Morgunblaðið - 17.05.1921, Page 1

8. árg. 161. tbl.j
Miðvikudaginn 17. mai 1921
IkiiA 2 herbergi og eldhús,
inilU óskast lil leigu. Fyrlr-
framgreiðsla ef óskað er. Upp-
lýsingar í síma 48.
Reykjavik
Höfum fyrirliggjandi
Dömuklæði
Flonnel. Tvisttau
Hálfklæði. Cheviot,
Fatatamn“i‘;“' REiafataEjnin ";‘.f
unnin' úr islenzkri 'ull í Noregi, hver þráöur tvöfaldur og efnin þvi niðsterk,
mjög lagleg i föt á fullorðna og unglinga, komu nú með e.s. Sirius og eru til
sölu og sýnis á SCLAPPARSTIG I.
Sími 649.
fáið IslEnzka nýlEnduuörufÉlag.
-Schlesia lýðveldi?
Korfanty foringi uppreisnarliðs- j
ins í Póllandi hefir í hótunum ■
við stjórn Pólverja, að stofna sjálf
stætt lýðveldi úr Efri Sehlesíu og
Posen, ef stjórnin ekki lýsi því
opinberlega yfir, að bún sé upp-
veisnarmönnum algeríega samhuga
og aðhyllist gerðir þeirra.
Frá London er símað: Lloyd
Khöfn 15. maí.
G-eorge hefir lýst því yfir í neðri
málstofu enska þingsins, að yfir-
lýsingar þær, sem pólska stjómin
hefir gefið um aðstöðu sína til
uppreisn arinnar í Efri Schlesíu séu
ekki annað en einher fyrirsláttur.
Englendingar muni í öllu fa'lli
ekki taka þessu broti á friðarsamn
ingúnum eins og útkljáðu máli.
RRegn misklíð út úr Efri-Schlesiu.
Prá París er símað: Árásir
Lloyd George á Pólverja hafa
vakið hina mestu óánægju í Frakk-
Iandi. Hefir Briand forsætisráð-
herra svarað því einu til, að Frakk
ar muni fara í öllu eftir því, sem
atkvæðagreiðslan í Efri Schlesíu
hefir gefið tilefni til, og ráðlegg-
úr í skopi Lloyd George að senda
50 þúsundir hermanna til Efri-
Schlesíu til þess að koma kyrð á
aftur í landinu. Briand leggur á-
herslu 4, að ef faríð verði með her
manns inn { Efri Schlesíu muni
Frakkar telja það næga ástæðu
til að hefja ófrið.
Lundúnablöðin verja ummæli
Lloyd George. Stjómarblaðið „Oh-
«erver“ kemst svo að orði: „Þol-
“únæði Lloyd George við Frakka
tefir verið dæmalaus. Þegar yfir-
^ið kemur saman eftir eina viku
Khöfn 16. maí.
til þess að gera út um framtíð
Efri Schlesíu, verður Frakkland
eitt sins liðs og einangrað. Það er
hættuminna, þó svo færi að banda-
lagið við Frakka slitnaði, heldur
en að Þýzkaland verði lagt í rúst-
ir“.
Ensku blöðin „The Statesman“,
„Nation“ og „The Times“ gefa
í skyn, að mjög vel geti komið til
mála, að hefja samninga við Þjóð-
verja bak við Frakka og að þeim
fomspurðum. Beri alt vott um, að
bandalagið milli Frakka og Breta
sé nú að engu orðið. Hver heilvita
maður sjái, að Frakkar dragi taum
Pólverja og láti sér vel líka, að
þeir hafi brotið friðarsamningana,
með því að vaða inn í Pólland,
og ákveðið hafi verið, að Frakkar
tæki Ruhr-héraðið sama dag, en
því hafi verið afstýrt.

\
Erl. símfregni
frá fréttaritara Morgunbladsins
Khöfu 16. maí.
Kosningasigur Sinn-Feina.
Við þingkosnmgarnar til hins
nýja þings í Suður-lrlandi hlutu
Sinn-Feinar 124 þingsæti, en þjóð-
ernisflokkurinn 4 sæti.
Khöfn 15. maí
Gengi erl. myntar.
Steríingspund............ 22.20
Dollar.................... 5.56
Mörk ..................... 9.95
Franskir frankar .. .. .. 47.50
Sænskar krónur...........130.75
Norskar krónur........... 99.50
------0-----
Ahyggjur.
