Morgunblaðið - 04.03.1924, Page 2

Vf 0|{ f * \ R1,ABI»I
IIHaTMHigOiLsmC
HSfum fyrirligg andi i
,Consum‘ chocolade,
jlsfold1 do.
Mtchocolade,
Cacao.
því að gera samninga við iánar-
drottna sína, þannig, að þeir
þyrftu ekki að verða gjaldþrota, (
eða eftir að bú þeirra væri til
gjaldþrotaskifta tekið.
En samkvæmt skýrslu Hagtíð.
YIII. bls. 4 bafa gjaldþrotaskifti
ihjer á landi verið að meðaltali
frá 1908—1922 incl. 13,2 á ári, og
198 alls. Búast má við, að þessi
tala bækki, og sjerstaklega á fjár-
kreppuárum, eins og nú er. Einnig
frá þessu sjónarmiði virðist varla
mega lengur dragast að leiða í
Iðg heimild til þess að leita nauða-
samninga.
Háskólinn.
Háskólafrv. J. þorl. var til 1.
umr. í Nd. 3. mars. J. p. talaði
fyrir frv., svipað og áður hafði
komið fram í greinargerð hans,
sem fyr er frá sagt. Kvaðst hann
bera fram frv. á eigin ábyrgð, en
ekki í samráði við íhaldsflokk-
inn í heild. Sagði hann frv. þetta
fram borið, í sparnaðarskyni og
þc heldur vísa því til allsherjar-
nefndar.
standa í allnánu sambandi við ákveðna
Bankaeftirlitsmaðurmn.
Eins og áður er frá sagt, fhitti
Ág. Plygenríng fyrir nokkru till.
um frestun á framkvæmd laga
mn eftirlitsmann með bðnkum og
sparisjóðum. Yar till. rædd nokk-
uð 3. þ. m. Flm. sagði, að marg-
ir hefðu frá upphafi verið þeirrar
skoðunar, að embættisstofnun
þessi væri hjegóminn einber í
sjálfu sjer. par að auki yrðu nú
fyrir þinginu ýms mál, sem
snertu þetta og hefði hann því
talið rjett, úr því ekki var búið
að veita embættið, að fresta því
þangað til sjeð væri fyrir um úr-
slit þeirra mála. En þar sem það
undarlega fyrirbrigði hefði sneð,
að embættið hefði verið veitt sama
dag og till. um frestunina bom
fram, væri víst þýðingarlaust að
ræða hana nú.
Fjármálaráðherra Kl. J. sagði,
að veiting þessa embættis til'þessa
önnur frv., sem fram væru komin
um fækkun dómenda r hæsta-
rjetti, og um sameiningu lands-
bóka- og þjóðskjalavarðarembætt-
anna. En á þessum sviðum öllum
væru nú starfandi um 24 menn,
en mundu verða 15, ef allar em-
bættaniðurlagningarnar yrðu sam-
þyktar og samsteypurnar, sem
farið væri fram á. Hins vegar ætl-
ast J. p. til þess, að þessar breyt-
ingar komist á smátt og smátt,
eftir því, sem unt er, og með em-
bættin yfirleitt farið, eins og lög
standa til í hverju tilfelli. En
hann áleit Alþingi gæti að öðru
leyti ekki ráðstafað einstökum
mönnum í embættunum eða skák-
að þeim milli þeirra að eigin vild.
Urðu út af þessu nokkrar hnipp
ingar milli hans og Tryggva pór-
'hallssonar, sem taldi, að ríkið
gæti og ætti að losna við þessa
embættismenn á miklu skemri
tíma en J. -P- virtist gera ráð
fyrir, og taldi ríkið ekki eins
hundið þessum mönnum og hann.
Átaldi hann J. P- fyrir undan-
hald í þessum niðurskurði frá því
sem fyr hefði verið. En J. p.
neitaði slíku. Nokkrir fleiri tóku
til máls og var málinu vísað til
iuentamálanefndar; en ýmsir víldn
manns (Jak. Möller)
hefði verið ákveðin áður en till.
kom fram. Jalcob Möller kvaðst
fús til þess að láta af em-
bætti þessu bótalaust, ef þingið
vildi samþykkja afnám þess. Ann-
ars sagðist hann ekki álíta mál-
ið slíkt hjegómamál, sem látið\æri
af sumum, enda væri till. um
stofnun þess allgömul á þingi
hjer. Og samskonar embætti al-
siða víða erlendis. Fjellu svo um-
ræður niður.
