Alþýðublaðið - 18.05.1958, Síða 2

AlþýðublaðiS
Sumrudagur 18, maí 1958,
Ujónin frú Guðrún Síefánsdóttir frá Ísaíir'ði og Ásgeir Ásgeirs-
son rennisr.iiður, rú til heimilis að Nóatúni 26, Reykjavík,
áítu guJlbrúðkaup í gær. Vegna mistaka birtist röng niynd í
,->x g-*r — og biðst bláðið afsökunar á þvi af sinni hálfu.
ma nieinifainiiaraonefra
/ Tramhald af 3. slfiu.
j í* hug svona.: .fálkaiegan út-
i reikning, Ég minnist þess
- ejcki. Engum-.manni datt þá 1
V ióg að reikna út áiögur af
' gengisbreytingunni 1950 eins
, C>g stjórnarandstaðan núna
. yjrðist ætla að leyfa sé*- að
: gfera.
Þáo hefði auðvitað verið frá-
En háfi það verið fiáleitt
er sama reikningsaðferðin
a-govitáð jafn fráleit nú. Hún
Gt hlekking, sem_á rót sína að
rekja til'hufsuharviilu. Það er
3hty*sunarvilia að telja alþingi
teggja með slíkum ráðstöfunum
cins og þessum, eða með ger.g-
isbreytingunni 1950, foyrðar á
}jjóðina í heiId.JÞað er jafn frá-
leitt og að. segja, að þjóðin í
lieild leggi byrðar á sjálfa síg
méð því að endurskipta tekj tön
Gíriu-m af framleiðslu sinni.
.Þipðin öll getur axdre; iagt
fc^röar á sjáí'fá’sig í heild me'ð
slj(kum ráðstöfunum,
IÞjÓBARFRAMLEIÐSLAN
t/i
, f Lifskjör þjoðarlnnar ákvarð
ast auðvitao af tvennu: Ann-
‘ íjrs vegar af þjóðarframleiðsl
íinni og hins vegar af skipí-
jpgu þjóðarfranileiðslunnar
' uiilli neyzlu og fjórfestingar.
1.,'ífskjör þjóðarinnar rýrna því
-aé.eins, að þjóðarframleiðslan
vaxi. ■ - Lífskjör þjóðarinnar
jÁxna, tef fjárfestingin vex. bví
so 'þá minnkar neyzlan, og þau
þptna, ef fjárfestingin minnk-
því að þá vex neyzlan.
Það er því aðeins hægt að
: segja þessar ráðstafanir vera
byr'ðar á þjóðina í heild, að
I það sé hægt að færa skyn-
samleg rök fyrir því, að af-
leiðingin verði minnkun þjóö
’) arframleiðslnnnar eða aukn-
■> ing fjárfestingarinnar.
X að ier út ií blíáinn að tala um af
leiðingar þessara ráðstafana
,óem byrðar á þjóðina í (heild,
ég undirstrika sérstaklega
jþjóðina ii heild, — nema því að
eins að sýna megi fram á, að
það leiði til minnkunar á þjóð-
arframleiðslu eða aukinnar fjár
fes’tingar. Það gefur cg auga
leið, hvílk fjarstæða slíkt tal
er, að tala um 800 millj. kr.
byrðar 'á þjóðina, Verðmæti
þjóðai framleiðslunnar í ár
mun verða einhvers staðar á
milli 4500 og 5000 miilj. kr.,
svo að þessi tala, 800 miilj., er
hvorki meira né minna en 1/6
hluti þjóðarframleiðslunnar!
iStlast menn til, að þeir séu
teknir alvarlega, er þeir halda
því fram. að þessar ráðstafan-
ir kosti þjóðina í heild 1/6
hluta þjóðarframleiðslnnnar.
Hvað á stókt tal að þýða? Dett-
ur nrönnum í hug, að raunveru
legar tekjur manna muni
minnka um 1/6 hluta? Það er
sú ályktun, sem menn hljóta að
draga, Jtef menn taka alvari.ega
talið um 800 millj. kr. álögur
á þjóðina. Ég trúi því ekki, að
þeim mönnum, sem hér eiga
Wut að máli, detti slíkt í hug í
alvöru, slík og þvílík fjarstæða
er það.
