Morgunblaðið - 06.09.1923, Blaðsíða 1

Stofnandi: Vilh. Finsen.
LANDSBLAÐ L6GRJETTA.
Ritstjóri: Þorst. Gíslason,
10. árg., 257. tbl.
Fimtudaginn 6. september 1923.
ísafoldarprentsmiSja h.f.
m Gamla Bíói
liótt dómsins.
Sjónleikur í 5 þáttum tekinn
af Míinehener Lichtspielkunst
og leikin af 1. flokks þýsk-
um leikurum.
Aðalhlutverkið leika:
Ericði Kaiser Titz
og Grete Reinwald.
Á u k a m y n d :
^Frá silfurbrúðkaupi
konungshjónanna
Ballet-skór
3
[26. apríl 1923.
fást hjá
Steliii Guinarsspi.
Guðm. B. Vikar,
Laugaveg 5.
Sími 658. Sími 658.
Fyrsta fl. saumastofa. Ávalt fyrir-
liggjandi mikið af allskonar fataefn-
um með mjög sanngjörnn verði. Fljót
og áhyggi'leg afgreiðsla.
Ekkjufrú María Ólafsdóttir andaðist að heimili sínu,
Skólastræti 1, í dag síðdegis.
Reykjavík, 5. september 1923.
Börn, tengdabörn og barnabörn
læEtifsriskaup.
Nokkur fataefni sem pöntuð hafa verið og ekki verið leyst
inn, verða seld fyrir vinnulaunin í dag og næstu daga.
Sömuleiðis verða seldir nokkrir bútar ágætt efni í barna-
föt af ýmsum litum.
Alt islenskir dúkar. Mjög ódýrar vörur eftir gæðum.
niafDss-útsalan
Nýhöfn.
Hafnarstræti 18.
KOL.
KOL.
Ágæt ofnkol á 75 krónur tonnið við bryggju, ef keypt er nú þegar.
Geir Zoega.
S i m i III. Hafnarfirði.

Hefir fyrirliggjandi: | S.mar Worgunblaðsins i
Bansin og allskonar “““" —
498. Bitstjórnarskrifstofan.
Bifreiðatœki.
— Sími 481. —
600. Afgreiðslan.
700. Auglýsingaskrifstof an.
MsillH l Ivm
Af þeim frjettum, sem hingað
hafa borist um jarðskjálftana við
lokioflóa, virðist mega ráða, að
hjer sje um eiiia, stórfeldustu ejrði
leggingu að ræða, sem sögur fara
af.
Japan er eitt af mestu jarð-
skjálftasvæðum heimsins. Þar eru
„samskeyti“ svo köl’luð á jarð-
skorpunni, og má heita að jörðin
sje þar á sífeldu iði. Af frjettun-
um er e'kki hægt að sjá, hvort
það er landsígi að kenna, að mik-
ill hluti Tokio er kominn undir
sjó, eða hvort það er flóðalda,
fram komiin við jarðskjálftann,
sem gengið toefir yfir borgina. Er
hvorttveggja til.
1 sam'bandi við þennan stór-
felda athurð er fróðlegt að minn-
ast til samanburðar nokkurra
helstu eyðilegginga, sem orðið
hafa undanfarið af völdum jarð-
skjálfta og eldsum'brota.
Helstu jarðskjálftarnir, sem orð
ið hafa í Italíu, er jarðskjálftinn
við Neapel árið 1857 og jarð-
skjálftinn í Messina árið 1908. I
fyrri jarðskjálftanum fórust 12
þúsund manns, en í Messinajarð-
skjálftanum 77 þúsundir, og er
hann alment talinn skaðlegasti
jarðskjálfti síðari tíma. Borgin
var bygð úr steini, og húsin
hrundu yfir fólkið og drápu það.
Sumir náðust lifandi úr rústunnm
eftir marga sólarhringa. I jarð-
skjálftanum í Lissabon árið 1755
fórust milli 30 og 40 þús. þar í
borginni, og mikill hluti hennar
lagðist í rústir; auk þess fórust
margar þúsundir manna í öðrum
nálægum bæjum. í jarðskjálftan-
um mikla, sem eyðilagði mikinn
hluta borgarinnar San Francisko
árið 1906, fórust aðeins 500mianns,
en um 2000 ekrur lauds um-
hverfðust, og skaðinn, sem af
jarðskjálftanum leiddi, var met-
inn á 500 miljón dollara. 1 sept-
ember 1920 urðu jarðskjálftar nm
Mið- og Norður-Italíu, og fórust
þar nokkur hundruð manns. Eld-
gosið á Martinique árið 1902 drap
vfir 30 þúsund manns. Þar stend-
ur- bærinn St. Pierre undir rótum
eldfjallsins Mt. Pelée. Hafði það
gosið lítið eitt árið 1762 og 1851
og hjeldu flestir að fjallið væri
útdautt. En 8. maí 1902 varð á-
kaft gos; eldleðjan flæddi niður
fjallshlíðnrnar og yfir borgina og
dráp að kalla mátti hvert einasta
mannsbarn, um 30 þúsundir. 30.
