Morgunblaðið - 21.01.1922, Blaðsíða 2

"brauð, og auðsœtt mál, að þaS eru föður minn hafa orð á því, aS hann
drjúg meðmæli og farsældarauki
hverjum manni, að verða fyrir
henni. Sjálfur get jeg, hafandi fram-
tíðarhagsmuni mína fyrir augum,
ekki ákosið mjer betra hlutskifti en
að vera rógborinn í Tímanum. MeS
því móti er í augum alls þorra lands-
manna fengin góS skilríki fyrir því,
aS jeg muni vera nýtur maSur og
góðs af mjer að vænta. Þú ættir að
vera farinn að skynja það aS því
miður er þaS eina afreksverkiS, sem
eftir þig liggur, síðan prestshempan,
öllu heilli, losnaði við þig, aS koma
áliti bændablaásins í. þetta hörf.
Jeg hefi og orðiS þess drjúgum var
hjá skólabræSrum okkar og öSrum,
sem jeg þekki hjer í bænum, að bróð-
urkveðjur þínar til mín hafa enga
„lukku“ gert. En menn eru hins
vegar ekkert undrandi yfir þeim —
aðeins af þeirri ástæðu, aS þú átt
í hlut.
Og þú mátt fullkomlega örvœnta
um, að dylgjur þínar um mig geri
nokkra „lukku“ hjá fólkinu, sem
jeg hefi lifað og starfaS meS, þessi
ár síSan jeg tók embættispróf mitt.
í vetur, þegar jeg varð fyrir lítils-
mundi í lengstu lög hliSra sjer hjá
að hirta þig, hversu sem þú glefsaðir
í hann; þú yrðir að njóta biskupsins
sáluga, vinar hans. Og viS þetta
bætist, að þjer fær tæplega dulist,
aS maður eins og faSir minn, hlýtur
aS skoða það virðingu sinni ósam-
boðiS, að eiga í höggi viS slíkan
stjórnmálahvolp sem þig.
Það er enginn efi á því, aS þótt
stjórnin hefði veitt einhverjum al-
gerlega óstarfhæfum fáráðlingi
stöðu raína, ef hann aSeins hefSi
veri# klíkuþý ykkar Tima-skúmanna
þá hefði alt veriS gott og blessað í
þínum augum. Og eins víst er hitt,
að þú hefðir-notaS þjer hverja em-
bættisveitingu til mín, sem átyllu
til aS svala óstjórnlegu pólitísku
hatri þínu til stjórnarinnar og föður
míns. En hvers jeg hefi átt að gjalda
er mjer ekki vel ljóst. Öll viSskifti
okkar um dagana eru fólgin í sam-
vistum okkar í latínuskólanum. —
Frá minni hálfu hefir þú jafnan átt
vinsemd og góðvild aS mæta, og það
eina, sem jeg veit til aS jeg hafi
gert, sem þjer var mótgerð í, er
það, aS jeg hefi neitað þjer um, að
háttar íllkvitni í AlþýðublaSinu, sem gerast stuSningsmaður Tímans, þeg-
jeg alveg leiddi hjá mjer, þá risu:ar þú skrifaSir mjer og baðst mig
ísfirðingar upp með venjulegum þess. En jeg gat ekki stutt eða
manndómi sínum og tóku upp fyrir ’ styrkt blað, sem jeg sá, að lagði alla
mig þykkjuna. — Nei, þú hefir ekki _ stund
hitt mig með dylgjum þínum um
sjálfan mig. AS þeim gæti jeg hlegið.
En það er annaS, sem jeg hlæ
ekki að, og þaS eru rógdylgjur þínar
um föður minn, sem þú hefir á odd-
inum í bróðurkveðjum þínum til
mín. Og þetta gerir þú í sömu and-
aS níða niSur sjávar-
útveginn, megin-atvinnu fólksins,
sem jeg lifði og starfaði með — og
raunar megin-atvinnu þjóSarinnar.
