Morgunblaðið - 12.04.1923, Blaðsíða 4

s' -v
*A «..» n I’ '!T N B L A
Rufll. dagbók
og skift á mörg ár, með öllum
uauösynlegum greiðslutímabilum
og gjaldfrestum.
„ „ . 1 Þrátt fyrir hinar þungu byrðar
Divanar, ailar geroir, bestir og o- , _ , , , . , , .
,, TT, , „ , . Frakka, var þeim samt þeim mun
dýrastir, Husgagnaverslun Keykja- .
hagfeldara að vera vægir í skaða-
víkur, Laugaveg 3.
Góður matarfiskur til sölu. Sími
994.
Mímir selur besta gosdrykki og
saft. — Sími 280.
Jón Laxdal selur og pantar piano
og orgel. Orgel í sveitakirkjur til
sýnis í Aðalstærti 8.
- - - ■■ ■-*
Tek að mjer að sníða a'.lskonar
k en- og barnafatnað. Láretta Hag-
an, Laufásveg 12.
Gluggajárn fæst ávalt í verluninni
„Bryn ja‘ ‘, sími 1160.
1—2 stúlkur óskast í vor og sumar
á gott heimili í Skagafirði. Hátt
kat.p. Upplýsingar á Lindargötu lb,
(niðri). —
Hjólhestamótor D. K. W., er til
sýnis og sölu á Lokastíg 25 niðri,
kl. 6—7% í kvöld.
Húsnæði. Eir. af allra bestu íbúð-
um bæjarins, 6—7 herbergi, auk
eidhúss, geymslu og allra þæginda,
-erður til leigu um eitt ár, frá byrj-
un júlímánaðar næstkomandi, vegna
fjarveru íbúanna. — Húsgögn öll
geta fylgt ef óskað er. Mánaðarleiga
300 til 400 krónur. Lysthafendur
snúi sjer til Jóns Hallgrímssonar,
Bankastræti 11, neðstu hæð. —
Talsími 459.
bótamálinu, er þeir og Belgar
höfðu af eigin reynslu í Þýska-
landi sjeð, að í þrjú undanfarin
ár, hafði stefna þýsku stjórnar-
innar gengið í þá átt að lækka
gengið til þess að gera allar
greiðslur ómögulegar, en jafn-
framt koma arði viðskifta og
framleiðslu fyrir á öruggum stað
erlendis.
Hver efast nú um að þetta á-
lit hafi verið rjett, er menn sjá
að þýsku stóreignamennimir ráða
yfir erlendum innlánsskírteinum
í stórum mæli og nota þau til
þess að hækka marksgengið, taka
innlent gulllán og hæla sjer af
því, að geta í langan tíma borgað
erlend kol með sterlingspundum.
Það er því sannað nú, að Frakkar
höfðu rjett fyrir sjer er þeir
hjeldu, að í Þýskalandi væri
raunverulegir peningar til, og að
þeir fóru hægt í sakirnar er þeir
vildu semja á þeim grundvelli,
að Þjóðverjar fengju tveggja ára
gjaldfrest, gegn arðberandi trygg-
ingum.
NiSurl.
Aumastar allra.
átt á liættu að komast í minni
hluta.
Ef Þjóðverjar hefðu sýnt lip-
urð, og viljað byrja samninga í
vikunni fyrstu eftir innrás Frakka
í Ruhr, hefðu þeir komist hjá allri
þeirri aukning hemámsins, sem
siðar hefir orðið. Jeg get full-
yrt eftir bestu heimildum, aö
markmið Frakka og von þeirra
var sú, að geta byrjað þessa
samning sem fyrst.
Áður höfðu stórhöldar þýsks iðn-
aðar og fjármála talað með lít-
ílsvirðingu um skyldur Þýska-
lands. Þegar við hertum á, mátti
búast við, að þýska þjóðin sem
heild gæti krafið þá um þá fórn,
sem óhjákvæmileg var, svo fram-
arlega sem ófriðurinn átti að
renna í sandinn og ófriðarhugur-
inn að hverfa.
