Morgunblaðið - 04.04.1923, Qupperneq 2

MORGUNBLAÐIÐ
IIMifym & Olsem ((
H ö f u m f y r i r 1 i g g j a n d i:
HráijDfti „Kronebnendt Dalatjærs11,
Cylinderolsu ,,Slapid((,
Strákústa,
Tjörukústa,
Fiskbursta.
| Smásöluuerö á tóbaki
\
m á e k k i vera h æ r r a en hjer aegir:
i^ellemskraa (Auguatinua, B. B.,
Krtiger eða Obel kr. 22 00 kílóið
Smalskraa (frá sömu firmum — 25 30 —
Rjöl (B. B. eða Obel — 10 20 bitinn
Utan Reykjavikur mi verðið vera þvi hærra, sern
nemur ílutningakostnaði fn Reykjavík tii sölustað-
ar, en þó ekki yfir 20/o-
íl Bj

Spaðsaltað
aauða- og dilkakjöt höfum við
til sölu.
Viöskiftafjelagið.
Simi 701.
Þegar ræða er um þaS, að sam-
•ema forstöðu beggja safnauna
undir einum manni, þá er á það
að líta, hvort þessi tvö störf sjeu
svo lík, að sennilegt sje, að einn
raaður geti hvorttveggja rækt með
árangri. Bókavörður þarf að vera
rnaður víðsýnn, bókfróður innan-
lands og utan, þaulkúnnugur
bókasöfnum og störfum við þau.
-Skjalavöröur þarf að vera sjer-
fræðingur í smni greiu, þeltkja
hvert plagg og hafa þann kær-
1 ilta til þess, sem í safninu er,
sem skapast af því að fást við
það og aunað ekki. Það er ekki
aðeins mismunandi þekkingarsvið,
sem af þessum tvim mönuum er
krafiset, heldur mismunandi eðlis-
far. En auk þess er það algild
regla, að menn geti ekki skift
s.jer milli tveggja eða margra
starfa þannig, að þeir ræki b’æði
oöa öll jafnvel. Og það er víst, að |
í þesstt tiifelli, þar sem um svo i
clík störf er að ræða, mundi jafn-1
i o annað starfið ná hverjum j
T'ianni á sitt vald, og hitt væri þá
Vimrækt. Mundi þá for.staða þess
safnsins, sem út undan vrði, og
það yrði iíklega oftast þjóðskjala-
safnið, af því það er minna, lenda
í höndum aðstoðarmanns yiö safn-
ið, manns, sem ekki bæri í raun
rjettri ábyrgðina á safninu. Slík-
nr aðstoðarmaður gæti að vísu
ef vel til tækist, annast nokkurn
veginn dagTega afgreiðslu á safn-
mu, og væri þó heppilegTa að
skjalaverðir þeir, væru ekki aiveg
eins skammæir í starfinu og
reynslan hefir of orðið um aðstoð-
armenn við landsbókasafnið og
vonlegt er, sakir illra launakjara.
En um alt framtak fyrir safnið
og brennandi áhuga á því væri
þá úti, þegar það væri orðið að
hálfgildings útibúi frá landsbóka-
safninu. Mundi skjalasafnið eða
landsbókasafnið eða þau bæði án
efa verða fyrir miklu meira tjóni
af sameiningu þessari heldur en
því, sem nemur launum þjóðskjala
varðarins.
Pbi auk þess, að fjarstæða er að
halda, að maður fáist, sem jafn-
vígur sje á bæði þessi óskyldu
störf landsbókavarðar . og þjóð-
skjaiavarðar, og hafi jafnmikinn
áhuga fyrir báðum störfunum, þá
:.ru þessi störf nú svo, að hvort
um sig þai-f alla krafta eins
nianns. Hver, sem nokkuð þekkir
til safnanna, veit, að nú, eins og
er, vantar mikið á, að störfum
safnanna sje vel annað, og eitt
hvað annað en fært sje að fækka
mönnum og minka vinnukraft-
iiin við söfnin. Þessi tvö söfji ern
mi undir einu þaki, og það er
líklega það, sem gerir öll þessi
undur, að menn taka nú að í-
mvnda sjer, að hjer sje í raun
rjetíri ekki nema um eina stofn-
un að ræða. En nú er að því kom-
:ð, ao hvorugt þessara safna fer
að komast fvrir í húsnæði sínu.
