Morgunblaðið - 23.10.1921, Síða 1

Gamla Bíó
Aukamynd
Fljótshliðsmyndirnar.
Sjónleikur i 4 þáttum leikinn
afPola Negpi verður
sýnd f kvttld kl. 7 og 9
f sidasta sinn.
Að Pola Negri-myndiuni fá
börn ekki aðgang.
Barnasýning kl. 6
þá sýndar
Fljötshlidsmyndirnar
og
Lshmann A rangri leið
Afarskemtilegur gamanleikur
í 2 þáttu xi.
Aðgöngumiðar seldir i dag
í Gl. Bio frá kl. 4
Ekki tekið á móti pöntunum
i sima á sunnudögum.
Erl. símíregnir
frá fréttaritara Morgnublaðsins.
Khöfn 21. okt.
Uppreisnin í Portugal.
Reuters fréttastofa segir, að lier-
.sveit lýðveldissinna og hermenn
úr sjóliðinu hafi gengist fyrir
stjómarbyltingtmni í Portúgal. —
Forsætisráðherrann og rnargir af
ráðherrunum úr fvrra ráðuneyt-
inu hafa verið teknir höndum og
skofchir.
Efri-Schlesia.
Fréttastofan Agenee Havas í
París hefir birt ákvæðin um skift-
ing Efri-Schlesiu og sagt frá hin-
um nýju landamærum. Liggja þau
fyrir austan Liebnitz suður á bóg-
inn fyrir austan Benthen og til
Kattowitz og verða allar þessar
horgir þýskar. Þó verða borgimar
Tamowitz( f)og Königshútte pólsk
ar. Frá Kattowitz liggja landa-
mærin til suðvesturs fyrir norðan
Eybnic og að ánni Oder skamt
fýrir sunnan Ratibor.
-------0-------
6engi erl. myntar
Khöfn 22. okt.
Sterlingspund............. 20.52
Dollar .. .. f. .. .... 5.23
Mörk....................... 3.25
Sænskar krónur............120.80
Norskar krúnur............ 68.00
Franskir frankar.......... 37.85
Svissneskir frankar .. .. 96.65
Inrar..................... 20.75
Pesetar................... 69.35
Gyllini...................178.00
(Frá Verslunarráðmu).
------0--------
Fyrirliggjandi:
Fiskilínur, IV*, 2, 2’/* og 3 lbs.
Lóðataumar,
Netaslöngur.
H. BENEDIKTSSON & CO.
Simnefni ,Geysir‘ Simi 8 (tvær línur)
5,
.............. Nýja bié laaBHaBHH
Fjögur blöd úr Satans bók
Sjónleikur í 4 köflum. Tveir síðari kaflar.
Franska stjórnarbyltingin
Rauða uppreisnin I Finnlandi.
Aðalhlutverkin ieika: Tenna Frederiksen, Emil
Helsengreen, lfiggo Lindström, Helge Nissen,
Carlo og Clara Wieth og fl.
Sýning kl. 7 og 9.;
Barnasýning kl. 6. Þá sýnöur ívar Hlújárn.
Nýtt prógram á mánudagskvöld.
Norðlenskt kjöt
fáum við nú með Sterling; þeir aem hafa pantað hjá okkur óakast
til viðtale Nokkrar tunnur óaeldar enn
Hið islenska Nýlenduvörufélag
Sími 649
Botnvörpungai* til sölu.
N ý b y g ð i r, þýskir botnvörpungar, af sömu gerð og „Bald-
ur“, aem nýkominn er hingað, fást til kaups. Geta verið ferðbúnir
í Þýskalandi eftir mánuð.
Verðið er 260.000 krónur, er greiðist í erlendri mynt.
er hrifning, líf og andi,
sem býður öllum ástarfang
úr okkar feðralandi.
Þú, fjallasvanur, flaugst um lönd,
í för var insta þráin, —
með sigur, list og söng í önd,
er söngurinn var dáinn. —
Því enginn ránsfugl ræna má
þeim rétti frá oss neinum.
Að hjörtu okkar hólminn á
með helgum móðurbeinum.
B. P. Kalman.
Hús Nathan & Olsen, herb. 32. Sími 888.
Guöm. Thorsteinsson
syngur gamanvísur á Restaurant Rosenberg í kveld kl. 8. Tagé
Möller aðstoðar.
Er búa rnenn við sögur, söng,
og sanna list og gleði,
þá verða cri.uni árin löng
og öllum létt í geði.
En, töfradrotning, trúðu mér,
að tár og orð oss brestur,
er nú skal reynt að þakka þér,
í að þú komst hingað vestur.
Vesturför
frú Stefaníu Guðmundsdóttur.
Fyrir nokkru er frú Stefanía
Guðmundsdóttir leikkona komin
heim úr för þeirri, er hún tók sér
vestur um haf, ásamt hörnum sín-
nm þremur.
Sjaldan leit maður svo í íslensku
blöðin að vestan, meðan frú Stef-
anía dvaldi þar, að ekki sæi mað-
ur eitthvað getið um hana þar og
leik hennar. Af öllu því, sem þar
var sagt, leit út fyrir, að för frú-
arinnar hefði orðið sigurför. Og
það hefir hún áreiðanlega orðið
meðal Islendinga vestan hafs. —
Báru þeir hana é höndum sér og
þótti ekkert of vel fyrir hana gert.
