Morgunblaðið - 17.09.1922, Side 2

MOSGUNBLA0II
sem stendur yfir aðeins i
3 dega9 byrjar á
A
morgun (mánudag).
6
B 1
KAKALA-TE er blandað úr bestu te- tegundum, bragðgott og ilmandi. Selt aðeins í rauðum umbúðum með íslenskri áletrun. Biðjið um það, — KAKALA-TE —
m | Þórður Sveinsson & Co. 1
Allar vörur sem seldar verða í útsölu, verða svo mikið rniðursettar, að það borgar
sig tvimælalaust fyrir yður, að koma og gera kaup.
Maðal annars varður salt í /
Herradeildinni
Góðir alfatnaðir á fullorðna menn (litla) og unglinga á
29 kr. settið.
Mikið af blýjum vetrarfrökkum verða seldir með
20—50% afslætti.
Mikið af manchett8kyrtum frá kr. 5 75—7.50.
Mjög sterkir alullarsokkar verða seldir á kr. 1.25 par.
Einnig aðrir sokkar á kr. 0.65 og 0.90 parið.
Töluvert af drengjasportsokkum á kr. 1.50—2.50 parið.
Mikið af heitum lambskinns-vetlingnm, sjerlega góð-
nm fyrir bilstjóra á kr. 4.50 parið.
IWilliskyrtur afaródýrar.
500 pör af sterkum og laglegum manchetthnöppum verða
aeldir bæði í smásölu og heildsölu á kr. 0 65 parið.
Enskar húfur verða seldar með 20% afslætti.
Töluvert af stökum nærfatnaði
selst fyrir litið verð.
9
Dömudeildinni
Taubútar, allir sem safnast hafa um langan tima, verða
seldir fyrir lítið verð.
Mikið af hlýjum kvenvetrarsjölum verða næstum
gefin, og ættuð þjer ekki að láta hjá líða að athuga þau.
Barnapeysur fyrir alt að hálf virði, einnig mikið af
prjónakjólum fyrir börn og fullorðna.
Samfestingar (combination) úr ull og bómull, fyrir
börn 4—14 ára gömul, verða seldir fyrir afar lágt verð.
Barna og kvenvetlingar frá kr. 0.25—1.00 parið.
Kvenbuxur kr. 2.90.
Kventreflar, stórir og hlýjir fyrir gjafverð.
Kvensilkikragar fyrir hálft verð.
Nokkur góð fataefni á aðeins kr. 35.00.
1 \
mikið af morgunkjölataui
verður selt með afslætti.
Stjörnusambanð.
i.
Það fer nú að verða hálft ár
síðan Nýall kom út, sú bók, sem
•emginn getur ólesna látið sjer að
sfeaðlausu. Og þegar jeg tek nú
aftur til, eða rjettara sagt, 'held
áfram, — því að leitast hefi jeg
við eftir mætti, þessa mánuði,
af velta steininum upp brekkuna
— þá er engin von annars, en jeg
snúi mjer að því, sem er aðal-
áhugaefnið, og erfiðast veitir að
átta sig á í helvíti. En það er sam-
foandið við aðrar stjömur. Á því
veltur alt, að þeim skilningi verði
fiamgengt. Lífið á jörðu hjer er
að visna. Vitkaðasta skepnan er
vesölust.. Og það eru engin ráð,
tii að bjarga þessu við,' önnur ien
sanlband við lífheim, aukið sam-
foand við æðri verur, svo að vjer
náum að hlaðast þaðan eða magn-
ast, af nýu lífsafli. Grunað hefir
menn þetta fyrir löngu, þörfina
fundu menn fyrir mjög löngu, og
þar sem er sá grunur og sú þörf,
er ein mikil rót trúarbragðanna.
En alt strandaði á því, að menn
vissu aldrei það sem vita þarf til
þese að það samband geti orðið,
sem rjettir við lífið á jörðu hjer.
Það er skilyrði sem ekki verður
án verið, að vita að þessar æðri
verur sem vjer þurfum að magn-
ast af, eru í þessum heimi, íbúar
annara stjarna. Einungis fyrir þá
þekkingu, getur samstilling orðið
sem dugar til þess að lífheimur
verði hjer, en ekki heimur kvala
og heljar. Alt mannkyn munhlýða
a það erindi sem hj«r er verið að
flytja, með meiri eftirtekt en
pokkuð, þegar það fer að skilja^t,
að það er leiðin til lífsins sem ver-
ið er að segja af. Eina leiðin.
Síðan Skugghverfingar tóku
upp þann sið að spila mjög morg-
unstundirnar, sem jeg helst gæti
sofið, lifi jeg við það, sem án þess
að ýkja, má kalla pindingar hel-
vítis af hinum vægari tegundum.
Jeg hefi verið eigi allfjarri dauða
aí svefnskorti. Ævin mundi verða
til muna betri °g meira skrifað,
ief menn ljetu sjer um hríð, nægja
■át spila frá 9 til 5 næsta morgun.
En annars er tónlist það sem hvíl-
ir mig best næst svefni.
II.
Mjög vil jeg biðja menn um að
veita því eftirtekt, hversu merki-
lega er nú að greiðast fyrir skiln-
ingi á þessu máli. Menn hafa nú
fcngið þess konar samband, sem til
skamms tíma lenginn ljet sjer til
hugar koma að orðið gæti. Menn
geta nú hlustað á, þegar talað er
eða sungið í öðru landi, og það
jafnvel þó að úthaf sje á milli.