IjandsbókasafniS þarf á öllu hús-
inu að halda og mun innan skams
rýma öllu öðru þaðan, enda ráð
fvrir því gert þegar í byrjun, að
svo mundi bráðlega fara. Verður
mönnum þá ef til vill ljósara, að
ekki muni hægt að sameina báðar
þessar stöður, sem hjer er rætt
rm, enda ánægjan af sameining-
unni þá helst sú, að heiðra þann
inann, sem mvndaS hefir þetta
dýrmæta safn og aukið svo mjög
moð áhuga sínum og bjargað slík-
um sæg merkilegra hluta frá þvú
að glatast eða1 fara úr landi,
heiðra hann að lokum með því að
telja starf hans óþarft og ekki
nema mátulegan viðbæti við ann-
að, allerfitt emhætti.
TJmræður uín málið voru lang-
ar, en lítið sem ekkert nýtt kom
fram í þeim, sem ekki hafði ver-
ið sagt við fyrri umr. eða í nefnd-
arálitunum, og virðist yfirleitt
rnega spara slíkar umræður. Þó
urðu allmiklar hnippingar og hiti
í umr. undir lokin, þó ekki snerti
það málið beiníínis alt, og það
svo. að forseti skarst í leikinn, t.
d þegar Bjarni frá Vogi sagði
það um forsætiíjráðherrann (S. E.)
að hann virtist rjettur til þess
að vera keisari í einhverju negra-
ríki, þar sem menningin væri ekki
á alt of háu stigi. S. E. sagði, að
þó frv. þetta yrði drepið nú,
mundi það áreiðanlega koma fram
aftur og stefna þess sigra að lok-
um. Hitt væri altaf svo, að ný-
rnæli, eins og þetta, mættu mót-
spyrnu frá afturhaldssömum og
vanaföstum mönnum og svo frá
þcim, sem altaf væru á móti öll-
um sparnaði, eins og Bjarni frá
Vogi. Hann sagði, að stefna
stjórnarinnar væri sú, að fækka
ó[ örfurn yfirmannaembættum og
öðrum slíkum, sem væru svo lítil og
overuleg, að ekkert væri í þeim
að gera, t. d. talaði hann um það,
fáránlega verkefni að vera sýslu-
maður í Dalasýslu eða Rangár-
vallasýslu. En Bjarni frá Vogi
mótmælti þessu, og sagði, ag nóg
va-ri.oftast þar að gera og að úr
sýslum.embættinu í Dalasýslu hefðu
komið ýmsir ágætir menn, svo
sem H. Hafstein og Halldór Dan-
íelsson. Hann sagðist heldur ekki
vei'a á móti sparnaði, þegar hann
kæmi niður á rjettum stað, en
þetta frv. sagði hann að væri að-
eiiis fram komið til þess að stjórn
i:- sýndi einhvern lit á því að
efna einhvernvegin það loforð,
sem hún hefði gefið í fáti í fyrra,
um að endurskoða em'bættaskip-
utiina. Fór hann hörðum orðum
nm S. B. fyrir þessi mál öll og
ummæli hans um þau og sagði, að
ef hann væri alþjóðarkjörið spm-
i.'jgarmerki á þinginu, gæti hann
lcomið fram með ýmsar fyrirspurn
ir um 'þetta til stjórnárinnar, en
ratlaði þó ekki að gera það. En
.S. E. svaraði, að liann væri hvergi
hræddur og mundi livergi hika,
því hann „væri hjer ekki af nokk
urs þingmanns náð“. Með þessu
var umræðunni lokið, en þingmeun
litu hver framan í annan og
kýmdu. En stjórnarfrv. var felt
með 13:11 atkv.
v/' ....

Búnar til úr
úrvalstegunðum
af Virginiulaufi
Smásöluverð 85 aura.
Pakkinn 10 stkykkj,a
4
THOMAS BEAR & SONS, LTD.,
LOMÐON.
w '^rr ■v&r'tgp 'sp-r w w w w W w1
Rúðuylei* ■■ édýrt -- Rúðugler
limlPilEill les ZiiDstð
selur nú rúðugler ódýrar en allir aðrir. Gjörið svo vel að koma
með pantanir öem verða afgreiddar fljótt og nákvæmlega
Gler i heil hús selt alveg sjerstaklega ódýrt.
Járnvörudeild Jes
Khöfn 3. apríl.
Ný frWarráðstefna.
Frá London er símað, að banda-
menn og Tyrkir komi saman á nýja
friðarráðstefnu í Lausanne í næstu
viku.
Byltihc) í Rúmeníu?
Frá París er símað, að fregnir
frá Ungverjalandi hermi, aö bylt-
ing hafi brotist út í Rúmeníu og sje
konungsfjölskyldan flúin úr landi.
Fyrirliggjandi:
Hessian 54” og 72”,
Pokar.
