Morgunblaðið - 16.06.1914, Page 2

1038
MORGUNBLAÐIÐ
Sambandsþing
U. M. F. I.
Þetta var fjórða sambandsþing
Ungmennafélaganna, sem nú stóð
yfir, en sjálfur er félagsskapurinn
orðinn átta ára. Fulltrúarnir voru
17, auk sambandsstjórans, Guð-
brands Magnússonar. Þrír þeirra
voru af Norðurlandi, tveir aí Vest-
fjörðum og tólf af Suðurlandi. —
Fjallað var um öll aðalmál Ung-
mennafélaganna, og ýmsar breytandi
ákvarðanir teknar. Sambandslögin
endurskoðuð og þeim breytt aðallega
að því, að heimiluð eru smærri
samvinnusambönd en verið hefir
innan aðalsambandsins, héraðasam-
bönd í stað fjórðungssambanda. Þá
voru og samin fjárlög fyrir sam-
bandið næstu þrjú ár og aðalfjár-
hæðirnar veittar til skóggræðslu, fyr-
irlestra, íþróttakenslu og sambands-
blaðs, en eins og mörgum er kunn-
ugt, er Skinfaxi málgagn Ungmenna-
félaganna, blað, sem vakið hefir all-
mikla eftirtekt á sér í seinni tíð.
Ritstjóri þess er Jónas Jónsson frá
Hriflu.
I sambandsstjórn verða nú þrír
menn í stað eins áður, og hlutu
kosningu þeir Guðmundur Davíðs-
son skógræktarmaður, Guðmundur
kennari Jónsson frá Brennu og Eg-
ill Guttormsson verzlunarmaður.
Alt bendir til, að framför sé í
Ungmennafélögunum, þó ekki auk-
ist þar kannske höfðatalan, og mun
það þá eiga rót sína í festu þeirri,
sem komin virðist í félögin, enda
eiga þau marga efnismenn.
Fulltrúar þeir er þingið sóttu
skutu saman fé og keyptu málverk
eftir Asgrím Jónsson «Morgun í
Múlakoti*. Fengu þeir Stefán Ei-
ríksson til þess að gera umgerð ut-
anum myndina eins og henni sómdi
bezt og jáfu hana síðan Guðbrandi
Magnússyni fráfarandi sambandsstjóra.
Var í umgerð myndarinnar greyptur
silfurskjöldur og áletrað: »Þökk frá
Ungmennafélögum íslands*. — Gjöf-
in var hin fegursta.
Frægur flugmaður
látinn.
Mr. Gustav Hamel ferst i flugvél.
Einhver frægasti flugmaður Breta,
Mr. Gustav Hamel, flaug frá Frakk-
landi áleiðis til Englands laugardag-
inn 23. f. m., en hann hefir eigi
enn fram komið, og má telja víst
að hann hafi farist. Veður var dimt
af þoku og regni, svo að eigi sást
til hans á sundinu. Hans var leitað
samfleytt í 48 standir á herskipum
og flugvélum og spurzt fyrir um
hann með loftskeytum.
Hamel var svo frægur flugmaður,
að hann ætlaði að freista flugs yfir
Atlanzhaf í sumar, ef honum hefði
enzt aldur til og var hann sá mað-
ur, er allir treystu bezt til að leysa
þá þraut af hendi.
Marga frægðarför hafði hann
flogið um dagana, margsinnis flogið
yfir Ermarsund, flutt með sér farþega
langar leiðir og var leikinn í að
steypa sér í hring á fluginu. Hann
hefði orðið 25 ára 25. þ. m., ef
honum hefði enzt aldur til.
Gústav V,

S ví akon ungur
á afmælisdag í dag. Hann er fædd-
ur árið 1858 og þvi 56 ára að aldri.
Konungur hefir átt við vanheilsu að
stríða i vetur, en er nú alheill og
hinn ernasti.
Konsúll Svía, hr. Kr. Ó. Þor-
grímsson, hefir fána á stöng í dag
til heiðurs við konunginn.
Albanía.
