Morgunblaðið - 21.11.1925, Page 2

MORGUNBLAÐIÐ
Nýkominn s
Strausykur
e&n ^ijpecom tfSon $
í 45 kg. sekkjum.
iSport^
K J E X
Aðalumboðsmenn:
I. Brynjólfsson & Kvaran.

RUBSER.KðMPANr
Miklar birgðir af:
StWllíM
með
Birgðir af:
í
Í
ii
Einkasali í heildsölu:
Kongens Nytorv 22
Tlgr.Adr.i Holmstrom
Bcrnhird Kjær
Köbenhavn K.
að gera þetta. Samverkamenn
hans rákn hann á brott áður en
þingið kom saman.
Hvaða íirrœða ætlar nú Painlevé
að grípa til? í nýkomnum skeyt-
; um frá París er skýrt frá, að
! hann einmitt hafi ætlað sjer að
nota hugmynd, sem vakað hafi
fvrir Caillaux, sem sje að stofna
einskonar afborganasjóð ineð því
að leggja 20 franka nefskatt á
alla, sem eldri eru en 14 ára;
ennfremur þyngja skattana að
miklum mun, en f járhagsnefnd
fulltrúadeildarinnar hefir neitað
að veita þessum frumvörpum
fylgi sitt. Svona standa sakir í
augnablikinu. pað mun verða flest
um ofraun að draga Frakka upp
úr því fjárhagslega feni, sem
þeir eru sokknir í.
. T. S.
3
Gigtarplástur.
Ný tegund er Fllsplástur
heitir, hefir rutt sjer braut
um viða veröld Linar vefki,
eyðir gigt og taki.
FæBt hjá lyfsölam og hjeraðslæknum.
Laugavegs Apótek.
FRÁ
B ARN ASKÓL ANUM.
Úr skýrslu skólalæknis.
! og tveir karlmannafatnaðir, sem
ekki hefir verið vitjað, selst með
: miklum afslætti.
Guðm. B Vlhar,
klæðskeri, Lau g»veg 21.
Sími 658.
Hreinlætið.
1 bæjarstjórninni var yfir því j
kvartað í haust, að eigi hefði það |
komist á í sumar að malbikaj
barnaskólaportið. — Gunnlaugur:
Claessen lýsti því yfir, að nú væri 1
Góð vfn hafa yóð áhv*if
sjerstakloga i
Portvín
Sherry
Madaira
Rauðvfn
Hvit vin frá Louis Lamaire & Co.
Burgundies frá Paul Marne & Co.
frá C. N. Kopke fit Co,
Fjárkreppa Frakklands.
Því var spáð, þegar Painlevé
losaði sig við Caillaux, að sjálf-
um mundi honum veitast erfitt
að leysa þá ráðgátu, sem hvorki
Caillaux nje öðrum fjármálaráð-
herrum Frakka a þessum tímum
hefir tekist að levsa. Fjárhags-
leg viðreisn ríkisins er erfið. —
Ástæðan til, að Caillaux var bol-
að á burt af sjálfri stjórninni og
ekki af þinginu, var sumpart sú,
að Caillaux, eins og margir aðrir
mikilhæfir menn, hefir ætíð átt
hitra óvini, og sumpart af því, að
almenningsálit hans var farið
að rýrna, sökum þess að honum
tókst ekki að kippa fjárhag ríkis-
ins í iíig a svipstundu.
Þegar Caillanx á sínum tíma
tók við stöðunni, lýsti hann þegar
J byrjnn yfir, að hann væri eng-
inn töframaðnr, og ekki mætti
húast við sýnUegnm arangri til-
ranna hans fyrst um sinn. Hann
hentj á, að fjárhagurinn væri í
aumlegu ástandi. Hann þyrfti að
finna nýja aðferð.
Sá var gallinn á gamla fyrir-
komulaginu, að ráðstafanir undan
j farinna stjórna á fjármálasviðinu
I kvíldi á pólitískum grundvelli.
Stjórnmálamennirnir lifðu í þeirri
fávísu von, að skaðabótagreiðsl-
urnar þýsku mundu renna eins og
: gullstraumur inn í landið. Fjár-
I lögin voru t. d. samin á þann hátt,
:að sum af stærstu'útgjöldum rík-
! isins voru sett á sjerstakan gjaldlið
■ í þeim tilgangi, að þýsku greiðsl-
nrnar smámsaman yrðu nægileg-
ar til að standast straum af þess-
um útgjöldum. Eins og kunnugt
er, brugðust þýskn greiðslurnar
að meira eða minna leyti og taka
varð lán, bæði innan lands og ut-
an, til útgjalda þeirra, sem ætlast
var til, að kæmi á bak Þjóðverja.
pað varð með degi hverjum ljps-
ara og ljósara, að borgnnargeta
Þýskalands var mörgum sinnum
minni en gert hafði verið ráð fyr-
ir; og þegar nú þar við bættist
hið átakanlega glappaskot Poin-
carés, Ruhrhertakan, varð afleið-
ingin sú, að frankinn byrjaði að
i falla og dýrtíðin að vaxa.
