Morgunblaðið - 08.06.1922, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
notuð a þann hátt, að lindirnar sjeu
starfræktar. Mikill hluti fjelaganna
^efir ekki fjármagn til starfræksl-
Utltlar, en það sem mestu varðar er
tryggja ,þa'ð að afnotarjetturinn
komist ekki í hendur Ameríkumanna
°S varna þeim þannig samkepni.
Pví keppinautarnir hinu megin við
Mlantshafið halda ekki kyrru fyrir.
®tandard Oil er þar fremst í flotkki,
SUl er Rochefeller fyrir að þakka.
^etta fjelag leggur ekki eins mikla
^erslu á framleiðslu eins og á það,
a,X hönd í bagga með öðrum
°kuf jelögum í Ameríku. pað hefir
olíuveitur milli fjarlægra staða,
^°aið upp tanka-flota, reist hreins-
Viarverksmiðjur og svo frv. — eigi
*®eins fyrir sína olíu, heldur einnig
aatiara fjelaga, og þau eru háð
aildard Oil að meira eða minna
°g verða að haga verðlagi sínu
*‘s °o því lítst best. En sjálft fram-
®|ðir fjelagið ekki nema 18% af
Ameríkumanna.
^ fundi í San Remo í apríl 1920
'íl0lu Bretar mikilsverðan sigur í
k *u't>aráttunni, er þeim tókst að
^ ^ast í samvinnu við Frakka í sam-
eP*iinni við Ameríkumenn. Og nú
a augu olíu-kónganna vestanhafs
|Ulast fyrir því, að Bretar hafa
°ti(S þeim góðan spöl aftur fyrir
8t;
deyti
eins
í'yrst
um sinn þurfa Ameríku-
ekki að kvíða olíuleysi. En
v*ttt áliti sjerfræðinga verða
*** þeirra þurausnar áður en
úr eru liðin, og iþá verða Ame-
Umenn að flýja á náðir Englend-
ga olían verður þá ekki orðin
relt eldsneyti þegar þar að kemur.
&að er ekki talið neinum vafa
lladið, að eftir nokkur ár muni það
St°a Englendingar en ekki Ameríku-
sem mest framleiða af þeirri
p’ ''m heimurinn þarfnast.
olí a a®ul’ er ^ar miki® á
^ Samkepninni í Genúa. par vildu
0 ^r eiga vingott við Tschitscherin
kölluðn einhverjir spaugsamir
Þetta „olíu-ást' ‘. Rússar fengu
j, tilhoð um olíu-sjerleyfi í Genúa.
Qh
6tar urðu hlutskarpastir. l.loy.1
j, °íSe barðist mjög fynr þvi, s
rópUrí,kin tækju Rússa í sátt. -
Jd h
9 ”ess að sjá heimsfriðnun, borgið,
,,j.li Idoyd : >rrge. -- Til þ<‘<>- að
°Íiu'forrjettindum Englendinga
nð
0ígið.
iað
(,p*sögðu tannhvassir franskir
st«f]
amenn. Og þeir kölluðu hin i
u iieimsfriðunarráðstefnu „kaup-
Ulina
í Genúa". Yerslunarvaran
olía!
^oftskeytin.
sjj. ra ótrúlegustu spár um loi
yj^tlu ffitla. að ræbast. Flasl
að með nægilega sterku
hg, ^óðvum má koma loftskej
o? ^rave!gu, yfir lönd og hi
kjp i i'armerm sendast á skej
vegu milli skipia, sinxi
þ(11 StdÖin' er í herbergi í ski
topp ^dttökuáhaldið milli sigl
Wya- A landi eru reist há mös
stangir og milli þeir
á t>etta er móttökuáhald
þes ýjasha nýja er nú þa
^eð gpar háu og dýru stang
^ 1Jejrra umbúnaði ei
^jög m°kiarfar’ ef etítíl er 11
er n^ ia vegalengd að ræð
^eyti jIj/’Vcj ^omið að senda n
I? hefir hií hV€rt Það h6ÍmÍ
5 er fj„ , nýlu móttökuáhöl
^tiáhaidigæ^ara^en ^að, að mc
Fað er auðvitað Marconifjelagið
alkunna sem lætur búa til þessi
nýju áhöld. Sem stendur lætur
það búa til þrjár stærðir af á-
höldunum, hina minstu fj’rir 50
kílómetra fjarlægð, aðrar sterk-
ari fyrir 100 og 200 km. fjiarlægð.
