Morgunblaðið - 02.09.1917, Page 5

MORGUNBLAÐIÐ
S
að sjómenn þeir, sem eilendis eru
og eigi komast heim, skuli fá styrk
frá 250—3500 möik, eftir þvi, hverri
stöðu þeir hafa gegnt á skipunum.
Þýzku blöðunum verður nú tíð-
rætt um siglingamálin og enginn efi
er á þvi, að ráðstafanir munu verða
gerðar til þess að endurreisa verzl-
unarflotann. Og menn draga enga
dul á það, að framtíð þjóðarinnar er
að miklu leyti undir þvi komin, að
hún eigi öflugan kaupskipastól.
Aftur hafa blöð bandamanna í hót-
unum um það, að bandamenn muni
setja það sem friðarskilyrði, að þýzk
skip sigli eigi til bandamannahafna,
eða sé þeim leyft það, þá verði það
gegn svo háu gjaldi, að rikisstyrkur-
inn muni hvergi nærri hrökkva fyrir
þeim útgjöldum.
Frá Færeyjum
Fiskitíðindi.
Flest allar fiskiskútur upplagstar
vegna saltskorts. Einstöku saltfarm-
ar (seglskútur) nú komnir, en salt
samt varla nóg handa útróðrabátum
og til heimilisnotkunar. Afli á báta
annars góður. Upsaveiði engin, enn
sem komið er, eru það vonbrigði
mikil, því upsi er hér aðaldagverðar-
matur um vetrartímann. Grinda-
hvalir engir drepnir í ár og eru það
vonbrigðin meiri. Útflutningsbann
er sett á lýsi.
Búnaðarmál.
Jarðyrkja var með mesta móti i
vor. Þó varð hún minni en ráðgert
var vegna útsæðisskorts og vöntunar
á tilbúnum áburði. Kornakrar hafa
allstaðar sprottið vel, en ef votviðrin,
sem byrjuðu fyrir tæpum 14 dög-
um síðan, halda áfram, er útlit fyrir
að akrarnir spillist., Jarðeplin spillast
Hka af votviðrinu. Rófur eru í með-
allagi. Grasvöxtur er afbragðsgóður
en óþurkarnir valda að lítið sem ekk-
ert er slegið enn þá. Ef þerrir kem-
ur, sem allir óska, verður allur ávöxt-
ur með bezta móti.
Vegna óvenjumikillar snjókomu
seint í aprll í vor, fenti mikið fé og
fleira fórst í snjóflóðum. A einstök-
Hernaður i sjó og loftl
Nýkomið
I
I
Sodapastiller, margar teg.»
Menthol,
Bryst-karameller,
Suðasúkknlaði,
Nobel-skraa o. m. fl.
Langavegi 12.
þegarnir I Þeir ætluðu héðan skemti-
ferð til Reykjavíkur. Voru þeir komn-
ir niður á bryggju með allan far-
Það sem sérstaklega einkennir þriðja ófriðarárið, er kafbáta-
hernaðurinn. Hann hefir alt af verið að aukast og á fjórum mán-
uðum á þessu ófriðarári hafa kafbátarnir sökt jafnmiklu að smá-
lestatölu eins og þeir söktu samtals fyrstu 28 mánuði ófriðarins.
Árið 1917 mun því jafnan verða nefnt kafbátaárið.
angur sinn, og loforð skipstjóra um
far. En þegar hér var komið, var
farþegum synjað farsins.
S t jórnmálaf réttir.
Mörg ensk blöð segja, að ef stríðið standi enn næsta ár, þá
muni það verða flughernaðarár. Bæði Bretar og Bandarikjamenn
keppast nú við að smíða flugvélar og því er haldið fram, að þau
hernaðartæki muni framar öllu öðru ráða ófriðnum til lykta. En
tíminn verður að skera úr því hvort þessi ályktun er rétt.
Hitt er víst að hernaður í sjó og lofti hefir tekið óhemju fram-
förum — ef framfarir skyldi kalla — síðan ófriðurinn hófst. Og
þessi tvö hernaðartæki, kafbáturínn og flugvélin, vinna saman, þótt
ólíklegt kunni að virðast. Flugvélarnar halda uppi njósnum fyrir
kafbátana. Hér á myndinni má sjá hvar kafbátsforingi réttir flug-
manni ýms merkileg skjöl. Flugbáturinn hefir sezt á sjóinn rétt
hjá kafbátnum.
um stöðum, t. d. Váeynni og Norð-
ur-Straumey, mistu bændur milli
þriðjungs og helmings af fé síuum.
Lambadauði varð líka mikill. Það
verður þessvegna litið skorið í haust,
liklegast eigi meir en helmingur á
við það sem i meðalári, eða e. t. v.
20—25,000 fjár.
Eldsneyti.
Sennilega hefir aldrei verið tekið
jafumikið upp af mó í Færeyjum
eins og í sumar. Maður getur vel
sagt að allir Færeyingar hafi byrgt
sig upp með mó fyrir alt árið. En
ljósið vantar. Sagt er að ekki sé
meiri steinolía til en ca. 1 */4 liter
á mann fyrir allan komandi vetur.
