Morgunblaðið - 30.05.1922, Blaðsíða 1

Stofnandi: Vilh. Finaen.
m ta
Landsblað Lögrj
etts,
Ritstjóri: Þorst. Gíslasotí.
189
Þriðjudaginn 30. mai 1982.
I«fftld*rpar«ntsnii8ja h.1.
Qamia Bíó
Drottning
UEraldarinnar.
6. kafli. — 6 þættir.
Velgeröarmaöur
n\annkynsins. |
Sýniug kl. 9.
S. R. F. I.
í'unflnr verður haldinn í Sál-
llrannaóknarfjelagi íslands firntu-
agitin 1. júní kl. 8’/j siðd. í
, Einap Loftsson,
*n*Sni frá Eskifirði flyt
!*' erindi unj ný msrkileg
wirbrigdi
við tilraunir á
'U8turiaudi.
Stjórnin.
Nl.
5. íslands banki.
Pe^e^a inál hefir verið aðalgand-
hef^eisli Jónasar frá Hrifln og
Ir hann í þessu máli hrúgað
^ 11 meiri ósannindum og endi-
ysinu eil j nokkru öðru máli,
1 frá þeirrj stundu, er hann
lerðist
„agent“ eða smásali Jóns
Uasonar á gulli því, er hann
lefi-
fir íslandsbanka. Þannig
,?g!r ^ann sagt, að J. M. hafi
.... ®ggert Claessen sem bankia-
l0ra nieð 40000 kr. árslaunum,
* Saanleikurinn er, að bankaráð-
rJeði hann með sömu launum
* ^°fte banbastjóri hafði, en
,Uk ^anu vera 20000 kr .á ári,
)f , ^Ppbótar, sem bankinn ákveð
,e ! ^vert sinn. Þá hefir því og
^aldið á lofti, að óforsvar-
j e^ hafi verið að láta Islands-
nn a fá eins mikið af enska lán-
iaj gert var> 011 hjer við er
^ athnga, ,a.ð Alþingi ákvað
Un lani® til að hjálpa hon-
^eSöum fjárbagsörðugleikana
tiankinn liefir sett fullnægj-
,flJ> trvggingu fyrir láninu. Þetta
)auk^ert fandsins vegna, en ekki
jjjj íltlR vegna, því að gætibank-
lijj^ ^1 haldið nokkurnveginn ó-
,tvi;að afram, var auðsætt, að
ií5a tlllVegir landsins blutu að
r j a. ^ví stórhnekki. Jónas hef-
>9$ jjj 11111 skrifum sínum látið
ilt ^ a Svo út, sem þetta væri
itieilj fyrir bankann og hina
rirjjj ; tilnthafa, en mikla ill-
t,i<bn ** *& »8 gera Alþingi og
Eeetg, ? 11 ar Setsakir. Það er
’á'hm lln^ar^eg kórvilla hjá Tím-
’Vi, \.eil kann fjargviðrast yfir
slandsbanki hafi fengið
■iörurvi Uta lansins með sömu
'þaC var tekið og at-
Jafnfnamt J. M. ^
Fiskilínur
1 l/2 til 5 lbs., bestar hjá
H.f. Carl Höepfner.
að ekkert af láninu hafi gengið
til landbúnaðarins, en heldur því
þó fram samtímis, að lánið hafi
verið tekið með þeim ókjörnm, að
lí.ndið sje bundið óbærilegum viðj
um í fjölda ára. Skynbærir menn
mundu álíta, að ef lánið er svona
bölvað, væri gott að koma því
yfir á hið erlenda hlutafjelag, eu
Tíminn vill slengja því á landbún
aðinn eftir að hann hefir lýst,
hversu ilt það sje. Annars er þýð-
ingarlaust iað deila um þetta;
þingið ætlaðist til að svona væri
með lánið farið, enda voru engar
athugasemdir gerðar um það á
þinginu, sem ekki var við að bú-
ast. Um kaupin á hlutabrjefum
bankans hefir Tíminn steinþagað
síðan stjórnarskiftin urðu. J. M.
lýsti því yfir áður en hann fór
frá, að hans stjóm mundi ekki
kaupa hlutina, en nýja. stjómin,
sem þegar er fræg orðin fyrir
seinlæti, mun enga ályktun hafa
tekið enn svo vitað sje og kann-
ske Tíminn ætli enn að snúast í
málinu. Fyrst vildi hann kaupa,
fá yfirráðin yfir bankanum, eins
og hann sagði, svo vildi hann ekki
kaupa og hver veit nema hann
snúist enn og vilji kaupa.