Minsta áhaldið kostar 125 kr.
)Með sijerstöikum nmhúmlaði má
gera móttökuáhaldið svo hámælt
að hver rnaður í herbergiuu, sem
það er í, geti beyrt án þess að
nota heyrruartólið.
Áhald þetta er einfalt og óbrot-
ið, og má flytja það með sjer
hvert á land sem vill. Það er
dálítill kassi og við hann svo sem
tveggja metra liangur koparþráð-
ur, sem hengja má upp hvar sem
vera skal.
Öll helstu tíðinidi og viðhurði
sem uokkru varða, senda sendi-
stöðvarnar, og nýmælin berast til
eyrnia, hvers þess, sem áhaldið
hefir. Hugsað er til að húa svo
um hnútana, að ræðnr heyrist
þaðan sem þær eru fluttar í svo
mikilli fjarlægð sem áhaldið nær.
Setjum 125 króna áhiald upp í
Valhöll á Þingvöllum. Sumargest-
irnir eru þá við messu hjá sjera
Haraldi Níelssyni, þegar hann er
í stólnnm í Fríkirkjunni í Rvík.
Erl. símfregnir
Myndasafn Einars Jónssonar.
„Notion'adtidende“ flytja langa
grein um myndasafn Einars Jóns-
sonar í Reýkjavík, og fylgjia, henni
tmyndir af ýmsum listaverkum
Ih'ans. H]efir Yilhjálmur Finsen
skrifað greinina. Skýrir Finsen:
frá helstu verkum Einars, segir
æfiatriði hans og lýsir sjerkenn-
um á list hans.
' (
Passíusálmarnir á dönsku.
Þórður Tómasson prestur í
Horsens 'er um þessar mundir að
vinna að danskri útgáfu af pass-
íuisálmum Hallgríms Pjeturssonar.
Nýtt meðal við syfilis.
„Social-Demokraten“ segir frá
iþví, að prófessor Ehlers og xuig-
frh Sloth 'aðstoðarlæknir hafi með
ágætum árangri gert tilraunir á
nálægt 50 sjúklingum, með nýtt
meðal við syfilis, sem Pasteur-
stofnunin í París hefir búið til.
Þetta meðal er gert úr vismut,
joði og kíníni. Hafa danskir efna-
fræðingar, prófessorarnir Sören-
sen og Biilmann gert framleiðslu
þessa lyfs einfaldari en áður var.
Kostar með þessari aðferð 12
aura hver skamtur, en áður kost-
aði hann 2.50. Ehlers ætlar bráð-
lega að skýra frá rannsókinum
sínum á alþjóða lækuafundi í
París og um sama leyti verða
rannsóknirnar lagðar fyrir lækna-
þing Norðurlanda í Stokkhólmi.
Segir Ehlers að samskonar at-
hngianir hafi hvergí verið gerðar
annarstaðar.
Khöfn 7. júní.
Lenin veikur.
'Símað er frá Berlin., að Lenin
hafi órðið skyndilega veikúr.;
Radek, Litvinoff og Joffe (?)
befir verið sent símskeyti um að
koma sem fljótast heim til,
Moskva.
Þýski prófessorinn Klempener
— sem sóttúr var til Lenin í í
vetur — befir verið kvaddur til SambandsfjelÖg I* S. I
Moskva og fór hann þangað í
flugvjel.
Atvinnuleysið.
Tala atvinnulausra manna í
Dianmörku fer sífelt lækkandi og
var orðin 50 þúsund síðustu vik-
una í maí. Er það 10.000 færra
en í fyrra um þetta leyti.
Þann 1. júní, 1922.
Scheidemann sýnt banatilræði. j
Reynt hefir verið að ráða
Scheidemiann, fyrv. forsætisráðh.
í Þýskalandi, hana með eiturgasi
en það mistókst. Er álitið að
sama bófafjelagið, sem ljet myrða
Maithias Erzherger, standi á hak
við þetta illvirki.
i
Konungdæmi Búlgara í hættu?
Síniað er frá Sofía, að Stam-;
bulisky forsætisráðherra hafi gef-,
ið Alexander konungi aðvörun'
nm að hrjóta ekki í hága við
stjómarskipunina, því ella mrnii!
verði lýst yfir bændalýðveldi í1
Búlgaríu.
Frá Danmörku.
Rvík. 7. júní.