Það þykir alt með fádæmum vera
nvernig ríkið fæddist,' hvernig því
hefir verið stjórnað og hvernig nú
horfir við þar. Ríkið myndaðist i
ófriði þannig að bandaþjóðirnar unnu
það af Tyrkjum og fórnuðu til þess
fé og blóði. En stórveldin, sem
létu Balkansennuna hlutlausa meðan
hún var sem hæst, heimtuðu nú að
þarna skyldi risa upp sérstakt ríki,
sem tæki yfir sig sinn eigin kon-
ung. Rifust þau þó um landið sin
á milli, eins og hundar um kjöt-
bita og áttu þeir ítalir og Austur-
ríkismenn aðallega þátt að því. En
það þótti ekkert keppikefli að taka
þar við ríkisstjórn. Hver höndin
var upp á móti annari þar i land-
inu og bárust landsbúar á bana-
spjót. Vildu sumir að ríkið yrði
tyrkneskt en þó sjálfstætt, sumir
vildu taka yfir sig kristinn konung,
aðrir sameinast einhverju öðru landi
o. s. fr. En stórveldin höfðu nú
mælt svo fyrir að ríkisstjórinn skyldi
kristinn vera, en hann varð ekki
auðfundinn.
Meðan þessu fór fram, vann
Essad Pasha að því öllum árum að
ná landinu undir sig, en er það
mistókst, sá hann sér þann kost
vænstan að vingast við Vilhjálm af
Wied,. sem þá hafði tekið við kon-
ungstign þar í landi.
Mikið var um dýrðir í landinu,
er Vilhjálmur hélt þar innreið sína,
en skjótt brá sól sumri og fékk
hann helzti snemma að kenna á
því að vandi fylgir vegsemd hverri.
Essad Pasha var hans önnur hönd
fyrst um sinn, en það lá á tveim
tungum hve hollur hann mundi vera.
Þó þótti mönnum það nokkuð skjót-
ráðið er Vilhjálmur rak hann í út-
legð, og þótti hann þá meira fara
eftir því sem íhlutunarsamir nágrannar
hvísluðu honum í eyra, heldur en
skynsamlegri yfirvegun. Vissu menn
að þá mundi skamt að bíða stærri
tíðinda, því Essad Pasha átti marga
vini í landinu. Næsta stjórnarafrek
furstans var svo það að kalla útlend
herrkip til liðs við sig og lét þau
skjóta á þegna sína. Þótti hann þá
hafa fyrirgert rétti sínum til þess
að ráða ríkinu, og magnaðist upp-
reistin í landinu óðum. Að síðustu
varð hann að hröklast á brottu frá
Durazzo og leitaði á náðir ítalska
herskipsins »Masurata«, sem lá þar
höfninni.
En styrjöldin heldur áfram í land-
inu og hafa uppreistarmenn yfir all-
miklum her að ráða, rúmlega 20
þúsundum, eftir því er seinast frétt-
ist. Hafa þeir ung-tyrkneska hers-
höfðingja og hafa heitstrengt það að
ná landinu á sitt eigið vald og gera
það að tyrknesku riki.
En nú liggur sú spurning fyrir:
Hvernig mun nú fara i framtíðinni
fyrir Albaníu ? Eru nokkur líkindi
til þess að hægt sé að skapa eina
þjóðarheild úr jafnmörgum, ólíkum
Og óvinveittum þjóðflokkum og þar
eru ? Ætli stórveldin neyðist ekki
til þess að viðurkenna það, að »A1-
baníuríki« er samanbrasað brotasilf-
ur, sem á engan tilverurétt?
Allar líkur mæla með því að svo
fari. Milli Austurríkis og Ítalíu,
sem áfjáðust voru um það að ríkið
yrði stofnað, eru nú þegar væringar
miklar og úlfaþytur úr hverju horni
í Rómaborg er það staðhæft að
Austurríkismenn hafi róið undir og
blásið að ófriðarkolunum í Albaníu
í því skyni að sölsa undir sig ýms
héruð, — og í Vínarborg eru ítalir
ásakaðir um hið sama.
