Morgunblaðið - 10.05.1924, Blaðsíða 3

MORGUNBLAiI*
morgunblaðib.
Stofnandi: Vilh. Flnsen.
Ötgefandi: Fjelag f Reykjavik.
Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjórl: E. Hafberg.
Skrlfstofa Austurstræti 6.
Slmar. Ritstjórn nr. 498.
Afgr. og bókhald nr. 500.
Auglýsingaskrifst. nr. 700.
Keimasímar: J. Kj. nr. 742.
V. St. nr. 1220.
E. Hafb. nr. 770.
Ajikriftagjald innanbæjar og I ná-
grenni kr. 2,00 á mánuBi,
innanlands fjær kr. 2,60.
f lausasölu 10 aura eint.
iLeiðtogarnir1.
unni, sem þeir þykjast ætla að
gera gagn — misbjóða þjóðixmi
sem þeir þykjast ætla að vinna
fyrir, misbjóða benni svo hrak-
smánarlega.
Að þessir menn sem bafa vís-
vitandi lýgi að daglegu vopni —
inngefa lesendum og flokksmönn-
um sínum, sem daglegt brauð, að
þessir menn skuli dirfast að kalla
sig foringja í stjórnmálaflokki,
eru þjóðarendemi.
Svo langt erum vjer komnir
, árið 1924 -— bvort sem hjer gætir
meira eða minna erlendra ábrifa
j í þessu atbæfi þeirra.
V.
! eign konungs, sem var einvalds-
herra, og í dánargjöf Áma Magn-
ússonar, sem dó 1730, hafði hann
ánafnað háskólanum safn sitt og
tekið fram aðl safnið skuli geymt
þar, og konmigm’ sjálfur samþykt
dánargjöfina, og þá um leið sam-
þykt það ákvæði hennar, að þessi
skjöl skyldu fylgja safninu. Kon-
ungur, sem eigandi þessara
skjala, hafi eiunig samþykt, að
jþau sem fengin voru að láni væru
einnig geymd hjer. Geti menn
ekki fallist á þessa skoðun, segir
Larsen, þá höfum vjer fyrir löngu
nnnið' það með hefð, að skjölin
verði hjer kyr.
Utsvörin,
Ölafur Friðriksson fónaði á dög-
Unum í fsafoldarprentsmiðju og
lalaði við mig um greinina, sem
’hann vildi láta koma í Morgbl.
Fann jeg f.igi að hann ætti
neinn rjett til þess. pegar hann
hafði fengið afdráttarlaust af-
svar, komst hann einhvem veginn
Þaí!igwað wði’ að ”d5nski1 eig'
endnm“ „Morgunblaðsins". líkaði
\ iII ekki greinin, og á því
byjSM afavar mitt
Sagði jeg þá við Ólaf, að eins
.jeg vissi vel hvernig stæði á
í>yí, að hann væri sífelt og þeir
„samherjar" hans, að ala á þess-
ari y>ei'lendu yfirstjórn,“ eins vissi
JeS líka, að hann væri ekki svo
Skyni akroppínn, að honum sjálf-
Uni v®ri ekki ljóst, að þetta væri
^Ppspuui. Hann vissi vel sjálfur,
öð ^jer væri ekki um neina yfir-
ritstjórn að ræða.
Mannimun varð orðfátt í bili,
°g á hann þó ekki vanda fyrir því.
Hvernig átti hann líka að bera
það blákalt fram, að hann í raun
og veiu væri svo einfaldur sjálf-
’ör> að hann gæti haldið, að hjer
væri erlent blaðavald, þjóðemis-
«ætta, yfirritstjórn og alt þetta.
Nei — en allir vita samt sem
ðnr; hversvegna hann og aðrir
*la á þeSsn.J)a8 er til þess að telja
e ningunnm trú nm, að svona
sje það, einfeldningnnum, sem
vantar kunaugleik 0g dómgreind
Þess að s->á annað í þessu en
Alþyðublaðið ber á borð fyrir þá.
Er jeg hefi handleikið Alþhl.