Jón Baldvinsson
formaður alþýðusamhands íslands
var einn ræðumanna á grundvall-
ariagahátíð þeirri, sem jafnaðar-
menn í Kaupmannahöfn hjeldu
í Söudermarken 5. júní. Lýsti
hann í ágætri ræðu áhrifum þeim,
sem hann hefði orðið fyrir í Dan-
mörku og bar fundarmönnum
kveðju frá skoðanabræðrum á Is-
landi. Var hinn hesti rómur gerð-
ur að máli hans.
1. Glímufjel. Ármann, Rvík. 2.
íþr.bandalag Austurlands, (1. B. A.)
Egilsst. 3. íþr.fjel. Egill, Borgarn.
4. íþr.fjel. Eskifjarðar, Eskifirði. 5.
íþr.fjel. Framsókn. Vestm.eyjum. 6.
íþr.fjel. Gáinn, Rvík. 7. íþr.fjel.
Huginn, Seyðisfirði. 8. fþr.fjel. Hörð
ur, Akranesi. 9. íþr.fjel. 'Höfrungur,
Þingeyri. 10. íþr.fjel. Hörður, Fá-
skrúðsfirði. 11. Iþr.fjel. Hörður, Pat-
reksfirði. 12. íþr.fjel. Jökuldæla, N.
Múlasýsln. 13. íþr.fjel. Kári, Rvík.
14. íþr.fjel. Kolbeinn, Vopnafirði.
15. íþr.fjel. Mjölnir, Akureyri. 16.
íþr.fjel. Reykjavíkur, Rvík. 17. íþr.
Stefnir, Suðureyri. 18. íþrótta-
fjel. Sleipnir, Reyðarfirði. 19. íþr.
fjel. pór, Auðnum, Öxnadal, Eyja-
fjarðars. 20. íþr.fjel. Þór, Stykkish.
21. íþr.fjel. pór, Vestm.eyjum. 22.
íþr.fjel. Þór, Oddeyri, Akureyri. 23.
Knattsp.fjel. Fram, Rvík. 24. Knatt-
sp.f jel. Framsókn, Hafnarfirði. 25.
Knattsp.fjel. Húsavíkur, Húsavík. 26.
Knattsp.fjel. Hörður, ísafirði. 27.
Euattsp.fjel. Isafjarðar, ísafí. 28.
Knattsp.fjel. 17. júní, Hafnarf. 29.
Knattsp.fjel. Reykjavíkur, Rvík. 30.
Knattsp.fjel. Suðárkróks, Sauðár-
króki. 31. Knattsp.fjel. Týr, Vestm.-
eyjum. 32. Knattsp.fjel. Valur, Rvík.
33). Knattsp.fjiel. Vestmannaeyja,
Vestm.eyjum. 34. Knattsp.fjel. Vík-
ingur, Rvík. 35. Knattsp.fjel. pránd-
ur, Rvík. 36. Leikfimisfjel. Akureyr-
ar, Akureyri. 37. Skandinavisk Fod-
boldsklub, Rvík. 38.. Skíðafjel. Siglu-
fjarðar, Sigluf. 39. Skíðafjel. Reykja-
víkur, Reykjavík. 40. Skautafjelag
Beykjavíkur, Rvík. 41. Skotfjelag
Húsavíkur, Húsavík. 42. Skotfjelag
Reykjavíkur, Rvík. 43. Sundfjelagið
Grettir, Rvík. 44. Ungm.fjel. Aftur-
elding, Grafarholti í Mosfellssveit.
45. Ungm.fjel. Akureyrar, Akureyri.
46. Ungm.fjel. Árroðinn, Kaupangs-
sveit, pr. Akureyri. 47. Ungm.fjel.
D.-LISTINN
á að fá
langflest atkvæðin.
Þeir, sem úr bænum fara og
ekki v-erða komnir aftur fyrir 8.
júlí, ættu að kjósa hjá bæjarfó-
geta áður en þeir leggja á stað.
um kl. 1—5.
Skrifstofan er opin á virkum dög-
Ársól, Öngulstaðahreppi, pr. Akur-
eyri. 48. Ungm.fjel. Árvakur, ísafirði.
49. Ungm.fjel. Baldur, Völlum, S.-
Múlasýslu. 50. Ungm.fjel. Biskups-
tungna, Biskupstungum. 51. Ungm.-
fjel. Bolungarvíkur, Bolungarvík.
