Morgunblaðið - 14.09.1922, Blaðsíða 2

MOBGUNBLAGIl
iíiikið úrval af
Ljereptsnærfötum
fyrir kvenfólk nýkomið.
sinna með fyrirlitningu og vand-
lætingu.
íslendingar ættu að fara að
láta af þeim afdalavana, að líta
stórum augum á og láta sjer
mikið finnast um alt, sem er
útlent.
Það væri spor í áttina til þjóð-
ræjcni en þann kost liafa lands-
menn jjafnan hafft í grunnum
mæli.
í öðrum lödum telja menn
skyldu sína, að halda á loft og
verja orSstýr þess sem lands-
menn sjálfir framleiða. Það er
þjóðarmetnaður, sem gerir menn
samhuga, að halda utan um alt
það, sem unnið er af þjóðinni
sjálfri, er henni skylt og hefir
á sjer þann svip.
Það tekur • vafalaust langan
tíma hjer á landi, að hreyta svo
hugsunarhætti manna, að hið ís-
lenska verði tekið fram yfir það
erlenda. En svo ætti það að vera
og a'S því hlýtur að draga. Til
þess þurfa landsmenn að verða
dálítið þjóðlegar sinnaðir en þeir
eru nú. Hver maður ætti að telja
sjer skylt að nota alt sem er ís-
ókunnugt, svo að það hefur engu
við leiðrjettinguna að bæta öðru
en því, að það óskar fram-
kvæmdastjóranum allra heilla með
útgerðina.
Hjer var á ferð í ágústmánuði
ritstjóri norska blaðsins „Bergens
Aftenblad“, Joh. Nordahl—Olsen
að nafni. Hann hefir skrifað ferða-
pistla hjeðan og frá Færeyjum í
blað sitt, og h°/ir Mbl. borist það
eintak, sem í er pistillinn um
Reykjavík. Verður hjer drepiS á
sumt af því, sem hann segir um
höfuðstaðinn og einkenni hans og
umhverfi.
Hann telur það sennilegt, að
það sje tilviljun ein, að Ingólfur
Amarson hafi valið sjer bústaS
hjer í Reykjavík — að öndvegis-
súlurnar hafi algerlega ráðið því,
því aðlaðandi sje hjer ekki til bú-
setu. Umhverfið sje lágir, langir,
gróðurlausir ásar og ófrjóar heiö-
ar án tilbreytingar fyrir augað.
Sjálfur bærinn finst honum frek
ai einkennilegur en aðlaðandi. Tel
ur hann það koma af byggingar-
háttunum og of mikilli notkun af
bárujárni. Kallar hann höfuðstað-
inn bárujárnsbæ, en segir þó- að
íbúarnir hafi furðu gott lag á því
ir sig ummæli dansks verkfræð- varð Árnj Jónsson (U. Á. I. 58
ings, og er það spánnýr dómur um 4/5 sek.
íslenska verkamenn. Hann full-| XIII íslensk glíma. Keppendur
að prýða þetta byggingarefni með
lenskt, spyrja eftir því, og taka.' málningu, og eftir nokkra daga
það fram yfir annað. Menn eiga’ hætti maður að taka eftir báru-
að nota þær vörur, sem fram-
leiddar eru hjer, jafnvel þótt í
byrjun að slíkar vörur standist
ekki samanburð við það sem full-
komnast má annarstaðar fá. En
alt stendur til bóta og því að eins
má hjer endurbæta og fullkomna
vinnubrögðin, aö það sje notað,
sem frarnleitt er, Með þessu auka
menn ekki aðeins vinnu í land
inu sjálfu, þeir byggja með þessu
'smátt og ismátt samheldni og
þjóðrækni, sem ekkert er ómögu-
legt og engi máttur getur kúgað.
Leiðrjefting.
v. ______
í tilefni af grein þeirri, sem
Durgur skrifar í Morgunblaðið í
dag, vildi jeg segja þetta: Al-
þýðuflokksstjórnin hefir engan
mótorbát keypt og því síður tvo,
en alþýðufjelögin hjer í Reykja-
vík eiga einn bát, sem haldið
er úti í sambandi við fisksölu
fjelaganna. Bát þeim hefir aldrei
veriö lagt við hafnargarðana; er
honum haldið til fiskveiða og róið
þegar formanni bátsins þykir
fært, og ennþá hefir ekki tekju-
halli orðið svo tilfinnanlegur, að
bankarnir hafi verið beðnir aö
gefa eftir af skuldum hans. Ann-
ars finst mjer þessi Morgunblaðs
Durgur skrifa svo ókunnuglega,
að jeg efast um að það sje sá
sami\ Durgur, sem skrifað hefir
í Alþýðublaöið.