EYKUR SKILYRBI
TIL NEYZLU
Sannleikurinn er sá, aS það
tná miklu fremur ieifta rök að
því, að afleiðing þessara ráð-
stafana verði sú að auka þjóð
arfiamleiðsluna þegar fram :í
sækir vegna þess, að nú eru
sköpuð ný skiiyrði fyrir ýms-
ar atvinnugreinar, sem áður
bjuggu við rýr kjör, lélcg
skilyrði. Það er enn fremur
alveg öruggt, að áhrif þessara
ráðstafana á skiptingu þjóö-
arframleiðslunnar milli
neyzlu og fjárfcstingar verða
þau, að draga úr ýmissi þjóð-
bagslega óarðbærrj fjárfest-
ingu, þ. c. að auka skilyröi
til neyzlu.
Þess vegna riilá frekar segja, ef
talað er um éhrifin á þjóðina í
heild, að þau muni vérða til
Ðagskráiii i dag: /
8.30 Fréttir og morguntónleikar'.
11 Messa i Hallgrímskirkju.
/3.15 „Spuft og spjallaö ': Um-
| ræðufundurinn „Þú eða þér“
í endurtekihn,
^ 5 Miðdegistónleikar,
1
yL€ Kaffitíminn.
/ 7 „Sunnudagslöginh
'13.30 Barnatími.
Ú.9.30 Tónleikar.
©0.20 Hljómsv. Ríkisútvarpsins.
020.45 Frá. bókmenntakynningu
!! stúdentaráðs: Verk Magnúsar
Ásgeirssonar skálds.
‘aas@#1,,Sf?W5 Danslög (plötur).
Dagskráin á morgun:
19.30 Tónleikar.
20:30 U.m daginn ,og veginn
-’ Æoftur Guðmundsson rith.).
20.50 Einsöngur: Kristinn Halls-
SÖlÍ. ' -
21.10., Sk.áldið„og Ijóðiði-Jón úr
Vör.
21.35 Tónleikar.
22.10 Erindi: Fljúgandi diskar
(Skúli Skúiason skrifstofu-
maður).
22.30 Kammertónleikar.
þess að bæta hag þjóðarinnar.
sérstaklega þegar frá líður.
Það, sem stjórnarandstaðan
kallar álögur á þióðina, er í
raun og veru millifærsla
tekna milli atvinmigreina og
þjóðfélagsstétta.
-Þessar ráðstafanir hafa ekki
tafarlaus áhrif á stærð þjóðar-
teknanna, ekki einu sinnj taf-
arlaus áhrif á magn útflutn-
ingsins, þótt þær muni hafa á-
hrif þegar fram í sækir. Það er
h.eldur ekki megintilgangurinn,
heldur er verið að endurskipt.a
tekjum þjóðarinnar af útflutn-
ir.gi og innlendri framleiðslu.
-Allir menn í þjóðfélaginu eru
annars vegar framleiðendur, þ.
e, þátttakendur í þjóðarfram-
leiðslunni ,og hins vegar neyt-
endur. Allir menn í þjóðfélag-
ir.u selja eitthvað, ánnaðhvort
vinnu sína eða vöru, og þeir
kaupa eitthvað í staðinn. Höf-
uðmarkmið þessara ráðstafana
er ekki að hafa áhrif á það,
sem þjóðin lí heild kaupir og
selur innanland'S, en þser munu
breyta verðhlutfallinu' milli
þess, sem einstakar atvinnu-
greinar og einstakar atvinnu-
stéttir hafa að kaupa og selja.
Þessi breyting á verðhlutföl-1-
um milli þess, sem einstakar
rtvinnugreinar. ein-stakar stétt
ir, hafa að kaupa og solja, mun
hafa hagstæð áhrif fyrir suma,
en óhagstæð fyrir aðra, það er
rétt. Eyrir enn aðra hefur þessi
breyting enga raunverulega
þýðingu. Þeir, sem munu fá
meira í sinn hluta af þjóðár-
framleiðslunni, eru fjTst og
íremst þeir, sem starfa í sam»
bandi við togaraútveginn og
síldarútveginn og ýmsar at-
vinnugreinar, sem engar bætur
hafa fengið til þessa, þ. e. ýms-
ar greinar innlends iðnaðar,
f!ug o. s. frv. Þessir aðilar
munu fá meira í sinn hlut af
óbreyttri þjóðarframleiðslu. En
þessar ráðstafanir hafa ekki á-
brif á raunveruleg kjör mjög
verulegs hluta landsmanna.