Heimtuðum við af þeim útborg-
anir þegar í stað? Nei, og sönn-
unin fyrir þessu er sú, að frönsku
fulltrúarnir í skaðabótanefndinni
gengu í síðustu tillögum sínum
aö því, að Þjóðverjum væri veitt-
ur tveggja ára gjaldfrestur —
Frakkar báðust þess, að Þjóð-
verjar vildu af fúsum vilja leyfa
sjer að taka tryggingar, og ef
arður yrði af þessum trygging-
um, mundu Frakkar fúslega
ganga að því, að nokkur hluti
hans yrði notaður til þess að
bæta marksgengið. Þetta var eign-
arnám, sem ekki hafði þá tilætl-
un aö eyðileggja skulduöautínn,
heldur til að hjálpa honum. Það
eru ekki aðeins yfirlýsingar
frönsku stjómarinnar, heldur al-
menn heilbrigði og skynsemi, sem
sannar þetta, því það sem Frökk-
um var mest umhugað um var
ekki afborgunin, sem átti að greið-
ast 1923, heldur möguleikinn á
Bók þessi kom fyrst út árið
> 1916 á norsku, önnur útgáfa af
henni kom áriS 1920 og nú kemur
bókin í íslenskum. búningi, sem
Löfndur hennar, 'Ólafía Jóhanns-
dóttir, hefir fært hana í.
Eins og titillinn ber með sjer,
er hjer enginn skemtisaga á ferð-
inni, og þó á bókin það sameigin-
legt með skemtisögunum að mað-
ur leggur hana tæpast frá sjer
íyr en hún er lesin spjalda á
milli. '
Því miður er hjer ekki skáld-
skapur, heldur blátt áfram veru-
leikinn, eins og hann gerist og
gengur á meðal þeirra, sem eru
„Aumastar allra“.
Hjer er með óvenjulegri varúð
íarið höndum um helaum sár
einstaklinga og þjóðfjelagsins. —
Hjer eru dregnar fram úr djúpi
evmdanna ógurlegar myndir, sem
sýna enn og sanna að „eitt ein-
asta syndar augnablik, sá agn-
arpunkturinn smár, oft lengist
í æfilangt eymdarstryk, sem iðr-
un oss vekur og tár“. Hræði-
legar skuggamyndir af örlögum
þeirra, sem ganga á glapstigum
og falla fyrir synd og smán.
Hjer skal ekki farið út í að
lýsa einstökum köflum bókarinn-
ar, hún er svo óvgnjulega ódýr,
að allir geta eignast hana og
„íjón er sögu ríkari“.
Hugsanlegt er að einhver segi
sem svo, að hjer ræði um á-
standið í Noregi, en ekki hjá
css. Satt er það að vísu. En
jeg leyfi mjer að spyrja: Mundi
það vera svo mjög erfitt að taka
saman eitthvað svipaða bók um
ástandið vor á meðal?
Bókin flytur þeim viðvönm,
sem ungir eru og ógætnir, hún
áminnir alla þá, sem unna landi
sínu og lýð, og hafa opnað aug-
un fyrir voðanum, er vofir yfir
oss, engu síður en öðrum þjóðum,
hefjast handa til verndar æsku-
lýðnum gegn því voða böli, sem
saurlífi og siðleysi hefir í för
með sjer.
Þótt sumar aðrar þjóðir sjeu
án efa miklu ver staddar í þess-
um efnum heldur en vjer, þá láti
enginn sjer til hugar koma að hjer
sje öllu óhætt, að vor þjóð sje
t. d. að mestu eða öllu leyti laus
við „vondu veikina“, sem bókin
„Aumastar allra“ lýsir svo átak-
anlega. Spyrjum lælmana. Fáum
vitneskju þeirra um hættusemi og
útbreiðslu þessarar viðbjóðslegu
sýki. Kynnum oss ástandið eins
og það er hjer á landi, — hjerna
í borginni og hver heilvita maöur
kemst að raun um að viðvörunar-
og áminningarorð um þessi efni
eru í tíma töluð.