Reykjavík 12. sept. 1922.
Jón Guðnason
framkvæmdarstjóri mótorbátsins
Stakkur.
Þessari leiðrjettingu framkvstj.
vísast til hr. Durgs. Morgunbl.
tók fram, að það væri ekki sam-
járninu. Svo fast hefir bárujárn
ið samt sem áður sest í hann,
að hann segir aö öll dómkirkjan
og jafnvel turninn sje klædd báru
járni! Villist hann þar auðsjá-
anlega á fríkirkjunni, en hefði þó
verið vorkunnarlaust að aðgreina
þær.
Hjer segir hann að sjeu full
komlega nýtísku búðir, og ís-
lensk sjereinkenni sjáist fá á þeim.
Búningur karla og kvenna sje enn
fremur aö öllu leyti eins og ann-
ara Evrópu-búa, og er eins og
hann hafi búist við, að sjá fólk
hjer í selskinnum eða ísbjarnar-
feldum. Þó segir hann að þjóð-
ernistilfinningin sje áberandi,
tunga þjóðarinnar hafi alstaðar
verið yfirgnæfandi yfir önnurmál
og blöðin hafi jafnvel vítt það, að
eitt kaffihúsið hafi prentað mat-
seðla sína á dönsku.
Nokkrum orðum fer ritstjórinn
um „Hotel ísland“, og segir það
hafa einskonar einkasölu og sje
það óheppilegt. Hann kveður það
vera dýrt og líkar engan veginn
við það, kvartar undan öllu, jafn-
vel ókurteisi eins þjónsins, segir
að það hafi verið veitt eins og
náðarbrauð að borða þar.
Þá víkur hann máli sínu að
gistihúsinu á Þingvöllum og líkir
því viö norsku ferðamannaskýlin
norður í Jötunheimum. Kvartar
h'ann undan dýrleika þar. Heldur
hann því fram, að hjer þurfi
margt að breytast áður en maður
geti óskað eftir auknum ferða-
mannastraum til landsins. Eins og
nú standi sakir, sje alt hjer ófor-
svaranlega dýrt og erfitt sje fyrir
ókunnuga að komast leiöar sinnar.
Um íslendinga yfirleitt segir
hann það, að þeir sjeu dugnaðar-
menn þegar um fiskiveiðar sje að
ræða, en í öðrum efnum standi
þeir ekki annara þjóöa verka-
dóma grein hans, og málinu mönnum á sporði, og ber þar fyr-:
yrðir, að yfir höfuð „taki Islend-
ingar lífið með ró“. Á vetrum sje
lítiö unnið. (Er það vitanlega ekki
nema hálfur sannleikur). En þá
hafi þeir góðan tíma til að lesa
fornsögurnar og þær kunni þeir
utan að.
Segja má, að ekki sje mikið af
vitleysum í þessari frásögn, J.
NordahÞOlsen eins og oft vill
verða hjá þeim mönnum, sem
hingað koma um stundar sakir,
dvelja hjer einn eða tvo daga
og skrifa svo um alt milli him-
ins og jaröar eins og sá, sem alt
þekkir og alt veit. En auðsjeð er,
að maðurinn er hjer ókunnugur
mörgu því, sem hann skrifar um,
þó hann slampist furðanlega fram
úr því.
Urslit íþróttamátsins
sem háð var í ísafirði, fyrir
Vestfirði, 6. ágúst s. 1., að til-
hlutun Bandalags ungmennafjel.
5. Glímt var um „Glímuverðlauna-
belti Vestfirðinga11. Glímuna vann
Marínó Nordqvist (U. B.) með
4 vinningum.
Verðlaun fyrir fegurðarglímu
hlaut Daníel A. Daníelsson (í.
S. S.)
Auk þess sýndu fimleika 2 fl.
kven- og karlflokkur ungmenria-
fjel. „Árvakur“, undir stjórn hins
áhugasama fimleikakennara Gunn-
ars J. Andrew.
1 hástökki voru 5 keppendur,
en í því var ekki kept td þraut-
ar af ófyrirsjáanlegum ástæðum.
1 reiptogi ætluðu að taka þátt
tveir 8 manna flokkar, en því
varð ekki komið við sökum ó-
veðurs.
