Morgunblaðið - 17.05.1925, Síða 2

Í,- •
MORGUNBL AÐIÐ
MnmNI
Höftam fy^ipliggjandi.1
Lauk, ódýran
Þ jórsápbí Ilinn.
pjórsárbíllinn fer fastar áætlunarferðir austur að Þjórsá og
lengra þessa daga: sunnudag, þriðjudag, fimtudag og laugardag.
Tekur fólk og flutning.
Afgreiðslur hjá feaupm. Guðjóni Jónssyni, Hverfisgötu 50.
Sími 414, og Norðurstíg 4, sími 323. — Ðurtfarartími frá Reykja-
vík klukkan 11, fyrir hádegi.
NB. Fer í dag kl. 2 e. h. Nokkur sæti laus.
1

Af bragðinu skulu þjer
þekkja það.
arðÞnprilsnfenteffijnisfffiai
Tvisttau
í sængurver,
liíbni
m
njc
Ósæmileg deila.
Reynslan e
en bún hefir sýnt, að langbestu gúmmístígvjelin, sent
völ er á, eru
N\\\W
€>—€>~D
. e/. í‘ %hyU
..
ÍeÉhí
Gómmístígvjelategund þessi er afargterk, tiltölulega ódýi', og
sjerstaklega víð og rúmgóð. '
Höfum gúmmistígvjel jafuan fyrirliggjandi fýrir
kvenfólk, unglinga^óg' börn, og einnig fyrir karlmenn í öllunx
venjidegum stærðum og hæðum í bæði brúnum og' svörtum lit.
Bnnfremur höfum við ávalt í'yrirliggjandi hinar þjóðkunnu
rauð-, hvít- og grábotnuðu skóhlífar, sem eru áreiðanlega hin»
sterkasti og besti skófatnaður fyrir verkafólk við hváða vinnu
sem er. —
Aðalumboðsmenn fyrir ísland:
H vannbergsbræöur
Heildsala.
Skóverslun.
Smásala.
1!
Laugaveg
I þeirri anölegu lognmollu, er
venjulegast hvílir yfir þessum bæ,
þykir mönnum gaman að, ef
stundum hvessir, og góðir menn
og gegnir lenda í hnippingum
um áhugamál sín. En oft brennur
við, að farið er út yfir takmör'k
velsæmis, og að ráðist er á and-
stæðingana með persónulegum
skömmum og svívirðingum. pessa
daga hefir sá atburður orðið, að
einn af gáfuðustu íslendingum,
sem nú er uppi, landsbókavörður,
dr. Guðm. Pinnbogason, hefir
gerst all-hvassyrtur um nýút-
komna bók eftir Sveinbjörn Egil-
son ritstjóra, „Handbók fyrir ís-
lenska sjómenn“, og atyrt hana
vegna málsins á ýmsu því, er að
sjómensku lýtur. Jeg skal viður-
kenna það, að allerfitt mun veit-
^jHst á skömmum tíma að hreinsa
|íj|, sjómannamálið og finna islensk
svuntur Og |jj| lieiti fyrir ýms þau orðskrípi, er
skyrtur. Fjölbreytt- mí tíðkast meðal sjómanna; en
ast úrval og ódýrast. jjj§ 011,11,1 >eim’ sem >ykir væilt um,
fagurt mál og vandað, og vilja
hreinsa tungu vora fyrir erlend-1
um sora og afskræmdum orð-
myndum, ætti að vera ljúft að
þa'kka þeim mönnum, er vinna að
hreinsun og endurnýjún máls
vors. Einn af þessum mönnum er ^
einmitt Guðm. Finnbogason, og
hefir hann, ásamt öðrum, búið
| til f jölda ágæt.ra orða í stað b'ögu
mæla og afmyndaðrá danskra. og
j annara erlendra orða. I heila.gri
vandlætingu sinni. vegna máls
vors, ræðst hann harðlega á ýms
orð þan, er höf. nefndrar bókar
sjálfur viðurkennir að sje orða-
hroði, og máli voru til lýt.a. En |
nú rís upp forseti Fiskifjelagsins,
br. Kristján Bergsson, og gerir
vim sínnm, rítstjóra Ægis, þann
bjarnargreiða, að ráðast persónu-
lega á Guðm. Finnbogason, með
svo ruddalegum orðum, að hann
að vonum vill ekki eiga orðastað
við þann mann.
pað er óþarfi að minnast á
ýmsar endurbætur þær, er Guðm.
Finnbogason hefir gert á vinnu-
brögðum og hlotið viðurkenning ^
fyrir, og önnur störf í þágu þjóð-
fjelagsins. pað er hægt að gelta
að ölltirn ; en um merg þessa máls
munu allir sannir fslendingar
vera sammála: að stóra nauðsyn
béri til að hreinsa mál vort, sjó-
mannamál, iðnaðarmél og versl-
unarmál, og að kosta ber kapps
um, eins fljótt og unt er, að út-
rýma orðskrípunum. Orðatillögur
Pappírspokar
lægst ver?1.
HarSaf Claussn.
Simi 38.
þeirra Guðm. Finnbogasonar og
Sig. Nordal, er prentaðar voru í
„Tilskipun um öryggi skipa“,
og" svo framvegis, voru
flestar ágætar, og þó að finnast
kunni þeirra á meðal nokkur orð,
er sje ekki líkleg til að ná festu
í málinu — um það muri revnslan
dæma- — er stefnan hafin rjett,
og málhreinsun vor mun á næstn
'árum stefna beint að rjettu marki,
þótt sumir menn vilji ekki þekkja
sinn vitjunartíma. pótt sjómönn-
um vorum kunni að veitast erfitt
að læra ný heiti á nokkrum tug-
um orða, er þeir nota, ætti áhætt-
an ekki að vera mikil, ef t. d.
liandbók fyrir íslenska sjómenn
hefði jafnhliða íslensku orðunum
orðskrípin, er nii eru notuð, uns
þau að lokum hyrfu úr sögunni.
Sjómannaskólinn ætti og að gera
piltum að skyldu að læra íslensku
hóitin, og myndi þá málið hreins-
ast á örfáum árum. A líkan hátt
verður að fara með verslunarmál-
ið og iðnaðarmálið, er þarfnast
mestra bóta. Ritstjóra Ægis og
forseta Fiskifjelagsins ætti ein-
mitt að vera ljúft að gerast for-
göngumenn í þessu máli og styðja
að málhreinsun sjómanna.
Alexand er Jóhann esson.
List orðsins og kvikmynd-
irnar.
#
©
#
#
®
#
: Kex og kökur
m frá Engelsk Dansk Biscuits Fabrik
# útvegum við beint til kaupmanna og kaupfjelaga.
^ Aðalumboðsmenn á íslandi:
• H. BEMEOIKTSSON & Co.

