Morgunblaðið - 31.01.1924, Síða 4
MftRO f T N B L A BIB
baptistar fyrir allmiklum árásum
og ofsóknam en öðluðust trúar-
og kenningafrelsi 1680.
Að ýmsu leyti er blær reform-
f-rtu kirkjunnar á baptista hreif-
iagtumi, len annars koma sjerskoð-
íiennar einkum frarn í skoð-
unixrni á skírninni. Baptistar vilja
að öllum jafnaði láta framkvæma
.íkimina með niðurdyfingu en
•lcki yfiraastri, og viija ekki
bamaskírn. Telja þeir barnaskírn-
ina ekki vera frumkristilega þó
það muni ekki að öllu leyti vera
T\Jfett. Eru þessar skoðanir á skírn-
inni einna kunnastar hjer úr
kenningum eða starfi adventista.
Okoðauanranurinn milli baptista
og andstæðinga þeirra á sjer þó í
rauniuni dýprit en svo, að
Kann sje aðeins um þessi format-
riði skírnariimar. Baptistar skoða
^kírnina ekki sem endurfæðingar-
athöfn frá guðs hálfu gagnvart
manninum, heldur sem Hýðnis-
sbyldu og játningarathöfn írá
mannsins hálfu gagnvart guði. —
peesvegna álíta þeir líka barns-
skímina gagnslausa.
Á Norðurlöndum hefir baptism-
nn ekki sjerlega mikla útbreiðslu,
nema heLst í Svíþjóð (ca. 60 þús.).
í ýmsum enskumælandi löndum
er hann hinsvegar mikið útbreidd-
ur og er meðal hinna stærstu
kirkjudeilda þar. Af kennimönn-
um baptista er Sjmrgeon nokkuð
kunnur hjer og einhver hinn
frægasti.
í Rússlandi er þessi hreifing all-
útbreidd, og heíir nú stjórnin sak-
að suma höfuðsmenn hennar nm
þátttöku í gagnbyltingartilraun-
am. Verðnr að sjálfsögðu ekkert
um það dæmt, hvort svo er í raun
og vera — þó vel megi svo vera
— eða hvort hjer er aðallega um
að ræða einn lið þeirrar and-
spyrau, sem kommúnistastjórnin
reitir oft trúarbrögðunum yfir-
leitt.
irbátur annara hjeraða, «f efnt síðari hluta júnímánaðar, og leyf- ir tíu þúsund krónur og hafði trygg-
verður til almennrar sýningar árið
1930, sem sannarlega ætti að
verða einn liðurinn í hátíðahöld-
unnm á 1000 ára afmæli Alþing-
is. Væri það rannalegt, ef jafn-
mikill meimingarþáttur og kven-
legar hannyrðir hafa verið þess-
ari þjóð nm 1000 ár, sýndu sig
þá í nekt og fátækt. Vel getur
'verið að ýmsir segi að sú aftur-
för sje eðlileg afleiðing meiri er-
lendrar menningar; en hart er
það, ef vjer á öllum sviðum þurf-
um að láta meira af hendi, en
vjer tökum á móti.
pá væri ekki vanþÖrf að vekja
hjá almenningi meiri virðingufyr-
ir því, sem nnnið er í landinu
sjálfu, sjerstablega því, sem vel
er unnið.,
Að öllu þessu sem hjer er sagt
mætti vinna með sýningu, er gæfi
yfirlit yfir það, sem unnið er
hjer í bæ á öllum sviðum hand-
iðnar af konum og börnum, og
má þar til nefna tóvinnu allskon-
ar, spuna, prjónles, hvort heldur Háskólinn. Dr. Kort K. Kortseu
‘er unnið í liöndum eða prjónað á fyltur erindi í I. kenslustofu háskól
ir sjer hjer með að heita á að- ingm nýlega verið hækkuð að æun.
stoð allra góðra manna að hlynna Enginn iþykist hafa verið í búðinni
að sýningunni moð því að seuda stinni hluta dagsins, sem skúrinn
muni á hana og hvetja aðra til brann- ^uninn grunsamlegur
þess að gjöra það.
pótt við höfum að svo komnu
bundið sýnmguna við vinnu’
kvenna og barna, mun vinnu
og er rannsókn hafin, til þess að kom-
ast að því, hvort kveikt hafi verið
í skúrnum af ósettu ráði.
Egill bóndi Sigurjónsson í Laxa-
mýri andaðist í morgún. Banamein
karla einnig veitt mottaka, ef ^ hans var nýrnaveiki
húsnæði og aðrar ástæðnr leyfa.
Allar frekari upplýsingar við-
víkjandi sýningnnni, gefa fyrst
um sinn:
Prú Kristín Y. Jaeobson,
Laufásveg 33. Sími 100.