Herra Arthur Gook á Akureyri
hefir annast um útgáfu bókar-
innar, og er vel frá henni gengið
í alla staði. Verð bókarinnar er
afarlágt, svo að undrun sætir á
þessum tímum, gefst því flest öll-
um kostur á að eignast hana. í
kápu kostar hún 1,50 og lag-
lega bundin kostar hún 3 kr.
Hún fæst hjá öllum bóksölum.
Vonandi taka landar Ólafíu vel
á móti bókinni hennar, eins og
nágrannar vorir Norðmenn, þar
sem bókin kom tvisvar út á fáum
árum. Erindi átti hún í Noregi
og erindi mun hún — því miður
— einnig eiga á íslandi.
Rvík 5. apr. 1923.
Guðrún Lárusdóttir.
Ha. dii Böf'Varssoii & Co.
Kommissions-forretmiig A.S.
Bergen -- Norge.
Selja i umboðssolu og kaupa al ar tegundir
af lýsij söltuð hrogn, sundmaga og aðrar
islenskar afurðir.
Hátt verð. Tilboð éskast.
* .
Utvega
allar norskar vörur með besta verði.
Sanngjörn ómakslaun.
því, að geta framvegis reiknað. þar sem lauslætið ryður sjer til
með tryggum afborgunum, í hlut-1 rúms, með öllum sínum háska-
falli við endurreisn Þýskalands legu fylgifiskum, áminnir um að
Dagbók.
Leiðrjetting. f niðurlagi greinarinn-
ar um Mentaskóla Norðanlands í
blaðinú í gær, eftir SigurS skóla-
n.eistara Guðmundsson, hefir mis-
prentast kafli í prentun neðst í mið-
dálki á 1. bls. á undan neðanmáls-
greininni. þar átti að standa:
Spyrjið skilríka lækna, spyrjið
rjettorða lögfræðinga, spyrjið glögg-
skyggna skólamenn.
Davíð Östlund, sem hjer var áður
ritstjóri og prentsmiðjueigandi, og er
hjer mörgum að góðu kunnur, kemur
hingað frá Ameríku í lok þessarar
viku; er með „íslandi", sem fór frá
Leith í fyrradag. Hann er erindreki
f Iþjóðafjelagsskapar bannmanna í
Bandaríkjunum, og hefir undanfarin
ár dvalið í Svíþjóð og Noregi, eiris
cg kunnugt er. Frú hans og börn
eru nú í Ameríku.
Verslunarmannafjel. Rvíkur held-
ur fund í kvöld kl. 8V21 á Skjald-
breið. Prófessor Guðmundur Finn-
bogason heldur þar fyrirlestur um
avtglýsingar. Meðlimir kaupmanna-
fjelagsins eru boðnir á fundinn.
Lík fanst hjer á höfninni í gær
fvrir utan hafnargarðana og var flutt
upp í hús „Völundar“. Nokkrir
cirengir fundu líkið. Órannsakað var
í gærkvöldi af hverjum líkið er,
en getið ér þess til, að það muni
vera af manninum er druknaði af
vjelbát þeim, sem sökk hjer við
hafnargarðinn í janúarveðrinumikla.
Stúdentafjelagið heldur fund í
kvöld kl. 8y2, eins og áður er aug-
lýst. Erindi, söngur og gleðskapur.
Sumarfagnað ætla stúdentar að
hafa á seinasta vetrardag og mun
eiga að vanda vel til hans. En
sumarfagnaður stúdenta hefir verið
vinsæll og fjölsótt samkoma und-
anfarið.
Simnefni s Resolut, Bergen.
Við höfum lekið að okkur afgrciðslu á skipum Cim-
skipafjelags íslanðs í Bergen og viljum hvetja menn til
þess að senða vörur sínar með þeim og styðja þar með
hið þarfa íslenska þjóðþrifafyrirtæki fremur en útlenð
skipafjelög. — Lagarfoss fer frá Reykjavík til Ber.eri 15.
maí n.k.
Höfum mai’ga kaupendur að öllum feg. af lýsi.
