Morgunblaðið - 30.01.1924, Blaðsíða 3

M0RGUNBLA9IB
HORGENAVISEN
^ERGEl/ .-.
er et af Norges meat læste Blade og
særlig i Bergen og paa den norske Veatky-
udbredt i alle Samfnndslag
^ORGENAVISEN er derfor det bedste Annonceblad for sil
som ðnsker Porbindelse med den norsk*
Fiskeribedrifts Firmaer og det övrige nonsb.-
Forretningsliv samt med Norge overhovedet
^ORGENAVISEN bðr derfor læses af alle paa Island.
Aunoneer
til
‘Morgenavisen’
modtages
‘Morgenbladid’s’ Exp«ditb»»
, a&kinn væri skyldur að trygg.ja
;ai*ase«l ana með einhverjum þeirn
. /jSgingum, sem í greinimii taldar
a-ieu til málmforðans, án þess að
tra«st yrði ákveðinna hlutfalla milli
■ ^tnda trygginganna. — Og enu-
‘emur hjelt bankinn því fram, og
*8ði mesta áherslu á þá röksemd,
í ®kilningur sinn á ágreiningsatrið-
; hafi verið . viðurkendur og sam-
rfbtur aj' hlutaðeigandi stjórnax-
^dum 0g gæti stjómin því ekki
Seugig
frá þeim skilningi og krafið
^kann um umræddar fjárhæSir
annars skilnings síðar á um-
^duni lagaákvteðum.
^ h'pjarþingsdómnum er það atriði

rannsakað hvor skilningurinri á
^Sgingarákvæðunum væri rjettari,
því að dómurinn var bygður á
tí;
hieð
vamarástæðu bankans, sem hjer
r síðar greind. Var bankinn sýkn-
af meginkröfunni, en í forsend-
kæjarþingsdómsins segir svo:
^tjórn* íslandsbanka hefir aldrei
^egið dul á skilrring sirrrr á trygg-
j ^ar;í-kv£eðinu, og það er in eorrfesso
^dlirru að öðrum skilrrirrgi á því lrafi
f;.' Ví‘rið hreyft við lrana, fyrri en
.^•ftálaráðherraun átti tal við haua
k , ^álið, eftir að athugasemdir yf-
- skoðenda
l
niqp,. .. .
koj íeikmngrnn fvrir árrð 1918 voru
frr U.ar kjármá 1 aráöurreylinu í herrd-
^Onhverntima á árinu 1920.
)an(1 ‘r 15- PT- reglugjörðar fyrir ís-
(8t.! ‘^ka, staðfestrar 25. nóv. 1903
4,^-nrö. s. á. A. nr. 48), kýs
^ ^ mönnum r fulltrúaráð
^tisails °ft ráðherra íslands (for-
tti^^'^kerrarm) er sjálfkjöritrn for-
lO Ur 1 k’i'í. Fulltrúaráðið hefir eftir
‘ :l hendi hitra æðstu forstöðii
bf ^lns °g nllra mála lratrs. paö get-
,“®' S1". álvktað að fela eirr-
stg l'ulltrúum sjerstakar tegundir
*>g a.;irfum sítrurrr til framkvæmda
d,lnast endurskoðarrir í skrif-
þ;j kaukans, og ber því rjettur,
v®ntanlega einrrrg skvlda tit
landsreikninganna við
þess að sjá um, að ‘ hartkaiium sje á
hverjum tíma stjórnað eftir ákvæðnm
um stjórn hans, og að hann full-
nægi skilvrðum þeim, sem sett <ru
fyrir seðlaútgáfurjetti hans. Auk þess
eru í 22. gr. reglugjiirðarirrtrar svo
ákveðið, að formaður bankaráðsrns
lrafi rjett til þess, hvenær sem hairn
vitji, að heimta sýnt og sanrrað, að
rriálmforði bankans sje í hinu lög-
ákveðna hlutfalli við seðla. þá, sem
í veltu eru, og geti, hvenær sem vera
skal látið sýrra sjer bæktrr baukans
og skjöl. Ennfremur er svo ákveðið
r 38. gr. reglugjörðarirmar að annar
af endurskoðendum bankans sktrli
vera stjórnskipaður, og að endur-
skoðendurnir skuli rannsaka reikn-
iuga bankans og bera þá saman við
bækur hans og heimaf jeð.
pað verður því ekki betur sjeð en
að stjórrr og þingi sje trygður að-
gangur og vald til þess að gæta
rjettar og hagsmuna rrkissjóðs gagn-
vart trankastjórnirrni, enda rita báðir
errdurskoðunarmennirnir vottorð á
áisreikrtirrga bankarrs, og bankaráðið,
með forsætisráðherra Islands í
broddi fylkingar, kv;itta bankastjórn-
ina með áritun sinni sirmi á ársreikn-
irrga. barrkans fyrir reikningsskitun-
unr öll þessi umræddu ár.