Það mun ekki ofmælt, að sjald-
an hefir alþjóð manna hér á landi
verið eins áhyggjufull um fjár-
liagslega framtíð landsins eins og
einmitt nú. Almennasta umræðn-
efnið er fjárkreppa ríkis og ein-
staklinga. Mesta áhyggjuefnið er
það, hvernig og hve fljótt verður
unt að reisa landið úr þessum
fjárkreppurústum. Daglega sverf-
ur fastar og meira að. En engar
leiðir opnast út úr öngþveitinu.
pingið hefir nú haft viðskifta- og
peningamálin ti'l meðferðar um
langa hríð. En því hefir ekki enn
auðnast að ráða fram úr vandan-
um, eða benda á skjóta og fram-
kvæmanlega úrlausn þessa þjóðar-
böls.
Því er ekki að neita, afi þetta
hefir óspart verið notað af and-
stöðumönnum þeirrar stjómar,
sem nú situr og hefir setið að
völdum, til þess að veikja hana
í sessi. Megnið af fjárkreppu
ísafoldarprentsmiðja h.f.
ir=u> hyj* bio <ir-----n—i
Baronessa Brczy:
Rauöa akurliljan.
Saga frá dögum frönsku stjórnarbyltingarinnar, tekin
á kvikmynd i 6 þátturn af Fox fólaginu.
Aðalhlutverkið leikur:
Dustin Farnum.
ÞeBsi friimúrskarandi skemtilega saga birtist fyrir
nokkrum árum neðanmáls i Morgunblaðinu, og var það
allra manna mál, að betri sögu hefði þeir aldrei lesið.
Nú þegar sagan birtist á kvikmynd, má vænta þess, að
allur bærinn fari að sjá hana. Enda er myndin ágæt-
lega leikin og leikendur hver öðrum fallegri.
E
3E
310
IIEEE3I0
30
Fiskpreseningar
(vaxibornar)
hvitar, gular og grænar, saumaðj^r af öllum stærðum eftir því sem
beðið er um, bestar og ódýrastar í
Veiðarfæraversl. 9fGeysircc
Simi 817.
t
Hér með tilkynnist, að okkar elskuleg móðir og eiginkona
Anna Pálsdóttir (frá Spóastöðum) andaðist að heimili sínu, Berg-
staðastræti 6, 14. þ. m. Jarðarförin ákveðin siðar.
Kri8tín J. Pálsdóttir. Páll Guðmundsson.
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda hluttekningu við jarðar-
för Hansínu Þóru Ingimundardóttur frá Sörlastöðum í Seyðisfirði.
Aðstandendur.
landsins á að stafa af vankunn-
áttu og varhugaverðum gerðum
hennar. Fyrir því hefir það orðið
álit mikils þorra manna, að stjóm-
arvöldin bæru ábyrgð á örðug-
leikum þjóðarinnar.
Og enn fremur, að vegna þessar-
ar afskiftalausu stjómar, væram
við nú ver komnir fjárhagslega
en aðrar þjóðir. Fjárkreppan væri
sérstök fyrir ísland.
Hér skal engum skildi skotið
fyrir stjómina. Hún hefir að sjálf-
sögðu gert margt, sem betur hefði
verið ógert látið, og efeki látið
framkvæma það, sem álitið var
til bóta. En hitt er sú rammasta
kórvilla, að hún beri höfuð-sökina
á því, að við erum hneptir í fjár-
kreppuviðjamar, eða að það sé
einstætt fyrir ísland að f járhags-
örðugleikar steðja að nú. Þetta
hvort tveggja er mesti misskiln-
ingur. Fjárkreppan er óviðráðan-
leg afleiðing heimsstyrjaldarinnar
og viðburðanna síðustu árin, og
steðjar að öllum þjóðum nú, hlut-
lausum jafnt og þeim, sem þátt
tóku í styrjöldinni. Stjómir land-
anna ráða ekki við það lögmál,
sem ríkir miskunnarlaust eftir
hvern heimsófrið, lögmálið það, að
alt viðskiftalíf, öll verslun, öll
fjárhagsmál verða óútreiknanleg,
á hverfanda hveli eftir styrjaldar-
æði margra ára.
Við þurfum ekki annað en aö
líta til négrannaþjóðanna til þess
að sannfærast um, að fjárkrepp-
an heimsækir fleiri þjóðir en okk-
ur.
Svo segja samhljóða fregnir frá
Noregi, að þar standi vá fyrir dyr-
um vegna fjárhagsörðugleika rík-
isins. Norðmenn hafa tekið stór-
lán hjá erlendum þjóðum. En þatí
hrökkva ekki til. Ríkið sjálft et
stórskuldugt. Einstaklingar hafa
orðið gjaldþrota og hankar sömu-
leiðis. í mörgum bœjum sveltur