Morgunblaðið - 21.09.1922, Side 1

R6TOBLAMB
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Landsblað Legrjeifa,
Ritstjóri: Þorst. Gíslason.
9. árg., 265 tbl.
Fimtudaginn 21. september 1922.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Qam5a Bíó
ölium ber saraan um hve
afbragðs góð þessi mynd
er, og vcrður hún sýnd
ennþá í kvöld.
Áskriftum að Bjamargreifunum veitir
móttöku G. Ó. Guðjónsson. Tjarnar-
götu 5. Sími 200.
Sláiurfiðin
nálgast, en reglur um slátrun,
sem stjórnarráð’ð á að setj® sam-
kvœmt lögum frá seinasta þingi,
eru enn ekki komnar út, og koma
ef til vi'll ekki út áður en al-
ment verður byrjað að slátraj
sauðfje. En eftir því sem um- j
ræður f jellu á þingi, getur eng- •
inn efi leikið á því, að bann- j
aður verði með öllu hálsskurð7j
ur lifandi skepna, og að fyrlr-.
skipað verðí að rota eða skjóta;
sauðf je áður en það ier skorið ■
á háls, blóðið tæmt úr skrokkn-
um.
Alla þá, sem slátra heima á
þessu haustj, vill Dýraverndunar-1
fjelag íslands skora á, að lífláta
•enga skepnu öðru vísi en með
rothöggi eða skotí, enda þó það
verði ekki fyrirskipað með reglu-;
g-erð fyr en síðar.
Sú ósvinna hefir átt sjer stað,
alt t’l þessa tíma, að menn sem
slátra heima hjer í Reykjavík-
urbæ, hafa látið skera sauðfje
lifandi undir húshliðunum, til
stórhneykslis þeim,1 sem um göt-
urnar ganga.Gamall vani er svona
ríkur, að sumi-r menn finna ekki
til þess, að neitt sje við. þet.ta
að athuga. Aðra furðar að sið-
að:r menn viðhafa svo hryllilega
■og kvalafhlla deyðingaraðferð.
Hver sem vill gæti hpgsað sjer,
;að hann væri dæmdur til dauða,
og að hann ætti þess kost að i
kjósa milli, að vöra gerður með-
vitundarlaus á einu augabragði,1
án þess hann vissi af, eða vera
lagður niður við trog og skorinn
á háls! Hvorn kostinn 1 mundi sá
hinn sami kjósa? Kjósið þann
kostinn kindinni til handa, sem
þjer muduð kjósa sjálfum yður.
Þjer eruð hræddur viö skot-
vopn, og viljið ekki láta hafa
þau um hönd hjá húsum yðar.
Tjátum svo vera. Biðjið þá slátr
arann að deyða kindurnar með
helgrímu.
Slátraranum viljum viö segja
þetta. Fáið yður helgrímu hjá
Samúel Ólafssyni, Laugavegi 53
B, og not’ð hana í haust. Hann
roun kenna yður að nota hana;
það er algerlega vandalaust. —
Gleymið ekki að fá yÖUr hæfi- (
lega þunga trjekylfu til ásláttar.
ÞaS er litið til böðla erlendis I
uokkuð öðru vísi en til annara
manna. Atvþnnuvegurinn þykir
h
Af hinum viðurkendu vörum frá
Harzlehurst, Mill Bay og C. H. Parsons
höfum við fyrirliggjandi:
Mill Bay handsápa.
Antelope og Balloon stangas.
Blue Mottled og Fine Pale
stangasápa.
Marigold blautsá,pa,
Spring|baðsápa (f lýtur í vatni)
Lizard skóáb., sv., br., hv.
Cannon gólfáburður.
Cannon húsgagnaáburður.
Cannon ofnsverta.
Pauthers Head biákka.
Antelope Kerti.
H. BENEDIKTSSON & Co.
I
Emil Thoroöösen
2m Hljómleikar
í Bárubúð föstudaginn 22 september kl. 9 síðdegis.
Nýtt viðfangsefni, m. a. Beethoven: Tunglskinsonate, Liszt:
Légendes, Tarantelle o fl.
