Morgunblaðið - 13.06.1915, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
7
5=3 DAS Tí ófflN. t=
Aftnæli í dag:
Sigríður Dagfinnsdóttir húsfrú.
Árni Jóhannsson bankaritari.
Sólarupprás kl. 2.7 f. h.
Sólarlag — 10.47 síðd.
Háflóð í dag kl. 5.55
og í nótt — 6.14
Guðsþjónustur í dag, 2. sunnudag
e. trín. (Guðspj. Hin mikla kvöldmál-
tfð, Lúk. 14, 25.—35. Lúk. 9, 51.—62).
í Dómkirkjunni kl. 12 sira Bjarni
Jónsson (ferming og altarisganga), kl.
5 síra Jóh. Þork.
í Fríkirkjunni í Hafuarfirði kl. 12
síra Ól. Ól., í Frík. í Rvík kl. 5 síra
Ól. Öl.
Veðrið í gær:
Vm. v. andvari, hiti 8.8.
Rv. logn, hiti 10.2
ísaf. a. kul, hiti 7.6.
Ak. logn, hiti 4.0.
Gr. logn, hiti 4.5
Sf. n.v. gola, hiti 7.3.
Þórsh., F. v. stinnings gola, hiti 10.0.
Póstar í dag:
Ingólfur frá Grindavík.
Keflavíkur póstur kemur.
í dag verður knattspyrnukappleik-
urinn milli Fram og Reykjavfkur, sem
frestað var um daginn vegna óhag-
stæðs veðurs.
Botnia fór til útlanda í gær. Með-
al farþega var Mikkelsen, eftirlitsm.
Smjörhússins. Til Vestmanneyja fóru
Þórarinn Kristjánsson verkfræðingur og
frú hans.
Seglskipið »Dagny«, sem sigldi á
sker í Grindavík á hingað leið, var
dregið í Slippinn til viðgerða í gær.
Pollux er væntanlegur hingað á
úiorgun.
Sorgarathöfn fór fram í dómkirkj-
unni í gær yfir líki Ólafs framkvæmd-
arstjóra Árnasonar. Líkið var sent til
Khaftiar á Botníu í gær og á að brenn-
a»t þar. Fjöldi fólksfylgdilfkinuogflögg
voru dregin á hálfa stöng í bænum.
Ekki kvað það vera rótt nefnt hjá
^uðm. E. Guðmundssyni fjallið, sem
^ann fann kolin í nú fyrir skömmu.
Kunnugir segja oss, að fjallið heiti
Skorarfjall, en ekki Stálfjall.
í gær gaf síra Bjarni Jónsson sam-
an 1 kjónaband Sigfús Marfus Johnsen,
°and. juris frá Vestmannaeyjum, og
Ungfrú Jarþrúði Pótursdóttur.
Ennfremur þau Jóel Kr. Jónssou
®'*pstjóra og ungfrú Margrótl Sveins-
dóttur.
^Ximnritij »Iðunn«. Nú fer að líða
að fyrsta heftið komi út og
a8Un^rraargir hlakka til. Trúlegt er,
hreiSs^ mUn* verulega mikilli út-
um land alt. Boðsbróf hafa
verlð borin um bæinn og fjöldi þegar
pantað tímaritið. Áskriftalisti liggur
frammi á skrifstofu þessa blaðs og geta
menn skrifað sig fyrir ritinu þar.
Laxveiði f Elliðaánum er nú tölu-
verð. Menn sem þangað fóru í fvrra-
dag, fengu mikið af laxi.
Frá Þjóðverjum.
Fréttaritari »Daily Mail* í Rotter-
dam á Hollandi, sendir blaði sfnu
þessar upplýsingar, ásamt fleiru.
Efnafræðingarnir þýzku.
Eg spurði ungan þýzkan eína-
fræðing að því hérna um daginn,
hvernig á þvi stæði að hann væri
ekki kominn í herinn.