8Íöan þetta samtal okkar Ólafs
var, hefir mjer oft flogið í .hug, að
Pað þarf sjer?.ta]ía! sjerkennilega
“nd ti] Þei5s, að geta daglega
a frá sjer fara vísvitandi lýgj.
Pað er s§k sjer, að menn sjeu
ernskir og trúgjarnir. að eðlis-
ari, 0g verða rnenn ekki ásakaðir
ynr það, sem þe;ra er ögjálfrátt.
£ .^afur Friðriksson fyllir uú
U'd ti^^1111 ^iokk' Mjer er ókunn-
lö ve margir þeir eru, af fylg-
smonnum hans, sem vantar
eimsuina og trúgirnina er verð-
úr þezm til afsökunar.
Peir menn Sein fyua flokk Al-
y uhlaðsins og gera þag af
? hn? — en hafa ekki fengið
argjöf heimskunnar í vega-
^esti, þeir raeim kljóta að hafa
^ei'kennilega lyndiseinkunn. Menn
10 Þykjast berjast fyrir fögrnm
^úgsjónum, góðum málefuum, fyr-
le„ Smn °g ki<lð’ Seti til
.^g'dar fengið af sjer, að berja
n 1 meðvitund þe'rra, sem miður
. a> blákalda vísvitandi lýgi _____
fla“'ra Wí viku eftir viku og
® eftir dag.
-skulum alita að þeim verði
varið mönnunum , að þeir
þess,^ði ekki sjálfum sjer með
Hn þeír misbjóða alþýð-
FRÁ DANMÖRKU.
Rvík, 8. maí.
í fólksþinginu danska var gjald-
eyrisáætlun stjórnarinnar lögð
fram á þriðjudaginn og er það
innifalið í tveimur lagáfrum-
vörpum.
Stauning forsætisráðkerra og
verslmiarmálaráðherra lagði ann-
að frumvarpið fjunr þingið. Sam-
kvæmt þ\ú á að bæta við fimm
uiönnum í gjaldeyrisnefndina og
skulu þeir vera skipaðir af stjóm-
inni og vera fulltrúar fyrir iðnað,
vinnu, landbúuað, siglingar og at-
vinnumálaráðuneytið. pegar gjald-
eyrisástand ríkisins krefst þess, að
takmarka verði innflutning á ýms-
um vörutegundum gerir gjaldeyr-
isnefndin tillögur um þetta, en
nefud isem skipuð er af ríkis-
þinginú hefir heimild til að stöðva
eða takmarka viðkomandi inn-
flutning og gera þær ráðstafanir,
sem í því sambandi era nauðsyn-
legar, til að tryggja sanngjarat
verð og rjettláta skiftingu birgða
þeirra af vöram, sem til eru í
landinu. Hið sama á einnig við,
ef gjaldeyrisnefndin til gengisbóta
leggur til að ráðstafanir sjeu
gerðar til þess að auka útflutning
á ýmiskonar framleiðsluvörum.
— Bramsnæs fjármálaráðherra
lagði fyrir þiugið hitt frumvarpið,
um afgjald af eignum, sem nema
meira en 50,000 krónum. Fer af-
gjaldið vaxandi eftir eignaupp-
líæð og er 1% af 60,000 kr. eign
hækkandi upp í 15,1% af 20 mil-
jón króna eign. Afgjald þetta
greiðist í eitt skifti fyrir öll en
jafua má greiðslunni niður á 6
ár. Áætlað er að afgjaldsupphæð
þessi nemi alls 444 miljón krón-
um, og ganga af henni 407 mil-
lónir til afborgana á ríkisskuld-
unum næstu 9 árin.
Hjer fara á eftix hæsíu gjaldend-
ur útsvara hjer þetta ár, og eru
teknar 20 Ö0 kr. upphæðir og þar
yfir:
Aðalsteinn Pálsson skipstj. Vest.
38, 2200. Áfengisverslun ríkisins
50000. Alliance fiskiveiðahf. 14000.
Arni Jónsson kanpm. Laug. 37. 3500.
Ársæll Árnason bóksali Vesturg. 33.
2000. Ásgeir Sigurðsson konsúll, Suð-
urg. 12 2000. Belgaum h.f. 27000.