UMBÚÐAPAPPÍR
selur „Morgunblaðið“ mjög
ódýrt. —
omiö
m.ys
ýjp'V//ífo gott úrval af veru-
»181 / !ega fallegum
rmislitum
með einum og tveimur flibbum.
— Verð frá kr. 10,50-18,75. —
J4auddmjfhna^<m
Nvlega befir alþektur, danskur
rithöfundur, Julius Clausen, skrif- j
að grein í eitt Kaupmannaliafnar- j
blaðið, þar sem bann lýsir hrygð
sinni yfir því, að kvikmyndaliús-
in sjeu meir og meir að draga,
fólkið frá leikhúsunum. Segir
hann, að þetta sje alsta.ðar nppi
á teningnum { öllum stórbæjuin,
og verði því meira ábyggjuefni
allra, leikhúsvina., sem lengra líði.
Hann segir, að kvikmyndavinir
baldi því fram, og með fullum
rjetti, að góð kvikmynd sje betri
en slæmur leiknr. En þeir gleymi
því. að meðallagskvikmynd og
þær, sem þar sjeu fyrir neðan,
dragi meiri fjölda að sjer en góð
leiksýning.
Clausen spyr, hverpig á þessu
standi. Hann svarar því á þá
leið, að því verra, sem eitthvert
verk sje frá listarínnar sjónar-,
niiði, þess meiri skilyrði lrnfi það i
til að skapa aðsókn alls fjöldans,
sem ekki ílmgi, heldur láti sjer
nægja áhrifin gegnum augað. —
Allur þorri manna mun lieldur
kjósa eftirgjört málverk en sjálfa
frummvndina, kvikmynd iyrir
leikrit, kvikmyndaihúsið fyrir
leikhúsið.
J. Clausen fer enn lengra í
skýringu sinni, og segir, að það
sje blátt áfram orðið, sem fadi
nienn frá að sækja leikhúsin. pví
það, að þurfa að hlusta, t'iíeinka
sjer hverja setningu, samþybkja
liana eða mótmæla, henrii í’buga
sjer — sú áreynsla fæli núlíma
stórborgarbúa frá íerkhúsunum.
og • tilfinningar í hreyfingu, en
Leikhús reyni að setja hugsanir
þegar orðsins list missist, þá
þverri þörfin til að hlusta og
Iiugsa. En þá endi alt með and-|
legri hnignun, hugsanadeyfð.
pað er verið að dre]ia orðsins
list álstaðar með kvikmyndunum,
segir Clausen.
Fullþungur dómur mun þetta,
þvkja hjá hinum danska rithÖf- j
undi. En engum getur blandast
hugur um það, að mikið missist
ur kvikmyndnnum, þar sem er hið
lifandi orð. pví eiiginn vafi er á,
að það er það, sem gefur hverrl
lerksvningu mest gildi.
sem er meir en orðin tóin,
sktiluð þjer koma til Thiele
Laugaveg 2 (einasti fag-
lærði sjóntækjafræðingur-
inn, sem talar íslensku)
með g'ömlu gleraugun vðar,
til þess að máta gler (kúpt
,,punktalgler“) eða með
gleraugnaávísun yðar fr»
augplækninum. Vaxaudi a'
n æ 3 j a við s)k ift avi n ann a
hafa altaf verið bestu me^'
uiadin fyrir Gleraugnaversl-
unina á Laugaveg 2, tal'
sími 1566.