Tryggvi Þórhallsson, — nú ætla
jeg ekki framar að eiga mök við
þig, og mátt þú hjer eftir halda
áfram uppteknum hætti þínum -n
ránni og þú vælir og skrækir yfir
því, að þeir, sem eiga í ritdeilum
viS þig, blandi föSur þínum heitn-
um í deiluna. Þessi er ástæSan til
þess, að jeg hefi svo mikiS við þig
að senda þjer þessi kveðju-orð,
bekkjarbróðir, — senda þjer þau,
breytni þína við mig. En um leið
og jeg kveð þig, bið .jeg þig að líta
um öxl og renna aðeins fljótlegá
iaugum yfir opinbera • framgöngu
þína og háttsemi, í þínu siðferði-
lega lífi.
Fnginn efar að þú hafið feng-
áSur en næsta blaS Tímans kemur .ið gott uppeldi. Sæmdarmanninn
út, meS nýjar lygadylgjur um föður (toður þinn þekti jeg að ljúf-
minn og mig. j mensku. Efalaust hafa foreldrar
Hvorki mjer nje öSrum fær dul- þínir lagt sig fram til að spoma
ist það, að þú hefir í einu blaði eftir, við því að úr þjer yrði ódrengur.
annað í Tímanumtönglastáembættis . Og þú áttir að verða prestur og
veitingu minni, beint í því skyni að leiða aðra á ljóssins vegi. En
kaldhamra úr henni þá þjóSlygi um Vandi fylgir vegsemd hverri, —
föSur minn, að hann hafi notaS (og presthempan er ekki bara
þingmensku sína til að fá stofnaS j svona venjuleg fjúkúlpa. Strákar
fyrir mig nýtt embætti(!) Og og stigamenn bera ekki uppi tign-
svona dylgjur dirfist þú — vesa- arklæði svo vel fari og prýðilega.
lingur — að breiða út um annan eins Þú varðst prestur og gegndir því
mann. Mann, sem þú sjálfur veist
að aldrei, allan þann rúma manns-
aldur sem hann hefir setið á Al-
embætti um stund. En jeg hefi
þaS fyrir satt, aS framganga þín
hafi þá verið á'þekk því sem hún
þingi, hefir lotiS aS nokkru launuðu nú er. Það er landfleygt orðið að
starfi, sem þing eSa stjóm hefir aursporin stóðu eftir þig við' alt-
veitt. Mann, sem allur landslýður, i arið í sóknarkirkju þinni, er þú
jafnt stækustu andstæSingar hansjhafðir sungið messu. Þú fluttir
og skoðanabræður vita um og viður-; guðs orð í forugum reiðstígvjel-
kenna, að hafi verið allra mannajunum. Jeg er ekki að hafa orð á
frábitnastur bitlingum, og fjarst: þessu, Tryggvi, í því skyni að
skapi aS nota þingmensku sína til, halda því á lofti þjer til háðimg-
aS hlynna aS sjer eða sínum. —
Skeyti þitt flýgur langt frá mark-
ar. Slíkt er mjer fjarri skapi. En
jeg er að benda þjer á, að aur-
inu, Tryggvi prestur. En þín er.sporin eru höfuðeinkenni opin-
gerðin söm.Þín er gerSin söm aSnota berrar framkomu þinnar, alt frá
mig að átyllu til að ljúga á föður altarinu og í allar áttir sem leið
minn, — ljúga á hann því, sem eng-
inn hefir borið við fyr, í öllum þeim
pólitísku sennum, sem við hann hafa
veriS háðar um dagana. Þetta er
drengilega gert, Tryggvi, — ridd-
araleg aðferS, — og prestsleg, —
er ekki svo?
Þú skákar í því skjóli, að faðir
þín liggur.
Móttökur þínar við mig eru eitt
aursporið.
Þú glopraðir brátt niður prest-
embætti þínu og varð enginn brest-
ur af í prestastjett landsins. Og
þú kunnir ekki betur að meta
hæfileika þína en það, að þú lagð-
minn hirti þig aldrei, hvemig sem ir út í kepni um kennaraembætti
þú nartar og nagar um álit hans og við Háskólann. Allir í landinu
orðstýr. Jeg veit, hví þú gerir þetta. vissu að þú stóðst þar best iað vígi
Þjer er nefnilega jafnkunnugt sem um allan undirbrrning, og það var
mjer, að hann var aldavinur föSur teygt og togað með Títana aflij
þíns, alla æfi hans. Og jeg hefi heyrt í embættið og vegtylluna fyrir þig.