Báðir hafa ef til vill nokkuð til
síns máls. Og það er ekkert leynd-
armál að bæði ríkin reyndu að ná
fótfestu í Albaniu meðan hún laut
Tyrklandi.
En verði nú sú raunin á að Al-
baníuríki liðist í sundur, munu fleiri
hrafnar fljúga á hræið en þessir
tveir. Grikkland mun þá og láta
til sín taka og krefjast þess, að fá
Epirus.
En það þykir fullsannað að Vil-
hjálmur eigi ekki afturkvæmt þang-
að. Enda þykir hann fyllilega hafa
unnið til þess, þó skamma hríð sæti
hann að völdum, að verða einn í
tölu uppgjafakonunga.
-----------------------
=S DAGBÓFflN. C
Afuiæli í dag:
Hildur GuSmundsdóttir, húsfrú
Steinunn Gísladóttir, húsfrú,
Kjartan Gunnlaugsson kaupm.,
Sig. Thoroddsen, adjunkt.
Sólarupprás kl. 2.4
Sólarlag kl. 10.53
HáflóS erí dag kl. 11.21 árd.
og kl. 11.55 síSd.
VeSriS í gær:
Rv. sv. kul, regn, hiti 8.7.
íf. logn, regn, hiti 7.2.
Ak. logti, hiti 7.3.
Gr. s. kul, hiti 9.5.
Sf. logn, hiti 5.6.
Vm. logn, regn, hiti 7.5.
Þh. F. v. gola, móSa, hiti 11.0.
♦
Ingólfur fer til Borgarness og kemur
þaSan aftur.
Póstvagn fer til ÆgissíSu.
Sterling á aS fara til BreiSafjarðar á
morgun.
Steinstöpla er verið að steypa
framan við Mentabúrið eða Safnahúsið
og á þar aS setja girðingu meðfram
veginum. Svo mun eiga að pryða
garðinn framan við húsið, og er þess
engin vanþörf. Einu sinni var ráð-
gert að láta líkneski Jónasar Hall-
grímssonar standa þar annars vegar
við innganginn, og væri nú tími til
kominn að gera gangskör að því, ef
Jónasarnefndin er ekki horfin frá því
ráði. /
V æ r i n g j a r. Svo nefnist flokkur
ungra sveina hór í höfuðstaðnum,
og temja þeir sér hermanna íþróttir
undir forystu A. V. Tuliniusar, yfir-
dómslögmanns. Flokkur þessi er ein
deild af K. F. U. M. hór á landi og
eru í honum 80 piltar. Allir eru þeir
á litklæðum þegar þeir eru á æfingum
og bera alvæpni.
A sunnudagiun var, fóru þeir í fylk-
ingu vestur á Seltjarnarnes. Gekk
hornleikaraflokkur þeirra fyrir og lók
göngulag. 50—60 voru saman og var
fylkingin hin ásjálegasta.
Fram á Nesi léku þeir knattleik f
í tvennu lagi, en sumir tóku sór sund
í sjó, og komu ekki aftur fyrr en und-
ir kvöld. Tulinius þefir í byggju, að
láta þá æfa sig á hverjum sunnudegi
í sumar, og verður þeim innan skams
kent að skjóta með riflum.
Hallbjörn Halldórsson
prentari sigldi með Botníu síðast áleið-
is til Þ/zkalands. Er förinni heitið
til Leipzig til þess að vera þar á prent-
s/ningu mikilli sem þar stendur yfir.
Til fararinnar hlaut hann einhvern
styrk og kemur hann ekki aftur fyr
en síðari hluta sumars.
P o 11 u x fór héðan um hádegi i gær
norður um land til útlanda. Meðal
farþega voru: Vilhjálmur Finsen rit-
stjóri, Magnús Torfason s/slum. og
bæjarfógeti, Jón Þórarinnsson fræðslu-
málastjóri, Ó. G. Eyjólfsson, verzlunar-
skólastjóri, frú Regína Thoroddsen,
jungfrú Björg Indriðadóttir, Friðrik
Jónasson, stud. theol., Jón Ólafsson
stud. med., Kristín Ólafsdóttir stud.
med., Skúli Thoroddsen alþingismaður