52. Ungm.fjel. Dagsbrún, Austur-
Landeyjum, um Ossabæ. 53. Ungm,-
fjel. Dagsbrún, Mi'klaholthreppi,
Hnappadalssýslu. 54. Ungm.fjel. Dags
brún, Höfðahverfi, pr. Akureyri. 55.
Ungm.fjel. Drengur, Kjós. Kjósarhr.
56. Ungm.fjel. Drífandi, V.-Eyja-
fjallahreppi, Rangárvallas. 57. Ungm.
fjel. Egill rauði, Norðfirði. 58. Ung-
m.fjel. Eldborg, Kolbeinstaðahreppi,
Hnappadalssýslu. 59. Ungm.fjel. Eyr-
arbakka, Eyrarbakka. 60. Ungm.fjel.
Fellnahrepps, N.-Múlasýslu. 61. Ung-
m.fjel. Fljótsdæla, Fljótsdalshreppi.
62. Ungm.fjel. Fram, Hjaltastaða-
Þinghá.63. Ungm.fjel. Framtíðin,
Hrafnágilshreppi pr. Akureyri. 64.
Ungm.fjel. Framsókn, Landbroti,
Kirkjubæjarhreppi. 65. Ungm.fjel.
Framisókn, Hróarstungu, N.-Múlas.
66. Ungm.f jcl. Framsókn, Skagastr.
67. Ungm.fjel. Garðarshólmi, Mýrdal,
Dyrhólahreppi. 68. Ungm.fjel. Geisli.
Aðaldal, pr. Breiðumýri, S.-pingeyj-
arsýslu. 69. Ungm.fjel. Gnúpa-Bárður,
Fljótshverfi, Hörslandshreppi, V.-
Skaft. 70. Ungm.fjel. Hlíðarhrepps,
Hlíðarhreppi, N.Múlas. 71. Ungm,-
fjel. Hekla, Stóra-Hofi, Rangárvallas.
72. Ungm.fjel. Höfðahverfinga, pr.
Akureyri. 73. Ungm.fjel. Hruna-
manna, Hrunamannahreppi, Árnes-
sj'islu. 74. Ungm.fjel. Iðunn, Rvík.
75. Ungm.fjel. Kjartan Ólafsson,
Stóradal, Mýrdal. 76. Ungm.fjel.
Laugdæla, Laugaúd alsh r e pp i. 77r
Ungin.fjel. Loðmundarfjarðar, N.-
Múlasýslu. 78. Ungm.fjel. Meðallend-
inga, Babkakoti, Leiðvallarhr. V.-
Skaft. 79. Ungm.fjel. Möðruvallasókn
ar, Öngulstaðahreppi pr. Akureyri.
80. Ungm.fjel. Mývetninga, Gaut-
löndum, Mývatnssveit. 81. Ungm.fjel.
Óðinn, Hörgslandshr., Síðu, V.-Skaft.
82. Ungm.fjel. Ólafsf jarðar, Ólafs-
firði. 83. Ungm.fjel. Reykdæla, Reyk
holti, Borgarfj.sýslu. 84. Ungm.fjel.
Reynir, Árskógsströnd pr. Akureyri.
85. Ungm.fjel. Reykjavíkur, Rvík.
86. Ungm.fjel. Samhygð, Gaulverja-
bæjarhr. Árness. 87. Ungm.fjel. Saur-
bæjarhrepps, Öngulstaðahr., pr. Ak-
ureyri. 88. Ungm.fjel. Siglufjarðar,
Sigluf. 89. Ungm.fjel. Skarphjeðinn,
Vík, Mýrdal. 90. Ungm.fjel. Skeiða-
manna, Skeiðum, Arness. 91. Ungm.-
fjel. Skjaldborg, Meðallandi, Vestur-
Skaft. 92. Ungm.fjel. Staðarsveitar,
Hiofgörðum, Snæfellsnesi. 93. Ungm,-
fjel. Stokksevrar, Stokkseyri. 94.
Ungm.fjel. Stórólfur, E.-Garðsauka,
Hvolhr. 95. Ungm.fjel. Svanurinn,
Álftaveri, V.-Skaftafellss. 96. Ung-
m.fjel. Svarfdæla, Dalvík pr. Akur-
eyri. 97. Ungm.fjel. Tindastóll, Sauð-
árkróki. 98. Ungm.fjel. Þór, Eiðum,
S.-Múlasýslu. 99. Ungm.fjel. pórs-
;mörk, Fljófshlíð, Rangárvallasýslu.