Yið þetta bætist, að trúnaðarmenn
Alþirrgis endurskoða árlega í lands-
reikningnum tekjur þær, sem ríkis-
sjóðrtr hefir af íslandsbanka og hafa
að því er árin 1916—1917 snertir,
ekkert furrdið atkugavert vrð skiln-
ing bankgstjórnarinnar á tryggingar-
skilyrðinu, fjárhagsnefndir iþipgsins
síðan yfirfarið gjörðir þeirra, og At-
þirrgi loks í lieild sinrri sarnþykt
greiðsturnar frá barikanum með satn-
þvkt á landsrevkningunum fyrir um-
rætt ár (lög rrr. 51 1917 og rrr. 25
1919), alt án rrokkurs fyrirvara um
það, að skilningur bankastjórnarirrrr-
ar á tryggingarskilyrðunum fyrir
aukaseðlurrurn væri ekki rjettur.
Að öllir þessrr attruguðrr þykir rjett-
— ViSskifti. —
Maltextrakt —* frá Ölgerðin Egill
tkallagrímsson, er best og ódýrast.
Hvergi betri viðgeröir á skófatnaði
•u hjá mjer. Stórkostleg verðlækkun.
I6n porsteinssori, Aðalstræti 14. Sími
1089.
Umbúðapappír
<elur „Morgunblaðið“ mjög ódýrt.
Dívanar, borðstofuborð og stólar,
Viýrast og best í Húsgagnaversiun
Reykjavíkur.
Tvær ferðir frá Innheimtustofu ís-
lands eru áhrifameiri en 30 frá reikn-
ingseiganda.
Ef yður vantar fatnað, sanmaðan
sftir máli, þá gjörið svo vel og at-
augið verðið hjá mjer. Guðm. B.
Vikar, klæðskeri, Laugaveg 5.
Innheimtustofa fslands, Eimskipa-
’jelagshúsinu, 3. hæð, talsími 1100.
Húsmæður! Biðjið um Hjartaás-
<mjörlíkið. pað er bragðbest og nær-
ugarmest.
Saumavjelar. Jeg hefi á boðstól-
um þær endingarbestu saumavjelar
og sporviljugustu, sem flutst hafa
til landsins. Sigurþór Jónsson úr-
smiður. Aðalstræti 9. Sími 341.
Hreinar ljereftstnskur keyptar
hæsta verði í ísafoldarprentsmiðju.
Hinar marg eftirspurðu kventöskur
ú” krókódílaskinni með fílabeinskanti
eru komnar aftur; verð aðeins kr.
7,50. Visittöskurnar laglegu úr egta
skinni kr. 4,50. Manicurekassar tneð
ágætum áhöldum, frá kr. 6,00. Buddur
og 'Seðlaveski í stóru úrvali fyrir kon-
ui' og karla o. m. m. fl.
í Leðurvörudeild Hljóðfærahússins
er altaf eitthvað til, gott og ódýrt
lu-nda vður sjálfum eða vinum yðar.
Nýkomið: Sveinbjörn Svéinbjörns-
teon( sönglög: Two sacred songs, Sere-
nade, Up in the north, The challenge
o£ Thor, The Fairies, Like a lilac,
King Sverre, Vetur, fslensk þjóðlög.
Pianosóló: 14 Hiscriptive pieces, 6
Descriptive duets for the young.
Túlipanar,
allavega litir
frá Ragnari Ás-
geirasyrii eru
seldir á Amt-
mannsstíg 6 (simi
141) og á Hár-
greiðslustofnnni í
Austnrstræti 5.
Simi 1153.
Notuð íslensk frímerki kaupir Bald-
vin Pálsson, Stýrimannaskólannm. —
Heima eftir kl. 8 síðdegis.