Hjúalög.
Stjórnin hafði lagt fram nýtt
frv. til hjúalaga. Var það rætt, í
Nd. 3. mars; lauk þeim umr. svo,
að frv. var felt með 14 :9 atkv.
En aðrir vildu láta vísa því til
stjórnarinnhr aftur með rökst.
dagskrá til nánari athugunar. En
það var felt.

% flibba:
/ f' atifa og lina
selur
Höfðingi hjeraðs,
herraður Guði;
friðar forustumaður.
Lángsær, lýðkær.
Lutu höldar
riddara drottins dýrum.
Afsprengur ó-rýr
óðalsmanna
og spakra höfuðhölda.
Bar af klerki
bjarma skæran
á látinna feðra leiði.
von
ecom
F/pec
—-—' '"35
ATetlER E-O
fíVERS VEGNA
Umboðsmenn:
I. Brynjólfsson & Kvar&n
-----Tengdust höndum
yfir Hvítár fljót
frændur tveir til fremdar.
Magnús og Guðmundur
um manna forráð
báru af Borgfirðingum.
Annar háleitur
höfuðsmaður,
gáfna. gyldúm und hjálmi.
Hinn var hugrór,
heiðsær, mildur;
lifandi lýða prýði!
Annar háfjall
í eldi sólar,
meðan móða’ er á láði.
Hinn sem gróðri skrýdd
græn og fögur
hlíð með híbýlum prýdd.
Hátt bar Gilsbakka
í Hvítársíðu,
Magnús á manna fundum.
Hærra bar hug
ins horska manns
í heiðu heima-rauni.
Ofan tók hjerað,
er eystra bornir
fjellu frændur að velli.
Lotnar mustera
mæna burstir
á kennimanna kuml.
é að nota
”IŒGA“PLÖNTUFEITÍ
Merktð "EJdabuskaH
(Kokk+pige)
Vegna pess
áó pad epócfýpastö
oó hpeínastö féití
✓dýrtJöJnni.
ftEYNIð /
P. tU. 3arabsen & 5ön
Timburversluu. Stofnuð 1824
Kanpmanrahöfn C, Símnefni: Granfuru
Carl-Lurdsgade. New Zebra Code
Selur timbur í stærri og smærri sendingum frá Khöfu
Eik til skipasmíða.
Binnig heila skipsfarma frá Svíþjóð.
Að eins heildsali*

Hvílið heilir
hirðar virða!
und líf-orrænum sigur-sveigum.
Foringja megir!
missið eigi
fögur feðra merki.
p. B. úr Bæ.
GóBir gestir.
50—60 manna söngflokkur frá
Kristjaníu
væntanlegur hingað í sumar.
Reykvíkingar eiga von á góð-
um gestum í sumar. SkÖmmu fyrir
miðjan júlímánuð kemur hingað
50—60 manna söngflokkur norsk-
ur með Bergensskipinu „Merkur
og ætlar að efna til söngskemt-
ana meðan skipið stendur hjer
við.
Söngflokkur þessi „Handels-
standens Sangforening“, er sagð-
ur einhver hinn besti á Norður-
löndum. Hefir flokkurinn áður
ferðast um Finnland, Svíþjóð,
Danmörku og Frakkland, auk
margra ferða um endilangan Nor-
eg, og hvarvetna hlotið lof mikið
fyrir söng sinn. Sem stendur er
stjórnandi flokksins hinn þekti
fiðluleikari Leif Halvorsen tón-
skáld, sem um eitt skeið stjórnaði
operuhúsinu í Kristjaníu og verð-
ur hann með í förinni hingað. En
formaður fararinnar er Th. Jac-
obsen kaupmaður. pá verður og
sjerstaklega ráðinn til fararinnar
einhver vel fær einsöngvari, en
hver sá verður er enn óráðið.