Og svo stórhuga eru menn nú
orðnir af slíkum sigrum, að þeir
vilja fá samband yfirum fjar-
lægðir himingeimsins. Einhvers-
staðar sá jeg nú fyrir skemstu,
mynd af mönnum, sem voru að
reyna að fá samband við aðra
stjömu. Það var auðvitað í Ame-
ríku. Menn eru þar á undan að
ýmsu leyti. Menn þessir ætluðu
sjer að fá sambandið með raf-
magnsútbúnaði. Og innan sólhverf-
is vors gæti slíkum tilraunum
fiamgengt órðið, <ef ekki eru eyði-
stjörnur. En ef leita skal sam-
bands út fyrir hverfið, þá er raf-
magnsútbúnaður eins ónógur eins
og tilraunir manns hjer í Reykja-
vík til að kalla svo hátt að heyrð-
ist norður á Akureyri eða austur
á Seyðisfjörð. Rafgeislinn er
snigilseinn í förum, þegar miðað
er við fjarlægðir þær, sem em sól-
hverfanna og vetrarbrautanna á
milli. En þó má sigra þær fjar-
lægðir, sem telja verður í biljón-
um, triljónum eða deeiljónum af
mílum. Nýtt magn verður þar að
nota, sem er ákaflega miklu hrað-
geislaðra en ljós og rafmagn. Líf-
geislinn er það sem þar kemur
til sögunnar. íslensk uppgötvun
er það sem hjer ræðir um, og því
engin furða þó að hún þyki býsna
tortryggileg fyrst. Því að smá-
þjóðir hafa lítið sjálfstraust og
lítið sjálfsálit. Og það er fátt sem
smáþjóðum stendur meir fynr
þrifum en einmitt það. Þeir sem
■foringjar gætu orðið, nauðsynleg-
ir forgöngumenn í einhverju góðu,
Acrða hjá slíkum þjóðum úti, sak-
i\ fylgisleysis, eða ern a einhvem
hatt troðnir niður; miklu fremur
en hjá stærri þjóðum gerist. Sam-
stillingin rr- hjá hinum smærri
þjóðum verri en hjá hinum stærri,
og þyrfti þó einmitt að vera betri.
Cg ekki kemur mjer til hugar að
kenna því um, að sálirnar sjeu
litlar og lágar, hversu ógreitt
hefir orðið um samstilling í þessu
máli. En þó hefir aldrei í allri
íslands sögu, líkt því eins m’k'.ð
við legið að menn gætu samtaka
orðið, eins og í því sambandsmáli
sem hjer ræðir um. Þá fyrst verð-
ur þjóð vor fræg og metin eins
og maklegt er, þegar sjest að for-
ganga þessa hins mikla máls er
íslensk.
Og best er að jeg segi það enn,
og af öllu afli. Jeg veit eins áreið-
anlega og jeg er tii að jeg hefi
talað við íbúa annara stjarna. Jeg
hefi gert þetta með aðstoð miðils,
eins og nokkuð er af sagt í Nýal.
En bagalega hefir vöntun á miðl-
um tafið fyrir þeim rannsóknum.
III.
Ekki allfáir hafa látið í ljósi
við mig, að þessu sem jeg nefndi
áðan hið mikla mál, muni aldrei
framgengt verða. Og jeg er ekki
í neinum vafa um, að þeir hafa
talað af fullri sannfæringu. Eins
sannfærðir hafa þeir verið um
þetta og menn voru fyrir ekki
mörgum mannsöldrum um að
fastastjörnurnar væru ekki sólir.
Eins sannfærðir og moldvörpur
eru enn í dag um að engar Stjörn-
ur sjeu til. Og þarf ekki mold-
vörpur að nefna. Hinn merki
danski eðlisfræðingur og heim-
spekingur Ludvig Peilberg hitti
einhvemtíma fyrir sjer ökumann,
sem aldrei hafði veitt því eftir-
tekt að það eru stjörnur á himn-
inum. Og þetta var í þeirri miklu
mentaborg Kaupmannahöfn, sem
fá máfti þessa eftirtektarrerðu
bcndingu um það, hversu fjarri
stjörnurnar eru hugum fnanna.
En >ó mun þessu íslenskasta
máli eigi einUngis framgengt verða,
heldur er þessi heimssibur svo ná-
lægur orðinn, að duga mun til að
lengja líf manns sem nú um hríð
hefir liorft út í myrkrið í nokkuð
líku skapi og gera mundi maður
a skipsflaki í hafi úti. En þó þarf
nokkru við að bæta, því að þeir
sem björguðu, gætu ekki, án
mannsins á flakinu, sjálfir bjarg-
ast.
Helgi Pjeturss.
. ---------------
Flrásirnar á starfskan-
ur hEÍlsuhælisins.
Jeg hefi móttekið 1 svolátandi
■brjef frá varaformanni, gjaldkera
og ritara í stjórn Fjel. ísl. hjúkr-
unarkvenna:
„Vegna þeirra ákæra, sem form.
Fjel. ísl. hjúkrunarkvenna, yfir-
hjúkrunarkona frk. Wamcke, hef-
ir orðið fyrir upp á síðkastið, ósk-
um við og vonum að herra yfir-
læknirinn vflji sem fyrst svara
hvort ákærur þessar sjeu rjett-
mætar eða ekki, og annað hvort
birta þá yfirlýsingu í blöðunum
eða leyfa okkur það.
Reykjavík 12. september 1922.
Oddný Guðmundsdóttir, varaform.
Þórunn Bjarnadóttir, gjaldkeri.
Éjarney Samúelsdóttir, ritari.
Jieg veit að þessari spurningu
er ekki beint til mín, vegna þess
að meðstjómendunum sje ékki