Morgunblaðið - 24.12.1921, Page 5

t
MORGUNBLAÐIÐ
Jólin.
Hvítt eins og blaff' fyrir helgirit
Hjarn eftir sólstaf bíður.
Senn fœr það bjartari silfuriit,
Svellið og hrtmkögrið fegra glit, —
tíminn til Ijóshafs líður.
Fríffur er vetur á veldisstól,
vori hann tjœr s-inn blóma;
hvítblómgaff vor, þega/r hækkar sól,
heilsar meff dýtjðarljóma.
Ljósiff það bjarmar um hugskot hvert
hvíslast sem eik og hvikar;
þar, sem var helskúum haustsins snert,
hálmlitaff, mánaskinsfölt og bert
blómgast og aldin-blikar.
Bikar, sem leiftrar, er lyft, svo önd
Ijósveigar sterkar hrifi,
veigá/r þess bikars í vorsins hönd
verða að krystal-lífi.
Ritar á mjallir og svellin sól
sólgeisla fjaðurpenna,
komin sé niffur af stjörnu stól,
stigin ofan frá guffi, jól
húmkolum heims að brenna,
kenna, meff flughröðum funastaf
fannanna leturbrauta,
opnaffur sé fyrir handan haf
himinn til beggja skauta.
Guttormur J. Guttormsson
(Nýja-íslandi).
Fulltrúi háskólans og guöfræðis-
deildar hans, Geh. Kirchenrat D.
Kittel tók þatS sérstaklega fram, aS
háskólinn hefði ákafann áliuga. á
að kynnast öllum aðferðum, sem
lcitast viS að göfga og styrkja tón-
listarhluta guðsþjónustanna.
Fulltrúi „safnaðarsambands borg-
arinnar Leipzig“ og preststjórnar
Thomaskirkjunnar, dr. Schroeder
prestur, lagði sérstaka áherslu á þau
Jiimnesku áhrif, sem' kirkjutónlist
hefði.
Fulltrúi ríkisstjórnarinnar Geh.
Regierungsrat Frh. v. Oer, fulltrúi
borgarinnar og ráðsins yfirborgar-
stjóri dr.Rothe o. fl. lýstu samúð og
áhuga með líkum orðum.
Að lokum söng Thomanakórið a
eapella (án undirleiks) „Jesu meine
Freude“, fimmraddaða motettu eft-
ir J. S. Bach. Kór þetta mun vera
eitt bezta a capella-kór heimsins.
Meðlimir eru 60, en sjaldan syngja
fleiri en 55*. Metílimir eru að eins
nemendur Thomasskólans**. Til
upptöku útheimtist almenn kunn-
átta í söngfræöi og nokkur kunn
átta í að syngja frá blaði. Teknir
eru aö eins 9—14 ára gamlir dreng-
ir, en alment aldurstakmark er 10—
12 ára. Kórið er œft daglega, enda
syngur það opinberlega oft í viku
,og aðstoðar viö guðsþjónustur.
RaddmjTidun er ekki kend sjerstak-
lega. Thomaskantor hefir á hendi
stjórn kórsiiLs, en fjórum kórsöngv-
aranna er kend kórstjórn og stjórna
þeir kórinu einnig opinberlega.
Drengirnir veröa margir síöar dug-
legir listamenn, enda skerpa fáar
tónlistariðkanir eyrað meir en vand
aönr kórsöngur.
týraljómans, sem stafar af frásögn-
um um hámark líttþektrar listar,
sem enginn jarönesk liugtök á. Nœm-
ar sálir
söknuð.
fá ekki foröast sáran
29. 11. 1921.
Konungssonurinn sæli.
Eftir Oscar Wilde
Þannig hagar til í landi sem að
gjaldþroti er komið. Þar sveltur mik
ill hluti þjóðarinnar. Yiö tónlistar-
háskólann í Leipzig kenna ágæt.is
listamenn fyrir mk. 7,50 (þ. e. 15
aura) uin tímann.
Á íslandi er kvartað um neyö. 1
höfuöborg ríkisins eru um 2000 nem-
endur, en ekkert listkór, ekkert
orkestur og enginn tónlistaskóli.