6. Landráðamálið.
Sjálfsiagt er mönnum í fersku
minni, að Jónas frá Hriflu rifjaði
aftur upp landráðaákæru Jóns
Dúasonar í vetur eða haust, eftir
að útlend blöð höfðu endurlífgað
hana, að áliti ýmsra fyrir tilstilli
Jónasar. Mál þetta notaði hann
gagnvart J. M. sem grimmur
rakki, en endalokin urðu þau, sem
vant er að verða, þegar árásar-
efnið er „uppdigtað“. Það mál
fjell niður og hvorki þingið eðia
nýja stjómin vildi sinna því hið
minsta. Það heyrðist, að um það
hefði verið rætt bak við tjöldin
i þinginu, að nær mundi að kæra
Jónas sjálfan fyrir landráð, ef
hann hefði komið málhm af stað
í erlendum blöðum, en takia aft-
ur hið gamla mál. Það er sem
sje auðsætt að slík mál geta und-
ir vissum kringumstæðum stór-
skaðað oss erlendis.
7. Flóaáveitan.
Tminn (Jónlas&Co) fór með bein
ósannindi um þetta mál. Hann
sagði, að Jón Þorláksson ætti að
fá 15000 kr. laun á ári, en skaut
því undan, að þar í var innifalin
borgun til annars verkfræðings,
svo að launin eru 7% þús. kr.
til hvors. Vitaskuld kendi Tím-
inn J. M. um þetta, en hann var
eriendis, er þetta gerðist og það
var atvinnumálaráðh. og fjárm.
ráð-h., sem rjeðu þessu. Bn út í
slíba smámuni fer Tíminn ekki.
Að hengja saklansan fyrir sekan
er eftir hans hegningariðgum al-
heimilt. Rjett er og geta þess,
að stjórn áveitufjelagsins -anst-
anfjalls rjeði miklu um þetta
val Jóns Þorlákssonar og fór
atvinnumálaráðh. P. J. austur
til að leggja þetta mál fyrir
áveitustjórnina og lagði hún mjög
eindregið til, að verkið yrði falið
J. Þ. og vissi hún vel um skil-
mála alla. Áveitufjelagið á að
borga mestan hluta kostnaðar-
ins svo að það var ekki nema
eðlilegt, að það hefði atkvæði
um hver skyldi standa fyrir verk
inu. Það á mest á hættu hvern-
ig fer og það treysti Jóni Þor-
lákssyni best til að sjá nm fram-
kvæmdina.
8. Sjóðþurðin á Siglufirði.
Vitaskuld kennir Jónas J. M.
um það mál og lausn þess og
viðhefur orðið „fjárdrátt“ í þvi
sambandi að vel má líta svo á,
að hann telji J. M. sekan um
hann. Það er þó alkunnugt, að
Pjetur sál. Jónsson fór norður í
fyrra sumar, meðal annars til
þess að ráða fram úr þessu máli
og fjekk sjer til aðstoðar Böðv-
ar Bjarkan málfærslum-ann á Ak-
ureyri, J. M. hafði aftnr á móti
engin afskifti af málinu, enda
var það ekki á verksviði hans.
Annars er það víst, að sjóðþurð-
in var að fullu bætt og víst er
um það, að Pjetur sál. Jónsson,
sem Tíminn dirfðist að bera á
brýn svik rjett fyrir andlát hans,
var ekki þannig innrættur, að
hann mettj meira að plokka ær-
una af bláfátækum 9 barna föð-
ur, sem í hlut átti, eu að bjarga
fje landsins, föðnr, sem engum,
sem hann þekkir, hefur dottið
í hug að saka um annað en ó-
nógt eftirlit. Enginn kunnugur
heldur, að hann sje þjófur, en
æru hans vill Jónas hafa um-
fnam alt. Óflekkað mannorð mega
9 saklausu börnin hans ekki einu
sinni fá í arf. Sá sem því rjeði,
að Jónas fjekk því ekki fram-
gengt, að svona væri að farið,
er nú fyrir æðra dómstól kominn
en dómstól Jónasar og einhvem
tíma mundi Laufáspresturinn hafa
álitið að hinunl látn-a mundi ekki
vama vant í þessu máli fyrir þeim
háa dómstól. Og undir -engum kring
umstæðu-m er Jónas hæstirjettnr í
þessu máli. Það er blátt áfram
ógeðslegt hvemig Jóhannesi Jó-
hannessyni bæjarfógeta hefur ver-
ið hlandað inn í þetta mál, þótt
ekkert hafi hann sjer af því skift,
en víst munu margir öfunda hann
á sextugs aldri, -er ekki velvilj-
aðri maður en Jónas getur ekkert
anniað athugavert fundið í hinum
langa stjórnmálaferii hans en það,
að hann fór einu sirrni landveg
frá Seyðisfirði til og frá þingi
Fyrirliggjaaidi:
Rúgur
Rúgmjöl
Heilsigtimjöl
Hálfsigtimjöl »
Hveiti (3 tegundir)
Bankahygg
Baunir
Bygg
Hafrar
Maismjöl
Mais (lcnús.)