Verðlaun (áletraðir silfurpen-
ingar) voru veitt fyrir besta af-
rek í hverri íþrótt.
Þessi fjelög tóku þátt í mótinu:
1. Ungmennafjelagið „Árvakur",
ísafirði (U. Á. í.). 2. Ungm.fjel.
„Þróttur“, Hnífsdal (U. Þ. II.).
3. Ungm.fjel. „Bolungarvíkur“,
(U. B.). 4. Iþróttafjelagið „Stefn-
„ , . if“, Suðureyri (í. S. S.). 5. íþfjel.
Vestfjarða, urðu þessi: „Kári“, Flateyri (1. K. F.). 6.
I 100 stiku hlaup. Keppendur: Qiimufje]agig „Þráinn“, Isafirði
10. Fyrstur varð Magnús Guð-w^ p j.)_ 7. Knattspyrnufjelag
mundsson (U. Þ. H.) 13i/2 sek., faafjar8ar> (K. þ).
næstur varð Júlíus Rosinkransson
(í. K. F.) 13% sek.
II 500 stiku hlaup. Keppendur
7. Fyrstur varð Magnús Guð-
mundsson (U. Þ. H.) 1 mín. 17
sek., næstur varð Júlíus Rósin-
kransson (í. K. F.) 1 mín
19 sek.
III 1000 stiku hlaup. Keppend-
ur 5. Fyrstur varö Jón H. Leós
(U. Á. í) 3 mín 13 VB sek.,
næstur varð Hálfdán Sveinsson
(í. K. F.) 3 mín. 134/5 sek.
IV 5 rasta hlaup. Keppendur
3. Fyrstur varð Jón H- Leós (U.
Á. í.) 21 mín. V5 sek., næstur
varð Jón G. Maríasson (K. í.)
21 mín. % sek-
Keppendur voru alls 35 á mót-
inu, að ótöldum þeim er tóku
þátt í fimleikunum.
Leiðrjetting. í blaðinu í gær,
hefir misritast nafn Garðars Ól-
afssonar, sem var vinstri útfram-
herji í úrvalsliði Isfirðinga, er
hann þar sagöur vera Gíslason.
Þetta eru menn beðnir að athuga.
B.
Hjartans þökk!
Oddfellowar hjer í borginni hafa
’ mn npkkur undanfarin ár veitt
V Boðhlaup 4X100 stikur. —jfátækum Reykjavíkurbörnum gef-
2 fjelög keptu: Ungmennafjelagið | sumarvist í sveitahæli sínu á
„Árvakur“ á ísafirði vann með . Brenni.sstöðum í Borgarfirði. —
54 sek.
VI Stangarstökk. Keppendur 5.
Allir skilja, hvílíkt gugsþakkar-
verk það er, að hjálpa blessuð-
Hæst stökk Georg Hólmbergsson j um börnunum burtu úr göturæs
(U. Á. 1.) 2,46 st., næstur varð
Sveinbjörn Halldórsson (U. Á. í.)
2,32 st.
VII Langstökk. Keppendur 8.
Lengst stökk Júlíus Rósinkrans-
son (1. K- F.) 4,66 gt. næstur
varö Magnús Guðmundsson (U.
Þ. H.) 4,52 st.
VIII Kringlukast. Keppendur
4. Lengst kastaði Guðni A. Guðna-
son (í. S. S.) 27,11 et., næstur
var ð Daníel A. Daníelsson (í.
5. S.) 26,30 st.
IX Spjótka,.st. Keppendur 5.
Lengst kastaði Marínó Jónsson
(U. Á. í.) 32,23 st. næstur varð
Guðni A. Guðnason (í. S. S.)
31.97 st.
X 50 stiku ennd (bringusund).
Keppendur 5. Fyrstur varö Ól-
afur Guðmundsson (G. Þ. í.)
45 sek., næstur varð Brynjólfur
Jóhannesson (K. í.) 53% sek.
XI 100 stiku sund (bingusund).
Keppendur 3. Fyrstur varö Ól-
unum og borgarrykinu og lofa
þeim að njóta sumarlofsins og
unaðar sveitalífsins á inndælu
heimili í fögru hjeraði. Enginn
skilur það betur en þeir for-
eldrar, er ekki hafa nein tök nje
efni á að koma blessuðum böm-
unum sínum litlu burtu úr soll-
inum og óhollustunni dálítinn
tíma að sumrinu, eitthvað þangað,
sem betur nýtur sólar og sumars
en hjer í rykugum og þröngum
götum borgarinnar.
