Morgunblaðið - 28.02.1920, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
J«hl \tf xtA-sta.sZiL.il&.j.
MORGUNBLAÐIÐ
Ritstjóri: Vilh. Finsen.
Afgreiösla í Lækjargötu 2
Sími 500. — Prentsmfi5jusími 48.
Ritstjómarsímar 498 og 499.
Kemur út alla daga vikunnar, a8
mánudögum undanteknum.
Ritstjórnarakrifstofan opin:
Virka daga kl. 10—12.
Helgidaga kl. 1—3.
Afgreiðsian opin:
Virka daga kl. 8—5.
Helgidaga kl. 8—12.
Auglýsingum sé skilaö annaShvort
á afgreiösluna eSa í ísafoldarprent-
emi'Sju fyrir kl. 5 daginn fyrir útkomu
þess blaös, sem þær eiga aö birtast í.
Auglýsingar, sem koma fyrir kl. 12, fá
aö öllum jafnaði betri staö í blaöinu
(á lesmálssíöum), en þær sem síðar
koma.
Auglýsingaverð: Á fremstu síðu kr.
3.00 hver cm. dálksbreiddar; á öðrum
*íðum kr. 1.50 cm.
Verð blaðsins er kr. 1.50 á mánuði.

Ur Borgarfirði.
i _____
’ Morgunbkðið náði snöggvast tali
í gær af Sigurði Runólfssyni kaup-
félagsstjóna í Borgamesi, sem hér
er staddur í bænum, og spurði hann
tíðinda.
— Það er ekki nema alt ilt að
frétta, sagði Sigurður. Harðinda-
tíð og slæmar samgöngur. Eg er
kominn hingað í þeim erindagerð-
um, að reyna að koma flutningi til
Borgarness, en á því eru mikil vand
kvæði. Skipin eru hætt ferðum
vegna kolaleysis og nær ókleift að
komast inn Borgarfjörðinn á vél-
bátum vegna íss.
— Er nokkuð talað um heyþrot
í sýslunum þarna efra ?
— Ekki er það nú enn. Flestir
eða allir munu hafa nóg hey til
innigjafar fram á Páska. En þótt
menn vildi fá sér einhvern fóður-
bæti, þá hamla því flutningavand-
ræði á sjó og landi. Það er nú svo
mikill snjór efra, að ófært má kalla
bæja milli. Og til dæmis um það get
eg sagt yður það, að upp í Norður-
árdalnum er fannkyngin svo mikil,
að fjölda margir símastaurar eru al
gerlega komnir í kaf í fönn.
Og þó að breyti til batnaðar um
tíðina, þá tekur snjóinn seint, því
að kalla má að a.lt sé svellrunnið
hjarn. -----
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Khöfn 26, febr.
Asquith kosinn á þing.
Mr. Asquith var kjörinn þing-
maður með miklum meiri hluta, í
Paisley-kjördæmi við Glasgow.
Erzberger.
Lokalanzeiger segir, að Erzber-
ger hafi varla óneyddur látið af
embætti um stundarsakir og vekur
það mikið umtal.
INTERNTIONALE
ASSURANCE-COMPAGNI
Höfuðstóll 10 miljónir
Sjó- og stríðsvátryggingar.
Aðalumboðsmaður:
Gunnar Egilson
Hafnarstr. 15
Talsími 608 og 479 (heima).
Pingkisa■ það bar við á fundi neðri
öeildar í gær, að grár köttur kemur
iabbandi inn í þingsal. Skimaðist hann
þar um handa hæfilegum stað handa
sér, og þar sem stóll atvinnumálaráð-
herra stóð þá auður, brá kisa sér upp í
hann og settist og( sat þar lengi fundar
og hlýddi á umræður.
Fyrirlestur fyrir almenning um áhrif
veðráttu og loftslags á sálarlífið, byrj-
ar Guðmundur Pinnbogason prófessor
að halda í Háskólanum á þriðjudaginn
kemur, kl. 6 e. h.
Messað á morgun í Fríkirkjunni í
Hafnarfirði kl. 1 e. li. sr. Ól. Ó1 og í
Fríkirkjunni í Reykjavík kl. 5 síðd. sr.
Ól. Ólafsson.

wu
heiur
miRié úrvaí af
Brc&aringum
Sífld og kolkrabbi,
til beitu, er til sölu.