Ullarballar,
Presenningar,
Bindigarn,
Ostar, margar teg.
L. Ander*sesi
Sími 642. Hafnarstr. 16.
Buri. sífiiíreimir
frá, frjottaritara Morgunblaðsins.
Khöfn 31. marts.
Róstur í Essen.
Símað er frá Essen: I dag tóku
Frakiear, öllmn að óvörum, hernámi
b if r ei ðar Kru pps-verksmið j anna.
Til þess að mótmæla þessu gerðu
verkamennirnir verkfall en í upp-
þotinu, sem út af þessu spanst,
særðust, 30 manns og sumir þeiima
til bana. Að öðru leyti er páskahlje
á stjórnmáladeilunum.
Khöfn 2. apríl.
Símað er frá París, að rósturnar
í Essen á laugardaginn sjeu alvar-
legasti viðburðurinn, sem orðið hafi
í Rnbr-lijeraðinu síðan Frakkar
rjeðust þangað með her sinn.. Hefir
Essen verið lýst í umsátursástandi
og ráðstafanir hafa verið gerðar til
þess að fvrirbyggja nýjar óeirðir.
Fjórir af aðalforstjórum Krupps-
smiðjauna hafa verið handteknir.
Bófafloli'kvr handtekinn
Símað er frá Miinchen, að lög-
reglan þar hafi handsamað foringja
bófaflokksins „Alþjóðafjelag anark-
ista“, sem lengi hefir haldið sig í
Bayern og farið þar fram með rán-
um og brennum.
Sauöfjárbööun.
Frá landbúnaðarnefnd er nú
tvrir þingi tillaga til þingsálykt-
unar um inlenda baðlyfjagerð og
útrýmingu fjárkláða. Undanfarin
þing hafa sjaldan liðið svo, að
eigi hafi fjárböðunarmálin verið
tekin til meðferðar. En þrátt fyr-
ir þau afskifti mun sú raunin á,
að fjárkláðinn aukist í landinu
fremur en rjeni, svo að betur má
að gera, ef duga skal.
Stjórnin hefir áður fyrirskipað
að til böðunar sauðfjár skuli ein-
göngu nota kreolin-baðlyf, og hef-
ir hún löggilt nokkrar tegundir
þessara baðlyfja til notkvmar. í
leiðarvísi, sem út hefir verið gef-
inn um notkun baðsins, er svo
fyrir mælt, að lyfið skuli blanda
til notkunar í hlutfallinu 1 :40.
Að þetta sje handahófs-ákvæði,
sjest best þcgar litið er á, að
styrkleikí baðlyfjanna er mjög svo
misjafn, en eftir styrkleik þeirra
fer það vitanlega, hve mikið skal
blanda- þau með vatni, svo að
baðið verði hæfilega sterkt.
Baðlyf þessi ern unnin úr kol-
tjöru, en mismunandi að því leyti,
hve mikið er í þeim af „phenol“
(karbólsýfu og kresól) og öðrum
efnum. Þessi baðefni ern þjettuð
með sápu og leysast vel upp í
vatni. Styrkleiki og áhrif lyfjanna
Veggfóöur
Stórt úrval nýkomið.
R. KjaB*tonsson
& Co.
Sími 3 266.
Laugaveg 17.
eru nndir því kornin, hvernig hlut
fallið er milli ,,phenólsins“ og
himia annara efna í lyfinu. „Pheu
olin“ eru tvisvar til þrisvar sinn-
um sterkari og áhrifameiri en önn
ur efni í lyfinu, og þess vegna er
það auðsætt, að þegar ákveða skal
í hvaða hlutfalli móti vatni lvfið
skuli notað til böðunar, er nauð-
svnlegt að vita, hve mikið af
„phenól“ sje í lyfinu, og einnig
I.vc mikið sje af öðrum koltjöru-
efnum.
Eins og áður er sagt, liefir
stjórnin ákveðið, að öll kreólín-
baðlyf skuli blanda í hlutfallinu
1 : 40. Þetta ákvæði er óprakt-
i 't og óheilbrigt. Blöndunarhlut-
fallifS 1 :40 er aðeins leyfilegt
þcgar um veikustu tegundir bað-
lyfs er að ræða, og svona fyrir-
mæli gildir hvergi í veröldinni
nema á íslandi. Yenjulegasta
hlutfallið er 1 : 80 og 1 :100, en
í löndum, sem hafa erfiðar og
dýrar samgöngur er sókst eftir
að nota baðlyf, sem þola meiri
blöndun, og menn taka sterkustu
baðlyfin fram yfir þau veikari.