Bifreiðastöð Reykjavíkur 2000. Pjet-
ur M. Bjarnason kaupm. Lang. 49 b
2000. Brynjólfur Bjarnason kaupm.
Aðalstr. 7 3800. Magnús Th. S. Blön-
Próf. Finnur Jónsson hefir í jahl verksm.eig. Lækj. 6b 2000.
Berl. Tidende“ 12. f. m. komist' Braunsverslun Aðal. 9 5000. Bræð-
að somu mðurstöðu. Segir hann urnir Proppé Pósthússtr. 5000. Claes-
að það sje skoðun ágætra lög-
fræð:nga, bæði danskra og ís-
lenskra.
Hæpin mun hún vera þessi skoð-
un yfirbókavarðarins og próf.
Finns.
Merkilegt bókasafn.
sen G. læknir Aðalstr. 12 2000. Defens-
or fiskiveiðafjelag 4000. Sig. Eggerz
bankastj. Tjarn. 32 2000. Gnnnar
Egilson forstj. Lanf. 46 5000. Eim-
skipafjelag Islands 5000. Ellingseen
kaupm. Stýr. 10, 5000. Geo. Cop.
laud og Co. 10000. Georg Ólafsson
bankastj. Tjarn. 16 3000. Gísli Odds-
son skipstj. Tjarn. 14 2000. Guðm.
Samúelss. húsam. Skól. 35 2000. Guðm.
Ásbjörnsson kaupm. Njáls. 30 a 2000.
Guðmundur Bjarnason klæðskeri Að-
alstr. 6a 2000. Guðmundur Guð-
mundsson skipstj. Grett. 20 b 3000.
8000. Slippfjelagið 3500. Paul SmiVk
kaupm. Mið. 7 5000. Smjörhúá#
Hafn. 2200. Smjörlíkisgerðin hf.
Vegh. 4500. Steindór Einars9on bfl-
stj. Ráðagerði 7500. Stefán Tbojk-
arensen lyfsali og frú Laug. 16 500Ð.
Ólafur Thors framkv.stj. Grnnd 2B
2000. Hannes Thorsteinsson fyrs.
bankastj. Aust. 20 45000. Th. Thcœ-
steinsson, dánarbú 2500. porsteilflB
Seh. Thorsteinsson lyfsali Thorv. ®
12000. Timbur og kolaverahnfbi
Reykjavík 3000. Trolle og Rothe vá-
tryggingarfjelag 3000. Axel TubmttJ
forstj. Lauf. 22 2400. Vigfús Gi#-
brandsson klæðsk. Grett. 6 200%,
Völundur hf. Klapp. 4500. Jens JB.
Waage bankastj. Hell. 6 2500. C3n.
Jíimsen konsúll Tjarn. 5b 3500. Jðs
Zimsen kaupm. Hafn. 23 6000. por-
steinn porsteinsson skipstjóri Temp-
larasnnd 5 3000.
Bókasafu hins alkuuna íslands-
vinar, hirðráðs I. C. Poestions, er
dó í Wien 1922, er nú sama sem
komið imdir hamarinn. Allir sem ’ Guðmundur Jónsson skipstj. Óð. 10
hann þektu mnnu minuast þess 3500. Guðmundur Magnússon próf-
hve umhyggjusamlega og snyrti-1 Suðurg. 16, 2000. Guðm. Markússon
lega hann gekk um og raðaði sínu j Unn. 5 2000. H. P. Duus verslun
stóra safni af ísTenskum bókum j Aðal. 2 10000. Hafsteinn Bergþórsson
og hve oft hann hafði orð á því (skipstj. Klapp. 10 2500. Halldór Kr.
að hann ætlaði að gefa það alt j porsteinsson skipstj. Rauð. Háteig
í e:nu lagi eftir sinn dag til há- j £000. Hallgrímur Benediktsson og
skólans í Graz, svo að það ekki Co. Thorv. 2 2000. Hamar h.f. Norð.
