Morgunblaðið - 05.10.1919, Qupperneq 3

Sf OB6UNBL AÐIÐ
^eir óttast að verða álitnir eigin-
gjarnir og frekir og þora ekki að
ieggja út í óvissu, heldur bíða og
bíða stöðugt að eitthvert dularfult
afl veiti þeim trú og von og leysi þá
ur viðjum síns eigin gunguskapar,
*vona fyrirhafnarlaust.
Fyrsta skilyrðið fyrir því að hafa
sig áfram, er að skera fyrir rætur
alls þess, sem getur dregið úr fram-
kvæmdum manns, og að lifa við þær
kringumstæður, sem svara til þess
sem fyrir er barist. Bn flestir láta
*ér nægja verðminni verkin í stað
þess að setja sér háleitt takmark.
Metnaðargirnin er að vísu til í oss
fiestum, en þó þorum vér ekki að
ieggja alt.í hættu til að vinna.
Spyrjið menn og konur, sem af-
kastað hafa stórvirkjum í heimin-
um, hverju þau þakki þrótt sinn,
víðsýni og þá reynslu, sem orðið
hefir þeim svo notadrjúg og þau
Biunu svara, að alt séu þetta ávext:
baráttu — stöðugri baráttu —
fyrir að temja sér sjálfsaga
og staðfestu, — fyrir að svifta af
sér fjötrum og framkvæma ákveðið
hlutvérk, ná ákveðinni hugsjón.
Þrá, sem aldrei fær sér fuilnægt,
og niðurbældur metnaður er hvor-
tveggja vísasti vegurinn til þess að
tortíma öllum óskum manns og von-
um um að komast áfram og verða
að.manni.Hvorttveggja lamar þrótt
vorn, ríður hugsjónum vorum að
fullu, og gerir oss að leiksoppi at-
burðanna í kring um oss unz oss
sko'lar upp á strönd lífsins eins og
vogreki. Bg held að enginn geti
orðið hamingjusamur fyr en sú
mikla hneigð, sem er undiraildan í
eðli manns, hefir náð að brjótast
fram, — sama við hvaða kjör hann
býr. — Þá fyrst, er hann er farinn
að hagnýta þá hæfileika sem alt
eðli hans stjómast af, þá fyrst er
hann hamingjusamur.
Hæfileiki, sem fær að þróast óá-
reittur og frjáls, nýtur sín betur
en tíu slíkir, sem eru fjötraðir og
niðurbældir á allar lundir.
Margir þeir, sem lágan sess hafa
í þjóðfelaginu eru betri hæfileikum
búnir en yfirmenn þeirra, en hafa
að eins ekki haft ráð til þess að
þroska hæfileika sína.
Sæktu aldrei um stöðu ef þú finn-
ur þig ekki hæfan til þess að gegna
henni, enda þótt að laun eða annar
ávinningur freisti þín. Það má eng-
inn kaupa þig fé til þess að þegja.
Skoðaðu frjálsræði þitt sem þinn
óskoraðan rétt, sem þú ekki mátt
láta af hendi fyrir nokkur veraldar
gæði.
Hverju er hægt að bæta efnileg-
um ungum manni missi frelsisins,
málfrelsis og sannfæringar 1 Getur
hann gert svo iítið úr sér að skríða
fyrir þeningum alt sitt líf, þegar
VEGGFODDR
fjölbreyttasta úrval i landinu, *
er i Kolasnndi hji
Daníeí Halldórssyni.
Yefifgfóöur
panelpappi, maskínupappi og strig
faest i Spltrh?ð'g 9, hjá
Agústi Marirússyni,
Simi 675.
Sjófyrausf sfúíka
getur t)tr AZ fengið atvinnu á Sterling. — Upplýsingar um borð
Nýjar bækur.
ulda: Æskuástir, annað hafti
aildór GuBJón880n frá L'xnesi: Bðrn náttúrunnar, ástarsaga.
í igurBur HeiBdal: Hræður, II.
Ur8rit FræBafélagslns, 4. ár.---Fást hjá bóksðlum.
Bókaverzlnn Arinbjarnar Sveinbjarnarsonar.