Aðgöngumiðar fást í bókaverslunum Sigf. Eymundsson og
ísafoldar og kosta, kr. 3,00 og 2,50.
ekki sjerlega heiðarlegur. Alt ann-
að er það vitanlega að vera slátr-
ari en böðull. En er það heið-
arleg atvinna aS ganga með sveðju
í hendinni hús úr húsi til þess
að taka skepnur í fullu fjöri og
skera þær á háls ? Til þeirra
nryðjuverka ætti enginn maður
að fást fyrir ueina borgun.
Þjer, sem látið slátra — bannið
að ,,skera“. Þjer, sem slátrið fýr-
ir aðra *— afsegiö að deyða með
hálsskurði!
Það verður eltki óverulegasti
merkisteinninn við siðmenningar-
braut íslensku þjóðarinnar, sem
táknar það, að hálsskur’ður lifandi
(jlýra sje úr sögunni. Hann ættl
að vera reistur- þegar á þessu
hausti.
Jón Þórarinsson
p.t. form. Dýraverndunarfjel. Isl.
ISlðF.
í síðasta Skírni hefir Einar
skáld Benediktsson gkrifað ritgerð,
sem nefnist „Landiuörk íslenskr-
ax orðlistar“. Á það að vera sam-
anburðnr og gagnrýnlng á skáld-
skap Gunnars Gunnarssonar og
Guðmundar Friðjónssonar. Skift-
i.r þar mjög í tvö horn um dóm-
aria, því að Guðmundur Friðjóns-
son er hafinn upp til skýjanna,
>en Gunnart niðrað svo, að ekkert
er talið nýtilegt í ritum hans. Og
mjer finst að minsta kosti, að
Guðmundi sje ekki svo mjög hrós-
að sjálfs hans vegna, heldur til
þess, að skuggarnir falli því svart-
ari á Gunnar.
Við dóminum um Guðmund lang
ar mig ekki til að hagga neltt;
hann á góða dóma skilið. En um
ffSS
Nýja Bió
GpænlandsmyndSn mikla.
Kvikmynd í 5 þáttum tekin af Snedller Sfirensen
með aðatoð Knud Rassmussen heimskautafara og Peter
Freuchen.
Mynd þessi lýsir á frábæran hátt hinni mikilfenglegu
grænlensku náttúrufegurð og lifnaðarháttum Eskimóa og
atvinnuvegum
Hjer er um óvenjulega mynd að rseða er lýs-
ir daglegu lifi þjóðar sem býr á fornúm slóðum islenskra
landnámsmanna.
Myndin hefir hlotið einróma lof víðsvegar um heim og
hvarvetna verið afar vel fekið. Þetta er fyrsta
grænlenska kvikmyndin í heiminum.
Sýning kl. 8l/a-
Gunnars útreið vil jeg fara nokkr-
um orðum.
Einar Beneáiktsson segir, að
Gunnar sje ekkert skáld og hefir
margt út á rithátt hans að setja,
telur hann engan orðsnllling o. fl.
þvíl. Jeg skal játa, að Gunnar er
enginn sjerlegur snillingur á mál.
og rithátt, þótt margt segi hann
fallega; styrkur hans liggur ann-
arsstaðar. En að -hann sje ekki
skáld, — það nær engri átt, Hann
hefir í ríkum mæli þann hæfileika,
að láta atburði og persónur lifa
fyrir augum lesai-ans, og er mjög
glöggskygn á sálarlíf manna. Bn
hvorttveggja hefir löngum verið
talið höfuðkostur sagnaskálds.
,Þá leggur greinarhöf. Gunnari
það til lasts, að lýsingar hans sjeu
ýktar og ósannar. Slíkt kemur
þar fyrir að vísu, en það er þó
fremur smávægilegt að mínum
dómi. Þótt Örlygur gamli sje lát-
inn eiga nokkru fleira. fje, heldur
en nokkur bóndi á nú — ef til
vill —, þá er fjáreign hans ekki
ómöguleg; þar að auki er þetta
smá-atriði, sem kemur skáldskapn-
um í ritum höf. harla lítið við.
