Morgunblaðið - 17.07.1918, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Skrifstofa andbanningafélagsins,
Ingólfstræti 21,
opln hvern virkan dag kl. 4—7 síðd.
Allir þeir sem vilja koma áfengis-
málinu i viðunandi horf, án þess að
hnekkja persónufrelsi manna og al-
mennum mannréttindum, eru beðni
að snúa sér þangað.
LESIÐ!
í dag og næstu daga verða seldav
úrvalskartöflur
Sími 544
i pakkhúsi
DAOBOK
15020 íbúar voru i Reykjavík
1. janúar 1918. Af þeim voru 6777
kvenmenn og 8243 karlmenn. Fjölg-
að hefír í höfuðstaðnum um 343 á
síðastliðnu ári.
B o t n i a ætti að geta komið hing-
að á laugardaginn.
H.f. Carl Höepfner.
H afnbann
bandamanna.
Hinn 7. júni flytur »Politiken«
eftirfarandi ritstjórnargrein:
— Það var skýrt frá því hér í
blaðinu í gær, að i Englandi eru
miklar birgðir af kaffi, sem Danir
hafa keypt, en Englendingar gert
upptækar. En jafnframt eigum við
hér að búa við kaffiskort, sem verð-
ur tilfinanlegri með hverjum degi —
allra helzt fyrir hina fátækari, sem
tæplega geta verið án kaffi. Þetta
er eitt dæmið um heimskulegar af-
leiðingar hafnbannsins.
Þessar afleiðingar koma hart niður
á okkur, en þær koma lika hart
niður á bandamönnum sjálfum, —
Þetta höfum vér bent á hvað eftir
annað og oss þykir því vænt um
að sú skoðun er að ryðja sér til
rúms, eigi að eins í Englandi —
eins og grein »Daily News« ber
glögglega vott um — heldur einnig
i Frakklandi. Þetta er mjög þýð-
ingarmikið, vegna þess að það hefir
áður verið alment álit og eigi úr
lausu lofti gripið, að kaldast andaði
frá Frökkum í garð hlutleysinga,
Er það að nokkru leyti því að kenna
að Frakkar hafa aldrei haft jafn náin
verzlunarsambönd við Norðurlönd
eins og Bretar og einnig vegna
þess að lengra er á milli og Frakk-
ar þekkja minna til Norðurlanda yfir-
leitt. —
Nú kemur sú fregn frá París, að
mörg frönsk blöð séu farin að athuga
hið þýðingarmikla málefni, hvort
hafnbannið sé nú eins gott fyrir
bandamenn eins og það átti að vera
— hvort það sé þeim eigi til meira
tjóns en gagns, og hvort það sé
nokkurt vit í því, að skeyta ekkert
um markaðinn, en láta óvinunum
hann einum eftir, það því fremur,
sem tildrög ófriðarins voru að miklu
leyti einmitt verzlunar og viðskifta-
samkepnin. Nokkur frönsk blöð —
og eigi þau lítilsigldari — eru nú
farin að ihuga hvort það muni veit-
ast létt að ófriðnum loknum, að ná
markaði Norðurlanda undir banda-
menn, þegar aðrar þjóðir hafa bolað
þeim þar út, með tilstyrk hinnar
ósanngjörnu viðskiftastefnu banda-
manna sjálfra.
Enginn getur enn um það sagt,
hvernig viðskiftin muni verða að
stríðinu loknu. Það getur verið, að
vörur þær, sem menn höfðu áður
talið nauðsynlegar, en hafa eigi get-
að fengið í stríðinu, verði alger-
lega útilokaðar að stríðinu loknu,
vegna þess að alþýða hefir vanið sig
á það að kaupa eftirlíkingarnar ann-
arstaðar og láta sér þær lynda. A
þessum tímum taka menn upp nýja
lifnaðarháttu, og það er eigi hægt
að segja það enn með neinni vissu
um nokkra vöru, að hún verði jafn
nauðsynleg eins og hún var fyrir
striðið. Margt getur breyzt; nýjar
uppgötvanir koma til sögunnar og
ef það á nokkurs staðar við, að sá
beri lægra hlut sem ekki er viðstadd-
ur, þá á það við í verzlun og við-
skiftum. Sá, sem ekki er við, bíður
þar ætíð lægra hlut, en verst er það
þó, ef hann á sjálfur sök á fjarveru
sinni. Þá getur hann engum um
kent á eftir, nema sjálfum sér.
Vér höfum fengið úrklippu úr
brezku kvikmynda-blaði þar sem bent
er á það, að öll kvikmynda-verzlun
Norðurlanda sé að færast til Þýzka-
lands, vegna þess að bannaður er
útflutningur á filmum og ljósmynd-
um frá Englandi. Já, auðvitað, þannig
hlaut að fara. Á öllum sviðum
þröngva Bretar Norðurlöndum til
þess að skifta við Þjóðverja, og er
það þá nokkuð óeðlilegt, að Norð-
urlönd venjist smám saman á það,
að sækja líka til Þýzkalands þær
vörur, sem þau geta þó enn fengið
fyrir náð hjá bandamönnum ?
Vér vonum, að þær raddir sem
nú heyrast báðum megin við Ermar-
sund verði æ öflugri og að þeim
fjölgi stöðugt, þangað til þær hafa
opnað augu alþýðu og yfirvalda.
Því að 'þær tala máli skynseminnar
og réttlætisins. Það er enginn efi
á því, að bandamenn geta enn lengi
valdið okkur hinum mestu vandræð-
um og þrengingum á ýmsum svið-
um, en þeir hljóta lika að hafa tjón
af því sjálfir.
