Morgunblaðið - 20.06.1925, Side 5

'AuEabl. Morgbl. 20. juní ’25.
P.IORGUNBLAÐIÐ
6
Pólflugið.
Einkaskeyti til Morgbl.
Eftirprentun bönnuð!
Roalö Amundsen 09 fjelci9<nr hans komn effir mikl3. hraknm^u
til Kingsbay á Svalbarða kl. 1 aðfaranótt
fimtudagsins 18. þ. m.
Flugvjelarnar setfust á vök á 87 gráðu og 44 mínútu nl. br. þar frusu þær fastar. Eftir mikla
erfiðleika tókst að losa aðra flugvjelina úr ísvökinni. Hin varð eftir. - Pólfararnir sljetta sjer
flugvöll á ísjaka, hann brestur og vjelin er sett til flugs upp á líf og ðauða.
*
(E'ins og lesendum .Morgun-
biaðsins er kunnugt, höfuni vjer
gert oss alveg sjerstakt far um
að geta flutt sem nákvæxáastar
og fljótastar frjettir af þessum
merka leiðangri. — Eftirfarandi
skeyti bárust Mbl. í gær frá loft-
farafjelaginu norska.)
Osló 18./6., kl. 22, 10 mín.
Fyrsta skeytið frá Amundsen.
Kingsbay, Spiztbergen 18./6.
Við komum liingað I nótt, allir
sex. Á fluginu höfðum við ágæt
not af sólarkompásnum frá tíoerz
Engin öimur tegund en Cornier
fluvjelar liefðu getað þolað
hnjask það, sem flugvjelar vorar
urðu fyrir. Hin sjerstaka gerð
þeirra gerði einmitt þær hæfar til
þessa ferðalags. Roll Royee mó-
torarnir reyndust svo óskeikulir í
gangi að við vorum þegar í önd-
verðu öruggir
Pó við flygjum tímunum saman
yfir ís án þess að eygja nokkurn
lendingarstað, vorum við ósmeykir
um okkur. Svo mikið traust bár-
um við til mótoranna. pegar við
vorum að basla með vjelarnar
morður í vÖkinni, þá var hægt að
setja þá í gang á einu vetfangi.
^ettl Það mjög fyrir, er við
þurftum að flytja ok'kur í sífellu
undan ísjokurium sem þrengdu að
okkur í vökinni.
Myndin sýnir Amundsen, þar
sem hann er að reyna flugvjel
sína áður en lagt var af stað. Til
hægri handar á myndimú eru for-
ingjar fararinnar, Amuudsen og
ameríski verkfræðingurinn EIls-
worth. Neðst fyrir miðju er mynd
af skipinu Hobby, er flutti flug'
vjelarnar til Svalbarða.
Roald Amundsen.

Amundsen.
Ferðasagan.
Heimdal, Spitzbergen 18./6.
Eins og menn vita, lögðu flug-
vjelarnar upp frá Kingsbay þ. 21.
Á leiðinni til Amsterdameyjar
voru gerðar ýmsar flugtilraunir
er báru góðan árangur. Yar því
haldið áfram norður éins og á-
formað var. Er skamt var komið
áleiðis skall yfir okkur þoka. En
þá hækkuðum við okkur á fluginu
og flugum í 1000 metra hæð. T
þeirri hæð var þokulaust, svo við
gátum uotað sólarkompásinn. í
tvo tíma flugum við yfir þokunni,
en kl. 8 um kvöldið vorum við
komnir framhjá henni. Alla leið
upp frá því höfðum við ágætt
útsýni.
Kl. 10 um kvöldið komumst við
að raun um, að okkur hafði hrak-
ið allmikið úr ioið, og voriim við
vestar en til var ætlast-, því vind-,
ur var allhvass af norð-austri, og J
hafði flngvjelarnar hrakið úr loið j
á meðan farið var yfir þoknnni,
þvi þogar eklcert sjest til liafs
oða iands, er erfitt að halda
rjettri stefnu.
Hjeldum við því austar á bóg-
iim þangað til kl. 1 um nóttina.
i
En þá var helmingur af
bensíninu eyddur.
Við tökum því það ráð, að leita
lendingar til þess að átta okkur
á því með áreiðanlegri vissu, hvar
við værurn, svo hægt væri að taka
þaðan rjetta stefuu áfram.
í þann mund voruin við nálægt
stórri vök. Var það fyrsta vökin1
sem við höfðum komið auga á
alla leiðina.
Flugum við nú lágt til þess, að
rannsaka hvort hætta væri á því
að ísjakar lokuðu vökinni innan
skams. Hvergi höfðum við komið
auga á nokkurn stað alla leið, þar
sem á ísnum væri nægilcga stór
sljettur flötur, að hægt væri að
lenda vjelunum þar og hefja
þær þaðan aftur til flugs. parna
í nánd við vökina var heldur eng-
an lendingarstað að finna.
Við sattumst því á vökina.
í longstu lög veigruðum við
okkur við að setjast á vökina.
Við komumst líka brátt að raun
um, að ótti okkar var eigi ástæðn-
laus í því efni, því öimun flug-
vjelin, nr. 25, innilokaðist innan
skams milli liárra hafísjaka.
Á meðan við vorum að bjástra
við að losa hana, lagði alla vök-
ina og var þá hin flugvjeliu um
leið frosin föst í ísinu.
Hvar vorum við staddir?
Um nóttiua gerðum við afstöðu-
mælingar, og koinust að rauu um,
að við vorum á 87. gráðu og 44.
mínútu norðlægrar breiddar og
10. gráðu og 20. mínútu vestlægr-
ar lengdar. Á þeim átta t'ímum,
sem við höfðum verið á flugi
höfðum við farið nákvæmlega
eitt þúsund kílómetra.
Elughraðinn haíði alla leið ver-
ið 150 km. að jafnaði. Andbyr
hafði því haldið okkur 200 km.
til baka.
Athuganir.
Hjer var sjávardýpið mælt og
komumst við að raun um, að það
var 3750 metrar. Næstu daga var
’Msrekið athugað, stefna segulnálar
auk veðurathugana.
Á norðurleið höfðum við útsýni
yfir 100,000 km. stórt svæði. —
Lengst sáum við til norðurs að 88.
gráðu og 30. mín. n.br. Hvergi
n

Flugvjel Amundsens.
sást móta fyrir nokkru landi á
öllu þessu svæði. pegar þess er
Ellsworth.
gætt, hve dýpið var mikið þar
sem við lentum, teljum við það
með öllu útilokað, að nokkurt
land sje á svæðinu þaðan norður
að pól.
Hætt við að halda lengra norður.
Þareð engar lfkur eru til þess,
að við liefðuin getað lent nokk-
urstaðar nær pólnum eu þetta,
sáum við ekki betur en það væri
tilgangslaust með öllu að fljúga
lengra norður. En að fljúga norð-
ur yfir pól, faipst okkur þýðing-
arlaust. úr því seiu komíð var,
cða a. m. k. svo þý-ðingarlítið að
það svaraði ekki nándanærri
i