Morgunblaðið - 28.07.1925, Blaðsíða 3

morglnblaðið
morgunbla»i»,
ðtofnandi: Vllh. Fin»en.
útgefandl: FJelagr I Reykjaylk.
Rltltjörar: Jön KJartanuoEp
ValtjT Stefkn»»on.
koelÝ»inga8tJörl: B. Hafber*.
Skrifstofa Austurstrœti 8.
Símar: nr. 498 og 600.
Auglý»in*a»krlf»t. nr. 700.
Sieímaaítnar: J. Kj. nr. 74*.
V. St. nr. 1**0.
K. Hafb. nr. 770.
Áskriftagjald innanlands kr. 2.00
á mánutSl.
TJtanlands kr. 2.60.
I Uuaasölu 10 aura elnt.
ÍRLENDAR SlMFREGNIR
Khö£n, 27. júlí. FB.
Frakkar sökkva skotfæraskipl.
Símað er frá París, aS Frakkar
Aafi skotið í kaf skip, er hafði
skotfærafarm, er ætlaðnr var
mönnnm Abd-el-krim.
Vandræði með sölu kola.
Símað er frá Essen, að fyrir-
liggjandi sjen 10 miljonir tonna
• ítf kolnm, 200 miljóna gnllmarka
vifði, sem ógerningnr sje að selja
vegna dýrrar framleiðslu og sam-
keppni við önnur lönd.
Nýtt Balkansamband
ern þeir að setja á stofn: Rúmen-
. ar, Búlgarar og Grikkir, að >ví er
aímað er frá Aþennborg.
-Ætlar Amundsen að fljúga frá
Svalbarða til Alaska?
Símað er frá Oslo, að kvisast
hafi að Amundsen eigi í samn-
ingum við Dornier-verksmiðjnna
í Pisa um að byggja flugvjel,
nægilega stóra til þess að fljúga
frá Spitsbergen til Alaska.
sem hann hafi handbært til þess
að geta dregið úr gengissveiflum.
Gengisnefnd rikisþingsins hefir
tekið þessu vel, og gefið ríkis-
stjórninni það álit sitt að rjett
væri að hækka nú gengislágmark
gengislaganna. Ennfremur er það
álit gengisnefndar, að lækkun for-
vaxta væri rjettmæt; og ætti hún
að komast á innan skams.
Rvík, 27. júlí. FB.
Eldsvoði í Odense.
Á föstudaginn varð geysilegur
eldsvoði í Odense-höfn. Korn-
geymslu-, fóðurbirgða- og kola-
skemmur brunnu. Skaðinn áætl-
aður miljón krona.
lagsnefndarinnar, Ernst Mayer ara útgjalda, hjá þeim, sem tvi-
stórkaupmann. Skýrir hann frá bentir eru um það, hvort herferð-
þvi', að nefndin liafi þegar farið in sje rjettmæt.
þess á leit við Sameinaða gufu-
skipafjelagið, að rannsaka skipa
p>á eru það önnur vandræði fyr-
ir Frakka, að þeir eiga mjög ó-
göngurnar og koma síðan fram;hægt með að setja rögg á sig o0
með ákveðnar tillögur og ræða hefja snarpa árás á hendui
þær með nefndinni. Sameinaða
svaraði á þá leið, að það hefði á
liðnum árum reynt eftir bestu
el-krim.
Uppdráttur af Marokkó fylgir
grein þessari. Svarti hlutinn af
Bretar og Rússar.
Rússabolsar ganga á gerða samn-
inga og virða loforð srn vettugi.
Meðal þeirra mála, er stóðu
efst á dagákrá hjá Mac Donald á
sínum tíma, var viðurkenning Sov-
jetstjórnarinnar. Þetta mæltist
illa fyrir, en varð þó til þess, að
fleiri fetuðu í fótspor hans, þegar
Bretar höfðu viðurkent rússnesku
stjórnina, til dæmis Frakkar.
getu að sinna þeim kröfum, sem uppdrættinum sýmr svæði þa , er
fram hefðu komið, og reynt að. Abd-el-knm hefn na a si va Donal(j Setti Rússum það
íylgjast með tímanum. Kveðst það ( Er ^að . m?g™ar^y”npnnktaljnJ skilyrði, að þeir mættu ekkibreiða
þó fúst til þess að íhuga og ræða
Spánverja
an á uppdrættinum,
sem
fylgir
þessi mál, og mun þess vegna
ráðgast um þetta við Eimskipa- . _
fjelag fslands, svo fjelögin geti í byljar raða^nu y i^er^^^ ^
sameiningu íhugað og rannsakað
Samgöngurnar milli Danmerkur
og íslands.
f tiiefni af dansk-ísl. verslunar-
ráðstefnunni birtir Börsen viðtal
við formann stórkaupmannaf je-
málið, og síðan rætt það á ný
með nefndinni. Formaður nefnd-
arinnar lýkur máli sínu með því
að segja, að óhætt sje að fullyrða,
vegna þess sem að framan er get-
ið, að málið sje í góðum höndum.