Poki
með fötum, svipu o. fl. tapaðist úr
Gullfoss. Skilist i Bankastræti ii,
uppi. •
Innistúlka
þrifin og barngóð, óskast nú þegar
i vetrarvist.
Guðrún Egilson
Laufásv. 14.
Bitumastic
er óviðjafnanlegur áburður á allskonar járn og steinsteypu (gerir
íana vatosþétta). Er stöðugt eftir margra ára reynslu, notuð til breaka
: otans, einnig til stálbygginganna við Panamaskurðinn og annara stæritu
mannvirkja i heimi.
Aðalumboðsmenn fyrir Island:
Dattiel TiaUdórssoti, ^ay^seiS
Barðttr G. Tomasson, dsqftrii.
Nokkrar birgðii til fyriiliggjandi hér á staðnum.
Röskan
DRENG
vantar til s e n d i f e r ð a nú þegar
til
Andersen & Lauth.
Augu
undirdjúpanna
BPTra
ÖVRl RIOHTER FRIOH.
I. kapituli.
Billiardspilið.
Tveir menn styttu sér stundir við
biilliardspil í Stavanger-klúbnum.
Þeir sem ferðast með ströndum fram,
þekkja vel þessa vingjarnlegu, gömlu
hyggingu upp hjá kirkjunni, þar sem
áffijarbúar leita sér skemtunar milli
Vevtíða.
Hann er ekki neitt sérlega skrautleg-
Ur> þessi salur, en þar hittast vinir og
°vinir við giasaglaum.
í*að skortir þar ljós og fleiri þæg-
*u<fi, þrátt fyrir það hvtílir þó ein
llVer æruverður blær þar yfir öllu, sem
ltu8ns tönn getur aldrei unnið á.
hilliardstofan bar lika vott um forna
Velgengni. Þó leit ekki út fyrir að kúlu-
lsÞn aotti marga dýrkendur. Billiard-
Drengnr
óskast nú þegar til léttra sendilerða.
A. v. á.
200 krónur
borga eg þeim sem útvegar góða
herbergja íbúð, og húsaleiga greidc
með 150 krónum um mánuðinn
Tilboð merkt »P. B.« leggist inn n
afgr. blaðsins ipnan tveggja daga.
30 krónur i seðlnm hafa tap
ist frá Asgrimi EyþóriSyni að Læk
jirgötu 12. Skilist á afgreiðaluna
gegn fnndarlaunum.
hann á sjálfur kast á að velja
milli þrældóms og þess lífs, sem
bæði veitir völd og heiður?
Lagtækur maður
ungur og áreiðaulegur, getnr fengið atvinnu á löggildingarskrifstofunni,
Laufásvegi 16.
Jurvogir, Eldhúsklukkur (vekjarar) og Hakkavélar, þær langbeztu
sem hingað hafa fluzt, — fást að eins í
clárnvoruóeiló cTes SEimsen.
Ghevreaux Dame og Herresko.
6 Kroner pr. Par.
Dameskoene leveres i Numrone 34—35—36—37—38— og 39
og
Herreskoene leveres i Numrene 40—41—42—43—44— og 45.—
Send os Be-
löbet pr. Post-
anvisning eller
: i Pengebrev,:
sammen med
Deresn öjagtige
Adresse, for det Antal Par Sko De önsker sendt, og Skoene sendes
da saa hurtig som mulig i den Rækkefðlge som Ordrerne or ind-
gaaet, fuldstændig portofrit over alt i Island.
De danske Skotöjsmagasiner, Aarhus,
Danmark.
Hús.
Þeir sem vilja selja hús með lausum ibúðum, geta fengið kaupend-
ur að þeim nú þegar ef um semur.
Upplýsingar á skrifstofu
önnnars Signrðssonar
frá Selalæk.
Atvinna.
Unglingspiltur getur fengið atvinnu við verzlun
Inú þegar.
Olíuvélar, amerískar, sem kesta að eins 8 krónur, — fást i
fJárnvoruóailó cíes SH/imsen.
Upplýsingar i
Verzlun Ólafs Ámundasonar
Laugaveg 24.
Notið aðeins:
Benzín
Og
Smurningsolíur
frá
Hinu isl. steinoliuhlutafélagi.
Góöur trésmiður
getur fengið atvinnu nú þegar.