MORGUNBLAÐIÐ
—............. ............—^
En ekkert dugði. Það gat ekki til
mála komið lað þ j e r yrði hleypt
inn í svo veglega stofnun sem Há-
skólann. En því var veitt eftir-
tekt og það spurðist, að þú gast
ekki tekið undir kveðju sigurveg-
arans við þá kepni mánuðum sam-
an eftir „dump“ þitt, og var hann
þó kunningi þinn og skólabróðir.
Innræti þitt lýsti sjer þá á þenn-
■an hátt. Þú reyndist „ófær“ í
þeim leik — en skyldir eftir aur-
sporið.
Og nú, — síðan þú tókst að
eta braúS bændastjettarinnar okk-
ar —, er ekki lengur hægt að
greina á milli sporanna þinna.
Öll framganga þín er orðinn sam-
ai hangandi aurtraðkur. Auri hef-
ir þú atað flestalla þá menn, sem
nokkuS kveSur nú að í þjóðlífi
okkar, án þess að þeir hafi ann-
að til saka unnið. en andæfa al-
kunnu offorsi þínu. Jafnvel bestu
og þjóðnýtustu menn þinnar eig-
in stefnu, sem þú með aurkasti
þinu ert nú vel á veg kominn að
eyðileggja, myndu íalls ekki hafa
sloppið ómeiddir undan flugu-
manns-árásum þínum, ef nokkur
þáttur afls eða visku vœri nú í
geipan þinni.
Mjer hefir ekki komið til hug-
ar að hreyfa nokkuð við poli-
tiskum firinverkum þínum og ax-
arskaftasmíði í línum þessum. En
frumhlaup þitt á mig hefir leitt
ti. þess að jeg hefi nú í örfáum
dráttum litið með þjer yfir opin-
bera framgöngu þína og háttprýði
— um leið og jeg þakka þjer fyr-
ir ræktina og prúðmenskuna sem
skólabróður mínum.
Og áður en jeg legg frá mjer
pennann vildi jeg minna þig á al-
varlegt atriði, — þín vegna. Þeg-
ar jeg hefi lesið árásargreinar
þínar í Tímanum og íhugað allan
þann níðingshátt, sem í mörgum
þeirra er fólcinn, þá hefir mjer
oft virst, sem þær væru ekki rit-
ac'ar af fullkomlega heilum manni
á sálu. Aldurinn þokast yfir okk-
ur, Tryggvi, og þú átt að vera orð-
inn svo skynbær sem þú getur
orðið. Þú átt að vita, að fátt eða
ekkert er skaðlegra andlegri heil-
brigði en að ala sífelt hatur og
úlfúð í brjósti. Líttu í sporin þín.
Aðgættu hvar þú ert staddur. Jeg
laðvara þig.
Ekki veldur sá er varar.
Sigurður Sigurðsson.
frá Vigur.
-------o------
Fná Danmörku.
Rvík, 30. jan.
Síminn í Rússlandi.
„Stóra Norræna“ hefir sent ný-
lega til Rússlands marga símamenn,
og hefir nú opnað aftur símastöð
sína í Petrograd. Símskeyti er nú
hœgt að senda til og frá Rússlandi.
Skeytin fara öll um Gautaborg, og
standa undir eftirliti í Rússlandi.
Fjelagið hefir ekki opnað stöðvar
sínar í Síberíu.
Verkbann t Dcmmörku.
Hjer um bil 400 atvinnusamning-
ar, sem ná yfir alt að 100 þús. verka-
menn, renna út í kring um 1. febrú-
ar n. k., og samningatilraunir, sem
fram hafa farið, ekki borið neinn
árangur. 18. þ. m. sendi atvinnu-
rekendafjelag verkamannafjelögun-
um formlega tilkynningu um verk-
bann, eftir aS núgildandi samiting-
ar væru útrunnir.
Kristján konungur heimsakir
Svíþjóð.
Kristján konungur fer til Sví-
þjóðar í næstu viku til þese að end-
urgjalda heimsókn Gustafs Svía-
konungs til Danmerkur í sumar.
