Morgunblaðið - 04.10.1919, Page 3

MÖR6DNBLAÐIÐ
&huga á eilífðarmálunnm og meiri
alvöru, — sem hvortveggja er þeg-
ar sProttið upp af hinni bloðugu
siyrjöld, — munu augu manna opn-
ast fyrir því, sem satt er og skyn-
samlagt í þessum efnum.Svo jafnvel
þótt Gamla-testamentið verði áfram
a sínum stað, eins og til að endur-
spegia úrelt og löngu umliðið skeið
1 þróun mannkynsins, mun það æ
nieir og meir verða skoðað sem verð
huist rit í trúar- og siðgæðisefnum,
r't, seni ber að varast að láta hafa
mhrif á breytni sína, nema þá til
þess að benda á margt, sem ber að
forðast. Líkt má segja um hitt at-
'iðið. Hinar lítt skiljanlegu erfi-
icenningar trúí'ræðinnar um líf og
persón uKrists smáhverfaúrsögunni
eins og hinar ruddalegu hugmyndir
u>n eilífa útskúfun hafa horfið úr
. sögunni nú á síðasta mannsaldri.
Og þannig verður það, sem fj'öldinn
telur villutrú í dag', orðið að óyggj-
aödi vissu og almennings eign á
morgun, svo að segja án þess heim-
úrinn viti af. Þetta færist alt í lag
af sjálfu sér þegar guð vill svo vera
láta. En það sem hefir eilíft lífsgildi
i sér tolgið, er sú hin nýja opinber-
un, sem eg áður gat um og mun nú
lýsa í næstu grainum.
Hindenburg
Þegar hersveitir Bayara voru inn
limaðar ríkisveiðinum, þá átti að
gera úr þvi mikla hátið og þeir voru
| þar viðstaddir Ebeit forseti og Noske
mivarnaráðherra. En gleðin var
galli blönduð. Menn töluðu um að
þetta væri útför hins fræga hers
Biyara og merki upp ennandi ósjllf-
stæðisaldar.
Brezki flotinn
Bannatkvæðagi eiðsla
í Noregi.
Nú i byijun þessa mánaðar á að
fara fram i Noregi alþjóðar atkvæða-
gteiðsla um það, hvort bráðabirgðt-
hannið, sem nú er í giidi, á að halda
áfram eða ekki. í raun og veru er
þessi atkvæðagreiðsla ekki bindandi
fyrir ‘þing eða sijórn, en auðvitað
hefir hún sín áhrif á rikisvaldið i
satna h’utfalli og úrslitin verða.
Baráttan með og móti banni í
Noregi er kögð mjög svæiin. Brnn-
Qtenn haH. (élög úti am ait land og
teija sér meirihlutann vissan. En
andbanningar þykjast þó ekki vou-
lausir og segja að margit sem áðui
voru banni fylgjandi hsfi snú'st,
eftir þá reynslu sem bráðabirgða-
þannið hefir gefið.
Hinn gamli hershöfðingi er nú
seztur i helgan stein. Hann' mun
vera hinn eini af ráðandi mönnum
Þjóðverja í ófriðnum, sem ekki
hefir mist neitt af vinsældum sin-
um og frægðajljóma.
Hindeuburg kom heim til Hanno-
ver i ágústmáuuði og daginn sem
hann kom, stóð borgin i hátíðar-
skrúða, til þess að fagna honum.
Allir borgarbúar komu til þess að
fagna honum. Stúdentar komn i
einkennisbúningum og skipuðu heið
ursfylkingu " fyrir honum undir 25
fánum. Tvær stórar hljóðfærasveitir,
éku fagnaðarsöngva og hvergi sá-
ust nein merki byitingar eða ó-
sigurs.
Nú dveldur Hmdenburg í Hahno'
ver eins hver annar óbreyttur borg
ari og þar hefir þessi mynd verið
tekin af honum.
Skipun um að hætta skipagerð.
Menn höfðu búist við þvi, að
3retar mundu fljóíega takmarka
terskipagerð sfna, þegar aðal fjanda-
f otmn varúrsöguDni og kominn á
sjávarbotn. En um fyrri mánaða-
mót kom fyrst skipun til skipa-
smiðjanna við Oyde-fljótið og viðar
um að hætta vinnunni við byggingu
annara herskipa en þeirra, sem kom-
in voru nærri þvi að hlaupa af
stokkunum. — Við þetta missa mörg
júsund verkamenn vinnu, að minsta
tosti f svip, og tekur það af þeim
tyrirhöfnina að gera verkfall á meðan.
Engill
frelsisins.
Eftir
Johan Skjoldborg.
Snemrna vors,_ dag einn, kom kona
«in, mögur og æpandi af hræSslu út úr
húsi einu, sem stóð við eina hliðargöt-
uUa frá Vesturbrú.