Þær munu ekki hafa nein áhrif
á raunveruleg kjör þeirra laun
þega, sem vísitalan er sæmilega
réttur mælikvarði á neyzluna
hjá, en það ieru launþegar með
a. m. k. 60 þús. kr. árstekjur.
Kauphækkunin, sem lögfest er
með frv., tryggir, að þetta fólk
njóti áfram óbreyttra raunveru
legra tekna, þannig að þessar
ráðstafanir munu ekki hafa á-
hrif á hlutdeild þeirra í þjóðar
tekjunum,
En þá spyrja menn auðvitað:
Hverjir bera byrðarnar af því,
að hagur þeirra, sem ég nefndi
áðan, batnar? Hverjir bera þær
byrðar? Það eru auðvitað byrð.
ar, sem einhverjir þurfa að
bera, en það eru einu byrðarn-
ar, sem 'bera þarf.
Það eru fyrst og fremst þeir
neytendur, sem hafa tekjur
yfir meðallag, sem hafa tekj-
ur yfir 60—65 þús. kr. Það
eru þeir, sem bera byrðarnar
af því, að hlutur þeirra batn
ar, sem vinna við togaraút-
gerðina, síldarútvegiiin, járn
iðnáðinn og aðrar greinar inn
lends iðnaðar, siglingániar o.
s. frv.
En mér er spurn: Er eðlilegra,
að nokkrir aðrir í þjóðfélaginu
beri þessar byrðar en einmitt
þessir aðilar?
Það, að þeir bera byrðarnar,
kémur þannig fram, að verðlag
þeirrar vöru, sem þeir kaupa,
hækkar meir en tekjur þeirra.
Þeir missa í raunverulegum
tekjumþað, semhinir frá í raun
verulega tekjúbót. Þetta er
kjarni málsins rétt skoðaður.
Allt annað, sem; um þetta mál
er sagt, eru blekkingar.
OKKÁR A MILLI SAGT
SENNILEGA VERÐUR í sumar lagður 10 aura skatlur
á hverja flösku gosdrykkja eða öls . . . Samþykkti éfri deild
alþingvs að þetta gjald iskyldi renna til Styrktarfélags vangef-
inna . . . Frétzt heí'ur, »ð þingmenn í neðrj delld telji varhuga
vert að ganga lengra í því að fá einstökum féiögum skattstofna
sem nema milljónum króna„ og vilji láta féð renna í sérstak-
an sjóð, en ekki til félagsins.
Æðstaráð Sovétríkjanna bauð alþi'ngi í tíð fyrrverandí
ríkisstjórnar að senda nefnd þingmanna til Rússlands í op
inbera heimsókn . . . Vegna Ungverjala'ndsmélanna var
heimsókninni frestað, en nú er talið líklegt að þingið láti
verða af förinni í sumar.
Stöðugar samningaumleitanir hafa farið fram um sölu á
Hótel Borg og eru kaupendur nokkrir eigendur að Hótel Skjatd
breið. . . . Þurfa þeir margvíslega aðstoð til kaupanna, en yf-
irvöld landsins hafa á huga á málinu til að fyrirbyggja, að
hótclbyggingunni verði breyit í slu-ifstofur og verzlanir, þar
sem hótelskorturinn er nægilegur fyrir, þótt svo fari ekki.
Kona ein sunnlenzk, 27 ára gömul, er nýlega gift í sjötta
sinn * * * Vegfarendur hafa tekið eftir þvý, að bifreiðanúmer
í Eeykjavík eru komin upp í 10 þús. og hefur R-10002 sést á
ferð * * * Bæjarráð ræðir nú kaup á Vesturgötu 7 og Grjóta-
götu 9 * * * Verkamannafélagið Dagsbrún sækir um styrk til
bæjarins vegna bókasafns félagsins.
ERLENDUM BLAÐA- ÚTVARP|3- o(g SJÓNVAFS
MÖNNUM hefur fjölgað miög hér á landi undanfarna daga
Meðal þessa fólks eru sjónvarpsmenn frá brezka útvarpinu
og stafar það af eftirvæntingu vegna landhelgismálsins .
og NBC útvarpsfélaginu ameríska, fréttaritari frá Manchester
Guardian ofl.