5pánarsammngunnn.
Til forsætisráðherrans hjer barst
í gær ^svolátandi skeyti frá forstjóra
alþ j ó ð a-bindindisskrif stof unnar í
Lausanne:
— „Alþjóðaskrifstofa bindindis-
manna hjer hefir í dag sent spönsku
stjórninni ávarp, sem mótmælir til-
raunum Spánverja til þess að kúga
Islendinga.
Ávarpið er undirritað af ýmsum
þjóðfrægum borgurum 12 landa i
Evrópu og Bandaríkjunum. Eru
þeir, sem undirritað háfa ávarpið
ráðherrar ýmsra ríkja, þingmenn og
háskólakennarar. Munum vjer senda
yður afrit af ávarpinu ásamt undir-
skriftunum' ‘.
Skeytið er undirritað: Hereod,
forstjóri bindindisskrifstofunnar.
líiðtal við Lenin.
Parker Christensen, Daninn, som
við síðustu forsetakosuingamar var
í kjöri af hálfu hændaflokksins,
var á ferðalagi í Evrópu í haust
og fór þá m. a. tii Russlands. Hitti
hann Lenin að máli í þeirri ferð og
talaði við hann í þrjá klukkutíma.
Frjettaritari frá ,Chieago Tribune’
sem náði tali af Christensen i Ber-
lín er hann kom frá Moskva eegir
á þessa leið frá viðtalinu:
— Hvað líður ófriðnum milli Ja-
pana og Ameríkumanna? spvr Ijen-
in.
— Það verður lenginn ófriður,
svarar Christensen.
— Ómögulegt annað. Auðvaltte-
löndin geta ekki verið án ófriðar,
svarar Lenin.
Við skulum heldur tala um eitthvað
annað.
Það var upphafið að þriggja tíma
samræðu, er sýndi m. a. að Lenin
fylgdist vel með afvopnunarráð-
stefnunni og ástandinu í .Tapan. Þeg
ar Jjenin hjelt fast við þá skoðnn
sína, að draga mundi til ófriðar,
sagði jeg honum, að hann tæki um
of mark á smávirgilegum deiluatrið-
um og að Bandaríkjaþjóðin bæri
hlýjan hug til Japana og stjórnírnar
varu ekki fjandsamlegar hvor ann-
ari. Jeg skifti því næst um um-
ræðuefni:
— Við skulum tala um hveiti.
Það er erindi mitt hingað til Rúss-
lands, mælti jeg.
— Gott, svaraði Lenin. Þjer vilj-
ið vita hve mikið v’ð þurfum til
að bjarga Rússum frú hungurmorði.
Það eru 16 miljón bushels, heldur
meira en ársuppskeran í Norður-
Dakota.
— Mjer leikur meiri hugur á að
vita hvað Russland þarf mikið af
utsæðishveiti, tok jeg fram í — því
ef 'það fæst ekki, dynur önnur
hungursneyð yfir enn verri.
■ Þ.jer komið á versta tíma, svar
aði Lenin. En hvers vegna vilja
bændurnir í Ameríku ekki versla við
okkur. Þeir eiga að senda okknr
hveiti og við geturn klætt konurn-
ar þeirra í loðskinn.
Jeg skvrði Lenin frá erfiðleikun-
um sem væru á viðskiftum, meðan
sovjetstjórnin væri ekki viðurkend,
en sagði að bændurnir í Ameríkn
mundu rannsaka hvað til þessjjyrfti
að beint verslunarsamband kæmist
á. Ijenin var hrifinn af að heyra
það gæti komið til mála, að bænd-
urnir í Ameríku vildu senda hveiti
bcina leið til rússnesku lijeraðanna.
Jeg spurði Lenin hvað Rússar byðu
á mót.i.
— Timbur í trjákvoðu, feldi
s. frv. Og ef stjórnin í Washington
hannar það ekki, getum við sent
ágætar kampavfnstegundir.
Eins og að skjóta baunum á
Gábraltar.
í viðræðunum segir Christensen
meðal annars: Stjórnarstefna yðai
er allmikið í íhaldsáttina. BráðuW
verður Rússl'nnd auðvaldslýðveldi >
stað sameignarlýðveldis.