Viðskiftafélagið,
sími 7O1 og 801.
Jafnaðarmenn í Austurríki.
vinna að því, að sem fyrst verði
koiniið á stjómmáiasamibandi við
Lenin-stjórnina.
tíísli Isleifssoti fulltrúi hef'ir verið
settur skrifstofustjóri á þriðju skrif-
stofu stjórnarráðsins, en fulltrúi í stað
hans er settur Magnús Gíslason aðstoð-
armaður á sömu skrifstofu.
Kveldskemtun Lestrarfélags kvenna í
fyrrakvöld var mjög fjölsótt og þótti
góð. Vísúrnar, sem boðnar voru upp,
fóru flestar á 25—30 krónur, en ein á
hundrað krónur. Dýrar mundu Andra-
rímur með því verðlagi. Skemtuuin var
endurtekin í gærkveldi.
LeikhúsiS. Á miðvikudagskveldið var
hafði Leikfélagið boðið öllum alþiugis-
mönnum að horfa á Sigurð Braa. Urðu
þeir nær allir við boðinu og þótti miklu
betra að horfa á leikinn í Iðnó en að
færa rök að því í Bárubúð að Reykjavík
eigi ekki heimtingu á meiru en fjórum
þingmönnum alls.
Sigur Bolzhewikka.
Símað er frá Kristjaníu, að stjórn
sú, er sett var í Norður-Rússlandi
gegn Bolzhe’vvikkum, sé komin eftir
rnikla hrakninga til Hammerfest
með 1600 manns.
DAGBÓK
Reykjavík ASA st. kaldi, hiti -h 1.3
1 Isafjörður logn, hiti -f- 3.3
Akureyri Jogu, hiti -f- 3,2
Seyðisf jörður logn, hiti 5.0
Grímsstaðir S kul, hiti -f- 8.0
Vestmannaeyjar A sn. vindur, hiti 2.1
pórshöfn N st. gola, hiti 1.1.
Loftvog einna hæst fyrir NA land;
fallandi á Vesturlandi, með byrjandi
SA hægum vindi á SV laudi. SA-lægur.
Messur í dómkirkjunni á morgun:
kl. 11 síra Jóh. porkelsson, kl. 5 síra
Bjarni Jónsson.
Islands Fallc fer einhvern næstu daga
áleiðis til Vestmannaeyja með eldivið,
steinolíu og meðal handa eyjaskegg.jum,
seirt tilfinnanlega vantarþessar vöruteg-
undir. Gerir fyrirliði varðskipsins land-
inu mikinn greiða með því að fara
þessa ferð eingöngu í ofangreindu
augnamiði, og ber honum því þakkir
fyrir velvildina.
Vér höfum og sannfrétt það, að skort
ur á matvörum er enghin í Vestmanna-
eyjum, svo sem sagt hefir verið hér í
bænum undanfama daga.
Sterling kom í fyrradag (fimtudag)
til Kaupmarmahafnar.
Gullfoss. Búist er v*ð að Gullfoss
muni fara frá New Ýork 4. marz áleiðis
til Reykjavíkur.
Póstyfírfærsla
á peningum.
—0—
Um áramótin komst póstyfir-
færsla í framkvæmd í Danmörku
og mun hún valda talsverðnm breyt
ingum þar í landi í póstmálum frá
því sem 4ður var.
í rauii og veru á póstyfirfærslan
að ná því sama takmarki, sem bank-
ar og sparisjóðir hafa náð fyrir
löngu, að gera dagleg viðskifti
greið eftir því sem tök eru á, án
þess að 'hafa handbært fé. Sérhver
getur fengið sinn viðskiftadálk hjá
póststjóminni frá 1. janúar. Inn í
þennan viðskiftadálk getur hann
sto fært peningasendingar, sem
lionum berast, á hvern hátt sem þær
koma, hvort heldur er með póstá-
vísun, póstkröfu eða á arman hátt,
og með útborganir fer á sömn leið
til þeirra manna, sem hann stendur
í viðskiftasambandi við.
Þessi yfirfærsla er það, sem
nefnd er á útlendu máli „gir0<% °?
þessari yfirfærslu frá reikningi
eins til annars ætlar póststjórriin
í Danmörku að koma á. En giro-
aðferðina má nota þó enginn sér-
stakur viðskiftadálkur sé. Menn
geta borgað inn í póstreikninginn
og tekið á móti borgun þaðan með
sérstökum s-kilni'álum og þannig
sparað fé og fyrirhöfn í viðskifta-
málum sínum.