Stjórninni veittist erfiðara og
erfiðara að iitvega ný lán, en til
þess að bæta úr fjárkreppnnni í
bili, þeytti pjóðbankinn dyngj-
um af nýjum seðlum á peninga-
markaðinn.
Þegar Caillaux tók við, voru
innanríkisskuldir Frakklands orðn
ár 300 miljarðar pappírsfrankar,
og skuldir við útlönd voru kring
um 40 miljarðar gullfrankar. —
Hvernig í ósköpunum var hægt að
ætlast til, að komist yrði upp úr
þessu feni á augnabliki?
Sósíalistarnir, sem stutt hafa tvö
síðustu ráðuneytin, hafa stöðugt
bent á, að geysileg hækkun eigna-
skattsins væri einasta úrræðið. —
Þessu var Caillaux mótfallinn,
enda mnndi þingið aldrei hafa
farið þá leið, sem sósíalistarnir
bentn á. Menn ásökuðn hann fyr-
ir; að hann tók 10 miljarða fran’ka
i að láni af nýjnm seðlum hjá Þjóð
[ bankanum. En hvað átti hann að
gera? Ríkisfjárhirslan var tóm, og
hann varð að útvega peninga,
enda vissi hann ósköp vel sjálfnr,
að þetta var neyðarúrræði og
slæmur króknr á þeim vegi, er
hann ætlaði sjer að fara. Svo kom
gull-lánið hans sæla. Það var ekki
honum að kenna, að þetta ágæta
úrræði brást, heldur stóreigna-
mönnum og stóriðnaðjnum, sem
ekki þorðu a8 leggja fje sitt í
hendur ríkisins. í stað 40 til 50
miljarða, sem húist var við, feng-
ust aðeins 6 miljarðar.
Nú fór, eins og oft vill verða í
stjórnmálum, að mennirnir eru
metnir eftir árangrinnm. 1 þetta
sinn var árangurinn Ijelegur,
Caillaux var með öðrum orðum
talinn ónýtur. Síðustn úrræði
hans voru skattafrumvörp þau, er
hann ætlaði að leggja fyrir þing-
ið Hann fjekk ekki tækifæri til
svo ljelegt afrensli úr portinn,
svo miklar dældir í það, að börn-
ir: ættu erfitt með að komast um
það þurrum fótum, þegar rign-
ingatíð væri.
í skýrslu skólalæknis kemst
hann svo að orði: „Alloft bárust
skólalækni umkvartanir frá kenn-
urum um slæma ræstingn í hekkj-
unum. Sannfærði hann sig í nokk-
nr skifti um, að þær ásakanir
væru á fullum röknm bygðar.“
Á skólaskýrslunni er eigi hægt
að sjá, að nein hreyting hafi hjer
orðið á.
1 barnaskólanum eru hátt á 2.
þúsund börn. Svo mikið er rúm-
leysið, að þrísetja þarf í stofurn-
ar. Geta má nærri, að það hafi
hina mestu þýðingu fyrir heilsu-
far barnanna, að hjer sje hins
mesta þrifnaðar gætt.
Vera, má, að börnin beri svo
mikinn óþverra með sjer á gólfin
meðan portið er óviðgert, að það
sje mjög erfitt að halda kenslu-
stofnunm hreinum, eins og nú er.
En eftir skýrslu skólalæknis, er
ekki annað sýnilegt, en hjer sje
hægt að bæta umgengnina. Hann
kemst svo að orði: „Aðfinslurnar
virtust ekki hafa tilætlaðan árang- ‘
ur, og má vera, að meira þurfi
mannahald til þess að leysa hrein-
gerningnna. af hendi, svo að við- i
unanlegt sje.“
Foreldrar, sem eiga börn sín í
barnaskólanum, eiga heimtingu á
að fá að vita hverriig þetta horf-
ir við í ár. ,
Eru ásakanir skólalæknis enn á
rökum bygðar, eða hefir þessu
verið 'kipt í lag?
liiliilDHllililir
Verðið afarmikið lækkað.
Fást hjá umboðsmanni
Remington Typewniter Co.
Þorsteini Jónssyni,
bankaritara í Landsbankanum.
Austnrstræti 5. Sími 650.
65 stk.
kven- og barna-
ullar-golfftreyjur
sljast núfyrir9,00,11,00,
13,00 og 18,00 krónur.
Ellll lillllll.
c>o<><><><><><><><><><><><><><><><>
LAUSAVÍSUR-
Ef þig mæðir æfi stirð,
og undir blæða þmar,
þá er næði að kanna í kyrð
kringumstæður smar.
Þóftt ÞJer leitið
alstaðar, þá finnið þjer hvergi
lægra verð á leir- og postulíns-
vörum en í verslunin ÞORF
Hverfisgötu 56 _ Sími 1137.
Verslið þwí við hana.
Lipur ætíð lundin er,
lífs það eyðir trega,
þó að skórinn þrengi að mjer
þjett á fjóra vega.
J6n P. Svartdal.
------«3^*»-------