Morgunblaðið - 17.12.1919, Side 3

moéhíjmblá *»f

í%f-x
v*s\

cJCriRahgt œjir fýr.
Heimskringla segir 'svo frá æfin-
tvri, er ungur lancli lenti í suður í
Bandaríkjum sumarið 1918. Hann
heitir Walter Austmann og er leik-
ari, hefir leikið í sex ár bæði í kvik-
myndum og á leiklhúsum hingað og
þangað.
Það var í júlí 1918, að leikflokk-
ur sá, er Walter hafði ferðast með,
tók sitt sumarfrí eins og vant var,
cg fór hver heim til sín, ef ekkd var
því lengra að fara.
Um þessar mundir var Samúe’l
frændi að hervæða sig og senda
syni sína og fósursyni í hundrað
þúsundatali til Bvrópu, og þessir
piltar þurftu margt til ferðarinnar,
bæði skotfæri og annað fleira.
Datt nú Walter í hug, að eins gott
væri fyrir sig að vinna eitthvað í
þarfir stríðsins eins og að slæpast
í seX vikur iðjulaus. Alstaðar
þurfti manua við, en þó var hvergi
eftirspuruin jafn mikil eins og á
verkstæðum er bjuggu til sprengi-
efni. Þar vildu fáir vinna, því
manntjón liafði verið ægilegt við
þann starfa. Það hafði oft kom-
ið fyrir, að áður en nokkurn varði
sprákk alt í loft upp, og var það
grunur margra, að þýzkir mundu
þessu valda, því ilt er illur að vera.
The Dupont Powder Co. liafði
mylnur hingað og þangað um rík-
m og gerði púður og allskonar
sprengiefni, þar á nieðal T. & T.,
sem er það sterkasta tundurefni, er
þekkist. Og það var þetta T. &
T. er sprengdi upp Halifax. í
Barkdale, Wisconsin, var eitt verk-
stæði þessa félags, er gerði T. &
T. en e'kkert anliað, og þar skamt
; burtu hélt Walter til. En fáum
dögum eftir að hann kom þar,
hafði orðið manntjón við eina af
þessum smiðjum. Smiðjan hafði
sprungið í loft upp með öllu sem
í var. Var nú bygt annað hús og
ráðnir nýir nienn, og var Walter
einn af ]>eim. Það var heilt þorp
af smábyggingum þarna í Bark-
dale, og þurfti efnið, sem T. & T.
er búið til úr, að fara í gegnum
fjórar byggingar áður en það var
fullkomnað. Alt verkið gerðu
vélar, og segir Walter, að auðvelt
hafi verið að stýra þeirn, og í húsi
því, er liann vann í, var verkið
fullkomnað á þessum voðalegu
tundurstiklum. Þarna uimu átta
menn í einu, en 24 á sólarhringn-
um, því vökurnar voru þrjár. 2.
ágúst 1918, fjórða daginn sem
Walter vann þarna, vissi haim ekki
fyr til cn byggingin, með öllu sem
í henui var, sprakk í loft upp, að
undanteknum honum einum. Það
sást 'ekki tætla eftir af neinum
manninum nema einum, er mist
liafi báða haudleggina og annan
fótinn og dó hann e'ftir fáar mínút-
ur. Walter horfði í kringum sig
og var hug'si. Hér höfðu umskift-
in orðið svo sxiögg, að hann átti
bágt með að trúa því, er hann nú
horfði á. Byggingin horfin með
öllu því, sem í henni var! Aðeins
einn hálfdguður maður, eða rétt-
ara sagt partur af manni, lá fyrir
fótum hans, sem var stálhraustur
og að öllu leyti óskemdur. Slíkt
var alveg furféuiegt. Næsta dag
á eftir var byggingin komin upp
aftur. Það höfðu hundrað af
’smiðum unnið þama, og Walter
fór að vinna þarna aftur eins og
ekkert hefði í skorist. „Eg vann
þarna í fimm vikur. En þá var
cg orðinn gulur í framan eins og
Kíni, af gufunni, sem leggur af
þessu efni, sem T. & T. er búið til
úr. Þeir buðu mér $ l.oOumklukku-
tfmann ef eg vildi vera kyr, en eg
hafnaði því boði, enda var nú fríið
úti. og eg kvaddi bæði kóng og
jarl“.