Ijenin hafði fram að þessu verið
brosandi og alúðlegur, en verður aW
í einn alvarlegur. Hann varð þung-
brýnn og hrukkur komu á ennið.
— Rússland verður kommunist-
iskt meðan það hefir mentaða fólk-
ið, skólana- og blöðin okkar megin;
meðan við lítum eftir peningum og
og látlaust, sem auðvaldið byggist
á, og meðan við ráðum yfir jarð-
eignunum, Það væri líkast því að
skjóta baunöm á ldettana við (rí-
braltar, ef gagnbyltingamennirnir
hugsuðu til að steypa okkur úr sessi.
Hugsið þjer yður hvernig ástandinu
er háttað heima bjá yður. Haldið
þjer að fámennur 1:ommúni.st,.hópur
gæti steypt stjórninni í Wasldugton?
Christensen dvaldi mánaðartíma í
Rússlandi og kveðst hafr. í'engið að
synna sjer ástandið þai’ á eigin hönd
og án eftirlits og fylgdar- „Jeg f‘r
samn hugar eins og jeg var fiður en
jeg fór til Rásslands Jeg er frjáls-
lyndur maðnr en ekki l’.olsheviki".
Þannig lýkur Christensen máli sfnu.
Slysiö á Bullfass.
Ár 1921, laugardaginn 24. desem-
ber kl. 10 árdegis var sjórjettur Rvik
ur settur í bæjarþingstofunni og hald
inn a.f bæjarfógeta Jóh. Jóhannessyni
og sjódómsmönuunum J. G. Halberg
og Hannesi Hafliðasyni, var þá tekið
fyrir:
Aðhalda sjóferðapróf út af skenid-
um á es. „GulLfossi” og farmi hans
o. tl. í síðustu f<‘rð þess fró Kaup-
mannahöfn.
Við rjettarhaldið eru til staðar
Daniel Kristinnsson f- Eimskipa-
fjelags . íslands, sem eiganda skips-
ins og Th. Thosrup sjótjónserindreki
f. h. firmans Trolle og Rethe vegníi
hhitaðeigandi vátryggjenda.
Fyrir rjettinum mætti skipstórinn
á e.s. „Gullfossi” Sigurðiir Pjetui's-
son sýndi í rjettinum dagbók skips-
ins og lagði fram nr. 1 útdrátt úr
henni svohljóðandi:
Laugardag liinn 17. desember. Skip
inu haldið upp í vinil og sjó með
hægri ferð. Skipið erfiðar hart og
tekur mikinn sjó yfir þilfar og lúkar.
Kl. 5 kom brotsjór yfir skipið og
braut hurðirnar og glugga á þilfars-
klefnnum um St.b. Herbergin hálf-
fyltust af sjó og þilið milli þeirra
og eldhúsgangsins brotnaði. Sjórinrt
skall aftur 'í berbergi brytans og
þriðja " stýrimanns, rafmagnsleiðslau,
farþegafarangur ag' margt fleira 1
herbergjunum eyðilagðist af sjónum.
Sami sjór braut stólana undir nr. 1
björgunarbát og lyfti «pp nokkruu1
plönkum í þilfarinu yfir St.b. gaiigi
Kl. 9.30 vildi skipið ekki láta uð
stjórn, var þá vjelin stoppuð meðan
stýrisleiðslan var aðgætt, 2 olíutunnnr
af debklestiiini voru teknar 1 il
hella í sjóinn meðan skipið lá t'la^
fyrir sjónum tilað verja það áfölluF-
Kl. 10.30 var búið að athuga stýr's)
leiðsluna, var hún í lagi, og var V‘l
lagt af stað aftur með hægri
og baldið upp í sjó og vind.
Þegar bjart var orðið sást að s-lo1
inn hafði brotið kassana yfir vara
stýrinu og 'stýrisleiðslunnni afturá °S
grindina yfir stýriskvaðrantinu®
tekið út hettnna ofan af kompásnU’n
aftur á. Ein vírrúlla var beygð °S
skekt til og áhaldakassi á aftur r*
farinu rifinn laus og brotinn.
1.50 kom brotsjór framan yfir ®
og tók burtu loftventil yf’r hase