Lag ókeypis fá allir sem kaupa eitt
af neðantöldu vinsælustu danslögum
sem allir dansa eftir: La Java, Le
Tango du Réve, Nieolas, Josef ak
Josef, Lige ned ad Gaden, Valentino,
Love time, Hold dig fast, Rio Nigth,
Den gula Pavilliongen, o. fl. o. fl.
Nótur afar stórt úrval Plötur.
Hljóðfærahús Revkjavíkur.
Ný, blá sheviot-föt á ungling til
sölu fyrir hálfvirði. Sáumastofan
Kirkjutorg 4.
Sff -noA
'srrayj jSjbui So Rdg[
‘raqujA ‘juuispddy ‘iiiqjiAjj ‘.iujoj;
-jiif) Dtijjneq ‘.mijqjjeyj : giiuoqAjq
===== Tilkynningar. ===
Laugaveg 3. Hefi nú aftur fyrir-
liggjandi nýsaumuð karlmanna- og
unglingaföt frá 50 kr., vetrar og vor-
frakka frá 60 kr. og þar sem jeg
hefi ákveðið að skifta vinnunni í
tvo flokka, mun jeg eftir ósk manna
sauma mjög ódýr föt — samhliða
sem að undanförnu 1. flokks fatnaði
eftir pöntunum, bæði á vinnu og efni.
Andrjes Andrjesson, Laugaveg 3.
Á saumastofu minni liefi jeþ jafnan
einn mann, sem eingöngu gerir við
g.amlan fatnað, hreinsar. hann og
pressar. Yigfús Guðbrandsson, Aðal-
I siræti 8, sími 470.
peir, sem kynnu að vilja leggja fje
í arðvænlegt fyrirtæki, sem jafnframt
veitir góða atvinnu, sendi nöfn sín
í lokuðu umslagi, merkt 5060, til A.
S. í.
===== Vinna. =====
Allskonar fatnaður tekinn til við-
viðgerðar og pressunar. Sóttur og
sendur heim aftur. Hringið í síma
658. Guðm. B. Vikar, klæðskiri,
Laugaveg 5.
=== Leiga. =====
Lítil íbúð með eldkúsi óskast til
14 maí eða lengur. Tilboð merkt „A“
sendist A. S. I.
Tvö herbergi (með sjerinngangi)
tiL leigu 14. maí í Lækjargötn 4 (norð-
urenda hússins uppi). Hentng fyrir
skrifstofur og einnig fyrir einhleypa,
Ól. Johnson.
Herbergi raflýst og með sjerinn-
gangi til leigu, fæði á sama stað, alt
fyrir 100 krónur á mánuði.
A. S. í. v. á.
imirn, þótt ekki kunni að liggja fyrir
bein yfirlýsing af hálfu hlutaðeig-
andi stjórnarvalda um það, að sk.Ln-
ingur stjórnar Islandsbanka á þrátt-
nefndu skilyrði fyrir tryggingu auka-
seðlanna sje rjettur, það sem farið
hefir fram milli bankastjórnarinnar
og stjórnarvaldanna þó nægilegt til
þess, að vekja þá öruggu von lijá
ban kastjórninni og traust til þess, að
ekki yrði fundið að skilningi henn-
ar, og að við hann yrði látið sitja,
að ekki sje þegnr a.f þeirri ástæðu
g'jöriegt að taka. kröfúr stefnanda
gegn henni í þessu máli til greina,
fiekar en hún hefir sjálf samþykt,
og þnrf þá ekki að rannsaka frekar
hvor skilningur málspartanna á
ti'yggingará'kvæðinu sje rjettari.
Eftir öllum . a.tvikum þykir rjett
að málskostnaður falli niður.
possum dómi skaut fjármálaráð-
lierra til hæstarjettar, og flutti málið
af hálfu ríkissjóðsins hrj.mflm. Jón
Ásbjörnsson, en af hendi bankans
brj.mflm. Lárus Fjeldsted, er og
hafði flutt málið f\xir bæjarþing-
inu.