íslenzk jól. Menn leita burt frá
því hversdagslega, hugsa til þess,
sem þeir þekkja fegurst, til æfin-
*) f fárödduöum lögum nægja 40.
**) Thomasskólinn er læröi skóli
(gymnasium), sem hefír 6 til 7 hundruö
nemendur.
Líkneski konungssonarins sœla
stóð á hárri súlu, og gnæfði yfir
borgina. Hann var allur logagylt-
ur, þakinn Smágerðum gullblöðum;
tveir bjartir safírar voru augu
hans, og stór roðasteinn glóði í
sverðshjöltum hans.
Menn dáðu 'hann mikið, ”Hann
er fagur sem vindhani“, sagði
einn af bæjarstjórunum, sem vildi
fá orð á sig fyrir listasmekk, „en
ekki alveg eins nytsamur”, bætti
hann við. Hann var hræddur um
að menn héldu að hann væri óhag-
sýnn, en það var hanm í raun og
veru ekki.
„Af hverju geturðu ekki verið
eins og konungssonurinn sæli“,
sagði ástrík móðir við drenginn
sinn, sem var að gráta út af tungl-
inu. „Konungssyninum sæla dettur
aldrei í hug að gráta út af neinu“.
„ Það er gott að það er þó ein-
hver sæll í þessari veröld“, sagði
vonsvikinn maður og horfði á
dásamlegt líkniískið.
„Hann er alveg eins og engill“,
sogðu tökubörnin, er þau komu úr
kirkjunni, í ljósrauðum skikkjum
og með hreinar, hvítar svuntur.
„Hvernig vitið þið 'það“, sagði
reikningskennarinn; þið hafið al-
drei séð engil“.
„J'ú, við höfum séð þá í draum-
um okkar“, sögðu bömim, og
reikmingskemiairinn hnyklaði
brýmar hörkulega. Honum var
eskkert um það gefið, að böm
dreymdi.
Nótt eina. flögraði lítil svala
yfir borginni. Yinir hetnnar vom
farnir til Bgyptalands fyrir sex
vikum, en hún sat eftir, af því
að hún elskaði yndislegam reyr.
Hún hafði hitt hann snemma um
vorið, er hún flaug miður með
fljótinu og elti stórt, gult fiðrildi.
Og hún var svo hrifin af því hve
grannur hann var að hún nam
staðar til þess að tala við hann.
„Á eg að elska þig“, sagði
svalan, sem kunni betur við að
aðist um. Svo lagðist hún til hvflu
En rétt í því að hún stakk nef-
inu undir vænginn, féll stór vatns-
dropi ofan á hana.
„Þetta er undarlegt“, hrópaði
hún. ,Hkki eitt einasta ský á
himninum, stjörnumar bjartar og
tindrandi, og þó rigmir. Loftslag-
ið í Norður-Evrópu er alveg hræði
legt. Reyrinn hafði að vísu mestu
mætur á regni, en það var af
tómri eigingirni“.
Og annar dropi féll. .
„Hvaða gagn er að 'líkneski, ef
það getur ekki varið fyrir régni,“
sagði hxim. „Eg verð að litast um
eftir góðri reykháfshettú ‘. Og
hún ákvað að fljúga í burtu.
En áður en hiin hafði þanið
vængina til flugs, féll þriðji drop-
inn og hún leit upp og sá — ó,
hvað lialdið þið að hún hafi séð?
Augu kongssonarins sæla flóðu
í tárum, og þau streymdu niður
eftir gullnum kinnum hans. And-
lit hans var svo fagurt í tungls-
i ljósinu, að svalan litla fyltist með-
' aumkun.
j „Hver ert þú V ‘ sagði húm.
„Eg er kbnungssonurinn sæli“.
; „Af hverju ertu þá að gráta“
| spurði svalan. „Þú hefir gert mig
; gegndrepa“.
I „Þegar eg lifði og hafði manns-
hjarta“, sagði líkneskið, „vissi eg
: ekki hvað tár vora, því að eg átti
j heima í höll hamingjunnar, en
j þangað fær sorgin ekki að koma.
! Á daginn lék eg við félaga mína
i garðinum, og á kvöldin stjórn-
aði eg dansinum í stóra salnum.
