.
Sumar kostuðu ioooo, 1000 og 500
krónur.
— Sástu þar nokkra sem líktist
konunni þinni?
— íá, hvað heldurðu I Þær voru
þar í hundraðatali, og héngu í stór-
um kippum á veggnum og kostuðu
aðeins 25 aura kippan.
Sfmfréttir.
Akureyri í %œr.
Hér var haldinn stjórnmálafundur
í fyrra kvöld og var hann hálf illa
sóttur. Magnús Kristjánsson talaði
um »grútinp« og kvað hann upp-
runalega vera kominn frá konungi.
Töluverðar umræður voru á fund-
inum. Kom loks fram tillaga frá
Stefáni skólameistara svohljóðandi:
Fundurinn lýsir ánægju sinni yfir
úrskurði konungs í fánamálinu, og
var hún samþ. með 47 atkv. gegn 2.
Voru þá margir farnir af fundi,
er atkvæðagreiðsla fór fram.
Ingólfur og Nord-Jylland liggja hér
og eru orðin mikið á eftir áætlun.
---- -- ■
E=a DAGBÓFJIN. 1=3
Afmæli i dag.
Ragnheiður Blöndal verzlunarmær.
Guðrán Indriðadóttir húefru.
Thor Jensen kaupm., 50 ára.
Jón GHslason verzlm., 43 ára.
Bergur Einarseon sútari, 41 árs.
Jens Eyólfsson trésm., 34 ára.
Gunnl. Claessen læknir, 32 ára.
JóhamP’Kr. Briem prestur, 31 árs.
Veðrið i gær sami kuldinn og áður. —
Grimdarfrost á Grimsstöðum 23.0, á Ak-
ureyri — 8.5, Seyðisfirði — 9.2, Reykja--
vik -í- 4, Isafirði -j- 4.9, Vestmanneyjum
■r 2,4.
Háflóð kl. 8.55 árd., sólarlag kl. 2.30.
14 kvenbuxur keypti yngissveinn nýlega
á uppboði hér i bænum!
Botnvörpungurinn Great Admiral, eign
skipstjórans, Þórarins Olgeirssonar, Beldi
afla sinn i gær i Húll fyrir 600 steri.pd.
Botnvörpungurinn Marz kom til Búll i
gær, eftir 5 daga ferð héðan, og seldi afla
sinn fyiir 503 sterl. pd.
Thor Jensen kanpm. verður fimtugur f
dag.
Misprentast hafði í hlaðinu i gær um
söngskemtun frú Lauru Finsen. Skemtun-
in verður haldin i þ e s s a r i viku en
ekki i næstu viku, eins og þar stóð.
Gamla Biú sýndi i gærkvöldi fyrsta
sinni margbreytt pn'gram. 2 ó þ r e y t -
andi elskendur er skemtileg mynd
og þar leikur John Bunny, feiti Yestur-
heimsmaðurinn, aðalblntverkið. Sameigin-
legur övinur er einnig mynd frá Ameriku,
og er efni hennar tekið úr lifi gullnema i
Mexikó. — Æfintýri nýgiftu hjónanna
heitir síðasta myndin og er mjög skemti-
leg — kemur þar fyrir misskilningur mik
ill út úr skóm, sem látnir hafa verið við
vitlausar dyr á gistihúsi.
Nýja verzlun ætlar hr. fljörtur Hansson
að opna eftir nokkra daga i Melsteðshúsi
við Lækjartorg. Verður þar seldur ýmis
konar jólavarningur o. fl.
Vesta fór frá Seyðisfirði aðfaranótt
þriðjudags, eins og getið var um i blaði
voru i gær. Skipið er væntanlegt hingað
á föstudaginn.