Hún stansaði augnarblik eins og til
hess að anda að sér vorloftinu og leit
uPp til himinsins, sem sjáanlegur var
tttilli húsanna beggja megin götunnar.
■Þar ómuðu uppi fyrstu hljómar vorsins.
Hún var sannfærð um, að nú sendi
JÖrðin gróðrarangan sína úr plógförun
Uru úti á sveitinni.
Það var svo að sjá að hana svimaði.
5ún hélt þó áfram. Það var líkast því
þar væri beinagrind á ferð sveipuð
1 þunnan sumar klæðnað. En þegar hún
kom að búðardyrum smásalans, datt
Púu. í sama bili kom saumakona þar að
Hún hljóp til gömlu konunnar, og með
^jálp hennar var henni komið inn
aus smásalans. Og þegar hún hafði
r,íeypt á koníaks glasi, lirestist hún dá.
^tið.
I*
Það var eitthvert skyndilegt yfir-
sagði hún.
^ En er þetta ekki frú Hansen á
'fl®tinum? spurði saumakonan
Jú, það var hún.
fylgdust nú að upp eftir göt
; uUi.
. “~~Heyrið þér, kæra frú Hansen, fyr-
lreefið
uiat.
mér, en eg held að yður skorti
Bayern og rlkisheildin.
í samræmi við friðarsamningana
og hina nýju stjórnarskrá Þjóðverjn,
er herinn leystur upp en stofnað sro
kallað ríkisvarðiið og leggja smárík-
ín hveit sinn skerf til þess.
Bayern, sem er annað stærsta rik
ið á Þýzkalandi, unir mjög ilia þessu
nýja fyrirkomulagi, og segja blöðin
að landið samkvæmt þvi sé nú ekki
orðið annað en sérstök sneið a
Stórprússlandí*.
— Það fóru sársaukadrættir um and-
it gömlu konunnar.
— Maðurinn minn hefir ekki verið
aeinia í þrjá sólarhringa.
— Eigið þið börn ?
— Nei, því niður. Það er einmitt það
versta, sagði hún ofur raunalega. Mað
prinn minn ann nfl. börnum, en við
missum þau frá okkur áður en þau
fæðast, bætti hún sorglega hljótt við,
— Eg er nú að fara að borða, og svo
getið þér borðað með mér, það er svo
jægilegt.
En það var nú ekki alveg satt.Sauma
conan átti ekki einn eyri í vasanum
Hún hafði ekki annað en regnhlíf sína
nieð, en hún var líka góð, það var ágæt-
silkiregnhlíf og er hún var saman
vafin leit liún afbragsvel út. En vícri
henni slegið sundur, fór mesta fegurðin
af henni. En hún hafði einu sinni fund-
íð þessa regnhláf, og hún var henni
mesti bjargvættur,því hún var stundum
látin í veð fyrir mat og drykk, þegar
þrengdi að. Og í dag hafði saumakonan
raunar ekki ráð á að borða. Hún hafði
ekki hugsað sér hærra en að fá einn
bolla af kaffi. En eins og nú var komið
málinu, var ekki um annað að gera, en
nð frú Hansen fengi eitthvað að borða.
Ej^rst vildi hún ekki heyra minst á
þetta, það næði engri átt. En hun fylgd
ist ósjalfrátt með.
Þær fengu áasúpu og kálfskets-snúða
Báðar voru glorhungraðar og töluðu lít-
ið. En þó skiftust, þær á fáeinum orð-
um.
— Hvert eruð þér að fara, frú
Hansen ?
— Reyna að finna manninn minn.
— Vinnur hann ekki hjá vagnsmiðn-
um í númer 10?
— Jú.
•— Það @r állra fallegasti og viðkunn-
Þjöðabandalagið.
VEG6F0BDB
fjölbreyttasta úrval á landinu,
er ! Kolasnndi hjá
Dauíel Halldðrssyni.
Vesrgfóður
panelpappi, maskinnpappi og strig
í.t.31 i Spití'.i"*t'g 9, hjá
A-gfisti MarfeABByui.
Simi 675.
ISalnmboQ fyriríiland & mötonmm !
,Densil‘
Aalborg
hefir BárSur 6. Tómatson, skipa
verkfræðingur á ísafirði (sími nr. 10).
\élin er ábyggileg, sparneytin, ódýr. |
Fljót afgreiðsla.
í Reykjavík veitir Tómas Tómasson!
Bergstaðastræti 64 allar upplýsingar |
— viðvíkjandi fyrnefndri vél. —
Drengur
Kastiö gömln vélunnm
og
kaupið
Delco Lifiht
Það borgar sig sjálft á mjög skömmum tíma
Sigurjón Pótursson
P
Sími 137.
