Morgunblaðið - 23.05.1916, Síða 1

í*Hðjudag|
( ÉÉ
^rjLm
Wiaí. 19 i6!
HOBGDNBL&DID
3. áígangr
199.
tðlnblað
Ritstiórnarsímí nr. 500| Ritstjórí: Viihjálmnr Finsen. j Isafoldarprentsmiðja|Aforeiðslusími nr. 500
gf a V
1 Ih' j ©3 [1

Akaflega spennandi leynilög-
regluleikur í 3 þáttum.
Aðalhlutverkir^ leika:
Em. Gregers, Vald. Möiler,
A. Rehm.
Geysir
Export-kaffi
er bezt.
Aðalumboðsmenn:
0. Johnson & Kaaber
Gamalt gert nftt.
Hjólhestaslöngur og >dekk« eru
8erð sem ný á gúmmiviðgerðarvinnu-
st°funni
á Lindargötu 34.
Bezt að anglýsa i Morgimbl.
zWaupsRapur
0
rgel til sölu. Afgreiðslan visar á.
Biðjið um:
Lipton’s
||eirnsfræga the í pökkum og
d(Jsum. Lipton’s sýróp, kjöt-
extract, pickles og annað súr-
^eth fisk- og kjötsósur alls-
°nar, niðursoðið kjöt og tung-
Ur> fæst hjá kaupmönnum um
3lt Hnd.
Qlf|oðsm. fyrir ísland
8- Eirikss, Reykjavik.
t *
Skúli Thoroddsen
alþingismaður
var fæddur í Haga á Barðaströnd
6. janúar 1859. Voru foreldrar hans
Jón skáld Thoroddsen sýslumaður
og kona hans Kristín Þorvaldsdóttir
úr Hrappsey Sigurðssonar. Móðir
Krístínar var Ragnhildur Skúladóttir
sýslumanns, Magnússonar sýslu-
manns Ketilsonar.
Skúli var næstelztur þeirra bræðra
fjögra. Misti hann föður sinn níu
vetra gamall. Útskrifaðist úr latínu-
skólanum í Reykjavík árið 1879.
Tók embættispróf í lögfræði við há-
skólann í Kaupmannahöfn með fyrstu
einkunn öndvert ár 1884. Þá um
vorið gerðist hann málaflutnings-
maður við landsyfirdóminn í Reykja-
vik og samsumars settur sýslumaður
í ísafjarðarsýslu og bæjarfógeti í
ísafjarðarkaupstað. Fekk hann veit-
ing sýslunnar árið eftir.
Vorið 1892 hófust hin nafnkunnu
»Skúlamálc vestra, er stjórnin skip-
aði réttarrannsókn gegn Skúla sýslu-
manni. Var honum siðan vikið frá
embætti og saksóttur af mikilli frekju.
Lauk svo þvi máli, að hann var
sýknaður af öllum ákærum með
hæstaréttardómi 15. febrúar 1895,
en engu að síður var hann leystur
frá embætti vorið eftir.
Jafnframt embættinu hafði Skúli
gefið sig við kaupfélagsmálum og
stofnað síðan sjálfur verzlun í ísa-
fjarðarkaupstað og rak hana meðan
hann var vestra. — Um aldamótin
keypti hann Bersastaði á Alftnesi og
fluttist þangað vorið 1901. Bjó
hann þar til 1908, að hann reisti
hús í Vonarstræti í Reykjavik, flutt-
ist þangað og átti þar síðan heima
tii dauðadags.
Skúli átti jafnan mikinn hlut að
opinberum málum. Stofnuðu ísfirð-
ingar blaðið »Þjóðviljann« 1886 og
var Skúli helztur stuðningsmanna
þess. Tók hann að fullu og öllu
við ritstjórn blaðsins haustið 1891
og hélt þvi úti síðan til síðustu ára-
móta, fyrst vestra og því næst á
Bersastöðum og í Reykjavík. —
Hann var kosinn fyrri þingmaður
Eyfirðinga árið 1890, rúmlega þrít-
ugur að aldri, og hefir ávalt verið
þingmaður síðan. Kusu ísfirðingar
hann til þings árið 1893 og síðan
hefir hann jafnan verið endurkosinn.
Frá þvf, er sýslan skiftist, yar hann
fulltrúi Norður-ísfirðinga, og hafði
þar svo óbilanda fylgi, að hann var
tvisvar kosinn gagnsóknarlaus,t.
Jafnan þótti hann hinn atkvæða-
mesti þingmaður og hafði flesta þing-
mannskosti í bezta lagi. Skarpur
var hann að skilningi, ljós og skil-
merkilegur í orði, berorður og hrein-
skilinn, ágætlega orðfær; mikill róm-
urinn. Manna frjálslyndastur í skoð-
unum, fylgdi mjcg fram rétti alþýðu
og fremstur allra í flokki kvenrétt-
indamálsins. En afskifti hans af mál-
um þings og þjóðar voru miklu
meiri og margbrotnari en svo, að
hér verði rakin. Sat hann i flestum
hinum stærstu nefndum á þingi og
utan þings og er uafnkunnast starf
hans í »millilandanefndinni« sælu,
þar sem hann stóð einn uppi að lok-
nm í nefndinni, en vann sér jafn-
framt ógleymanlegt þakklæti frá mikl-
um hiuta þjóðar sinnar.
