Morgunblaðið - 26.10.1922, Blaðsíða 1

mtmmum
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Landsblað Lögrjetta.
Ritstjóri: Þorst. Gíslason,
9. árg., 295 tbl.
Fimtudaginn 26. október 1922.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Poíarine Smurningsolíur -besta
r -
Simar 214 og 737.

Gamla Bió
Kvenfólk og peningar.
Efnismikiil os læidómsríkur sjónleikur í 6 þáttum, eftir
skáldsögunni: »De der betaler« eftir Margery Laud
May. -- Aðalhlutverkíð leikið af einni fallegustu leikkonu
Bandaríkjanna: Katkerine IVIac. Donald.

Besta fiskisósan er
Futchley Hunt Sauce.
Besta Soya og sósulitur er
Adolf Priors.
Besta grænmetið er
D a n i c a Grænmeti.
Be8ta niðursoðið fiskmeti er
Norcanners.
Ofangreindar ágætu og ódýru vörur
höfum við jafnan fyrirliggjandi.
H. BENEDIKTSSON & Co

i
I
i
Höfum fyrirliggjandi hið alþekta
Mackintosh’s Toffee,
O. JOHNSON & KAABER.
EFNARANHSOKNARSTOFA RIKISINS
Reykjavik 23. okt. 1922
í sýnishornum af „Persíl“ þvottadufti og „Henko“ þvotta-
sóda, sem rannsökuð hafa verið á Efnarannsóknarstofu ríkisins,
iiefir hvorki fundist klór nje annað, sem skemt geti þvott.
Rannsóknarstofan
Reykjavik
Trausti Olafsson.
Verslunin Liverpool
Rey kj a v i k.
nús Pjetur
bæjarlæknir.