Umhverfis garðinn var afarhár
veggur, en eg hafði engam hug á
að vita hvað væri fýrir utan, því
að inni var alt svo fagurt. Hirð-
mínir kölluðu mig kongs-
komast að efninu umsvifalaust og
reyrinn kinkaði kolli. Svo flaug
hún í kring um hann hvað eftir
annað, bærði vatnið með vængj-
um sínum og gáraði það. Hún
sýndi honum aðdáun sína á þenn- menn
an hátt og við þetta undu þau soninn sæla, og það var satt, að
liðlangt sumarið. ! sæll var eg — ef skemtun er sæla.
„Þetta er hlægilegur kærleik- Þannig lifði eg og þannig dó eg.
ur“, kvökuðu hinar svölurnar. Qg nú þegar eg er dáinn, hafa
„Hann á enga peninga, en helst menn sett mig svo hátt, að eg get
til mikið af ættingjum“ ; og satt séð alla hörmung og eymd borg-
var það, — fljótið var alveg fult arinnar, og þótt hjarta mitt sé úr
af reyr. En þegar haustið kom, blýí fæ eg ekki tára bundist“.
flugu svölurnar í burtu. „Hvað er þetta, er hann ekki
Þegar þær vora farnar, þótti allur úr gulli“, sagði svalan við
svölunni einmanalegt. Henni fór sjálfa sig. Hún var svo hæversk,
að leiðast unnustinn. „Hann segir að hún gerði ekki slíkar athuga-
ekki neitt“, sagði hún, „og eg er ^ semdir upphátt.
hrædd um að hann sé laus'látur,
hann er altaf eitthvað að glett
ast við goluna“. Og það var al-
veg satt; þegar golan lék um reyr
'I.
inn bærðist hanh yndislega. „Eg
verð að játa það, að hann er
Langt í burtu“, sagði líknask-
ið í lágum og þýðum róm, „langt í
burtu. í lítilli götu er fátæMegt
hús. Eiun glugginn er opinn og
inn um hann sé eg konu, sem sit
ur við borð. Hún er kinnfiska-
staðbundinn“ ,'sagði hún ennfrem- sogín og þreytuleg, og hefir stór-
ui, „en eg elska ferðalög, og auð-. ar, rauðar hendur, allar stungnar
vitað ætti unnustinn einnig að af nálum. Hún er saumákona.
gera það“. i Hún er að sauma munablóm í
„Viltu koma með mér í burtu11, silkikjól fegurstu hirðmeyjar drotn
sagði hún loksins við hann, en ingarinnar. Hún ætlar að bera
reyrinn hristi höfuðið. Honum hann við næsta hirðdans. f
þótti svo vænt um átthaga sína.: úti í horni liggur lítill drengur.
„Þú hefir leikið þér að mér í. Hann er veikur. Hann er með
alt sumar“, hrópaði hún, „eg fer óráð og biður um epli. Svala,
suður til píramídanna. Vertu svala, litla. svala, viltu ekki færa
sæll!‘ ‘ Og hun flaug í burtu. henni roðasteininn úr sverðshjölt-
Hún flaug allan þann dag og unum mínum. Fætur mínir era
um miðnætti kom hún til borgar-
innar.
„Hvar á eg að láta fyrir ber-
ast“, sagði hún. „Eg vona að
borgin hafi haft einhvera viðbún-
að“.
Þá kom hún auga á líkneskið
á súlunni. „Þarna setst eg aö“,
bundnir við þennan stall og eg
get ekki hreyft mig“.
„Það er beðið eftir mér í Egypta
landi“, sagði svalan. „Vinir mínir
fljúga frarn og aftur meðfram
Níl og hjala við lótusblómin. Senn
taka þeir á sig náðir í grafhvelf-
ing konungsins mikla. Konungur-
„Svala, svala, litla svala“, sagði
kongssonurinn, „viltu ekki dvelja
hjá mér eina nótt og vera boð-
beri minn. Drengurinn er svo
þyrstur og móðir hans svo döpur
í bragði“.
