Morgunblaðið - 30.03.1921, Síða 1
8. árg., 122. tbl.
Miðvikudaginn 30. marz 1921
ísafoldarprentsmiðja hf.
Gamla Bíój
Vil’ibamif
Sjónleikur í 5 þáttum.
Aðalhlutverkið leikur:
mary Pickf jrð
Mynd þessi er falleg og af-
arskemtilegjog listavelleikinn
ID.
Bitt a£ tekjuaukafrumvörpum
stjórnarinnar, þeim er nú liggja fyr-
ir þingi, er um breyting á póstlög-
unum, hæklcun á burðargjöldum og
öðrum póstgreiðslum.
Pyrir almeim bréf undir 20 gr.
innan lands skal samkvæmt frum-
varpinu greiða 25 aura í burðar-
gjald, fyrir brjef er vega 20—125 gr.
skal greiða 50 aura og 100 aura fyr-
ir brjef er vega 125—250 gr. Fyrir
„spjaldbréf“ 15 aura. Fyri_ kross-
band greiðist 10 aurar fyrir hver 50
8r. Ábyrgðargjald fyrir framan-
greindar sendingar er 25 aurar, og
íyrir peningabrjef 20 aurar fyrir
hverjar 100 kr. af tilgreindu inni-
haldi, þó aldrei minna en 60 aurar.
Talning póstmanns á innihaldi kost-
ar 20 aura fyrir 500 kr. eða minna
°g 10 aurar fyrir hverjar 100 kr.,
sem umfram eru. Fyrir 25 króna
póstávísun eða minna greiðast 30
aurar, fyrir 100 kr. ávísun 60 aurar
°g 20 aurar fyrir hverjar hundrað
kr. sem við bætast. Símapóstávísanir
kosta tvöfalt. Fyrir póstkröfur greið
ist sama gjald og fyrir póstávísanir
og 20 aurar að auki.
Burðargjaldið undir blöð og tíma-
rit er í frv. ákveðið 75 aurar fyrir
pundið að sumrinu til og ein króna
að vetrarlagi. Áður voru þessi gjöld
25 aurar og 50 aurar. er Gjaldið því
þrefaldað yfir sumarmánuðina og
tvöfaldað vetrarmánuðina. Segir í
alhugasemdum, að póstsjóður hafi
skaðast langmest a flutningi þeirra
sendinga. Er flutningskostnaðurinn
nieð landpóstum talinn nema 10 kr.
á hvert kg.
pað skal ekki vefengt, að póstsjóð-
Ur skaðist á flutningi blaða og tíma-
r>ta, Það væri blátt áfram óeðlilegt
ef svo væri eigi, eftir því sem háttað
er samgöngum hér á landi. Þó er
vert að gefa því gaum, að þó blöðin,
sem stjórnin virðist óttast að fjölgi
Uijög á landi hér, og baki póstsjóði
enn meira tjón, hættu að flytjast,
há mundu útgjöldin ekki minka að
sama skapi, því sumir útgjaldalið-
irnir mundu haldast nær óbreyttir.
En hitt er aðalatriðið, hvort íslend-
ingar eiga að hafa þær póstsamgöng-
Ur, sem geri þeim ldeyft að kaupa
blöð og tímarit, eða hvort póstgjöld-
eiga að verða svo há, að eigi verði
a*inað flutt með póstum en bréfa-
sendingar- Hvort póstgöngurnar
Tfið Qina sanna
T1 ng a n-fe
er Aitken Melrose te.
Fæst i flestum bestu búðum landsins.
Aðalumboðsmaður íyrir
TJithen Ttlelrose & Co. Ltd.
Loncton á Edinburgf)
= tfíaykjavi/i =
Sími 8 (tvær línur) Símnelni: Geysir.
XlL þess í eitt skifti fyrir öll, að hnekkja atvinnuspillandi dylgj-
um um fjárhag Sambands íslenskra samvinnufélaga og ásökunum
í garð framkvæmdarstjóra þess við störf hans í Yiðskiftanefndinni
sem bæði leynt og ljóst hefir verið reynt að breiða út meðal al
mennings, utanlands og innan, undanfarandi mánuði, þá viljum
j vór beiðast þess, herra ritstjóri, að þér birtið i heiðruðu blaði yðar
neðanskráðar yfirlýsingar.
Pétur Jónsson
formaður S. I. S.
H. Kristinsson
frainkvæmdarstjóri S. 1. S.
Samkvæmt tilmælum stjórnar Sambands isl. samvinnufélaga
skulum vér taka það fram, er hér fer á eftir, að Sambandið hefir
aðal-peninga viðskifti sín hér á landi við oss, að vér höfum at-
hugað reikninga þess fyrir árið 1920, að oss virðist hagur þess,
eftir því sem ástandið hér á landi er nú, góður, og að vér berum
fult traust til félagsins og stjórnenda þess.
Reykjavik 21. marz 1921
Landsbanki íslands.
Magnús Sigurðsson. Benedikt Sveinsson. L. Kaaber.