Lau.gaveg 11.
Sími 1185.
Hjermeð tilkynnist vinum og vandamönnum, fjær og nær,
að dóttir og systir okkar elskuíeg, Andr'a Pjetursdóttir, andað-
ist á heimili sínu Stýrimannastíg 6, þriðjudaginn 24. okt.
Sveinsína Sveinsdóttir,
Ingibjörg Pjetursdóttir, Sigríður Pjetursdótt:r.
f
Jarðarför mannsins míns, L. H. Nordgulen, fer fram laugar-
daginn 29. þessa mánaðar kl. 1 eftir hádegi, frá Loftskeytastöð-
ínm.
Ásbjörg Nordgulen.
ISSBESS&S
3 % vextir af kr. 3333 í 33 daga — kr. 9,16
3i/2 % — — — 1234 - 12 — = — 1,43
4 oj0 _ _ _ 4444 . 44 —- = — 21,74
4i/2 of0 _ _ _ 5678 - 34 — = — 24,13
Rentutafla yfir 3,3%, 4,4%, 5,5%, 6 og 6%%
kemur á morgun. Bjarni Þ. Magnússon.
5 c/0 _ _ _ 5555 . 55 _ = — 42,43
5% cj0 _ _ _ 9012 . 56 — = — 77,11
6 % — — — 6666 - 66 — = — 73,33
6% % — — — 3456 - 78 — = — 48,66
Nýja Bió
verður sýnt í síðasta sinn
i kvöld kl 8Vi-
Ætlið þjer ab giörast áskrifandi aö Bj rnav-
greifnnum? Guðjón Ó. Guöjónsson. Simi 2(J)
Heima kl. 11-12 árd. og 4-5 siðd.
London 14. okt. 1922.
Hinn kunni enski blaðamaður,
Sir Philip Gibbs, hefir ferðast
um Þýskaland nýlega til þess að
kynna sjer fjárhagsástand ríkis-
ins og horfur þess. Hefir hann
ritað um þetta efni í „Review of
Review’s“ og fara hjer á eftir
nokkrir kaflar úr grein hans:
Þýskaland er gjaldþrota. Því er
eigi aðeins .gersamlega um megn
að greiða skaðabæturnar, heldur
vantar það einnig fje til brýnustu
þarfa ríkisins in'nanlands. Þjóð-
verjar geta ekki selt vörur sínar
fyrir þýska mynt á heimsmarkað-
inum, því gengið breytist svo óð-
fiuga. Og eftir að markið hrap-
aði í lok ágústmánaðar í sumar,
er Þjóðverjum ómögulegt að
kaupa hráefni frá útlöndum handa
verksmiðjnnum, eða matvæli þau
er þeir þurfa handa 30% af þjóð-
inni.. Atvinnuvegir þjóðarinnar eru
að hruni komnir, vegna þess að
fiárhagsmálin eru komin í Öng-
þveiti og lánstraustið horfið.
Grunnhyggið fólk í Englandi,
Frakklandi og Bandaríkjunum
hugsar ef til vill sem svo, að það
skaði ekki aðra en Þjóðverja
sjálfa, þó þeir verði gjaldþrota.
En hverjum þeim manni, sem gert
hefir sjer far um að rannsaka
innbyrðis fjárhagsleg tengsli ríkj-
anna, er fýrir löngu ovðið ljóst, að
hrynji Þýskaland þá hrynnr Ev-
rópa, og að afleiðingar þýska
gjaldþrotsins munu gera vart við
s:g bæði í fátækrahverfnm Lund-
úna og stóriðnaðarfyrirtækjum
Breta — í New York og vestur
við Kyrrahaf.
Því ef heimurinn missir versl-
unina við Þýskaland og Evrópa
missir mesta iðnaðarland sitt, þá
fer ekk: hjá því, að hver einasta
þjóð, en einkum þó Bretar, verða
varir við afleiðingarnar. Atvinnu-
leysið ves, vershínin versnar, skatt
arnir hækka og alt stefnir til
verri vegar. Því Þýskaland var öx-
ullinn í hjóli iðnaðarins í Evrópu,
og brotni öxullinn getur hjólið
ekki suúist. Það er óbifanleg sann
færing^ mín og byggist hún á
fjögra ára athugunum mínum á
fjárhagsmálum Evrópu eftir stríð
ið, að ef Þýskaland verði látið
fara i hundana eins og Rússland,
Pólland, Ungverjaland og Austur-
ríki hafa fai*ið, þá muni núlifandi
kynslóð verða sjónarvottur að því,
að menning Evrópu hrynji í rúst-
ir og að innan fárra ára muni
stjórnleysisaida, vakin af hnngri
og örvæntingu þjóðamia, ryðjast
yfir álfuna. — Þetta er ekki fag-
urt útlit, en svona er það, og jeg
stend ekki einn uppi með þá skoð-
un. Jeg rekst á hana víða, bæði
innan Þýskalands og utan, og það
hjá mönnum, sem betri þekkingn
hafa á viðskiftamálum en jeg.
f dag talaði jeg við einn af
bestu bankastjórum Þýskalands.
„Hingað til hefir Þýskaland ver-
ið varnargarðnr Vestur-Evrópu
gagn holsjevismanum*, sagði hann.
„Enda þótt margir af verkamannjt,
stjettinni væru orðnir bolsjevíká-
sinnaðir, um það bil er ófriðnurti
lauk, þá stafaði engin hætta af
því, vt’gna þess að þetta fólk mai
meira að ná sjer í vinnu og haldA
iðnaðinum uppi. Þetta fólk tók tif
óspiltra málanna undir eins eft'r
stríðið og vann af undráverðtl
kappi. í von um að fá gott lífs-
viðurhald að launum og geta bætt
sjer upp hörmnngar ófriðarárannft
En liver hafa lamiin orðið? Ali
stritið er árangurslaust, því vöru-
verðið hækkar altaf örar effl kaup-
ið. Og sparsemin er til einskis
nýt, því það sem sparað ■er þessú
vikuna er orðið einskis virði þík
næstu. í vetm* verður áreiðanlegj.
vistaskortur, því við höfum ekÖ
ráð á að kaupa nærri eins in:kij5
af komi og við þurfnm frá öðfc-
um löndnm. Og mörgum verður
kalt, því við höfum ekki ráð i
að kaupa ensk kol. Margrr verðji
atvinnulausir, því iðnaðarfyrirtæk
in standast ekki nýjasta geng's-
hrunið. Hungur og kuldf:; haf^
sömu áhrif á alt fólk. 'FólkiJ
verður eins og villidýr. Rauðtl
fánamir munu sjást víða. Og
stjórnleysi í Þýskalandi er hana-
sár Evrópu — og ekkert-getur
frelsað landið frá fullkomnii stjórti
leysi nema algerð breyting á fraiffl
j komu bandamanna1 ‘.
Honnm var alvara. Og hanffl
sagði sannleikann. Svouá eru hort
urnar fyrir komandi vetur, nem&
því aðeins að stjórnmálamenn E\v.
rópu, sjerstaklega Bretlands og
Frakklands, gerist víðsýnni effl