100. Ungm.fjel. íslendingur, Grímar-
stöðum í Andakíl. 101. Ungm.fjel.
Dagsbrún, Glæsibæjarhreppi. 102.
'Tennisf jelag Reybjavíkur, Reýkja-
vík, 103. Væringjar, Skátar K. F.
U. g M„ Reykjaví'k. 104. íþr.f jelagið
Magni, Höfðahverfi.
Ráð og nefndir, sem stjórn í. S.
f. hefir skipað og samþykt : 1. Af-
rcksmerkjanefnd í. S. í. (skipnð 5
mönnum 20. maí 1921) til 2 ára
2. Knattspyrnuráð f. S. í. (skipað
5 mönnum, 29. maí 1919) til 3 ára.
3. Olympínnefnd í. S. í. (skipuð 12
mönnum, 29. sept. 1921 til 1. jan.
1924). 4. Skátæráð í .S. í. (skipað
3 mönnum, 17. rnais 1921). 5. Olym-
píunefnd knattspjTnumanna í RvSb,
(skipuð 7 mönnum), samþykt í fehr-
úar 1922.
Þessi fjelög hafa hætt að starfa:
1. Fimleikafjelagið Skarphjeðinn,
Reykjavík. 2. Glímufjelagið Hjeðinn,
Akureyri. 3. Glímu- og íþróttafjel-
agið Sköfnungur, Hafnarfirði. 4. f-
þróttafjelagið Grettir, Akureyri. 5.
Knattspyrnufjelagið Fálkinn, Rvík
Páll Isólfsson
heldur
Orgel-hljómleika
aína föstudagskvöld 9. júní
kl. 8«/«
Agöngum. aeldir í bóka-
versl. íaafoldar og Sigf.
Eymundssonar.
Nýr lax
á 2.30 kg. (1.15 pundið), fæst í
Matarverslun
TÓMASAB JÓNSSONAB.
-= D&6BÖK. =-
Allskonar
skófatnaðui*
bestur ■§ ódýrastur hjá
ttvannbergsbrseðrum.
Haldóra Bjarnadóttir, framkvstj.
Heimilisiðnaðarfjelagsins, er nýlega
komin til bæjarins úr fyrirlestrarferð
um Árness-, Rangárvalla- og Skafta-
fellssýslur.
Þórður Tómasson prestur í Hors-
ens er væntanlegur hingað til lands
í kynnisför í sumar. Hann er svo
sem kunnugt er íslendingur að ætt
og fæddur hjer á landi, sonur pórðar
læknis Tólmassonar Sæmundssonar.
Var hann aðeins tveggja ára er hann
fluttist hjeðan af landi 'með móður
sinni, við andlát föður síns. Síra
pórður er einlægur vinur ættjarðar
sinnar og hefir, einkum á síðari
árum starfað ótrauðlega að auknum
kynnum dönsku kirkjunnar og hinn-
ar íslensku. Hefir hann lengi haft
hug á að komast hingað heim, en
ekki gefist tími til þess þangað til
nú, þareð hann gegnir umsvifamiklu
pi'estsembætti.
Sirius var í Vestmannaeyjum í
gær og kemur hingað snemma ídag.
Drotning veraldarinnar hin stór-
merka þýska kvikmynd, sem sýnd
hefir verið í Gamla Bió undanfarn-
ar vikur er nú að verða á enda.
Ver#ur loka-kafli hennar, 7 kaflinn
sýndur í kvöld í síðasta sinn.
Eggert Stefánsson söngvari er í
Danmörku um þessar mundir en mnn
bráðlega leggja á stað hingað heim,
Ætlar hann að fara kringum land
og halda söngskemtanir á leiðinni.
Verður kona hans með honum.
Fimtugur varð í gær Ari Arnalds
sýslumaður á Seyðisfirði og Frið-
rik prestur Hallgrímsson verður
fimtugur á morgun.
Hjónaefni. Ungfrú Sigríður Jóns-
dóttir, fyrrum hreppstjóra Sigurðs-
sonar í Kalastaðakoti og Guðmundur
Jóhannsson fasteignasali frá Brautar-
holti. Ungfrú Margrjet Ólafsdóttir
og Sigurður Bjarnason. Ungfrú Krist
‘ín Ólafsdóttir og Guðlaugur Gíslason
úrsmiður.
Botnia á að fara hjeðan annað
kvöld.