Frú Kristín Símonarson,
Vallarstræti 4. Sími 1353.
Frú Steinunn H. Bjarnason.
Aðalstræti 7. Sími 22.
Onnur dagblöð eru vinsamlega
bt-ðin að flytja þessa áskorun.
DAGBÓK.
vjel; vefnað úr innlendu og út-
lendu efni, útsaum, hekl og aðra
handavinnu; einnig allskonar
ldæðasaum, smíðar, tága- og bast-
iðhaði, í stuttu máli alt það. er
konur og börn vinna af þessu
tagi, og verða má til gagns og
prýðis á beimilunum.
Bandalag kvenna hefir ákveð-
ið að beita sjer fyrir að korna á
slíkri sýningu og hjer um ræðir,
ans i dag klukkan sex, um
Brandes. Aðgangur ókeypis.
öeorg
Fermingarbörn sjera Arna Sigurðs-
sonar komi í Fríkirkjuna á föstu-
áaginn; drengirnir kl. 4; stúlkurnar
kl. 5.
Akureyri 30. jan. FB: Járnvarinn
timburskúr, er smáverslun var rekin í,
brann á Olafsfirði á fimtudagskvöld-
ið var. I honum voru vörur, sem vá-
trygðar voru (ásamt skúrnum?) fyr-
ísafirði 30. jan. FB: Mesta stór-
viðri var hjer um slóðir. í fvrrakvöld
og fyrrinótt. Hafa skemdir orðið á
bátum og húsum víðsvegar um Vest-
firði. prír mótorbátar sukku, sinn á
hverjum staðnum, Álftafirði, ísafirði
og Súgandafirði.
Langmestar hafa skemdirnar orðið
í Súgandafirði. par fauk íbúðarhús
með öllum innanstokksmunum í sjó-
inn, en fólk bjargaðist með nanmind-
um niður í kjallarann. Samkomuhús
Súgfirðinga fauk af grunni, en hefir
eigi brotnað nema lítið. Fjós og hev-
hlaða fauk þar einnig, en gripir og
t\eir menn, sem þar voru inni, sluppu
við meiðsli. Skaðinn, sem leitt hefir
a£ stórviðrinu í Súgandafirði, er tal-
inn nema 30—40 þúsund krónum.
Inflúensa keíir gert nokkuð víða
vart yið sig undanfarna daga, hjer í
bænum. Fyrstu sjúkdómstilfellin sáu
læknar á iaugardaginn og sunnudag-
inn var. Eftir þeim upplýsingum, sem
hjeraðslæknirinn gaf FB í gærkvöldi
tru þau hús nú 12—15, þar sem marg-
ir hafa lagst af heimilisfólkinu, en
víða hefir einn og einn maður veikst
á heimili, án þess að fleiri hafi orðið
veikir enn sem komið er. Veikin legst
i meðallagi þtmgt á fólk. Ómögulegt
er að segja, hvort veikin hefir borist
hingað með aðkomufólki í þetta ?inn,
eða hvort hún stafar frá smitun sem
leynst hefir lijer í bænum undanfarið.
Emhættispróf í lögfræði hófst á há-
skólanum á þriðjudaginn og er skrif-
lega hlutanum lókið á laugardagian
kemur. pessir sex stúdentar ganga
undir prófið: Ásgeir Guðmundsson
frá Nesi, Björn Arnason frá Görðmn,
Grjetar Ó. Fells, Hermann Jónasson,
Páll Magnússon frá Vallanesi og pór- ,
hallur Sæmundsson.
Verslunarmannafjelag Reykjavíkur
heldur fund í kvöld klukkan hálf níu
í kaupþingssalnum. (Spilakvöld.)
---------0--------
Frá pýskalandi.
Samk'væmf skýrslum frá hagstof-
unni í Berlín hefir innflutningunnn
ti' pýskalands í nóvember síðastlið-
inn numið 434 miíjónum gullmarka,
eða 701 þúsundi minna en var í-okt.
Utflutningurinn nam í nóvember 514-
miljónum og 371 hundr. þús. gull-
mörkum en var 567,787,000 gullmörk
í október. Allnr innflntningurinn á
tímabilinu jan.—nóv. var 5,589,024,000’
gulhnörk, en útflutningurinn 5,516.-
398,000 gullmörk.
Cachin.
Nýlega héfir franski þingmaðurinn
Caehin verið ákærður fyrir það, að
hafa hvatt menn til þess nð neita því,
að gegna herþjónustu. Hann hefir
áður veriiji, ákærður fyri r einhvers-
konar drottinsvik og voru þau mál
næstum því orðin til þess, að Poin-
caréstjórnin segði af sjer. En Mille-
rand forseti neitaði að taka lausnar-
béiðnína til greina og sat þá stjórn-
in áfram.