ágúst sama, ár gaus fjallið á ný
og' lagði þá í eyði tvö þorp og
varð 2.500 manns að bana. Þá
varð eldgosið á Krakatoa árið
1883 mannskætt. Krakatoa var
lítil eyja í sundinu milli Java og
Sumatra. Mátti svo heita, að mest
ur hluti eyjarinnar springi í loft
upp, og var sjór eftir gosið þar,
sem verið hafði þurt land áður, á
10 enskra fermílna svæði. Fórnst
í gosi þessu um 35 þúsund manns;
'flestir drukknuðu í flóðöldunni,
sem leiddi af gosinu og náði til|
fjarlægra -eyja, t. d. Java.
Á árunum 1885—92 fundust um
8000 jarðskjálftakippir í Japan,
og má af þessari tölu nokkuð
marka ókyrðina í jörðinni. Flestir
þessir kippir voru smáir, stóðu
ekki" yfir nema eina mínútu eða
svo, og gerðu ekki mikið tjón.
iissinaraítí i Holiandi.
í dag eru liðin 25 ár síðan mey-
konungur Hollendinga, Wilhei-
mina, Helene, Pauline, Marie, tók
ríki í ITollandi. Að vísu hefir hún
verið drotning' Hollendinga í
lengri tíma, en þamgað til hún
varð fullveðja annaðist móðir
hennar ríkisstjórnina.
Wilhelmina Hollandsdrotning er
fædd 31. ágúst 1880, og er dóttir
Wilhelms konumgs þriðja. Hann
dó árið 1890, og síðan hefir drotn-
ir.gin í raun rjettri verið æðsti
stjórnandi ríkisins, þó ríkistakaj
bennar teljist ekki frá því ári
heldur frá 6. september 1898. Hún
giftist árið 1901 Heinrich hertoga
af Mecklenburg — Schwerin.
Síðan Yiktoria Bretadrotning
dó, árið 1901, hefir Wilhelmina
drotning verið eini meykonungur-
inn í Norðurálfunni. Samkvæmt
crfðalögum Hollendinga gengur
konungdómurinn í erfðir Nassau-
Oranje-ættarinnar, fyrst í karl-
legg og síðan í kven-legg, ©f karl-
leggurinn verður aldauða. En það
varð hann með dauða Wilhelms
III.
Wilhelmina drotning hefir ver-
ið talin dugandi stjórnandi, og er
rnjög ástsæl hjá þjóð sinni. Hefir
íandinu farið mjög fram undir
ríkisstjórn hennar, og er velmegun
talin meiri þar en í flestum ríkj-
um Norðurálfunnar.
I tilefni af ríkisstjórnarafmæl-
inu fara mikil hátíðahöld fram
urn alt Holland í dag.
Nýja Bfó
Leynöaröómur
öjöfiaeyjunnar.
3. kafli:
Pinlingarherbergið.
4. kafli:
’l lifsháska.
Verða sýndir í kvöld og
annað kvöld kl. 9.
Kartöflur
nýjar og gidar
seldar lœgsta verði i
Versl. Vaðnes.
Bestu tegundir af
Ekkert bókaútgáfufjelag íheitni
mun standa bretska og erlenda
biblíufjelaginu jafnfætis að dugn-
aði og framtakssemi; árlega út-
breiðir það ritninguna á mörg
hundruð tungumálum svo mörgum
miljónum skiftir og alt af fjölg-
ar þeirn málum, sem eignast nýjar
bíblíuþýðingar fvrir þess tilstilli.
Árið 1920—21 bættust 10 tungn-
mál við, sem eignuðust biblíurit.
8 voru í Afríku, 2 í Ameríku og
1 í Eyjaálfunni. Þótt þjóðflokkar
sjeu fámennir, er þeim ekki
gleymt. Um 50 þús. Negrar tala
mál, sem lcent er við Tangale,
þeir fengu Lúkasarguðspjall á
sitt mál. Alt Nýjatestamentið var
V e
á v a 11 t i I í
n s I. lí i s i p.
R e y n ið!
Safir-hveitið
í 5 og 12'/* kg. pokum í
llersl. 9Vaðnesc|>
Sími 228.
Sími 228.
komin aftur.
Aðalstræti II.
þýtt á þrjú „ný“ miál. Eitt þeirra
tala um 100 þiis. Svertingjar í
Kongó. Oll biblían var prentuð
á tungumáli, sem Yaó nefnist, og
talað er við Nýanavatn í Afríku.
Ennfremur er sífelt verið að
slcoða eldri þýðingar. Endurskoð-
uð biblíuþýðing var til dæmis
prentuð á búlgörsku og Nýja-
testamentið endurskoðað á Hindi
og gamlá sýrlenska biblían „Pes-
hitta“ endurprentnð.
Alls hefir fjelagið gefið út hibl-
íuna alla eða einstaka hluti henn-
ar á 538 tungumálum, hefir þeim
f jölgað um 160 síðan um aldamót.
Öll biblían er þýtt á 135 tnngumál