Til frekari skýringar á þessari
grein, skulum vér hér birta útdrátt
úr greinum franskra blaða um þetta
efni.
»Lyon Republicain* segir frá því
í grein hinn 9. apríl að frönsk tízku-
firmu sem ætluðu að halda sýningu
i Kaupmannahöfn á vörum slnum,
hafi hætt við það vegna þess að þau
hafi álitið að það mundi eigi borga
sig. En rétt á eftir hafi tizku-firmu
frá Vínarborg haft þar sýningu og
grætt á því of fjár. Og blaðið bend-
ir á það, að i dönskum blöðum hafi
alþýðu þá verið bent á ýms firmu i
Vín, sem hægt væri að leita til
meðan viðskiftin við Frakkland væru
stöðvuð. Og að síðustu bendir
blaðið á það, að það sé eigi einung-
is í Kaupmannahöfn, heldur um öll
Norðurlönd að austurriksk tízku-
firmu hafi náð markaðnum frá hin-
um frönsku.j
»Le Petit Bleu* ræðir einnig þetta
mál sama dag. Segir blaðið, að ef
Frakkar ætli eigi að láta sér það
lynda, að verða undir i verzlunar-
viðskiftunum eftir stríðið og láta
Þjóðverja bola sér út, þá sé nauð-
synlegt fyrir þá að hugsa alvarlega
um viðskiftin við hinar fáu hlut-
lausu þjóðir. Og blaðið hvetur ftanska
konsúla í hlutlausum löndum til þess
að styðja að því með ráðum og dáð,
að þar aukist verzlun við Frakka.
Hinn 3. maí flytur »Echo de
Commerce« stutta grein,sem heitir:
»Viðskiftastríðið við Þýzkaland og
Austurríki«. Þar er sagt frá þýzk-
um verzlunarerindreka, sem fór til
Norðurlanda árið 1915 og fékk þar
vörupantanir fyrir 30.000 franka upp-
hæð. Sami maður fór einnig til
Norðurlanda árið 1917, en þá fékk
hann pantanir er námu 600.000
frönkum. Blaðið segir, að það sé
Frökkum í sjálfsvald sett hvort þeir
vilji ná undir sig hinum mikla mark-
aði á Norðurlöndum, en þá verði
þem að taka upp aðia verzlunar-
aðferð heldur en þá, sem nú er
beitt.
Rottur.
Vér höfum orðið þess varir, að
unglingar hafa gert sér það til gam-
ans á kvöldin, að skjóta rottur milli
geymsluhúsanna á uppfyllingunni.
Þegar umferð rénar á kvöldin, ganga
þær þar ljósum logum, og þó er ef
til vill meira af þeim annars staðar
í bænum. Þær eru og í mjög mörg-
um íbúðarhúsum bæjarins, einkum
hinum eldri.
Vér höfum áður vakið máls á
þeim miklu skemdum, sem þessi
dýr valda, og i öðru lagi stafar
sýkingarhætta af þeim. Þær geta
borið margs konar sjúkdóma út um
bæinn.
Það virðist ekki vanþörf á þvi,
enn einu sinni, að hvetja bæjarstjórn
til að hefjast handa gegn þessum
skaðræðis-dýrum. Það er margreynt,
að þeim má útrýma, ef gengið er
að því með dugnaði.
F á 1 k i n n. Reyrsb hefir að
Islands Falk muni eiga að fara héð-
an á fímtudagskvöldið með dönsku
sendimennina. Samninga er dú verið
að ljúba við. |>eir verða sennilega
ekki birtir fyr en sendinefndin kem-
ur til Kaupmannahafnar og þá sama
dag i dönskum og ísienzkum blöðum.
Maðurinn danski, sem lög-
reglan 4ók i fyrradag, hefír játað að
hanu hafí tekið rauðvínskút og
whiskflösku um borð, en hann neitar
þvi, að hann hafí brotið innsigli lög-
reglunnar.
|> ó r ð u r Kakali fór héðan i
gærkvöldi til Sands, Olafsvfkur og
Vestfjarða.
AlþýðuflokkBfundur verð-
ur í kvöld 1 Good-Templarahúsinu.
|>ar flytur hr. Borgbjerg erindi um
jafnaðarstefnuna.
Knattspyrnukappleikur-
i n n milli »FramB« og »VaIs« sem
freBtað var i fyrrakvöld vegna for-
falla, verður nú í kvöld kl. 9.
N a j a d e n kom eigi með saltfarm
hingað, eins og sagt var i blaðinu í
gær, heldur með timburfarm til Nio.
Bjarnason.
Lagarfoss er [farinn frá New
York — mun hafa lagt á stað
fyrradag eða daginn þar áður.
Willimoes er nú að taka olfu-
farm í New York og má þá búast
við að við heimtum hann bráðum
heim, enda er mál til þess komið.
S t e r 1 i n g kemst sennilega til
Akureyrar i dag — var á Blönduósi
í fyrrakvöld.
A timely advice.
To my venerable friend, the most
reverend Arthur Gook, the baptist.
Angels are treading in from far
flinging the gates all ajar,
please in the heavens have a look,
holy man, brother Arthur Gook.
Hell, fire and brimstone, bless Your
believe a little otherwise! [eyes,,
Dont care about a spoffy spook,
spit on the Devil, Arthur Gook. j
Brotherly greeting
Inqimundur* J