Upplýsingar *hjá
Sigurjón Pótursson.
Trúlofunarhringar
fyrirliggjandi i miklu úrvali, og allskonar steinhring*
ar hjá *
Jóni Sigmundssyni,
gullsmið, Laugaveg 8.
Lítið brúkuð föt
Kjólar, Blúsur, Dragtir, Pils, Ballkjólar og margt fleira, verður selt
|i dag með tækifærieverði i Tjarnargötu 11 B (uppi).
Gassuðuvélar, stórt og fjölbreytt úrval, Primusar, Primushausar
|nr. o og 1 jun., Primusnálar — fást i
cJdrnvcruóeiló cfos Stimsen.
klæðið var alt í tætlum og druslum.
Kúlurnar báru vott um góðan uppruna,
en þær voru orðnar skakkar og skældar
og virtust ekki vera líklegar til þess
að svara vél höggum þeirra sem léku.
Þessir tveir menn, sem spiluðu nú,
gerðu það af mikilli list. En það leit
ekki út fyrir, að þeir hirtu mikið um
tap eða vinning. Annar þeirra var hár
og grannur. Hann var oftast brosandi,
og brosið var vingjarnlegt og góðlát
legt, og alt andlitið var snoturt og við
kunnanlegt. Festuleysið í andlitsdrátt-
unum var í skarpri mótsetningu við
grá augun, sem alt af voru vákandi, þó
hinir hlutar andlitsins sýndust sofa.
Hinn var með ljóst, stutt hár og veður-
tekið andlit. Hinn fyrri hafði fæðst
einhversstaðar suður í Yendée og hét
Jean Babtiste Caurbier. Hinn hét bara
blátt úfram Grönneland, og var for-
maður og umsjónarmaður fyrir skipa-
flota hinna sameinuðu niðursuðuverk-
smiðja.
Prakkneski maðurinn hafði komið til
Stavangurs um miðjan ágúst árið 1923,
til þess að kynnast nýrri aðferð á sölt-
un á nýju kjöti. En hann fór sér mjög
hægt við þennan lærdóm. Hann aflaði
sér fljótt kunningja meðal hinna glöðu
Stavangursmanna og varð fljótt
margra hugljúfi sakir framkomu sinnar
og kruteisi. í byrjun höfðu niðursuðu-
verksmiðjurnar sýnt honum heldur
kuldalegt viðmót. Eigendum þeirra var
ekki gefið um Frakka af sérstökum á-
stæðum, sem ætluðu sér að kynnast
verksmiðjufyrirkomulagi þeirra. Svo
Courbier dróg sig í hlé frá þeirn eftir
hinar fyrstu viðtökur, og gaf sig allan
við að kynnast samkvæmislífi borgar-
innar, og þar fékk hann hinar ákjósan-
legustu viðtökur. Hann élt fyrirlestra
um ljóð Mussets. Hann spilaði flautu-
solo á síðasta hljómleiknum. Hann
dansaði tango og fado við fríðleiks-
meyjar bæjarins. Og hann glataði
nokkrum hundruðum króna á hverri
viku í peningaspilum án þess svo mik-
ið að hrukka fallegu brýrnar.
Courbier var yfir böfuð einkar þægi-
legur maður með smá afsakanlega lesti.
Bjelland gamli kallaði hann yðjuleys-
ingja. En þessi frægi maður gat þó
ekki að því gert, að" dáðst að alúð og
kurteisi Frakkans.
Það var einn ljóður á ráði Babtistes.
Hann gat ekki með nokkru móti lært
norsku. Hún hljómaði í eyrum hans
eins og þegar hestar frísa. Það tak-
markaði vitanlega vinahóp lians. En
þar sem hann talaði bæði þýzku og
ensku, þá voru það ekki allfáir, sem
gátu notið kynningar hans.
Dramblátustu fjölskyldur bæjarins
voru ekki vel ánægðar með vináttu
hans við Grönneland. Vitanlega var
Grönnelaud vænsti maður, mikil ósköp!
En það var síður en svo, að hann væri
skrautlegur. Hann hafði siglt til ým-
issa franskra hafna og talaði hið fagra
m-ál Voltaires eins og innfæddur, en þó
hlaut það að hafa látið ilia í eyrum
aðalsmannanna frönsku.