Nú er verið að smíða kolur og lýsis-
lampa handa hverju eiuasta heimili
i eyjunum.
Verzlunarfréttir.
Útlitið fer altaf versnandi. Mat-
arbirgðirnar endast til jóla. Menn
sjá nú vesturleiðina sem eina bjarg-
ráðið, ef vesturstefnan verður ekki tekin
alt of seint. Almenn ósk er að sendi-
mennirnir til íslands beri okkur góð-
ar fréttir. Mörgum fanst þeir dvelja
alt of skamt i Reykjavik, en vafa-
laust verða sendiferðirnar fleiri, ef
alt gengur að óskum.
Samgöngutíðindi.
Siglingar frá Höfn helmingi minni
en fyrir ófriðinn. Póstur oft ekki
fluttur. Fólksflutningur hefir að mestu
verið með »Beskytteren«. Það tók
þó út yfir a’t þegar neitað var að
senda bréf með »Tjaldi* sem ný-
lega fór til Reykjavikur. Og far-
Lögþingið hófst sem venja er tií
á Ólafsmessu (29. júh). Þingið hefir
mest starfað að velferðarmálinu; eng-
in samþykt verið gerð ennþá nema
um sendimennina til Reykjavíkur
sem gerð var á augnabliki. Þingiö
á nú að kjósa landsþingsmenn.
Flokkaskiftin eru þannig, að sam-
bandsmenn eru 12 (einn er dáinn)
en sjálfstjórnarmenn 9. Sennilega
vinna sambandsmenn við kosning-
una; þó er sagt að sumir þeirra séu
beggja handa járn, svo sigur þeirra
er enn þá óunninn.
Lögþingskosningar eiga að fara
fram í næstkomandi febrúar. Vænta
sjálfstjórnarmenn þess að komast þi
í meirihluta, mest vegna framkomu
amtmannsins og sambandsflokksins
i velferðarmálum landsins, sérstak-
lega skammsýni þeirra í farmskipa-
útgerð okkar og mótspyrnu móti
verzlunarsambandinu ísland—Ame-
rika—Færeyjar. Allur fjöldi Færey-
inga hefir siðan ófriðurinn hófst,.
viljað samvinnu við íslendinga og;
Ameriku, en alt hefir farið forgörð-
um vegna afturhalds landsstjórnar-
innar (amtmannsins).
Hvað sem nú verður úr, þegar
»dauðinn er í dyrunum.
8ér og undraðist feginn litskrúð
liiminsins dásamlegt, að siginni
»ólu. En um leið fanst honum
Þó að auður sá fegurðarinnar
yrði að þunga, sem legðist á sál
hans, — yrði eitthvað sem krefð-
ist andsvara. — Brjóst hans lyft-
ist fyrir andvarpi — órótt, og þó
var þangað að líta sem hann sá,
í sannleika sá eilífi friður,---
hvað var um hann ?
Hann sneri sér við og vildi
ganga heimleiðis, en tók þá eftir
stúlkubarni 5—6 ára, á að gizka,
sem hafði klifið upp á vegginn
og beygði sig áfram, svo að hún
mætti sjá framan i hann.
»Gættu þín barn! þú gætir
irokkið fram af veggnum«.
»Nei, nei!« sagði litla stúlkan,
og hristi hárlokkana frá andlit-
inu, »nú fer eg ofan aftur. Eg
var að reyna hvort eg gæti séð
perluna þína«.
»Perluna? — hm — svo«.
»Eg hefi séð hana tvisvar«,
hélt barnið áfram í ákefð, »fyrst
þegar þú varst að hrópa »húrra«
og segja: skáldið lifi, og svo aft-
ur þegar þú um daginn talaðir
við manninn úti á strætinu, þið
— voruð að — að rifast og —
þú hreyfðir þig svo mikið, þá —
þá sá eg hana«.
Hún leit upp feimin, en þó lít-
ið eitt hreykin af fundi þessum. \
»Hm, — þú ert athugul litla
stúlka, þykir þér gaman að perl-
um?«
»Já, fjarska. Mamma á perlu-
hálsband heima. Eg fæ að leika
mér að því stundum, — þegar
eg er þæg. Leikur þú þér aldrei
að þinni perlu?«
Brosi brá yfir andlit hans
sem snöggvast, en svo sagði hann
nokkuð hastur í máli: »Perluna
á eg ekki, barn, eg geymi hana
að eins þangað til eigandinn kem-
ur að vitja hennar«.
»Svo-o; en — þegar eigandinn
kemur, ætlarðu þá ekki að biðja
hann að lofa þér að leika þér að
henni?*
Hann leit á barnið og sá í blá-
dýpi augnanna, sem mændu á
hann og væntu.
»Hm, — það — getur verið,
litla perlu8túlka«, sagði hann og
strauk um kinn barnsins, um leið
og hann gekk burt.
»Nú — eg verð að svara þessu
til friðar barninu*, var hann að
segja við sjálfan sig á heimleið-
inni, en tók samt af sér perluna
og skoðaði. Honum fanst eitt-
hvað meira til um hana nú en
áður, vegna þess sem barnið hafði
sagt.
Psyche.