Að gefnu tilefni vottast hér með, að meðnefndarmaður vor,
framkvæmdarstjóri Hallgr. Krístinsson, hefir aldrei við störf nefnd-
arinnar gert minstu tilraun til að draga taum samvinnufélaga
i landsins umfram kaupmanna. Jafnframt skai þess getið, að nefnd
félög virðast altaf hafa stilt umsóknum sínum um innflutningsleyfi
mjög í hóf og nálega undantekningarlaust eigi farið fram á að
flytja inn í landið annað en það, er teljast verður nauðsynlegur
varningur.
Reykjavlk 21. mars 1821
I Viðskiftanefndinni
Oddur Hermannsson. Jes Zimsen. L. Kaaber. H. Thorsteinsson.
I*YJA B10
Aukamynd:
'I
Dálæti heimsins
Afarekemdleg gamanmynd í 5 þáttum. Aðalhlutverkið,
skáldið, sem engan frið hefir fyrir dálæti heimsins, leikur
h nn nafntogaði leikari
Gunnar Tolnæs
sem nú er einhver frægasti kvikmyndaleikari á Horðurlöndum
Það er hugarhressandi skemtun að horfa á þessa mynd,
þvi að eigi aðeins er hún vel leikin, heldur er efni hennar
mjög heppilega valið og skemtilega með það farið.
Sýning klukkan hálf níu.
stjórnarinnar, þeim e rnú liggja fyr-
unum. Er því óskiljanlegt, hvernig
stjórninni getur dottið í hug að ætla
að leggja skatt á þessi fáu og smáu
blöð, sem gefin eru út hér á landi.
Landssjóð munar ekkert um tekju-
aukann, sem af þessu kynni að verða
Almenningur þykist þurfa að borga
næsta nóg fyrir blöðin, enda eru þau
dýr, samanborin við útlend blöð. Og
útgefendurnir liafa ekki spunnið
gull á blaðaútgáfu hvorki fyr né síð-
ar, allra sízt þó á seinustu árum. En
fyrir hverra munn tala þá þeir, sem
fylgja burðargjaldshækkuninni ?
eiga að batna, eða þær eiga að fær-
ast aftur í það horf, sem var í æsku
: eldri manna, að póstflutningurinn á
aðalleiðunum komst fyrir í mal fót-
: gaugandi manns. pví það er enginn
. fyrirsláttur heldur hreinn sannleik-
^ur, að ef blaðaburðargjöldin hækka
svo mjög, sem frumvarp stjórnar-
iunar fer fram á, þá er sjálfgert fyr-
ir útgefendur að hætta að gefa blöð
|út, nema handa bæjunum. Hin nú-
verandi burðargjöld eru svo stór lið-
Erl.- símfregnir
frá fréttaritara MorgxmblaSsini
ur í útgáfukostnaði blaða, að þar er
engu á bætandi.
Sökum mannfæðar er bókaútgáfa
öll og blaða stórum erfiðari viðfangs
hér á landi en lijá öllum öðrum
menningarþjóðum í heiminum. ís-
lenzku blöðin, með mjög takmörlcuð-
um kaupendaf jölda, hafa mörg sömu
útgjöldin eins og blöð sem koma út í
tífalt stærra upplagi. Póstgjöldin ’
undir blöð og tímarit eru mildu;
hærri hér en gerist í þéttbýlu lönd-
Khöfn, 28. marz
Persar og Bolshevikar.
Frá Bryssel er símað, að samn-
ingur sé nii undirritaður milli Persa
og Rússa í Moskva. Á herlið Rússa
að hverfa burt úr Persíu.
Her Wrangels og Frakkar.
Frá aprílmánaðarbyrjun ætla
Frakkar, að því er símað er frá Par-
ís, að liætta að styrkja her Wrangels
hershöfðingja með fjárframlögum.
Framlög þessi hafa, síðan herinn
hröklaðist burt frá Krímskag, num-
ið 200 miljón frönkum á mánuði. Nú
eru 135 þúsundir manna af her
Wrangels í Tyrklandi og hafa Frakk
ar skift. því niður á ýms slafnesk
ríki og Suður-Aineríku.
Kommúnistarósturnar þýzku.
Frá Berlín er símað, að svo líti út
sem tekist hafi að koma á reglu aft-
ur og kefja óeirðir kommúnista í
Mi ð-Þ ýzkalandi.
Norskir verkamenn með Bolsevikum
Frá Kristjaníu er símað að á
landsfundi norsku verkamannafélag
anna liafi verið samþykt með 281
atkv. gegn 25 að ganga í „þriðja
Internationale“ eða alþjóðasam-
and Bolsevika.
eftir Sigurð Þórðarson
fyrrurn sýslumann. Kostar 1
kr. 50 au.
Bankabygg
Hænsabygg
Heilbaunir
Hrísgrjón
Sagó, sniá
Rúg
Rúgmjöl
Hafragrjón, völsuð
Maismjöl
Melasse
Snowflake í kössum
Kex, Ixion sætt og ósætt.
Margarine
Skraatóbak, B. B.
Eldspítur
Exportkaffi L. D. og Kannan.
Kaffi
Te „Salada* ‘
Stangasápa
Grænsápa í tunnum
Kerti
Grænmeti, þurkað
Baðlyf, „Barratts“
Vindlar
Reyktóbak
Sóda
Maccaronni v
Mjólk, niðursoðin
Avextir niðursoðnir, Epli og Jarðar-
ber.
Lítið íbúðarMs
í Sandgerði, er til sölu með tæki-
færisverði. Afgr. vísar á.