Hafnarstrœti 18.
Fyrsti fuudur í Þjóðabandalaginu
var ákveðinn í Washington 1 þess-
um mánuði. En undirtektir öldunga-
deildar Bandaríkjaþingsins hafa breytt
jessari fyrirætlun, og fundinum er
nú frestað þangað til i febrúar —
ef Bandarikin þá ganga nokkurn-
tíma i sambandið. Ef þau gera það
ekki með þeim skilyrðum er að-
gengileg þykja, þá hlýtur það að
breyta ekki alllitlu, eigi að eins um
alla tilhögun, heldur og um áhrif
Jandalagsins í heild sinni, er svo
mikilvægur aðili gengur úr skaft-
inu.
Það mun hafa veiið ætlast til að
aðalaðsetnr Bandalagsins yrði i Genf
i Sviss. En með því að Belgia þyk-
ist hafa orðið útundan við friðar-
samningingana, þá hefir komið fram
uppástunga um að auðsýna landinu
þá sæmd að láta Bandalagsstjórniua
hafa aðsetur í Brtissel.
óskast nú þegar til léttra sendiierða.
A. v. á.
H.f. Arnljótsson & Jónsson
Heildsöluverslun
Sími 384.
Fyrirliggjandi:
Tryggvagötu 13.
Karlmannafatnaður, mikið úrval
Karlmannabaxur, einstakat.
Fataefni — Nankinsföt
Milliskyrtur — fóðraðar —
Stumpasirz
Kven-vetrarkápur
Kjóla- og dragtatau (úr ull)
Vindlar, margar tegundir
Cigarettur, 3 tegundir
Niðursoðin mjólk (gamalt verft).
Litið skrifborð
óskast til kaups nú þegar.
Helgi Hafberg,
Laugavegi 12 (»Hugfró«).
Notið
DELCOLIGHT
Dansleik
heldur lúðrafélagið Gigja i Iðnaðarmannahúsmu, laugardaginn 4. október
kl. 9 siðdegis. Húsið opnað kl. 81/*. 12 eg 4 manna hljóðfærasveitir
spila til skiftis. Salurinn verður skreyttur. Fyrsti og bezti dansleikurinn
|á haustinu. Aðgöngumiðar seldir i ísafold i dag, að eins fyrir parið.
Skemtinefndin.
anlegasti maður, sem þér eigið, frú
TJansen.
Hún brosti daufu brosi um leið og
hún svaraði:
— Það var líka það, sem töfraði mig.
— Er langt síðan þér komuð úr sveit-
inni ?
— Það eru mörg ár síðan. Þá var
Sören ökumaður hjá heldra fólki. En
kom heim og þótti alt lítilsvert þar.
Atiuars hefðum við ef til vill fengið
föðurleyfð mína. En eg mátti ekki eiga
hann. En eiga varð eg hann, hvað sem
það kostaði. Við flúðum í raun og veru
Foreldrar mínir vita ekki hvar eg er.
— Vita foreldrar yðar ekki hvar þér
eruð? spurði saumakonan með áhuga.
— Nei, svaraði frú Hansen ákveðið.
Og þeir skulu heldur ekki fá að vita
það nokkru sinni ef okkur líður aldrei
betur en þetta. Þá vil eg heldur deyja.
Saumakonan bað um kaffi. Prú Han-
sen fanst enn að það ná engri átt.
— Guð minn góður, að eg skyldi rek
tas á yður, þer eruð svo dæmalausar.
Og eg er svo einmana.
Veitingamaðurinn samþykti'að taka
regnhlífina 1' veð.
Síðan fóru þær báðar út. Þær fóru
inn um hliðið við húsi númer 10. Og
þar stóð maðurinnhinn kátasti og blístr-
aði við vagnþvottinn. Hann rétti sig
upp, hár og karlmannlegur, með brún,
glampandi augu, ^svart liðað hár og
mikið svart yfirskegg.
Hann hafði vi'st hjákonuna £ vasan-
um, og þegar hann sá konu sína varð
hann dálítið ruglaður og gerði sig harð-
neskjulegan útlits.
— Nú, það datt mér í hug. Hver
f jandinn er þér ú höndum.
Konan leit á hann augum fullum af
ásökun, ást og bæn. En hún sagði að
eins eitt orð:
— Sörenl
En hún sagði það þannig, að skap
hans breyttist á svipstundu. Hann
svaraði:
- Já, stúlkan mín, farðu nú npp á
herbergið okkar. Eg skal strax koma
þangað með kaffi og brauð.
Hann hélt áfram að blístra en þær
fóru upp á kvistinn.
Þau höfðu að eins eitt herbergi með
þakglugga. Ofninum var breytt þannig
að hann var notaður fyrir eldavél.