-------o--------
Áburður
Ór raýjrartof fi.
Baldvin búfræðingur Friðlaugs-
soji i Þingeyjarsýslu, hefir gert til-
raun til þess að framleiða áburð úr
mýrartorfi, og liepnaðist hún von-
um fremur. Hann lét gera gryfju
í fyrra skamt frá hver,þar sem jarð-
hiti er 50—70 stig. í gryfjuna var
svo ekið 80—40 kerruhlössum af
mýrartorfi og látið vera þar fram á
haust. Þá var það pjakkað í sund-
ur og síðaii látið eiga sig til vors.
V a r það þá völ grotnað sundur og
ií’kast mykju. Var því þá ekið í
kartöflugarða og sást árangurinn
greinilega þegar kom frarn á sum-
arið. Varð kartöflugrasið miklu
meira og dökkgrænna í þeim beð-
um, þar sem þessi áburður var,
heldur en í þeim beðiun þar sem
engiiui áburður var. í ágústmánUði
skeiudi frostnótt kartöflugarðana
og varð nppskera því lítii en þó ýar
mikið meiri uppskeran úr þeim beð-
um, er áburðinn höfðu fengið held-
ur en úr hinum beðunum.
Ætlar Baldvin að halda þessum
tilraunum áfram og væri mikils um
það vert fyrir garðrækt þeirra Þing
eyinga þarna hjá hverunum, ef
hægt væri að fá sæmilegan áburð
a þeiman hátt því að tilfinnanleg-
ur skortur hefir verið á ábui'ði,
einkum nú hin síðari árin, er til-
búinn áburður hefir verið ófáan-
legur.
---------o---------
Loveíand lávarður
^finnur Amerlku.
EFTIE
0. N. og A. M. WILLIAMSON.
26
Ilún haíði dregið saman fáeina aura
til þess að kaupa fyrir nýjan kjól á
næsta dausleik og var þegar búin a'ö
ákve'ða hvernig hún vildi hafa hann.
En nú hugsaði hún sér að eyða þriðj-
unginum í þarfir Gordons ef hann
skyldi vilja þyggja peningana og nota
þá í sínar þarfir til þess að borga með
fæðið.
f
l
— pakka yður fyrir, en Bill hefir
gefið mér be/.ta ráð, sagði Valur. Ef
að liann hefði ekki bent mér á það
þá hefði mér líklega ekki komið það
til hugar. Hann ráðleggur mér að veð-
setja nokkra muui, sem eg hefi á mér.
En nú var röðin komin að Isidoru.
Hún bar nú fram uppástungu sína, en
stanmndi og hikandi vegna þess hye
útlit Lovelauds breyttist. Hann lét
bana heldur ek'ki tala út, en þakkaði
henni kurteislega fyrir um leið og hann
kornst að meiningunni. Hann sagði 'að
þetta væri öldungis ástæðulaus velvjld
og ástúð, og hann gæti ekki reynt meira
á gestrisni hennar. Eftir því sem Bill
sagði, þá væri veðnmngarabú'ð rétt hjn-
um megin við götnhoniið. Þeir væru jað
hugsa um að J'ara þangað báöir. (j)g
þeir mundu koma innan skams mjeð
peninga bæði til þess að borga lieí ni
og nóg til þess að bjai'ga honum fy:,§t
um sinn.
Isidora hafði ckki einungis alclrei
séö mann eins og þennan Gordon, liejd-
ur og líka aldrei heyrt mann tala eins
og hann, nema ef til vill á leiksviði.
Hiui gat enn ekki trúað því, aö hatm
væri ekki leikari, og „Loveland greifi“
væri ekki nafnið á einhverri persónn
sem hann hefði leikið.