"■"Simsendið tilboð sem tyi*st.
Fyrirliggjandi s
Alúminium vörurs
Pottar 16-18-20-22-24-26-28 cm., Katlar 2-3-4-5 lítra, Könnur,.
Skaftpottar, Bakkar, Mjólkurbrúsar, Eggjabikarar, Mjólkurfötur,
Lokhaldarar, Matskeiðar, Teskeiðar, Gafflar. - Aðeins í heildsölu.
K. Eina^sson & Björnsson«
Simar 9I£» og 2315. Vonarstræti 8. Síujjí.: Einbjðrn
Nörræna fjelagið hjelt aðalfund í
gærkvöld í Iðnaðannannahúsinu. Dr.
Jón Helgasoh biskup var fundarstj.
Fermaður, Matthías pórðarson forn-
n injavörður, skýrði frá ástandi f je-
lagsins og las upp brjef frá fje-
lögunum í Noregi, Danmörku og
Tvíþjóð, en fjelagið hjer er nú kóm-
ið í samband við þau. Um 70 menn
ei nú í fjelaginu. Stjórnin var end-
ujkosin: Matthías þórðarson, þjóð-
núnjavörður, formaður, Sigurðux
Nordal prófessor, ritari, Asgeir As-
gcirsson kennari, gjaldkeri, Sigurður
Eggerz forsætisráðherra og por-
stcinn Gíslason ritstjóri.
„Sirius“ fór hjeðan kl. 6 í gær,
1 vestur og norður um land til Nor-
egs. Meðal farþega voru: Jóh. por-
sleinsson kaupmaður, Steingrímur
Matthíasson læknir, pórhallur Bjarna-
son prentari, porsteinn Eyfirðingur
útgexjðarmaður, Jón GuðmundssoH
verslunarmaður, ungfrú Heba Geirs-
dóttir, Sæmundur, Gíslason lögreglu-
þjónn, Finnur Jónsson póstmeistari,
sjera Guðmundur Guðmundsson frá
Gufudal o. fl.
Fiskafli er mjög að glæðast hjer
siðustu daga. Fá bátar þeir, er róa
nú, á annað hundrað á skip. peir
róa vestur á Svið.
i
Dagskrá Ed.
1 Frv, til fjáraukalaga fyrir árið
1922; 3. umr. 2. Frv. um læknis-
skoðun aðkomuskipa; 1. umr. (Ef
cieildin leyfir).
Prima Höi, Halm, Hassel-
tönöebaanö, Tönöer & Salt
selges til billigste öagspris.
O. Storheim,
Bergen, Norge. Telegr.aðr.; „Storheim11
Dagskrá Nd.
1. Lagt fram stjónarfrv. 2. Frv. um
vitabyggingar; ein umr. 3. Frv. um
breyting á lögum ,nr. 41, 27. júní
1!)21 (Tolllög); 2. umr. 4. Frv. til
fjárlaga fyrir árið 1924; frh. 2. umr.
Dagskrá sameinaðs þings: /
1. pingsáltill. um Ríkisveðbanka ís-
Linds; hvernig ræða skuli. 2. pings-
áltill. um verslunarsamn. við Rúss-.
land; hvernig ræða skuli. 3. pings-
áltill. um hjeraðsskóla á Suðurlands-
undirlendinu; hvernig ræða skuli.
4. pingsáltill. um setningu og veit-
Ligu læknisembætta; hvernig ræða
skuli, 5. pingsáltill. um strandvarn-
ar- og björgnnarskip; hvernig ræða
skuli. —
Nordisk Film.
Um það fjelag hefir staðið mikið
veður undanfarin ár. Par skiftist á
stórgróði og stórtap og sá öldugangur
endaði með því síðarnefnda eins og
oftast vill verða, og hluthafarnir
mistu mest af sínu. Síðan hefir
fjelagið verið „endurreist“, ný stjórn
kosin og fjelagið farið að starfa aftur
með fullu fjöri. Hlutafje þess, sem
á síðasta ári var 9 miljón krónur,
hefir verið fært niður í þriðjung.