Hrísgrjón
Kartöflumjöl
Sago (smá)
í Spegipylsa
j og m. fl.
ÍMargarine, C. C., Tiger
Palmin
| Chocolade (Kon-sum)
! Cacao
I
| Græn og brún sápa
j Eldspýtur
í Rúsínur
Kaffi
Exportkaffi
Lankur
Ostur, fl. teg.
Strausykur
Farin
Marmelade
Þurkuð -epli
Þurkaðar aprikosur
Maccaroni
Soda
H.f. Carl Höepfner.
Simari 21 og 821.
og tók sem ferðakostnað fáein
hundruð króna. Jónas getnr ekki
þess, að ein utanför hans kost-
aði Sambandið 2—3 þúsund kr.
og það er áreiðanlegt, að þegar
hann er kominn á sextugs iald-
urinn verður ekki í hans poka
leitað eftir hundraðasyndnm
heldur þúsunda, tuga þiísunda
eða hundraða þúsunda.
9. XJtanríkisráðherrann.
Tíminn hefur kallað Lárns Jó-
hannesson oand. jur. þessu nafni
af því, að J. M. rjeði hann til
að hafa á hendi í stjómarráðinu
afgreiðslu utanríkismála, sem
hann hafði kynt sjer í Danmörku
áður. Þetta- var gert eftir áskor-
un Sjálfstæðisflokksins 1920, en
Láras vildi ekki hafa þetta starf
með höndum, er J. M. ljet af ráð-
herraembætti. Og illa mun þeim
flokki haldast uppj að gera veður
útaf þeim fáu þúsundum, sem til
þessa fóm, -en ætla svo að verja
nokkrum þúsunda króna í bitlinga
og bein útaf Alþingissögunni.
Verði Jónasi gott laf því, en það
kemur fram síðar, hvort hann
og hans menn fá ekki velgju
af því.
10. Konungskoman.
Hún varð vitanlega dýr, mik-
ig vegna þess, lað konungur kom
eigi það ár, sem ætlað var. Eu
er nokkur sanngimi í að kenna
nokkrum einum manni um það,
mé
Umhvepfis
Hornhjarg
(Rundt Kap Horn)
Sjónleikur í 6 þátturn eftir
samnefndri akáldsögu
Jack Londons.
Aðalhlutverkið leikur hinn
frægi ameríski leikari
Mitohell Lewisy
af sinni alkunnu snild.
Sögur Jack Londons skara
fram úr öllum öðrum sögum
saratíðarmanna hans, og til
kvikmyndar þessarar hefir
verið vandað eins vel og
hægt er. Þarf því ekki að
efast um það, að hjer er um
virkilega góða mynd að ræða.
I
Ibúð
tvö til þrjú herbergi og eldbús
óskast sem fyrst, eða frá 1 okt-
óber. Afgr. vísar á.

Skrifstofustavf.
Maður, sem unnið hefir á skrif-
stofum hjer í bænum milli 10 og
20 ár, og er vel kunnugur í hæn-
um, en misti atvinnu sína vegna
þri-ggja mánaða dvalar á sjúkra-
húsi, óskar eftir atvinnu við skrif-
stofu- eða verslunarstörf, eða
pakkhússtörf.
Umsækjandi getur sýnt góða
vitnishurði.
Ritstjórinn segir til mannsins.

Trópenó
M*8MPÍnn um þollf
flli Fæst altaf hjá
A. Klnarason & Funfa,
Reykjavik.
þess verður þó að minnast, að
með J. M. 2 menn í stjóra
og áttu þeir að sjálfsögðu at-
kvæði um þetta líka. Og þvi virð
ist ekki heldur mega gleyma, að
allir forsetar þingsins áttu og að
ráða um kostnað og anr.að, er að
þessu laut Þetta var ákveðið af
þmginu, því að konungur var
gestur landsins. Allir þessir menn
í sameiningu settu nefnd manna
sem annaðist framkvæmdirnar og
það hefur ekki heyrtst, að hún
hafi reynst sukksöm í neinu, en
viðtökumar áttu að vera viðun-
andi. Þar lá sómi landsins við.
Ef tilefni verður til muu þessa
máls verða betur getið síðar.
Þessi munu vera að alákæraefn-
sém dýrtíðin á mesta sök á. Ogífc á handar J. M. »g hefur nú