Jafnaðarmaðurinn.
Skáldsaga eftir Jón Björnsson.
Ásko
run.
Vorið 1921 var haldin hjer í
Reykjavík almeim sýning á heim-
ilisiðnaði. Var það heimilisiðnaðar
fjelag Islands. sem fyrir þeirai
sýningu stóð. pótt svo væri til
ætlast að sýning þessi væri fyrir
aij Iand, fór þó svo í framkvæmd
inni, að Reykjavík varð þarmjö
ut xnulan, og bar það til, að lítið
var gjört til að örfa fólk til að
senda mtrni á sýningnna. enda
var húsrúm það, er hún hafði
yfir að ráða, mjög takmarkað.
■en talsvert barst að utan aflandi.
Sýningin 1921 gaf því ekkert
heildaryfirlit yíir það, sem unn-
ið er í Reykjavík af smekklegum
tístiðnaði og nytsömum heimilis-
iðnaði. petta var illa farið, því
ailir vita að margt er unnið bjer
af því tagi. pess vegna hefirþað
síðan verið verið áhugamá'l ýtasra
kvenna að Reykjavíkur konur
gengjust sjálfar fyrir að koma á
fót sýningu fvrir Reykjavíkur
fcæ. í því efni, sem öðrum, er
hver sjálfum sjer næstur. Slík
sýning mundi gjöra hið sama
gagn og hjeraðssýningar gjöra
annarsstaðar, en þær eru nú ár-
lega haldnar víða um land, og
þykja ágætar til að bæta smekk
manna og efla áhuga á iðnaði.
pað er Reykjavík nauðsynlegt
*ð 'vita hvar hún stendur, á þessu
-**viði, til þess að reynast ekki eft-
Jafnaðarmenska, verkamenn, hugsjónir, sem hún
eygði ekki og gat aldrei tileinkað sjer, voru
guðir hans. Jafnan, þegar hún var komin að
þessari niðnrstöðu, fann hún til beiskju og
uppreistarhugs. ,
------Um það leyti, sem Þorbjörn steig á
land, kom Helgi Thordarsen til Freyju og bað
hana a.8 ganga með sjer ofurlítinn spöl. Hún
ljet tilleiðast. Helgi var altaf jafn skemtilegur
og glæsilegur, nokkuð orðinn feitur nú en því
virðulegri. Það samdist um með þeim, að þau
færu inn að Laugum.
Þau mættu Þorbimi neðarlega á Laugaveg-
inum á leið til Freyjn.
— Þorbjörn! hrópaði Freyja steinbissa. Ert
þú kominn! Hún fann til óljósrar óánægju.
— Já, jeg er nýlega kominn — eins og þú
sjerð. Jeg er á leiðinni að finna þig. Þorbjörn
talaði hratt. Ilann tók í hönd Freyju en leit ekki
á Thordarsen fremur en hann væri for'arpollur.
— Finna mig ? Jeg er á leiðinni inn í Laugar
með — — Þið þekkist víst-----------?
Jeg þekti Ifelga einu sinni, sagði Þorbjörn ’na a
með nístandi fyrirlitningu, en jeg þekki hann
ekki nú og vil ekki þekkja hann.
— Það gleður mig. Þorbjörn, sagði Thordar-
sen rólega. Þá er einum afglapanum færra í
kunning j aliópnum.
Freyja hvesti augun á Thordarsen — eitt
augnablik. Henni fanst í svip, að sjer vera mis-
boðið. En hún Iiafði ekki ráðrúm til að láta
þykkjuna vaxa því Þorbjörn spurði:
— Getnrðu talað við mig nú strax, Freyjat
Heima bjá mjer!
— Og láta Helga fara einan! spurði Freyja
hikandi.
— Thordarsenar hafa þótst komast fylgdar-
laust, inn að Laugum — að þessu.
— Jeg geng fast eftir loforði þínu, Freyja,
sagði Helgi brosandi.
Þorbjörn fann reiðibylgju stíga í sál sinni.
Hann sagði dálítið hvast:
— Jeg vænti þess, að jeg hafi meiri rjett til
að tala við þig en Helgi.
Thordarsen sá, að Freyja var í vandræðum.
En bann viidi éklci gera henni þetta erfiðara en
þurfti og skar þvi úr deiluimi:
— Altaf getur þú farið með mjer inn að
Laugum, Freyja. Það er sjálfsagt að þú látir
þetta eftir Þorbimi. Eitthvaö verður maður að
gera fyrir börnin. Jeg lít inn til þín seinna í
dag eða á morgun.
Ilann lyfti hattinum, leit fast og lengi í aug-
un á Freyju og lijelt síðan lciðar sinnar inn göt-
una. Freyja var honum innilega ’þakklát.
