Morgunblaðið - 10.01.1922, Síða 1

Stofnandi: Vilh. Finsen.
"•"•aaracrr^_______,__~_ ....
Landsblað Lögrjeffa<
Ritstjóri: Þorst. Gíslason.,
55 tbli
Þriðjudaginn 10. janúar 1922.
ísafoldarprentsmiSia h.f.
Gamla Bíó
letnlirstgndin.
Sjónleikur í 5 þáttum eftir
Franz Rauch.
i«
Jarðarför bróður okkar Guðra. Víggó Jónssonar frá Gernlu-
felli við Dýrafjörð, fer fratn frá dómkirkjunni, raiðvikudaginn 11.
janúar kl 1 e h.
Systkini hins látna
Aðalhlutverkið leikur hin
heimsfræga leikkona
Pola Negri.
Um leiklist hennar þarf ekki
frekari rneðmæli. Pola Negri
þekkja allir, því hún hefir
°ft leikið hér áður og allar
Qiyndir sem hún leikur í
skara langt fram úr örðum.
— I— —B— 1 lii i l II
Undirntaður vottar bér með öllura þeim hjartans þakk-
læti er sýndu rr ér hluttekningu við fráfall og jarðarför minnar
ástríku eigiukouu.
Hafnarfirði, 9. janúar 1922.
Pétur J. Vermundsson.
Barna5kólinn.
Eftir N. Arason.
I kemur fram á einum staö í greininni,
að sá sterkari eigi að leiða þann
| veikari. Yeit jeg ekki hvort allir
muni fagna þeirri handleiöslu, þótt
______ sumir sjeu nú að líkindum oriSnir
vr , . . , . , , ,i 'taumvanir. Annars hafa ýmsar þær
JNorkkrn- kennarar við barnaskol-; _ „
atm hafa andmœlt skýrslu okkafr s„em hJer er verlð aö for'
síra Ólafs frá HjariSarhoti. Grein verrð þegnar þakksamlega að
Feirra má lesa í Morgunblaðinu frá
minsta kosti af tveiinur þessara
fimm mótmælenda þeirra. Birti jeg
lijer ummæli Helga Hjörvars um
þessar aðferðir. Niöurstaðan, er
hann kemst að í lok greinar sinnar í
Skólablaöinu í apríl 1921 ea’ þessi:
„Sjeu þessar prófaöferðir bornar
saman við eldri aðferðir, eru margir
póstar þeirra svo yfirgœfandi, að
ekki getur dulist“.
I undirskrift sinni undir Morgun-
og 15, des. 1921. Margt í grein
þ'ói'ra þarf leiörjettingar og mun
JpÍ5 nú athuga' hvert atriði hennar
af fyrir sig.
Jeg vil taka þaö fram í upphafi,
grein þessi er ekki skrifnð vegna
barnakennaranna. -J eg hefi þega.r út-
shvi’t ítarlega fyrir þeim alt er viö-
k°m rannsóknum okkar, þeim er
skýrslan er bygö á. 'Virtist hávaði
>eirra skilja og meta ágæti þeirra blaösgreinina lýsir sami maður því
a®ferða er notaðar voru. Því máli yfilö að hann álíti að rannsóknir
hl sönnunar er þaö, að kennarar >ær er framkvæíndar voru meö þess-
•skólans ræddu það á fundi, hvort llm prófaðferðum sjeu svo fánýtar,
ekki væri æskilegt að nota ýmsar af að skýrsla sú er bygö var á þeim sje
>essum nýju aðferöum við aðalpróf að engu hafandi. En eru nú dómar
karnaskólans í vor. Þetta var sam- slíkra tvísöglismanna aö miklu haf-
>ykt á fundinum. Svo hrifnir voru ancli?