Þegar giroaðferðin er höfð,
hl,fóta meiri peningar en ella að
ganga í gegn um pósthúsin og sem
verða ]>á að ávaxtast við hanka og
sparisjóði. En þó að gert sé ráð
fyrir að peningastraumurinn fljóti
meira og meira í gegn rim pósthús-
in, er þó eigi svo að skilja sem
samkepni sé að vænta á milli þeirra
og bankanna, sem sjá má af því, að
þegar málið hefir verið til sameig-
inlegrar umræðu, liafa bankarnir
veitt þessu fyrirkomulagi meðmæli
sín.
Um það hefir verið talað, hvort
póstihúsin ættu að greiða vexti af
fé því, sem fer í gegn um póstreikn-
inginn. Og hvað þetta snertir er að-
ferðin heldur ekki sú sama alstaðar
í útlöndum. En frekar hallast menn
að því, að greiða dálitla vexti, eins
og gert er t. d. í Sviss og Anstur-
ríki, til þass að gera aðferðina frek-
ar aðlaðandi fyrir almenning (í
Þýzkalandi eru engir vextir greidd-
ir). Yextirnir verða 1,8% og eru
reiknaðir 1. og 15. í hverjum mán-
uði af þeirri fjárhæð, sem staðið
hefir inni þann tíma. Póstgiroað-
farðin er bygð á saina grundvelli
í Danmörku og á Þýzkalandi; þó
eru einstaka atriði tekin amiarstað-
ar frá, sem álitin hafa verið hag-
anlegri.
Einn af mörgum kostuin giroað-
ferðarinnar má telja þann, að út-
gjöldin verða minni við peninga-
sendingar en áður átti sér stað, því
yfirfærslan frá einum dálki til ann-
ars kostar ekki neitt. Yið inn og
útborganir er greitt ákveðið gjald,
sem legst á reikning :þess, sem hiður
um viðskiftasambandið. Yiðskifta-
menn fá reikningsstæður sínar regl-
ulega, sendar með póstinum, og þar
rneð afklippinga, sem giroreglurn-
ar eru letraðar á, ásamt síðustn við-
'Skiftunum. Einnig er send kvittun
fyrir því, að viðskifti þatr er nm
hefir verið beðið, séu framkvæmd.
Og' eru þannig óþarfar kvittanir
á milli viðskiftamanna, sem nota
giroaðfei'ðina.
Á meðal annara yfirburða við
giroaðferðina má nefna, að við-
óefað. En þúfurnai', sem ína'öur lék sér
á lítill drengur og barðist innan um við
aöra drengi, þær eru burtu.
ÁSur þekti eg hvern rakka í bygöinni
— nú þekki eg með naumindum einn —
og þessi eini er haltur og hálfblindur og
fær að lifa vegna þess að hann finnur
fé í snjó — og hann þekkir mig ekki.
Gömlu vinirnir meðal hestanna eru líka
á burt. Og mennirnir ....
Jú, þeir eru að nokkru leyti hinir
sömu. En tímans haf skilur okkur að.
Og það haf er órannsakað og örðugt að
sigla. Maður straudar ef til vill á skiln-
ingsleysis, misskilnings og óvingjarn-
leikans skerjum. Og nái maður í höfn,
er það óþekt höfn........peir sem þá
voru böm, eru nú vaxnir, eins og eg
sjálfur. peir, sem þá voru fullorðnir,
eru nú aldurmenni. Lífið er að þeysa frá
þeim. Andlit þeiri'a, augu, hljómurinn
í rödd þeirra — eg þekki það alt sam-
an .... Og þekki það þó eklíi. Undai'-
legur þungur sársauki fyllir hjarta mitt
er eg sé þá. Nú, þegar eg mæti þeim,.
eftir margra ára skeið, finn eg og skil
greinilega liina miskunnarlausu lífs-
göngu þeirra — miskunnarlausu lífs-
göngu v o r a 11 r a til grafarinnar ....
Eg nem staðar hjá þeim og reyni að
finna til botns í lífi þeirra, kjarna.