Þegar þeir fóru út, neyddi Bill Love-
bmd til að nota frakkann hans, því
Loveland sá það og kannaðist við, að
það var ekkert spaug að vera úti á göt-
unni veislubúinn en yfirfrakkalaus En
þessi eldraun stóð ekki lengi, til allr-
ar hamingju fvrir Loveland, því veð-
mangarinn var ekki langar leiðir í
burtu.
Loveland tók hnappana úr skyrtu-
Jólakerti, stór og smá,
Vindlar, Capstan, Three Castles og
Flag tegundir, Reyktóbak, m. teg.,
Ktx og Kökur margar teg.
Þvottasápa í ioo pd. tunnum og
margt fleira I heildsölu hjá
Böðvarsson & Hafbeig
Sími 700. L^ugavegi 12.
Inniíegf þakkíæíi
vottum við hr. kai p nanni Aug. F'ygearing og frii hans fyrir hina miklu
hjálp, * r þau hafa veitt okkur fyr og siðar, þó einkum i veikindum
okkar þetta ár, og b.ðjum Guð að launa þeim það.
Hraunsflrði 30. nóv. 1919.
Guðný GísJadóttir. Þorst. S. Lkdal.
Nokkrir ábyggilegir
unglingar
eða fullorðnir menn óskast til aðstoðar við útburð jóls- og nýárspósls-
ins. Talið við bæjarpóstana.
Græníenzk
þjóðþátíd.
Fer konungurinn til G«rænlands?
Árið 1921 eru liðnar tvær aldir
síðan presturijm Ilatis Egede og
kona lians Gjertrud Rask fóru til
Grænlands til þess að boða skræl-
ingjum trú. Verður afmælis þessa
minst í öllum græuleuzku nýTencÞ
unum með þeirri viðhöfn, sem kost-
ur er á. Hefir mörgum tnerkmn
möunum í Danmörku verið boðið
að 'koma þangað, og það er jafnvel
sagt, segir „Gula Tidend", að
Kristján konungur muni sjáifur
Kristján konungur muní sjálf
ætla að ferðast þangað. Er það þá
i fyrsta skifti, að nokkur konungur
stígur fæti á Grænland.
Kaupmaiinahafnarbúar eru að
búa sig undir það, að rcisa Ilaus
Egede og.kouu hans minuismerki.
-------0------
ÞÓRARINN GUÐMUNDSSON
fiðluleikari
byrjar að spila á „Café Fjallkou-
umii“ í kvöld kl. 9V2—11 y2 og spil-
ar framvegis á hverju kvöldi á
sania stað. 5 manna orkes'ter á
mánud.,miðvikud. og laugardögum.
Virðingarfylst.
„Café Fja:
Fsgurl
verður alt, sem fægt er úr
FÆGILEGINUM
frá
Veizl. Oi. Anuindðsonar
Brauðgerð
Reykjavíkur
Tundurduflin.
Munch, hermálaráðh. Dana, gaf
nýlega þær upplýsingar í þinginu
að síðan ófriðuriim hófst, hefði
floti Dana tekið 8681 tundurdufi,
þar af rúmlega 4000 síðan vopna-
hlé var samið. Sín eigin tundur-
duflasvæði hreinsuðu Danir í nó-
vember í fyrra.
brjóstinu sínu og gullhnappana úr
ermunum og úrið, og spurði í auð-
nijúkum róm hve niikið hægt væri að
fá fyrir þetta altsamau.
Úrið var úr byssustáli, huapparnir
voru þeir vei’ðminstu, sem hann átti.
Veðmftngarinn skoðaði þá með úlfúðar
svip og nefndi síðan upphæðina.
Hann var árangurslaust beðinn að
gefa hærra fyrir, og að lokum sagðist
hann ekkert vilja gefa fyrir hlutina.
Og Lovelancl þóttist góður að sleppa
með það sem nefnt var í uþphafi.
— Eg hugsa að garnli nirfillinn sé í
þann vegin að konni á fætur, sagði Bill
þegar þeir voru koinuir til baka aftur,
eftir á að gizka klukkustund.