Nú stóð svo á, að justitsarius
Kristján Jónsson hafði verið endur-
skoðandi bankans á þeim árum, sem
hjer var um að ræða, og ennfremur
hafði hann að nokkru leyti látið uppi
skilning sinn á tryggingarák væðn n-
um, í dagblaði hjer í hænum. Hann
vjek því sæti í málinu. Hæstárjettar-
dómari Lárus H. Bjarnason hafði átt
sæti í bankaráðinu um nokkurt
skeið hin sömu ár, og vjek því eiunig
sæti. Varadómararnir Einár Arnórs-
son og Magnús Jónsson, laga.prófess-
ornr — 01. Lárusson prófessor befir
átt sæti í rjettinum síðan Halldór
Daníelsson Ijetst — höfðu einnig
FyriHiggjandi
Needler’s:
Toffee
HialO Biornssan s Cb.
Lækjnrgötu 6 B Simi 720„
FEdora-sápan
er hreinasta fej-
urðarmeöal fym
hörundiC, þvi húa
ver blettum, freka-
um, hrukkum og
rauSum hörtmda-
lit. Fnt alataSaa,
Aðálumboðemenu:
K. Kjartanssoa & Oo.
Laugaveg 15. Reykjavík
haft með málefni iþetta að sýsla á
H'.eðan þeir voru ráðherrar, og viku
því báðir sæti. Dómsmálaráðherrann
skipaði því 2 aukadómara í hin auðn
sæti, þá Magnús bæjarfógeta Jónsson
í Hafnarfirði og Pjetur Magnússon
hrj.mflm.
Hæstirjettur staðfesti bæjarþings-
dóminn* að niðurstöðnnni til, en með
breyttum forsendum. Enufremur var
ríkissjóður dæmdur til að greiða 500
kr. í málskostnað fyrir hæstarjetti.
— Forsendur hæstarjettardómsins
hljóða svo:
Eins og. tekið er fram í forsendum
hins áfrýjaða dóms, er málið risið
af því,. að áfrýjandi hefir skilið lög
þau, ér heimild veittu til aukningar
á •seðlaútgáfu bankans, og vitnað er
til í hinum á.frýjaða dómi, á þá leið,
að málmforði sá, er bankinn trygði
með aukaseðla. þá, er harin gaf út,
skyldi að minsta kosti að þrem
fjórðu vera í tryggingum þeim, sem
taldar eru í a- og b-liðum 5. gr. 1.
nr. 66, 10. nóv. 1905; eri stefndi hef-
ir hins vegar skilið umrædd lög á
þá leið, að skilyrðum þeim, er þau
setja um trvggingu aukaseðlanna,
væri fnllnægt, ef þeir væru trygðir
með einhverju því, er talið væri til
málmforða í 5. gr. laga nr. 66, 10.
nóv. 1906, og þyrfti sú trygging eigi
að skiftast eftir ákveðnnm hlutföll-
um milli einstakra tegunda málm-
forðans.
í 5. gr. laga nr. 11, 7. júni 1902,
um heimild til að stofna lilutafjelags-
bnnka á íslandi, er ákveðið hvað tíl
málmforða bankans skuli teljast, og
í niðurlagi greinarinnar er mælt svo
fyrir, að þeir hlutar málmforðans,
sem taldir eru undir tölulið e og d
í greininni, megi ekki fara fram úr
i/i alls málmforðans. í 6- gr. nefndra
laga er m. a. mælt svo fyrir, að sá
hluti málmforióans, sem er jyrii*
hendi í bankanum í löglegri mynt,
skuli jafuan nema minst 14 hluta
af seðlaupphæð þeirri, sem úti er.
Með lögum nr. 65, 10. nóv. 1905,
voru gerðar ýmsar breytingar á
nefndum lögum, nr. 11, 7. júní 1902,
m. a. var lágmark málmforðans fært,
niður úr l/2 í % af seðlaupphæð
þeirri, sem úti er í hvert skifti, og
auk þess var með 3. gr. 1. nr. 65,
19. nóv. 1905, gjiirð sú breyting á
6. gr. 1. nr. 11, 7. júní 1902, að af
raálmforða liankans skyldi ávalt vera
fyrir hendi í hankanum sjálfum og
útibúum hans lijer á Landi, svo mikið,
að það svari að minsta kosti til þrem
tíundu hluta seðlafúlgu þeirrar, sem
úti er í hvert skifti, euda sje það
gjaldgeng mynt. pað veröur nú að
líta svo á, að umrætt ákvæði 3. gr.
laga nr. 65, 10. nóv. 1905^ hafi felt.
úr gildi áðurnefnt niðurlagsákvæði