«Það eru engir efnafræðingar í
hernumt, svaraði hann. »Einn efna-
fræðingur er föðurlandinu meira
virði heldur en heilt herfylki. —
Fyr en það verði, að þýzka þjóðin
verði máð úr tölu þjóðanna, mun-
um vér leggja Evrópu í auðn. Vér
munum þá ekki hika við að strá út
kólerusóttkveikju meðal herja óvin-
annac.
Það er enginn efi á því, að Þjóð-
ver jar muni halda áfram að nota kæfandi
gasteg. hvenær sem tækifæri gefst.
En hitt er eigi jafnkunnugt, að þýzkir
efnafræðingar vinna nú kappsamlega
að því að búa til nýtt sprengiefni,
sem er miklu sterkara heldur en
»Lyddite». Þegar þeir eru ánægðir
með þetta sprengiefni á að nota það
i stærstu fallbyssur þeirra, og það er
sannfæring þeirra, að hvorki vígi né
skotgrafir fái staðist það. Þjóðverjar
vona það að vinna ófriðinn í efna-
verksmiðjum sínum og þeir treysta
meira á hugvit efnafræðinga sinna
heldur en snilli herforingjanna og
hreysti hermannanna. Nýjar vél-
byssur, sem ekki eru mikið þyngri
heldur en venjulegar kúlubyssur og
engu vandasamari meðferðis, áhöld
til þess að kasta með sprengikúlum
milli skotgrafa, og fullkomnari varp-
ljósakúlur heldur en áður hafa þekst,
til þess að leiðbeina hermönnunum,
þegar þeir gera áhlaup á næturþeli
— alt eru þetta nýjar uppgötvanir
í Þýzkalandi, sem farið verður að
nota í sumar.
Hagsýni I»jóðverja.
Fyrir tveimur eða þremur mán-
uðum var naumast til sá maður í
Englandi, sem eigi hélt að Þjóðverj-
ar væru farnir að svelta. Eg þori
að fullyrða, að nú sem stendur er
kjöt ódýrara í Þýzkalandi heldur
en Englandi; áreiðanlega er það
miklu ódýrara þar heldur en í Holl-
landi. Þjóðverjar eiga svo mikið af
kaffi að þeir selja það til Hollands.
Það, að Þjóðverjar börmuðu sér yfir
matvælaskorti, var að eins gert til
þess, að vekja meðaumkun hlutlausra
þjóða. Þegar stjómin tók i sínar
hendur umsjón með útbýtingu mat-
væla, var það ekki örþrifaráð, heldur
hagsýni. Öllu því landi á Þýzka-
landi, sem ekki eru kornakrar, er
nú skift niður í matjurtagarða og
þegar uppskerunni er lokið, munu
Þjóðverjar hlæja að öllum hótunum
um það að þeir skuli sveltir inni
eins og melrakkar í greni.
Þegar þýzku yfirvöldin tóku að
safna kopar í Belgíu, urðu Bretar
gleiðir og sögðu sigri hrósandi að
nú væri Þjóðverja farið að skorta
kopar. En það er brezki herinn,
sem ekki hefir nægilega mikið af
sprengikúlum. Þegar þýzk skólabörn
voru hvött til þess að safna marka og
hálfmarkapeningum, þóttumst vér vita,
að Þjóðverja væri farið að skorta gull.
Gullforði Þjóðverja er nægilega mik-
ill til þess að fullnægja þörfum þeirra.
Vörugeymslu’hús þeirra eru full af
bómull, göturnar eru fullar af ung-
um mönnum, engin verkföll eru í
verksmiðjum þeirra og ekkert vín-
bann er i Þýzkalandi. Og ófriður-
inn hefir þó staðið nærri þvi tíu
mánuði.
Um katbátana.