Skúli var eljumaður mikill og af-
kastasamur. Má þar til nefna, að
hann hafði engan sýsluskrifara, er
hann gegndi embætti sínu vestra,
þótt það væri umfangsmikið og hann
hefði jafnframt fleiri járn í eldinum.
A Bersastöðum bjó hann með mik-
illi rausn, hýsti stórmannlega og var
þar hin mesta gestrisni og höfðings-
skapur.
Hann var alvörumaður i skap-
lyndi, dulur og ómannblendinn, skap-
mikill, en þó löngum vel stiltur. I
hærra lagi var hann á vöxt, gild-
legur á velli og næsta mikilúðlegur.
Sópaði mjög að honum og þótti
mörgum sem hann mundi likjast
allmjög fyrri alda höfðingjum Vest-
firðinga.
Allmörg hin síðari ár var hann
bilaður að heilsu og fóru kraftar
hans þverrandi. Þótti hann hressast
við meðan á þingönnum stóð, en
milli þinga sótti að honum þungi
og ágerðist meir pg meir. Hann
lagðist banaleguna fyiir lúmnm mán-
uði og lá heldur þungt, en fekk
hægt andlát.
Skúli var kvæntur Theodóru dótt-
ur Guðmundar prófasts Einarssonar
á Breiðabólsstað á Skógarströnd,
ágætri konu; var hún stoð hans og
stytta í hvívetna til giftu og gengis.
Hún lifir mann sinn. Þeim varð 13
barna auðið og eru 12 á lífi: Unn-
ur gift Halldóri lækni Stefánssyni á
Flateyri, Guðmundur læknir í Húsa-
vík, Skúli cand. jur., Þorvaldur, nú
í Vesturheimi, Kristín hjúkrunar-
kona í Danmörku, Katrin stud. med.:
Jón, Ragnhildur, Bolli, Sigurður, Sverr-
ir og María. B. Sv.
Bæklingur
gerður upptækur.
1 gærmorgun gengu blaðadrengir
hér um göturnar með smábækling,
sem þeir buðu til sölu. Hrópuðu
þeir hátt: »Bedier-hneykslið. Skamm-
ir um Frakka og Bretalc Var hér
þá kominn pési sá, er Guðbrandur
NYJA 310
Vald barnsins
Fagur sjónleikur leikinn af fræg-
ustu leikurum, svo sem
Aage Hertel, Agusta Blad,
Robert Schmidt, Christine Holch
Barnið leikur:
Else Wantzin.
Húslilsölu
Húsið 5 B í Tjarnargötu ásamt
lóð undir stórt hús við Vonarstræti
er til sölu. Væntanlegur kaupand
semji við
G. T. Zoéga.
Jónsson hefir ritað og minst hefir
verið á fyr, en Einar Gunnarsson
er umboðsmaður fyrir eða útsölu-
maður að.
Bæjarfógeti komstskjótlega ásnoðir
um þetta — enda þótt honum hefði
ekki verið sendur bæklingurinn til
skoðunar — og þótti honum við-
sjármikið, að slíkur bæklingur yrði
seldur hér, ef efni hans færi eftir
þvi, er drengirnir létu. Gerði hann
þvi lögregluna út af örkinni til þess
að ná i drengina og fá að vita, hver
hefði sent þá út í þessum söluerind-
um. Komst það fljótt upp og var
þá ritið gert upptækt og höfðu
diengirnir að eins selt fá eintök.
Guðbrandur Jónsson, höfundur
pésans, er i þýzkri þjónustu og ein-
hvers konar aðstoðarmaður þýzka
sendiherrans i Kaupmannahöfn.
Þetta mikla hneyksli, sem hann
hefir gert að umtalsefni, er það, að
franskur maður, sem Bedier heitir,
gaf í fyrra út útdtátt úr dagbókum
þýzkra hermanna, og þótti Þjóð-
verjum sem hann hallaði réttu máli
í þýðingum sínum. Vér vitum ekki
hvort, Guðbrandur hefir verið enn
orðhvassari í garð bandamanna um
þetta efni, heldur en þýzku blöðin,
þvi að pésann höfum vér ekki séð,
og fáum likíega ekki að sjá.
Kolaleysið í Danmörku.
Danir reyna nú á allan hátt að
komast að samningum við ófriðar-
þjóðirnar um kaup á ýmsum nauð-
synjavörum. Sérstaklega er kola-
eklan orðin tilfinnanleg, en nokkuð
hefir fengist bætt úr henni með
samkomulagi við Þjóðverja. Voru
gerðir tveir erindrekar til Berlínar