Fleiri einstök atriði í grein Ein-
ars flenni jeg varla að eltast við,
en kvæði það, sem höf. vitnar í
(bls. 121—122) finst mjer ekki
slæmt. „Dagperlukeðjan“, sem
Einar gerir svo mikið gys að, finst
mjer skáldleg samlíking, og hún
góð. Og þótt‘„vegur áranna“ sje
eilífur, göngum vjer mennimir
hann aðeins skamma stund í þess-
rm heimi, — 0g þarf þar engin
hugsunarvilla nje ósamræmi að
vera. Yfirléitt veit jeg ekki, hvað
sj; maður getur tallð „skáldskap“,
sem engan skáldskap finnur t. d.
í Drengnum eða Fóstbræðrum.
•Siík bl’ndni er mjer óskiljánleg.
Annars er næsta undarlegt, að
F. B. skuli virðast telja „skáld-
Verður opnuð i dag á Laugaveg II (eystri dyrnar)
liýjar vörur góðar vörur t. d.
Silki frá 4.25 m. Silkisvuntuefni.
Slifsi frá 9 kr. Slifsisborðar afar ódýrir.
Upphlutasilki. Silkirifs í mörgum litum.
Silkiflauel. Bróderingar hvergi ódýrari
Ullarskyrtur á börn og fullorðna
Kvenpeisur frá 7.95. Skólapeysur handa telpum
Prjónagarn á 8.50. pr. 0.5 kg,
Sokkar á börn og fullorðna.
Barnahöfuðföt allskonar.
Vetlingar fyrir börn og fullorðna.
Ljereft frá 0.95. m.
Allskonar smávörur
Isaumsefni allskonar og einnig teiknað á.
Alt fyrsta floklcs vörur. Hvergi betri kaup.
Virðingarfylst
Guðbjörg Bergþórsdóttir.
; ®®®®®®®G
skapinn“ felast í eintómri „orð-
stild“. Hann er sjálfur ljóst dæmi
þess, að svo er ekki. í kvæðum
hans er fjöldi af málvillum, bæði
ásetnings- og vanþekkingarsynd-
nm, og er það því leiðara, því
betri sem kvæðin eru að öðru
leyti. Og ekki er laust við að
smekkleysur komi þar fyrir. Jeg
minnist á þetta af því, að dæma
verður öll skáld út frá sömu grund
vallarreglum, hvort sem þau h’eita
Einar eða, Gunnar, — en ekki af
hinu, að jeg vilji niðra Einari.
Jeg hefi unnað skáldskap hans
meir en skáldskap flestra manna,
og geri enn; — en hitt er satt, að
því meir sárnar mjer blettir þeir,
sem a kvæðum hans eru óneitan-
lega. Get jeg hent á J?á,. ef þörf
gerist.
Rithatturinn á greininni er og
tæpast samboðinn Einari Bene-
diktssyni. Þar úir og grúir af
ókvæðisorðum, en ekki hygg jeg,
að þan muni ná tilgangi sínum.
„Danskur íslendingur“ gat verið
gott „slagorð" á fyrri árum — í
stjórnmálabaráttunni, — en nú er-
um við hættir að blikna, þótt við
hejuuim það. Og um Gunnar veit
jeg það, að hann vill sóma og gagn
ættjarðar sinnar ekki síður en
margir þeir, sem liggja honum
mest á hálsi. Og fastara mun Guim
ar standa, en hann falli fyrir orð-
um einum — allra helst ef þau
eru ósönn.
Allur dómur hr. E. B. um Gunn-
ar minnir sterklega < á dóm dr.
Valtýs Guðmundssonar um Einar
sjálfan hjer um árið. „Þar hitti
skrattinn ömmu sína“, mætti segja
nm þessa tvo gagnrýnendur. Og
óneitanlega kippir skratta í kynið,
— hann er nauða-líkur ömmu
smni.
Loks verð jeg að láta í ljós
undrun mína á því, , að ritstjóri
Skírnis skyldi taka grein þessa í
tímaritið, svo sem hún er úr garði
gerð. Fyrir slíkar greinar eru dag-
blöðin rjettur staður, en ekki
t'ímarit, og allra-síst Skírnir, þar
sem ekkj er unt að svara á sama
vettvangi fyr en eftir heilt ár.
Jakob Jóh. Smári.