Leiðangursmenn fara á stað frá
Bergen 9. júlí á „Merkúr“ og
halda heimleiðis aftur með sama
skipi. Verður því dvölin hjer að-
eins þrír dagar, en að líkindum
verða haldnar tvær söngskemtanir
á dag. Svo er ráðið, að söngvar-
arnir búi um borð í skipinu með-
an þeir dvelja hjer, enda mundi
erfitt að fá húsnaiði handa svö
stórum hóp í landi. Ef veður leyf-
ir verður haldin söngskemtun
undir beru lofti, ef því verður við
komið, að lílfindum á íþrótta-
vellinum.
Á söngskránni verða meðal ann-
ars nokkur íslensk lög, til dæmis
Ó, guð vors lands, sem þeir fje-
lagar eru nú sem óðast að æfa og
aðstoðar Vilhjálmur Finsen ritstj.
söngmennina í framburði islensk-
unnar, enda mun Finsen og á ann-
an hátt eiga sinn þátt í því, að
til fararinnar er stofnað.
anna,
nokkrar athuqasEmdir
um mál Ríkissjóðs
gegn íslandsbanka.
., og mun þá aðallega kai'1,
orðað athugasemd þá, sem hratt
málinu af stað, þótt við yfirskö’'
unarmenn værum allir saniiaá1'1
og st.jórnin fjellist á skilning
ar — þá langar mig til að
,,Morgunblaðið“ fyrir nokkrar
hugasemdir til rjettlætingar á u’"
getinni þátttöku minni í þv>‘
Ágreiningurinn var út af
ingi á aðalskilyrði því, sem
settu fyrir umræddri seðla811^11
ing bankans, sem svo hljóðar •
„að minsta kosti helmingur ,
ans til trvggingar seðlaupP^Á
þeirri, sem úti er !-hvert
ög fer fram úr 2(4 miljón kr88
sje málmforði samkvæmt 5.
ein
laga, 10. nóvember 1905/
niðurlagi þeirrar lagagreinar
■ ex
ákveðið að málmforðinn skub
ver8
minst % híutar í gulli eða ,rl'
iit-
erW
á-
en (4 má vera innieign í er
um bönkum eða seðlum þeirr8' (
Bankinn hefir haldið því ^ríl
„að greint niðurlagsákvæði \
hafi verið fallið úr gildi, u>e^
að inn í bankalögin hafi
ven1
W
sett 1905 ákvæði 6. grein8^
anna, sem sje ósamrímanle£ , y
1 ,,Morgunblaðinu“ 30. f. m. var
! ,,Dómsmálafrjettum“ skýrt frá
dómsúrslitum í máli Ríkissjóðs við
íslandsbanka út af gjaldi fyrir
seðlaaukning bankans fram yfir
2(4 miíjón króna, sém honum var
heimilað 1914 og þar á eftir, og
kom mjer á óvart, að bankinn var
sýknaður af kröfum Ríkissjóðs.
Jeg vil þegar taka fram, að jeg
dreg ekki í efa rjettdæmi dóm-
endanna, og geri því ráð fyrir,
að smíðagöllum lagana sje um að
kenna, ef úrslit. þessi eru á annan
veg en málaefni standa til.
En af því, að jeg hefi frá upp-
hafi verið við mál þetta riðinn,
fyrst sem framsögumaður, er það
kom fyrst til meðferðar í efri
deild Alþingis 1914 og síðan sem
yfírskoðunarmaður Landsreiknmg-
5. gr.,“ og minnist jeg síðar U
ástæðu.
1 En jeg vildi drepa stu'-- s,
3 atriði, 1. niðurstöðu undif ^
ins 2. niðurstöðu hæstarjett8r
3. tilgang Alþingis og
ttleft3
oí
»•
1. Undirrjetturinn rannsak8^^;
ekki hvernig skilja ætti s
þings og stjórnar fyrir se®|a8n /
ingunni, en sýknaði bank8
kröfunni um hærra gj8^ eIl,
ástæ*u’
v«rJ
hafði greitt, af þeirri
engin athugasemd
hafði
gerð um greiðsluna fyistu
1915—’17, en reikningur b8 ^
stjómJJlUl
ár’u
undirskrifaður af
taldi bankinn með því teUn . e^P
vi
iS'
urkenning, sem stjórnin ,
fvrir ”

síðar gengið frá, fyrir
• íettur-
skilningur sinn væri rj
seiu
ft>r'
iha þó að ráðherrann, fri
ritJ
maðnr bankaráðsins,