tvístraðist. En Graz hafði hann 7, 2500. Haraldur Árnason kaupmað-
valið sÖkum þess að hún er höf- Hverf. 44 6000. Helgi Magnússon
u'ðborgin í landshluta þeim, þar °g Co. Bank. 6 2000. Helgi Skúlason
sem hann fæddist. En fyrir þessu læknir Kirk. 8b 2000. Hrogn og lýsi
fanst þó enginn skrifaður stafur h.f. 10000. Hængnr h.f. Vest. 14 b
eftir dauða liaus og ættingjarnir J 7000. Höepfner, Carl h.f. Hafn. 8000.
hafa, vonandi íremm- af fjáhags- j ísfjelagið við Faxaflóa 4000. ísólfur
legum kröggum en af ræktarleysi; h-f- Vest. 5 2000. Egill Jacobsen
við hinn látna, breytt útaf þessari kaupm. Von. 8. 6000. Jens Eyjólfs-
síðustu ósk hans. En hvað um það, j son trjesm. Grett. 11 3800. Jensen
víst. er að Karl W. Hiersemann J Bjerg kaupm. Aust. 1 17000. Jóh.
í Leipzig sendir nií út verðlista Jóhamiesson bæjarfógeti 2500. Ólafur
yfir bækuraar og selur þær hverj-
um sem hafa vill. Kallar hann
Johnson, stórkanpm. Esjuberg 3000.
Jón Ásbjörnsson hrmflm. ping. 26.
Ðitlaust vopn.
Alþ.bl. og jeg höfum átt ýme
skifti saman um nokkurra árt>
ske:ð. En mjög hafa þau verlB
óregluleg. pað hafa stundum 1J5-
ið laugar stmidir, jafnvel vikur
og mánuðir, sem blaðið hefir ekfiS
á mig m:nst, fremur en jeg vœ#á
horfinn úr tilvermmi. En ein-
hvern daginn man það alt í eixíla
eftir rnjer — jeg kann að hafn
sagt eithvað, sem heflr hitt það,
eða. ef til vill ekki sagt eða gert
neitt—og þá slepp* það öllu sínt*
varðhundastóði lausu á mig, öD-
um þessum ,J>urgum“, „Forkum4,
„Lurkum“ og „Krummum“, sena
hæst spangóla í Alþ.bl. Ein þessS
varðhunda-alda hefir staðið yfir
hjá blaðinu undanfarnar viknr og
stendur enn. pað hefir leyst út
stóðið og sparar ekkert til, að
það geri sem mestan usla.
Blaðið lítur víst svo á, að þei»
hafi vigtennur, J>essir varðhundaí
þess, svo að hverri bráð þeiira
sje vis bani. Bn í raun og vera
eru þetta tannlaus grey, sem
ekkert geta annað en fytjað upp
á trýnið og glefsað. Engan leggja
þau að velli.
safnið Bibliotheka Islandica & j 2000. Jón Björnsson kaupm. Vest.
Scandinavica. IJm 2000 eru nú-|4. 12000. Jón Brynjólfsson Austnrstr.
merin. En í hverju númeri eru 13, 2000. Jón Hermannsson lögreglu-
vanalega öll verk þess höfundar stj. Læk. 10 b • 3200. Jón Högnason
sem yfir stendur, svo að í raun-
iuni eru biudin margfalt fleiri.
skipstj. pórsg. 23 2000. Jón porláks-
son ráðherra Bank. 11 6000. Jón
Mörgum mim bregða í brún að Porlábsson og Co. Bank. 11 30.00.
sjá þarna seldar bækur eftirhans L. Kaaber bankaatj. Hverf. 28 5500.
bestu vini með eiginhandaráritun Kol og Salt h.f. Hafnarstræti 4000.
þeirra til Poestiöns og allri krítík J Thorvald Krabbe, verkfr. Tjarn. 40,
Poestions sjálfs skrifaðri inn í — 2400. Kristín Símonarson kaupk.
Verðlisti yfir bækurnar mun vera Vall. 4 2000. Kveldúlfnr útgerðar-
iöll
Eins og skýrt hefir verið frá
áður hjer í blaðinu, semþykti Nd.
Alþingis áskorun til stjórnarinn-
ar, að gera ráðstafanir til að skil-
að verði aftur skjölum og hand-
ritum, sem vjer munum eiga í
dönskum söfnum.
pegar óljós fregn um þetta
harst til Hafnar, átti blaðið Berl.