út kenningar sínar í Bretlandi eðá
““ " . f l. -RjffKa- í breskum nýlendum. Rúss'ar
sy5ri Jrito sv«8»ms, .r_ E,ö-K. sig v„5a
Mai*okk6»öfpiðM*''nn.
_______
Ósamlyndi stjórnmálamannanna í Frakklandi gerir
Frökkum erfiðan hernaðinn.
Spánverjar gera Frökkum árásir á
Abd-el-krim ómögulegar.
Af síldveiðunum.
Síldveiðin að glæðast.
Akureyri 25. júlí ’25. FB.
Síldveiðin er að glæðast. Um 10
þúsund tunnur eru komnar á land
• síðustu tvo dagana í öllum veiði-
stöfðvum, eftir upplýsingum síld-
armatsmanna. Meginið þó á Siglu-
firði. Glaður kom hingað inn í gær
með 600 tunnur og Ýmir í dag
með 430 tunnur. Enn eru mörg
skip, sem ekkert hafa fengið. —
Reknetaveiði er góð.
Austan úr Mýrdal.
(Eftir símtali við Vílt í gær).
Sífeldir óþurkar voru í Mýrdal
alla síðastliðna viku, en á sunnu-
Raginn gerði ágætan þurk og var
Ihann alment notaður. í gær var
þurt veður, en enginn þurkur.
Eiga bændur !í Mýrdal allmikið
af heyjum Úti. Sumir eru búnir
að slá tún, og kæmi þvi vel
að fá þurk'. ,
Fimleikaflokkurinn frá I. R- var
í fyrrinótt í Vík, og fór þaðan
snernma 1 gær og hafði í hvggú1
að halda áfram til Rvíkur, taka
bíl á Garðsauka og koma hingað
I nótt.
DANMERKURFRJETTIR.
(Tilk. frá sendih. Dana.)
Rvík 25. júlí ’25. FB.
Þjóðbankinn hefir fje til þess að
draga úr gengissveiflum.
Forvaxtalækkun fyrir dyrum.
Stjórn Þjóðbankans hefir til-
Ifeynt Stanning forsætisráðherra,
að bankinn bafi safnað mikln fje,
Uppdráttur af nyrsta hluta Mar-
okkó. Spánverjar rjeðu ríkjum
norðan við takmörkin, sem sýnd
ern með púnktalínu þvert yfir upp
dráttinn. Bvæðið ,sem merkt er
með svörtu, er nú á valdi Abd-el-
krims.
byljar ra a nu ynr, - - tilraælnm hans. Það kom brátt í
verulega takmarkalma milli hj , efndu heit sín illa.
aða Frakka og Spanverja. Aður h , > manns vitorði,
rjeðu Spánverjar yfir svæðmu^ ermi ^ ^ ^ a8
norðanvið takmarkalmn þessn, en, hresku verkamönnuntOn
Frakkar sunnan línunnar. Ems og mnræta Dres „
Zf ZC aí uppdmttmam, er„þ«»ap kommámamant >r.tt W-
>,5 ekki nema lítiUjörlegir skik- « íminningar breskn stjornmn^
” , , „óí7 ar að þetta væn brot a loforðum
ar sem Spánveriar enn hafa rað dl, ,
ar, sem opau j þeirra. Hin núverandi breska i-
,, . -' bildwtiórn er í raunhmi sáróá-
Aðalbækistöð AMftrm er > bolsjfyik, I
borginm Aidir, en beistn borgi , 8 J „e >ó sjerstaklega yíik
Prakka eru Fea og Taza. Nn ;Jd ti, a8 hafa
næst fyrir Frakka að taka rogg þ'1 að ve J ,
siff 0„ reka Ahd-el-krim ræki-' rússneska sendiherrann afram
a S1°’ ° . T, , , i * Englandi og þar af leiðandi bresk-
legaafhöndnms,er.En>a>,rftaEngIa P Btalandi, «
þeir að hefja snarpa árás, og reka an senainerra
Riff Kahyla norður eftir öllnm.þetta fynrkomulag leiddi af yið
Kllt ^ y ■ Urkenningu hreska rilusms a russ-
götum. . Kra„kll stiórninui. Forsætisráðherrá'
J 2TZZZSL52 SS* 1 — “ Í
tegi >að beinast ,ið fyrir >á, að J" >oliranIsði ham
fft leyfi til >ess ,5 halda_ar.s,.-,l»8^ ^ 4 da(,inni a8
liði sinu yf.r landsbka apanverja > ^ hejlan Mp mnnna (
sem þeir ennþa haft1 yHrrað yfir, * 1 ^ útbreiðsln kenninga
sitt hvoru megm -A svæði lMf- ^ hreskir verkamenn
kabyla og koma þa leið Abd-el- sinna, ug y , _ , .
Krim i opna skjöldn. !5 rasmm °* ')S
En Spánverjar haf. „eitað >á hendir >6 margt td >ess, að
Prökknm nm >«tta. »at‘ t’oMa f
■ Og Spánverjar hafa einnig neit- » si“ ^ Atvmnnleys.ð . Eng-
P , * _ , v**'laudi befir venð bolsjevikum hmn
að Frökknm nm það, að halda I181,landl lienr ;eri J
sínn norinr fyrir 1 Bret-
milli bins fyrra spanska og U2 J
franska lijeraðs.