Þau gengu þögul beim til Þorbjarnar. Þegar
inn kom, varð enn löng þögn. Frevja var lirædd.
Þorbjörn var svipþungur. En jafnskjótt datt
henni í bng, hvað það væri barnalegt að vera
hrædtl við þann, sem henni — — — þætti vænt
um.
En Þorbjörn var reiður. Vildi vera reiður.
Hann hafði altaf verið það, þegar hann varð
þess var, að Freyja gekk úti með Tbordarsen
oft og einatt, þó hann fengi liana ekki sjálfur
með sjer stuttan spöl nema með tregðu. Og nú
— í fyrsta skifti. sem hann sá hana eftir að hann
kom heirn, var þessi bölvaður iðjuleysingi og
alþýðukúgari negldur upp við liana. Hann varð
að fá skýringu á þessu.
■— Þii býður mig ekki velkominn heim, sagði
Þorbjörn og neyddi sig til þess að taka í hend-
Jeg hefi ekki fengið tíma til þess enn.
Það get jeg skilið. Helgi Thordarsen mun
að jeg hefi orðið of heitur í máli á einum
mannfundi? Þú ert þó ekki að verða móður-
sjúk ?
— Þorbjörn —------þú hefir brugðist því bestar
sem jeg sá í sál þinni, þegar við fundum hvort
annað. Þú ert orðinn allur annar maður —
kaldur og harður og — og samvitskulaus —
stnndum. Það sýna greinarnar um pabba! Það
getur verið, að jeg ætti að kólna í skapi líka
— en það ,get jeg ekki. -Jeg hefi ekkert af haust-
inu í mjer. Þess vegna eru sálir okkar hættar
að hljóma saman. Hefurðu eklá hugsað uur.
þetta! Rödd Freyju var síðast komin að tak-
mörkum grátsins.
—- Jeg hefi ekki um þetta hugsað, sagði Þor-
björn. Mjer finst þetta ekki annað en vitleysa.
— F»ú ert ekki eins, Þorbjörn! Mjer finst
stundnm, að þú vera mjer ókunnur maður.
Nokkur tár hrundu niður á hönd Þorbjarn-
ar um leið og Freyja bevgði sig að honum. IIúö
hjelt áfram:
— Jeg elska þig enn eins og þú varst með-;
an ást inín var að frjóvgast og vaxa og bera,
hlóm. En eitthvað," sem jeg ræð.ekki við, bann-
ar mjer að elska þig eins og þú ert nú. Jeg
get ekki annað. Þú verður að skilja mig. Þor-
björn!
Þorbjörh sat álútur við liliðina á Freyjú og'
ekki leyfa huga þínum að leita á mínar brautir. starði á hana. Hann hafði hlustað á liana án
— Ilelgi leyfir mjer hvorki nje bannar eitt þess að brcyta um svip. En um hann allan fór
eða annáð.
— Þið eruð mikið saman — meira en við.
—- Við Helgi þokkjumst frá fornu fari. Og
þú hefir altaf svo mikið að gera — og — og —•
— Og — hvað, Freyja?
— Þú hefir ekki altaf brejdt þannig, að þú
gætir vænst þess, að mjer mundi þykja gleði
að því að vera með þjer.
— Ilvað finnurðu sjerstaklega að mjer? Þor-
björn leit fast á Freyju. Hún sá á augum hans
bregða fyrir leiftri, sem minti hana á eldingu í
skrugguveðri.
—• Ertu búinn að gleyima öllum greinum
þínum, allri framkomu þinni! Manstu eftir
tryllingi þínum á fundinum í fyrra?
Leiftrið kom á ný í augu Þorbjarnar og rauð-
ir blettir á kinnarnar.
— Hefurðu engar stórvægilegri sakir á hend-
ur mjer en þær, að jeg lu-fi .skrifað eins og
skcldan bauð mjer, — að jeg hefi sagt satt —
kuklahrollur. Hann hafði þagað um stund og
horfði á tárin streyma niður kinnar Freyjn-
Alt í einu varð hann forviða á þvá, að hann
skyldi ekki finna til neinnar meðaumkunar með
henni — grátandi konu, sem unni bonum og
hann nnni. Loksins bar hann npp þessa spurö-
ingu. Hún hafði lengið brunnið á vörum hans-
— Eigum við ekki að gifta okkur — nú m.jög
bráðlega!
Freyja leit á hann tárafullum, óttaslegnuU1
augum og svaraði í bænarrómi: .. • •
— Nei — Þorbjörn — ekki strax! Lofaðu
mjer að hugsa um þetta alt----------lofaðu m.jer
að átta mig betur á sjálfri mjer — á alÞ'
þessari flækju!
— Finst þjer þetta svo mikil fjarstæða-
spurði Þorbjörn. Freyju fanst kenna þykkju 1
röddinni.