En uirfillinn var enn ekki kominu.
Isidora var enuþá æðsti valdsmaður
jfir marmaraborðunum og tómum
í’auðum stolum, sem bi'ðu eftir því að
einhver settist á þá. En þessi klukku-
stund hafði breytt Isidoi’u mjög mikið.
Hún leit upp felmtui’sfull þegar þeir
komu inn og fól dagblað í kjöltu sinni,
sein legið liaföi á borðinu framan við
hana.
— Nú get eg borgað yður fyrir
fæðið og sendimanninn, sagði Love-
laud. Og ef þér hefðuð eitthvert her-
bei’gi þá vildi eg gjaruan fá það þang-
vantar duglegan og áreiðanlegan
dreng til j e s að aka brauðum í
útsölutstaðhm. Náuari upplýsingar
újá
S’.gurði Björnssyni
(á skrifstofu borgarstjóra).
Sfúlka
sem getur saumað og pressað, getur
[fengið fasta atvinnu hjá
Rydelsborg, Laugavegi.
að til síðar í dag, að eg get sent aftur
til gjstihússtns og fengið skeytið um
peningamál mín. pað er fremur óþægi-
legt að vera hér í þessum fötum og — —
— Við höfum ekkert hei’bergi að
undantekinni dagstofu okkai’. Eg vildi
ógka að \ iö hefðum það. Því — því eg
skil vel að þér munið segja satt. Þér
ættuð ekki að sitja hér í dag þannig
klæddur. pað gæti vakið eftirtekt á
yður, og — og — 'Hún hikaði við og
byrjaði svo aftur og talaði þá með
ákafa: Heyrið þér herra Gprdon, eg
veit ekki uema það væri réttast af mér
að segja yður nokkuð. Beygið yður
niður. Eg vil ekki að þjónarnir heyri
það. Einn skilur a'ð vísu ekki mikið
í ensku, en sumir skilja æfinlega það,
sem þeir sízt eiga að skilja. Það gerir
auðvitað ekkert til um Bill, þar sem
hann er vinur yðar, sem veit það sjálf-
sagt.
—Veit hvað ? surði Valur og beygði
sig niður að henni eins og hiui hafði
lagt fyrir.
— Jú, þetta, sem er — sem er — í
blaðinu, í Light í dag.
— Ó, —! Blóðið streymdi alt til
höfuðsins á Val, svo hvíta örið varð
iíkii rautt. Það leit ekki lit fyrir að
fleiri surningar þyrftu. Hann þóttist
Ólafur Svainsson
Guilsmíðaverzlun
Austurstnæti 5.
Allskonar skrautgripir úr gulli og silfri:
Hriiigir — Armbönd — Nálar — Hálsmen — Kapsel — Slipsuálar
Úrkeðjur — Hálskeðjur.
Úr silfri:
Frakkaskildir — Vasahnífar — Pappírshnífar — Skæi’i — Viudla
hiiífar — F'ingurbjargir — Bókmerki — Viudlingahylki
Servíettuhringir.
Borðbúnaður úr silfurpletti:
Kaffiköimur — Tekönnur — Sykurker — Skeiðar — Kökuspaðar
Fiskspaðar — Konfektskálar — Ávaxtaskálar
og ótal margt fleira.
Beztu jólagjafir!
SjóYátryggingarfélag íslands h.f.
\asturstraeti 16 Reykjavík
Pósthólf 374. Talsími 542
Simnefni: Insnrance
4UIS0IA* SJé- OG BTXlSIVÁfIfiSISIA.B.
Skrifstofutími 10—4 síðd.,
laugardögum 10—2 síðd.
Vátryggingatljelflgin
Skandinavia - Baltica - Natonal
Hlutaf j e aamtals 43 mlllí’ónir kröna.
íslands-deildin
Trolle & Rkothe h.f., Reykjavík.
A11 s k 0 n a r s|Ó- og striðsvátryggingar á skipum og vörnm
gegn lægstu iðgjöldum.