•ýrrisir kennaranna af umbótavið-' Hið fyrsta sem tekið er til með-
>itninni, að þeir sendu skólanefnd ferðar viðvíkjandi rannsókninni er,
þakkarávarp og óskir um frekari að tími okkar hafi verið svo tak-
framkvæmdir í sömu átt. Svona markaður að hún hafi þess vegna
v°l’n nú undirtektirnar í fyrra vet- hlotið að fara illa úr hendi. Hæpin
r’ °g vel var mjer fagnað víðast, er þessi álytun eins og fleira í grein-
. Var» þar seni jeg kom inn í bekk- inni. Jeg gæti trúað, að ef einhver
llllJ» °g sama er að segja um það sem regla væri til í þessu efni, þá væri
af er rannsókn minni nú í vetur og luin gagnstætt þessu, n.l- að þeir sem
hafa fjölmargir kennarar beðið um mestar hafa annir viiini best, eru
k.jálp 0g leiðbeiningar. ástæður mínar tvœr, að þeim sem
•feg skrifa þessa grein fyrir fólk- best eru hæfir eru oft falin mest
lð i'.jer í borginni. Það á skólann og st.örf, og sá sem best kann að vinna
iJirnin, sem hann er bygður fyrir. afkastar mestu og hefir því mest
að leggur fram fjeð til reksturs störf á liendi. Auðvitað má öllu of-
þ<Ja-ns og ber ábyrgð á honum. bjóða. Hafa sumir menn verið svo
^.^eSSVegna á það líka heimtingu á að ofhlaðnir störfum, að mönnum hefir
ag ' ''"ii-a hugmynd um hvað þar er dottið í hug að hindra slíkt með lög-
»erast. um ; eru menn í vafa um hvort leyfi-
1,1’’ skrifum stjórnar kennara- legt eigi að teljast t. d. að læknar
•,e agsins að dæma, mœtti ímynda yfirgefi hjeruð sín til þess að sitja á
•ier> að þar stæðu allir kennarar þingi o. s. frv. Einkum er það slæmt
ans á bak við. En sannleikurinn að hlaða mörgum og mjög ólíkum
sa’ aÓ ekki eru nærri allir kenn- störfum á sama mann, getur það orð-
j,r'ÍU sh,)lans í þessu fjelagi. Ekki ið til þess, að aðalstarfið verði hjá-
sjer* ,^e^Ur >essi stjórn hvöt hjá verk ein. Þó getur nú þetta farið alt
^1 h >ess að bera þessi skrif sín vel úr hendi, ef nm dugandi mann
fÍeiagið, sem hún er að er að ræöa, og er ábyrgðarhluti að
' r";). Samdi hún greinina og ljet amast við vel unnu starfi, þótt
að ^ÍITla a hah yið fjelagið og aukastarf sje. Eða hvað finst herra
dæ ,V* fornspurðu. Geta menn nú Sigurði kennara Jónssyni, sem mest
ag Vei>!lro hversn frjálsmannlega er mnn-eiga í nefndri grein. Pinst hon-
fyrir ' •" Vera að h-íer hafi vakað um að annir hans verði notaðar sem
8 Jóxninni svipuð hugmynd og sönnun þess, að hann sje ljelegnr
starfsmaður. Hann hefir að nokkru
leyti stjórn barnaskólans á hendi og
því meiri ábj’rgð við skólann en aðr-
ir kennarar, enda meira kanp.Þar að
auki hefir hann oft háft svo mikil
skrifstofustörf á hendi, að hann hef-
ir suma dagana setið fleiri stundir á
skrifstofunni en í skólanum. Auk
þess hefir hann fengist allmikið við
bæjarmál og stjórnmál og fleira sem
krafið hefir mikillar umhugsnnar.
I greininni segir að kensla mín
liafi átt að vera fyrirmyndarkensla
og þurft undirbúnings við. Mjer
liggur við að spyrja af hverju þurfi
að taka þetta fram, eða er jeg und-
antekning frá öðrum kennnrum í
þessu efni, eða er óþarfi að kensla
t. d. við barnaskólann sje undirbú-
inn, svo að hún verði fyrirmynd.
Munurinn er sá, að vanaléga er eng-
inn fullorðinn viðstaddur þeirra
kenslu, og ef þeim finst það eitt
draga úr ábyrgð þeirra, þá fer að
skiljast af hverju þeir amast við
eftirliti í skólanum.
Annars hermir stjórn þessi ekki
rjett frá störfum mínum. Heima-
kenslu, þá er hún talar nm, hafði
jeg aldrei neina, ekki heldur enslm-
kenslu neinstaðar. Jeg ljet af henni
þegar kom til eftirlits í barnaskól-
anum. Öll störf mín hafa verið á
sviði uppeldismálanna óskift. En
ekki hefi jeg, og mun ekki heldur
leita álits eða leyfis áðurnefndrar
stjórnar um það hve margar stundir
jeg vinn í sólarhring.
Þá segir stjórnin, að þekking mín
á skólanum sje mjög ófullkomin.
Jeg hefi verið fimm ár kennari við
þennan skóla, og þar á eftir hefi jeg
rannsakað hann með þeim aðferðum
er jeg skal lýsa síðar í þessari grein.
Væri mjer þökk á, að áðurnefnd
stjórn vildi benda mjer á betri að-
ferðir til að kynnast skólanum.
Þá nefnir stjórn þessi rauða þráð-
inn, er gangi gegnum skýrslu okkar.
Lýsir hún þræði sínum auðvitað á
sína vísu, og samkvœmt þeim rauða
þræði er gengur í gegnum grein
hennar.
Sannleikurinn er sá, að skýrslan
er skrifuð skólanefndinni til hlið-
sjónar, og talin upp þau atriði, sem
bráðasta nauðsyn ber til að laga. Nú
hefi jeg meðal þessara fimm-menn-
inga heyrt kveðið langtum hvassara
að orði um ásfand skólans, en við
síra Ólafur höfum gert. Mjer dettur

stfsnmsm Nýja bió n
Eftir ósk fjölda margra verður
Oarpentier og Dampsey
hnefaleiks heimsmeistararnir sýndir í kvöld.
Adeins þetta einta sinn. — Sýning kl. 8'/íj
wniwiBiMgiMWBiiiiiriiwiwniiiiiiiíríiiiiirii
heldur eldii í hug að ætla þeim þá
blindu, að þeir sjái ekki þörfina á
umbótum þeim, er við förum fram á.