„Mér er ekkert um drengi gef-
ið“, sagði svalan. „1 fyrrasumar,
er eg dvaldi við fljótiö, voru tveir
ódælir drengir, synir malarans, alt
af að kasta að mér steinum. Þeir
hæfðu mig vitanlega aldrei. Við
svölurnar fljúgum of vel til þess,
og eg er auk þess af þeirri ætt,
sem fræg er fyrir leikni sína. En
vottur um virðingarleysi var það
samt sem áður“.
En kongssonurinn sæli var svo
hnugginn, að svalan viknaði. „Það
er afar kalt hérna* ‘, sagði hún,
„en eg skal dvelja hér eina nótt
og vera boðberi þinn“.
„Þökk fyrir, svala litla“, sagði
kongssonurinn.
Og svalan kroppaði stóra roða-
steininn úr svepði kongssonarins
og flaug með hann í nefinu yfir
hús borgarinnar.
Hún flaug fram hjá kirkju-
tuminum, þar sem hvítu marmara
englarnir voru. Hún fór fram hjá
höllinni og heyrði óminn af dans-
inum. Ut á svaliraar kom yndis-
leg stúlka með unnusta sínum.
„Hve dásamlegar eru stjömum-
ar‘ ‘, sagði hann við hana, „og hve
dásamlegur máttur ástarinnar“.
„Eg vona að kjóllinn minn verði
tilbúinn fyrir ríkisdansinn", svar-
aði hún. „Eg bað um ísaumuð
munablóm á hann; en saumakon-
an er svo löt“.
Hún flaug yfir fljótið og sá ljós-
kerin, er liéngu á siglutrjám skip-
anna. Hún fór fram hjá Gyðinga-
hverfinu, og sá Gyðingana gera
kaup sín og vega peninga á kopar-
vogum. Að lokum kom hún að fá-
tæklega húsinu og leit inn. Dreng-
urinn bylti sér órólega í rúminu og
móðir hans haföi sofnað. Hún var
svo þreytt. Svalan trítlaði inn og
lagði stóra roðasteininn á borðið hjá
fingurbjörg konunnar. Svo flögr-
aði hún hægt umhverfis rúmið og
kældi enni drengsins með vængjun-
um. „En hvaö mér finst svalt“,
sagði drengurinn, „mér hlýtur aö
vera að batna“ ; og hann féll í vær-
an blund.
Svalan flaug aftur til konuugs-
sonarins sœla og sagöi hormm hvað
hún hafði aðhafst. „það er undar-
legt“, bætti hún við, „hvað heitt
mér er, þrátt fyrir kuldann“.
„Þaö er af því að þú hefir gert
góðverk“, sagði konungssonurinn.
Og svalan litla fór að liugsa. Svo
sofnaöi hún. Hún varð altaf syfj-
uð af að hugsa.
Þegar dagaði flaug hún niður að
inmi fijótinu og laugaði sig. „Undarlegt
fvrirbrigði” sagöi prófessorinn í
fnglafrœði, er gekk yfir brúna. —
„Svala að vetrarlagi“. Og hann
skrifaði langa grein um það í dag-
blaðið, og allir vitnuðn í hana. Hún
var auðug af orðum, sem enginn
skildi.
sagði hún, „þar er ágætt útsýni inn hvílir þar sjálfur í steindri
og nóg af tæru lofti' ‘. Svo flaug kistu. Hann er hjúpaður gulu líni
hún niður og settist við fætur og smurður kryddsmyrslum. Um
kongssonarins sæla. háls hans liggur festi úr ljósgrœn-
„Sæng mín er úr gulli“, sagði um steinum og hendur hans eru
hún lágt við sjálfa sig og svip- sem visin blöð“.
„f kvöld fer eg til Egj-ptalands“,
sagði svalan, og var himinlifandi af
tilhlökkun. Hún heimsótti öll opin-
ber minnismerki, og sat lengi efst
uppi á kirkjuturninum. Hvar seni
hún fór, heyrði hún spörfuglana
segjfi ■ „Þetta er tiginn gestur' ‘. Og
hún skemti sér þannig forkunnar-
vel.
þegar tunglið kom upp, flaug hún
aftur til konungssonarins sæla. ,.Á
eg að annast nokkuð fyrir þig í