EINAR OLGEIRSSON hefur ekki látið s'tja við hina harð-
vítugu íveggja-lína stjórnarandstöðuræðu sína s.l. miðvikudags
kvöld . . . Ætlun ríkisstjórnarinnar var að Ijuka fyrstu am-
ræðu um efnahagsmálinu þá um nóttina, hversu seint sem það
yrði . . . Einar notaði þá aðstöðu sína sem forseti neðri deild-
ar og sleit fundj kl. 3 um nóttina, þótt margir væru á mæS
andaskrá og umræðunni ekki lokið . . . Er það einstakt, að
þingforseti skuli á þennan hátt ögra ríki.sstjóra,
BJARNI BENEDIKTSSON er þessa dagan í sumarleyfi
suður á Maeeorca í Miðjarðarhafi, meðan mestu stjórnmála-
umræður ársins fara fram hér heimg . . . Það. að formaður
stjórnarandstöðunnar á þingi, er fjarverandi, sýnir betur ern
nokkuð annað. að Sjálfstæðismenn taka stjórnarandstöðuns
ekki alvarlega og þeir. óttast ekkert eins og það, ef þeir þyrftu:
nú að taka við stjórn svo torleyst eru efnahagsmá I in orðin.
Skákkapparnir Fi'iðrik Ólafsson og Ingvar Ásmunds-
son nuinu skrifa kennslubók í skák í sumar. . . . Þeir gera
ráð fyrir að hað verk taki mestallt sumarið. Til mála hefur
koiriið, að Bókaútgáfa Menningarsjóðs annist útgáfu bók-
iirinnai'.
Til skamms tíma átti lögreglan í Reykjavík fimm bif-
hjól í sinni þjónustu. . . Nú eru þau aðeins tvö eftir vegn®
ýmiss konar óhappa, er fyrir hafa komið, . . Eitt hjólið
lenti í árekstri við vöruhíl og eyðilagðist, eins og skýrt
hefur verið frá í fréttum. . . Annað varð undir áætlunar-
bíl, er uriglingar höfðu tekið ófrjálsri hendi og eyð'lagðist.
. . . Þriðja hifhjól lögreglunnar „bræddi úr sér“ vegna
þess að bað gleymdist að setja á það olíu.
Soffía higvarsdóttir stödd í
kynnisferö í Bandaríkjunum
SOFFÍA INGVARSDÖTTIR
formaður Kve'nfélags Alþýðu-
flokksins í Reykjavík, er
stödd í tveggja mánaða kynn-
isfeirð í Bandaríkjunum. Þar
hefur hún ferðazt víðs vegar
um og' heimsótt ýmsar menn-
irigar og menntastofnanir
kvenna og hitt, að máli for-
ystukonur á sviði kvenrétt-
indamála. Meðal stofnana,
sem Soffía Ingvarsdóttir hef
ur heimsótt, eru uppeldis-
heimili fyrir stúlkur, kvenna-
fangelsi, heimili fyrir ógiftar
mæður, hressingarheimili
ungs fólks, heimilisskóla fyr-
ir blind börn o. m. fl. í við-
tölum þar vestra hefur Soffía
látið í ljós ánægju sína yfir
dvölinni og góðum móttökum
alls staðar og kveðs hún hafa
kynnzt miklu varðandi Banda
ríkjunum og þjóðinni, sem
þar býi\
För hennar hefu legið um
allar helztu borgir Banda-
ríkjanna ög víðar. í gær mura
hún hafa fa>rið frá Washing-
ton til New York. þar sem húis
dvelst í vikutíma. en mun svc>
halda heimleiðis á laugardag.
Vinakveðja.
Framhald af 12. síðu. '
hjálpa til að skapa þann heimP
Látum okkur öll, vongóð og
djörf, verða samferöa ina í
framtíðina.11
Ragnar Þorsteinsson kenn-
ari í Reykiaskóla í Hrútafirði
hefur komið kveðjunni á fraria
færi hérlendis, en hann dvald
ist um tíma í Wales 1955. Hér
á eftir fer síðasta setningin úr
kveðjunni á hinni fornu tungis
Walesbúa: Mewn hyder ac
mewn gabaith, cerddwn ymla-
en ypg nghWmni ein gillydd
i wynebu’r dyfedol.