Hefði jeg talið eðlilegar að þeir
hefðu hjálpað til að koma þeim á, en
að þeir beittu sjer móti þeim.
Ekki er það satt, að barnaskól- ’
inn hafi verið borinn saman við
einn vissan hluta Ameríku, því síð-
ur hefir nokkrum komið til hngar,
svo jeg viti, að telja alt galla á skól-
um, sem á annan veg er, heldur en
í Ameríku. Það er enginn einn mæli-
kvarði til, er mæli alla kosti og galia
eins skóla. Ameríka er stór, og þar
eru eins ólíkir skólar og hugsast geta
í öllum heimi.
Mælikvarðar á leikni g kunnáttu
barna eru notaðir víðsvegar um
Ameríku frá hafi til hafs. Er kent
að nota þá í fjölmörgnm skólum, en
einkum hafa þeir verið búnir til af
kennurum við kennaraháskólann í
Columbia í New-York. Pjórði hver
fræðslumálastjóri í öllum Bandaríkj
unnm hefir numið við þann skóla.
Og af öllum þeim, er kennarament-
un hafa í Bandaríkjunum, er sjö-
undi hver maður nemandi þaðan.
Auk þess liafa þar verið nemendur
frá flestum löndum heims. Þar voru
í fyrravetur 214 útlendir nemendur
frá 35 löndum.
Mikil áhersla er lögð á að kenna
nemendum þessa kennara-háskóla
að fara með þessa mælikvarða, og
má geta nærri, hve útbreiddir þeir
eru.
Framh.
-------0------
Húsnæöisnefnöín.
Viðtal við einn nefndarmanninn.
Mo'rgunblaðið gat þess fyrir
nokkru, að nefnd sú, er hæjar-
sfjórn kaus fyrir löngu til þess
að athuga hiisnæði hjer í bæ og
húsaleigu, og gera tillögur nm þan
mál, mundi vera bniin að semja
nýtt frumvarp um húsaleigu hjer
í Rvík, í stað þess, sem felt var á
bæjarstjórnarfundi í vor. Gat blað
ið þess ennfremnr, að þetta frum-
varp mundi verða lagt fyrir bæjar
stjóm þá strax. Og kvað þau rök
liggja fyrir því, að nefndinm og
bæjarstjórninni væri ljóst, að eitt-
hvað yrði að gera til bóta á þeirri
húsaleigu, sem allur þorri bæjar-|
búa ætti við • að bna, og því mundi
nefndin hraða störfum sínnn sem
allra mest.
En nú befir liðið langur tími, og
ekbert befir heyrst frá nefiidinni
allan þennan tíma. Bœjarstjórnar-
Fyrirliggjandi s
Hveiti, 'ó teg.
Hálfsigtimjöl.
Finsigtimjöl.
Hrisgrjón.
Baunir.
Mjólk Columbus 16. oz.
Kaffi. — Exportkaffi.
Cacao.
Smjörlíki.
Ostar.
Maccaroni.
Fiórsykur.
Rúsinur.
Epli þurkuð
Marmelade.
Eldspýtur.
Spli o. fi.
H.f, Carl Köepfner.
fundir bafa verið haldnir margir,
en ekki hefir verið á málið miinst,
fremnr en alt væri hið ákjósan-
legasta nm húsaleigu hjer og hús-
næði og aldrei hefði nein nefnd
verið skipuð til þess að athnga
þessi mál. Pjöldi manna hefir því
verið að spyrja Morgunhl. hvað
nefndinni og störfum hennar liði,
en það hefir litlar upplýsingar
getað gefið.
En nýlega hitti einn starfsmað-
ur blaðsins nefndarmanninn eiim,
Ágúst Jósefsson, á götu, og bar
þetta mál í tal við hann.
—t Er þáð ekki rjett, að nýtt
fniimvarp sje samið innan nefndar
ii.nar?
— Jú, jeg hefi samið frumvarp,
eins og þið hafið getið úm í Mbl.
i — Hvenig stendur á, að það
hefir ekki komið fyrir bæjarstjórn-
arfund enn ?
— Nefndin hefir ekki rætt frum
varpið neitt. Því hefir aðeins ver-
I
ið útbýtt rneðal nefndarmanna.
-— Hvernig stendur á, að nefndin
hefir ekki komið saman til að
ræða frumvarpið?
— Það skal eg ekki segja um
með vissu, eg er ekki formaour
nefndarinnar. En sennilega stafar
það af því, að álitið kom fram um
það leyti, sem nppþotið sæla varð
hjer, og það dreifði áhugannm.
Svo kom fjárhagsáætlunin og há-
tíðarnar, svo það hefir enn ekVi
lánast að ná nefndinni saman.
— Hvemig er þetta nýja frum-
varp?
— Það er bygt að miklu leyti
á gömlu reglugerðinni,, sem feld
var í bæjarstjórninni. í þeirri
reglugerð var ekki skyldumat á
öllum íhúðum, heldur aðeins á