Borðið var stór kassi, sem dagblöð voru
breidd á. En inni í honum geymdi kon
an eldhúsgögn sín. Þar að auki var þar
inni eitt samstæðurúm, en sængurföt-
in voru ekki annað en-hálmur og gaml-
ar druslur . En frú Hansen hafði saum-
að lök úr fáeinum þvegnum pokum, og
jaðrað þau með rauðu ullargarni, svo
þau litu ekki svo illa út í öllum ein-
faldleik sínum.
Stuttu á eftir kom maðurinn og þau
drukku nokkra kaffibolla.
- Þessi stúlka þarna, ungfrú Loren-
sen, hún býr á annari hæð, hún hefir
reynst mér svo vel, sagði frúin, hún gaf
mér miðdagsmat — og þegar svo er á-
statt-----eg get svo sem skilið það.
- Ó, hvað ætli þú skiljir, fþú getur,
hvort sem er, aldrei orðið móðir, sagði
hann ergilega.
Frú Hansen laut áfram og grét.
— Þá er nú það, tautaði hann.
— En Hansen, skaut saumakonan
inn í, þegar svona er ástatt um konuna
yðar, verður hún að hafa bæði mat og
hreint loft og flytja úr þessari hunda-
holu, eg segi það blátt áfram.
Hún sneri sér að frú Hansen:
— Hvað eruð þér komnar langt á
leið?
— A sjöunda mánuðinn.
— Það getur maður hreint ekki sagt
um, sagði Hansen og hló hæðnislega
um leið.
Þá stóð saumakonan upp bálvond:
— Nú skuluð þér fá'að heyra eitt, og
eg meina það: Ef þér viljið fú lifandi
og heilbrigt barn, eins og þér þykist
óska eftir, þá verðið þér að sjá um, að
konan yðar fái nógan mat, og föt að
klæðast í. Eg get ekki heyrt þetta—þið
bara tvö ein og þér, sem hafið nóga
vinnu.
Það varð steinshljóð í herberginu.
Konan sagði undur lágt:
— Þetta gistihús hefði -ekki átt að
vera hérna við götuna.
Maðurinn sat álútur eins og hann
blygðaðist sín eða væri að hugsa um
málavexti. Og þögnin varaði enn.
Loks stóð hann upp og barði bylm-
ing högg í borðið og sagði nm leið eins
og við sjálfan sig:
— Það gildir einu, hún skal fú það
sem til þarf. Við reynum það.
Svo gekk hann í skyndi út.
Þegar þær höfðu setið stundarkorn
þegjandi, sagði konan:
Eg held, að þér ætlið áreiðanlega að
verða okkur einhver frelsisengill, nng-
frú. Þér verið endilega að líta inn til
mín einhverntíma, eg er svo einmana.
Og það fór þannig, að saumakonan
varð daglegur gestur á kvistinum. Hún
var svo kát og song svo margar vísur
fyrir þau. Hansen var oftar og oftar
heima á kvoldin og kom stundum með
einhvern aukabita handa þeim, og eink-
um þegar kionan byxjaði að sauma
barnafötin. Einu sinni kom hann með
kodda í bamsvöggu og öðru sinni með
ofurlítið, hlýtt teppi.
— Það skal svei mér ekki sálast úr
kulda, sagði hann einu sinni.
Kvenfólkið brosti.
Og dag einn hélt lífið hátíðlega inn-
reið slína á kvistinn með undurlítilli,
yndislegri, hraustlegri stúlkn.
— Eg hefði nú heldur kosið dreng,
200 krónur
borga eg þeim sem útvegar góöa
3 herbergja íbúð, og húsaleiga greidd
með 150 krónum um mánuðinn.
Tilboð merkt »P. B.« leggist inn á
afgr. blaðsins innan tveggja daga.
Dugleg og þrifln stúlka
óskast i vetrarvist nú þegar á fá-
ment kanpmannsheimili nálægt
Reykjavík. — Upplýsingar hjá
Sigurbirni Þorkelssyni kaupmanni á
Laugaveg 1.
Til sölu nú þegar rúmstæði, legu-
bekkur og 2 undirsængur i Ingólfs-
stræti 21.
Aflöng budda með ca. 90 kr.
i, tapaðist i fyrrakvöld frá verslnn
Guðm. Olsens að Mjóstræti 3.
Skilist gegn fundarlannum i Mjó-
stræti 3.
sagði Hansen. En skárra er það hárið,
sem hún hefir stelpu krílið.
Og það varð þessi litla stúlka, sem
eiginlega varð rétti frelsisengillinn.
Og hverjum hefði dottið annað eins
í hug. Nú rekur Hansen dálitla græn-
metis verzlun, og frúin stendnr sjálf
og afgreiðir, sælleg og kát.
En svona getur það farið.
I
ENDIR.