Ferðaðist hún víða nm íslendinga-
bygðir og sýndi nokkur leikrit,
þar á meðal „Kinnarhvolssystnr“,
er hún sýndi 22 sinnum á einum
mánuði, og á sjö stöðum.
Skömmu áður en frú Stefanía
fór úr Islendingabygðum og hélt
austur yfir hafið, var henni og
börnum hennar haldið fjölment
kveðjusamsæti á Seargent Ave.
Stjórnaði því dómsmélaráðherra
Manitobafylkis Th. H. Johnson,
og gekst fyrir því að miklu leyti.
Aðalræðuna flutti síra Jónas A.
Sigurðsson og auk þess kvæði það
til frúarinnar, sem fylgir hér á
eftir. Skemt var þar með söng og
hljóðfæraslætti. Gjöf var frú Stef-
aníu afhent í þessu samsæti af
dómsmálaráðherranum.
.Lögberg segir um dvöl frú Stef-
aníu, að „hún hafi orðið Yestur-
íslendingum til ósegjanlegrar á-
nægju“, og óskar það henni allra
heilla í framtíðinni.
Kvæðið er vo hljóðandi:
Þig vöktu forðum íslensk orð
um ást og ljóð og sögur.
í hverjum steini á heimastorð
bjó huldumeyja fögur.
En dvergar stigu dans í hól
uns dagur skein á fjöllum;
við kynjagleði andann ól
með engum veisluspjöllum.
Þá mörg var fögur sagan sögð
og sungin vöggukvæði,
um töfrafegurð, töfrabrögð,
er tvinna ástarþræði.------
Og til er enn þá töframey,
er túlkar ljóð og sögur,
svo menskum gleymist okkur ei
hve andans mynd er fögur.
Þú dregur ávalt menska xnynd
af meinum þjóðarinuar:
af léttúð, tildri, tárum, synd,
með töfrum sálar þinnar.
Svo hér, í hverjum hól og drang,
Þú heilsar frá oss hól og stein,
og huldumeyjum öllum,
og muuarfríðri mey og svein,
og mar og dal og fjöllum. —■
Þeim tjá: Þótt eldist unnustinn,
hann aldrei mun þeim gleyma, —
Eu drottinn auðgi anda þinn
og alla blessi — h e i m „
Um lystiganða.
(Erindi flutt til ágóða fyrir Lysti-
garð Akureyrar.
Eftir Steingrím Matthíasson.
Nl.
Fagrir voru þessir listigarðar
allir, sem eg nú lýsti, og vel sé
þeim sem gróðursettu þá. Því eg
trúi því eins og Persar forðum,
að fátt geti mennimir gert skap-
arannm þóknanlegra en að hjálpa
honum til að skapa með því að
rækta jörðina og klæða hana
plöntum og blómskrúði. Já, yndis-
legir vom þessir gróðurreitir, en
ekki voru þeir þó eins tilkomu-
miklir og víða má sjá sjálfa guðs-
græna náttúruna á víðavangi. Og
engan lystigarð kysi eg heldur að
hafa séð en landið okkar eins og
það blasti við hinum fyrstu land-
námsmönnum, í allri sinni dýrð,
Gráu fataefnin
sem allir vija eiga fást hjá
V. Guöbranöss.
klæðskera
Aðalstræti 81 Sími 470.
skógivaxið og algrænu skrauti
prýtt upp að jöklum og fjöllum.
Þá var það sannur listigarður.
Það hafði verið friðaður reitur í
þúsundir ára. Og svo mikill var
skógurinn, að forfeður okkar
þurftu víða eins og sögurnar sýna
að ryðja skóginn til að koma fyr-
ir híbýlum sínum t»g rækta sér
rjóður.
Landnámsmenn komu úr landi
þar sem þó var enn meiri skóugr
en liér. Þeir voru vanir stóram,
háræfruðum langbúsum. Og þeir
voru vanir að gera langelda til
að liita sér á vetrum. Bæði til
bygginganna og til eldanna þurftu
þeir feiknin öll af skógarviði. Og
þeir ruddu óspart skógana okkar
og hjuggu sér í eldinn. Þannig
hófst fyrsta eyðilegging skóga >na
og héist fram á vora daga.
En svo bættist önnur eyðilegg-
ingin við. Þar sem auðn kom í
skógana náði vindur og veður tök-
um á jarðveginum. Landið blés
upp og flettist klæðum á stóram
svæðum.
Þriðja eyðileggingin kom til —■
hinn vaxandi fjöldi af sanðfé sem
beitt var í skóginn og beit ný-
græðinginn á vorin.
Fjórða eyðileggingin bættist við
— kolagerðin. Menn þurftu við-
arkol til smíða og ljágerða.
Fyrir alt þetta flettist smám
saman skógarskrúðixm af ættjörð
vorri. Og nú eru ekki lengur eftir
nema blettir hér og hvar.
Ránbúskapur er siæmur búskap-
ur, (en afa og ömmu var vorkunn
því þau þurftu að lifa og vissu
ekki betur). Sama búskaparað-
ferðin tíðkast gagnvart lyngi og
melgresi og gagnvart grasinu.
Jörðin var rúin án þess að skað-
inn væri bættur.
Sem betur fór er það þó nú
farið að komast inn í meðvitund
margra að jörðin heimtar að vel
sé við sig gert.