Tidende tal um málið við S. Lar-
sen, yfirbókavörð Háskólabók-
hlöðunnar. Segir hann meðal ann-
ars svo frá:
Árni Magnússon hafði í ferðum
sínum til íslands fengið nokkur
skjöl að láni úr safni Hólab;sk-
upa, en þeim skjölum hefir aldrei
verið skilað, og verður sennilega
aldrei skilað. Safnið á Hólum var
til sýnis hjer í ■bókaverslunum.
Hann er alveg merkilega
illa ágerður og skakt verð-
lagðar hækuruar. — Stingur þar
a@ öllu leyti í Stúf við nákvæmni
og alúð hins snjalla lærdóms-
manns. Má þar fá marga góða
bók fyrir gjafvirði og einskis nýta
fyrir okurverð. Ekki verður það
lofað að Islendingum skuli ekki j 2500. Njáll fiskiveiðahl.fjel. Vest. 14
hafa verið gefinn kostur á því,' b. 4000. O. Johnson og Kaaber heild-
fjelag 40000. Landsverslnn 40000.
Lárus G. Lúðvígsson skóversl. ipng.
16000. Jón Laxdal kanpmaður Tjarn-
'argötu 35 2500. Loftur Lofsson út-
gerðarmaður Norð. 4 2000. Magnús
Sigurðsson bankastjóri Ing. 9 2000.
Marteinn Einarsson kanpm. Laug. 29
5000. L. H. Miiller Kaupm. Stýr, 15
2000. Emil Nielsen forstjóri Póst. 2
Árásarefni blaðsins á mig nfi
síðast er það, að jeg hefi sagt þvl,
að það hafi hagað sjer eins og
flón í nmræðnm þeim, sem orðiíí
hafa nm útgáfn Morgunblaðsins
og Isafoldar, að það hafi um það
mál flutt tóman þvætting, að það
hafi m'sboðið lesendum sínum með
öllu rugli sínu um það, að það
hafi látið góðar bendingar gjer
viturri blaða eins og vind um eyr-
un þjóta og að fyr'r þetta sje það
orðið að ógleymanlegu og varan-
legu merki auðvirðilegrar blaða-
starfsemi.
Blaðið hefir ekki reynt að
hrekja eitt einasta atr'ði al
þessu — og gat það ekki. Alt var
satt. Alt stóð það „svart á hvitu‘*
í því siálfu. En vitanlega reiddist
það. Og þess vegna var stóðintí
hleypt á stað.
öðrum fremur að eignast. þessar
bækur. Mundi þó hinn fráfallni
'hafa unt oss þess eins og við
v;'ldum sýna honum, ýmsa ■ vináttu
viðleitni, meðal annars með því,
að gefa. honum flest allar þessar
hækur. Nú mun rifist um bækurn-
ar í pýskalandi, eu Ársæll Áma-
son mun þó reyna að ná í eitthvað
*af þeim-
G.
verslun Hafn. 10000. Oddnr Hor-
mannsson skrifstofnstjóri Hverf. 21
4000. Ólafur Benjamínss. km. Tnn.
5, 2000. Ólafur porsteinsson lækn-
ir Skólabrú 2 2500. Páll Stefánsson
heildsali Lanf. 36 2800. Peter Pet-
ersen bíóstj. Hverf. 46 3800. Ólnfiv'
Proppé kaupm. Lanf. 14 2000. Sifhv.
Bjarnason Amtmanns. 2. 2200. ,Si<r-
urður Runólfsson kanpm. Tún. 10
3000. Sjóvátryggingarfjclag fslands
En hver ern svo vopnin 1 Heití
á bók, sem kom út eftir mig fyrir
4 árnm. Önnnr ekki. En þetta
vonn bítnr ekki. og hpfir aldrei
b’tið. Bókin fjekk lof allra þeirra,
sem nnj tiana skrifnðu, o<r þeir
vorm margir. Hún var meira en
nafnið
peim ætti því að skiljast í Al-
þýðnbl. að eitthvert bvassara vnnn
verða þe’r að fá, eigi það að b5ta.