Því BpánVerjar hngsa sem svú,
landi, og hvorki Mae í)onaíd njÓ
Baldwin hafa haft því láni
Þvi SpánVerjar hngsa sem svm ^ gfita rágig Mt A
Ef Frökkum tekst að koma flóttad 8 ^ Verkamenn ern auð_
í lið Abd-el-krims, og þeir e ú óþolinmóðir af því að stjórn
villrekaher hans nt úrollumþeim _ ^ tekigt að ráða hót
hjeruðum, sem hann ræðnr nn yf- m vandræðum. Nú er í
ir þá hlytur her hans að hopa em-
mitt inn yfir spönsku svæðin. Og aldur
, _ , .. málaþræta, sem um langan aiaur
ekki nog með það. Gagnslaus yrði komið fyrir j Bretlandi, sem
sú árás og sá sigur, ef Frakkarf miskliðin milli námueiganda
ljetu lið- sitt ekki halda iyrru verkamanna , breskn námtm-
fyr.r ! >easnm hjernðnm. Ef >e.r,^ sem verkamenn-
snua aftur suður a bogmn, og . . . • Bols-
,, írnir hafa orðið iynr tra iíois
halda til smna fyrn stoðva, þa. r,.
^ .. ., . um, munu semka þessu maa, og
er engmn til þess að veita Abd-j ^ ___ „„„„
el-krim viðnám. Hann heldur þá
liði sínu á hæla Frökkum aftur.
vændum sú alvarlegasta atvinnu-
Riff-Kabylar,
árásar.
liðsmenn Abd-el-krims. — Lítill flokkur býst til
Undrun veldur það víða, live erfiður.
Frökkum gengur tregt að brjótai Stjórnmálaflokkarnir
Frakk-
mótþróa Abd-el-krims á bak aftnr.
Mönnum finst sem Frakkar myndu
geta, boðið slíku smámenni byrg-
inn, eins og Riffknnum 1 Mar-
.okkóf j öllunum.
En bæði er það, að liðsmenn
Abd-el-krims hafa reynst úimr
harðvítugnstu bardagamenn. og
landi eru ekki á einu máli nm
það, hvernig taka eigi þessnm ó-
friði. Eru sumir andvígir öllu
hernaðarbraski Frakka þar syðra.
Stjórnin sem við völdin situr, hef-
ir óhæga aðstöðu, á eigi óskiftan
meirihlnta að baki sjer í þinginu.
Með mestu herkjum
Ef Fralckar hrifsa einhver land-
svæði af hinum fyrri hjeruðum
Spánverja undan yfirráðum Abd-
el-krims, þá verða Frakkar að slá
eign sinni á landið, eða að minsta
kosti, verja það framvegis. — En
Spánverjum líkaði með engu móti
þau leikslok. Þeir segja: Landið
norðan við hina fyrri takmarka-
línn er vort enn i dag, þó npp-
reistarmenn hafi brotist þar til
valda í bili. Og þeir banna Frökk-
um að fara fet norðnr fyrir hin
fyrri takmörk.
Frökknm er því nauðugur einn
kostur að láta sjer nægja vöm-
ina eina. Tnn !í hjeruð þau, sem
Abd-el-Krim hefir unnið frá Spán-
verjum banna, Spánverjar Frökk-
verður að
Jliti O Vllllg UShU uaiUdB-—-ryi “(
framtak Frakka hefir framaðjkría hverja fjárveitingu út úr^
þessu verið mjög vængbrotið. Er; þingmu til herferðarinnar. EruU™ a5 ±ara'
talið að það valdi mestu um, hve fjárhagsvandræði Frakka mikilj Abd-el-knm hefir þanmg búið
langdreginn þessi Marokkó-ófrið-’um þessar mundir, og því enn.þeim einskonar svikamyllu, Spán-
ur Bætlar að verða, og Frökkum öi'ðngra að fá samþyltki til þess-, verjum og Frökkum.
að líkindum gera það víðtækara
en ella hefði orðið.
Sendisveitarskrifstofa Rússa.
Aðalbækistöð rússneskra undir-
róðursmanna í Bretlandi.
Það er alment álit í Englandi,
að aðalbækistöð bolsjevika í Bret-
landi sje rússneska sendiráðið,
bæði beinlínis og óbeinlínis. Að
minsta kosti eru margir þeifra
manna, sem breiða út kenningar
bolsjevismans í Bretlandi, vel
sjeðir í rússneska sendiráðinu. ■—
Breska stjórnin hefir látið í ljósi,
að ef þessu haldi áfram, sje ekki
annað fyrir hendi en að slíta
sendisambandi sínu við Rússa. —•
Eins og íkunnugt er, er undirróður
Bolssjevika í Kína óbein árás á
Breta. Það er því engin furða
þótt Bretar hafi verið talsvert
harðorðir í garð Rússa upp á sið-
kastið. Fyrir skömmu síðan ljetn
Bretar handsama einn af formæl-
endum Bolsa í Kína. Þegar rúss-