Þegar ófriðurinn hófst héldum við
flestir að Þjóðverjar ættu ekki nema
tæplega tuttugu kafbáta. Menn
geta bezt geri sér í hugarlund hve
marga þeir muni eiga nú, þegar
þeir heyra það að Þjóðverjar þykjast
geta smíðað kafbátinn á hálfum
mánuði. Það eru ef til vill ýkjur,
en eg veit það með sanni, að 12
kafbátar hafa verið fullsmíðaðir i Ho-
bohen hjá Antwerpin seinustu þrjá
mánuðina. Þetta eru auðvitað ekki
stóru kafbátarnir, sem eru hættuleg-
astir kaupförum okkar, en þeir geta
orðið fiskiskipum okkar i Norður-
sjónum hættulegir. Hinir nýju risa-
vöxnu kafbátar, sem Þjóðverjar eru
hreiknastir af, geta skotið tundur-
skeytum úr báðum stöfnum, jafnvel
þótt þeir mari i kafi. Loftgeymar
þeirra eru hugvitssamlega gerðir og
þeir geta skriðið 18 mílur á klukku-
stund. Það er mesta eftirsókn allra
ungra sjóliðsforingja i Þýzkalandi að
fá að vera á kafbátunum, því skips-
hafnir kafbátanna eru eftirlætisgoð
allrar þjóðarinnar. Ef þýzki flotinn
kemur einhverntíma út í því skyni
að leggja til orustu, mún hann var-
inn af öflugum hring af kafbátum.
Bandarikin og Mexiko.
Wilson forseti hefir sent þeim
mönnum, sem um völdin berjast
í Mexiko, boð um það að þeir verði
að sjá um að útlendir menn, Banda-
rikjamenn og aðrir, verði látnir
óáreittir ella muni hann senda her
þangað suður til að friða landið.
Þykir líklegt að höfðingjarnir i
Mexiko muni litið skipast við
þetta og Wilson þá senda her suður-
eftir innan skams.
Bethmann Hollweg
ríkiskanslari Pjóðverja.
Þegar send herra Itala i Berlinar-
borg bjóst til heimferðar og hafði
fengið vegabréf sitt hjá v. Jagow ut-
anríkisráðherra. hafði hann það við
orð að kveðja Bethmann-Hollweg.
Jagow sagði honum að það skyldi
hann ekki gera. Væri það ekki að
vita hvernig gamli maðurinn tæki á
móti honum og óþarfi að stofna til
meiri vandræða en þá voru þegar
orðin. — Er það mælt að sendi-
herran hafi látið sér þetta að kenn-
ingu verða og farið þegar á brott án
þess að kveðja kanslarann.
Vélskip.
Svo sem kunnugt er, 'hefir skipa-
leiga hækkað mjög i verði síðan
ófriðurinn hófst. Eru nú mörg skip
i förum, sem lágu uppi fyrir stríðið,
og ef til vill aldrei annars hefðu
látið í haf.
Norðmenn eiga ósköpin öll af
seglskipum. Hafa þeir útbúið sum
þeirra með »Bolinder*-vélum og hefir
sú tilraun hepnast sérstaklega vel.
Menn fróðir um skipaútgerð spá því,
að koma muni sú öld bráðlega, að
öll seglskip verði útbúin með Bolin-
dervélum, og leiga á þeim komast í
sama verð og á gufuskipum.
Mál höfðað gregn
Times.
Enska stjórnin hefir látið höfða
mál gegn útgefndum Lundúnablaðs-
ins »Times« og einum af fréttarit-
urum þess, E. H. Richardson majór.
Er blaðinu og fréttaritara þess gefið
að sök, að það hafi breytt út fréttir
um bandamenn Englendinga (Frakka),
sem geti komið óvinunum að haldi.
Tilefni málshöfðunarinnar var grein
eftir Richardson, þar sem hann sagði
að »Frakkar hefðu sent síðustu vara-
liðsmennina til vígvallarins og hefði
kvatt út óæfða liðsmenn*. Þegar
grein þessi kom út í blaði'nu kvört-
uðu herstjórnarvöld Frakka yfir birt-
ingu hennar, og lét brezka stjórnin
þá höfða málið. Próf í málinu voru
nýbyrjuð i. þ. m.