Þessvegna vilja nú 23 mæður
og aðrir aðstandendur flytja rjett-
um hlutaðeigendum hjartans
þakkir fyrir litlu bömin sín, sem
fengu að njóta vistarinnar á
Brennisstöðum nú í sumar. Þau
komu þaöan, blessuð litlu börnin,
hraust og kát, og hefðu víst flest
helst viljað vera kyr þarna á
þessu, inndæla heimili. Þau áttu
þarna sannarlega heimili, því að
þar var leikið við þau á alla
Pakpappi
ágæt tegunö, höfum
við fyrirliggjanði og
— seljum óöýrt. —
Þárður Sweinsson & Co.
tæklingum fengur. Börnin litlu
mega því leng) muna þá, sem
gáfu þeim þessa sumarvist, og
það góða fólk er starfar á hæl-
inu. Þessi orð eiga aö flytja
Oddfellowum og starfsfólki á
Brennisstöðum hjartans þakkir
foreldranna vegna bamanna og
hlýjar blessunaróskir í nafni hans
sem sagði: Svo framarlega, sem
þjer hafig gert þetta einum þess-
ara minna minstu bræðra, þá haf-
ið þjer gert mjer það.
Hjartans þökk!
Foreldrar og aöstandendur.
Bessastaðakirkja.
Þeirrj aðgerð á henni, sem lýst
var hjer í blaðinu 23. febr. að
væri í ráði að íramkvæma, er nú
lokið fyrir nokkru; varð hún til-
tölulega kostnaöarsöm og varitar
nú 680 krónur svo að greidd verði
að fullu. Verður því að halda
samskotunum áfram, að minsta
kosti til þess að greiða þessaskald,
Síöan birt var skrá yfir síðustu
gjafir, hefir þetta bætst við: Frá
G. S. 10 kr. og frá Jóni Þorbergs-
syni á Bessastöðum 100 kr.; auk
þess hefir sami afhent mjer 95
kr., sem harin ‘hefir tekið á móti
frá ýmsum, er farið hafa að skoða
kirkjuna. Ennfremur hefir Stefán
Jónssón á Eyvindarstöðum gefið
25 kr. og Guöm. T. Hallgrímsson,
læknir á Siglufirði, 50 kr. Alls
eru þetta 280 kr., og hafa mjer
nú verið afhentar 6176 kr. sam-
tals. Votta jeg í nafni Þjóðminja-
safnsins, sem samskotin hafa ver-
ið fyrir í þessum tilgangi, inn-
virðulegustu þakkir, og bið menn
nú enn leggja þessu máli lið, svo
að komist veröi úr þeim skuld-
um, sem til hefir orðið að stofna.
12. sept. 1922.
Matthías Þórðarson.
—o—
Þráölausi talsíminn.
afur Guðmundsson (G. Þ. í.) 2 lund af hinni góðkunnu forstöðu
mín. 1% sek., næstur varð Þór-
hallur Leós (U. Á. í.) 2 mín.
26 sek.
XII 50 stiku sund fyrir drengi
konu, ungfrú Sigurbjörgu Þor-
láksdóttur og öðru starfsfólki. Og
eigi aðeins var fæði og annar
viðurgerningur svo góður, sem
yngri en 18 ára. Keppendur 8. frekast varð á kosið, heldur var
Fyrstur varð Guðmundur Karls- og hverju barni gefinn alklæðn-
son (U. Á. í.) 58 sek., næstur aður og bók. En slíkt er fá-
Frá 1. september hefir þráð-
lausi talsíminn verið tekinn til af-
nota fyrir almenning í Þýskalandi.
Byrjunin er ekki stór, og vitan-
lega er það ekki nema tákmark-
aður fjöldi, sem hefir númer í
miðstöðinni nýju. Miðstöðin hefir
aðeins 140 númer og eru það helst
bankar og önnur stærri fyrirtæki
í ýmsum borgum í ríkinu, sem
eru þátttakendur. Frá miðstöðinni
eru send út oft á dag talskeyti,
sem hafa inni aö halda ýmiskonar
verslunarfrjettir, gengisskráningar
og því um. líkf, og gengur af-
greiðslan miklu fljótar á þennan
hátt 'en með eldri aðferðum. Er
í ráði að auka stöðina mjög, ef
hægt verður aö fá fje til iþess.
Það er einkafyrirtæki, sem stend-
ur að þessu nýmæli.