þeirra, til þess, ef mögulegt er, að koma
auga á eitthvert sáttameðal. Hefir gleð-
in brosað þeim? Eru hjörtu þeirra orðiu
auðug? Hafa sálir þeirra vaxið að viti
og ró? Hverju hafa þeii' náð? Hvers
vegna og til hvers gagns hafa þeir lif-
að? .... Eg finn ekkert fullnægjandi
svar. ■— Gleöi þeirra er grurm, faðmur
hjarta þeirra þröngur, þekking þeirra
lítil og ró þeirra aðeins á yfirborðinu.
peir strita' og strita — strita og strita.
Alt sem þeim hefir unnist, finst mér
vera það, að gefa heiminmn nýja kyn-
slóð.
skiftin geta farið íram símleiðis.
Þurfti t. d. einhver verzlxin að
borga mörgum viðskiftamönnum
sínum samtímis, 'þarf ekki að nota
nema eitt girokort pg láta fylgja
því lista yfir þá, sem greiða skal til. j
Sá, sem hefir giroreikniug, fær ^
ekki aðeins ákveðna tölu af greiðsi-
ukortum, sem hann getur sent við-
skiftamönnum sínum, heldur .fær
liann einnig umslög ineð sérstökum
lit og sérstakri áletrun, og vinnur
við það, að pósthúsin geta fyr sint
íyrirskipunum hans en þau mnndu
annars gera.
(Verzlunartíðindi).
■----| |l IMI I IMI'TT* 1 y ; | ~ iwi -
A hinum þögulu stígum,
Ef'tii'
G u n n a r G u n n a r s% o n.
f jallanna.
Hérna uppi er alt eius og það hefir
verið og' mun halda áfram að vera —
eins og það hefir a 11 a f verið og mun
s t ö ð u g t halda áfram að verða. pó —
altaf og stöðugt. — Stór orð. Eg ætla
heldur að segja 1 e n g i —- eftir mann-
legum mælikvarða.
Hérna uppi er að minsta kosti alt
Austurrfsku bðrnin.
„Berlingske Tidende“ segja frá
því 20. janúar, >að kvöldinu áður-
hafi komið 470 austurríksk börn
til Kaupmannahafnar, en það háfi
verið von á 560 börnum. Þessi 90
börn, sem ekki komu, hafi verið
börnin, sem Islendingar æfli að taka
að sér. Það sé alt munaðarlans.
börn, sem íslendingar ætli að ala
upp sem sín eigin börn. Blaðið seg-
ir, að ekki sé kunn ástæðan til þess,
að þau komu ekki, en svo virðist,.
sem þau hafi eigi náð járnbrautar-
lestinni í Yín. Er því svo að sjá,
sem það muni hafa verið börn utan.
af landinu, sem hingað áttu að fara.
Morgunblaðið átti í gær tal við
Kristján Jónsson hæstiaréttardóm-
'stjóra um þetta og vildum vér sér-
staklega fræðast af honum um það,
| hvort það mundi rétt, að það nmndi
! vera eingöngu fósturbörn, sem hing
að kæmi.
— Það get eg enn eigi sagt um
; neitt með vissu. Við mæltumst til
þess, að þau börn, sem hingað kæmi
j iseri hingað sem fósturbörn þeirra
! manna, sem taka þau, .og það yrði
þá sjálfsagt munaðai'laus börn.
Öðru máli er að gegna um þau börn
cins og það var í það skiftið. !
Hérna uppi er eg loksins heima. Loks- j sem Dapir hafa tekið. Þau dvelja
Hérna uppi er gott, •— hér uppi milli
ins heima aftur .... pað er óvanaleg til! ekki í Danmörku nenia nokkra
finning, eftir margra ára heimilisleysi. mánuði og hverfa svo heim.
Og það er undarleg kend, að bera hana; Bömin, sem getið er um í ,,Berl.
með sér aftur út í heimilisleysið — og|Tid.“, komu ekki til Kaupmanna-
mirmast. 4 . j hafnar fyr en tveim dögum eftir að
Niðri í bygðinni er alt breytt. Bæirn-, Gullfoss fór þaðan og var þá ekki
ir eru að mestu breyttir — gömln göng- um neina skipaferð 'hingað að ræða.
in horfin. Engið er.þanið út eöa undir- Þeim var því komið fyrir í Dan-
orpið öðrum breytingum. Til hins betra, mörku. Síðan liöfum við fengið