Og nú spiluðu þessir tveir menn
billiard, snöggklæddir og heitir; en
vínglösin glömruðu í hliðarerberginu
eins og dauft og veikt undirspil.
— Þetta - verður líklegast síðasti
báturinn okkar, s’agði Grönneland og
lagði frá 'sér eina kúluna. Eg hélt að
mér mundi auðnast að sigra yður einu
sinni, en það er öðru nær. Þér spilið
dásamlega.
— Eg ef haft ágæta kennara, sagði
Frákkinn með lítillæti. Oure og Ducasse
í Parfís hafa kent mér d'álítið. Það er
í raun og veru éngin meðmæli. Góðir
billiardspilarar eru slæmir fjármála-
menn. Þeir eyða tíma sínum ....
Courbier klæddi sig hægt í treyjuna.
— Við ákveðum það þá á morgun á
sama bírna, bætti hann við?
— Það er því miður ómögulegt.
— Og hvers vegna ekki?
— Eg verð að fara héðan á morgun,
hélt Grönneland áfram. Því nú er
'síldin á leiðinni.
Frakkinn glápti.
— Það liafið þér nvi sagt svo oft,
Grönneland, sagði hann svo kæruleysis-
lega.
— Já, en nú er það alvara, hélt Norð-
maðurinn áfram. Allstaðar frá koma
fregnirnar um göngur áð landinu. Þó
það nú lika væri, það er komið mál til!
Öll skipin eru tilbúin. Og hásetarnir
hafa fengið orð um að vera reiðubúnir.
Og eg get búist við að þurfa að fara
hvenær sem er. Það er mikil blessun að
þessu góða veðri.
— Það er kátlegur fiskur þessi síld,
sagði franski maðurinn brosandi. Óró-
leg skepna, dutlungafult grey.
— Ó, hún befir nú sína vissu siði
eins og aðrir. Annars værum við sjó-
menn ekki öfundsverðir. Eftir fúeina
daga verða verksmiðjurnar fullar af
síld. Og þá kemur nú líf í síldarstúlk-
urnar.
— En ef síldin kemnr nú e k k i,
sagði Frakkiun og það var einhver
aukahljómur í rödd hans, sem kom
Grönneland til að líta upp.
— Maður hefir þá séð annað eins
fyr. En nú yrði það ljótur hnekkir fyr-
ir niðursuðuverksmiðjur okkar og
Stavangur. Líftaug bæjarins er, þeg-
ar á alt er litið, niðursuðan og alt
sem heyrir henni til. Bregðist veiðin þá
er höggvið á þá taug.
Rétt í þessu kom maður hlaupandi
^nn í salinn. Hann gekk beint til
Grönneland.
—Nú kemur hún, formaður! hrópaði
haftn með öndina í hálsinum. Frá öll-
|um f jörðum eru gefin merki. Og það er
víst ekkert smáræðis hrafl.
— Ail right, sagði farmaðurinn glað-
ur og neri saman höndunum. Eg varð
sannspár. Farvel, Oaurbier, nú er síld-
in á leiðinni.
Hann stökk út. Frakkinn stóð eftir
í djúpum hugsunum.
— Þetta er nú vitanlega ekki alveg
áreiðanlegt, sagði ann að lokum.
Svo rölti hann í hægðum sínum inn
í innra herbergið, með hendurnar í
buxnavösunum.
II. k&pítuli.
Niðursuðu-kóngurinn.
Stavanger var búin að útbúa fiski-
flota sinn, dálitinn hraðskreiðan flokk,
sem farið gat á augabragði til veiða.
Þar að auki voru smá gufuskip, sem
héldu til í úthöfnum f jarðanna, og tek-
ið gátu fyrst á móti síldinni. Alstað-
ar höfðu hinar sameinuðu niðursuðu-
verksmiðjur varðstöðvar sínar, sem
gáfu til hinna öll merki, sem jafnan
fylgja komu síldarinnar.
Grönneland var forstjóri þessa
mikla flota. Hann hélt öllum þeim
þráðum í sinni hönd, sem ár eftir ár
höfðu aukið veldi og efnalegt sjáif-
stæði Stavangursborgar.