Ofannefnd fjelög hafa afnent IúlandHbanka i Reykjavik til geymslo
hálfa millión krónur,
sem tryggingarfje iyrir skaðabótagreiðslam. Fljót og góð skaðabótagreiðsla.
öll tjón verða gerð upp hjer á staðnum og fjelög Jxessi hafa varnarþing hjer.
BANKAMEÐM/i£Ll: Islandsbauki.
Det kgl. oktr. Söassurance - Kompagni
teknr að sér allskonar sjóvátrygglngar.
Aðalumboðsmaður fyrir ísland:
Eggert Claessen, yflrréttarmálaflutmngsinaður.
2 stúlkur
geta feDgið góða atvinnu i Klv. Álafoss x. janúar næstk.
Ágaet atvinna! Hátt kaup!
Upplýsingar gefur
Sigurjón Pótursson, Hafnarstr. 18.
BAkunsíofn til sAlu.
Ofninn tekur um ;ioo brauð og er vel niðurrifinn^ með nýjum
járnnm. Tækifærisverð.
Nánari upplýsingar gefur hr. verkstjóri Jóhann BenedktssoD, Ana-
□austum.
sannfærður um, að lxann vissi hvað Isi-
dóra hafði lesið í blaðiuu og bölvaði
sjálfuxn sér í huganum fyrir að liafa
nefnt nafnið Loveland. Ef hann liefði
ekki nefnt það, þá heföí hún ekki
sett þiið í sainband við hetjuna í sög-
unni í Light. Milton hafði auðsjáan-
lega búið einhverja sögu til, þegar hann
raknaði úr í’otiiiu, seni ekki skaðaði
hann sjálfan en þess meira mótstöðu-
manniun.
— Lofið mcr að sjá blaði'ð, sagði
Valui’.
— Ekki núnu, sagði stúlkan. Duts-
by liorfir á okkur og heimskinginn
hann Blunky er að koma inn. Eg veit
ekki hvort Dutsby les ensku, og ekki
heldur unx, hvort Blunky er gefinn fyr-
ir fréttir. En maður getur búist við
öliu. pað er bezt að láta ekki bera
á neinu með blaðið.
— Steudur uokkuð um það að eg
liafi barið mann, spui’ði Loveland.
— Já, skrautlegur maður, vel þektur
á meðal betra fólks. Og það er líka
talað um yður á gistihúsinu----------
Alt í einu fanst Val hann ekki hafa
hugrekki til að lesa þessa grein um
sjálfan sig í blaðinu. Næm hégóma-
ginidin sæi’öi hann cins og einhver taug
væri suert með huífsoddi. Nei, hann
gat ekki Isei'ð blaðið, gat ekki þolað að
siá dregið dár að sér í allra augum,
sennilega af manninum, sem hann hafði
rekið burt með Huuter morgunin áður.
I raun og veru var Loveland ekki
nein raggeit. E11 þar sem hégómagirnd-
in komst að hrökk hann samitn af
iirii'ðslu og auðmýkt og hugsaði sér
miklu meira en í raun og venx átti sér
stað, hvílíka skemtun þettu vekti og
hlátur, við þúsund máltíðir. Hann leit
þó alt í einu npp og spurði:
— Hefir Milton sigað lögreglunni
á mig?
— Nei, það held eg ekki. Þetta í
blaöinu er einskonar samtal við liann.
Og liann segist hafa fengið það, sem
hann átti skilið, fyrir það xvð hafa ætl-
að að hivfa viðskifti við annau eins
mann og yður. Hann segir, að eftir
að hann liafi sagt yður skoðun sína á
yður, þá hafið þér bai’ið hann aftau frá
en eg trúi því ekki, og þori að veðja
mn að þér eruð ekki þannig.
— Nei, eg er ekki þannig, sagði Val-
ur. Auðsjáanlega hefir þetta hugdeiga
kvikindi staðið á fætur áður en nokk-
ur sá hann, annars hefði hann ekki
getað logið því, að hann hefði fengið
höggið aftan frá. Haldið þér að lög-
i-eglan geri nokkuð ótilkvödd?