Morgunblaðið - 10.12.1925, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
2
MORGUNBLAim
Bíofnanöl: Vllh. Flns®i|.
Ú'íarefandl: FJelasr I ReytcjT.’Tll:,
SUtetjorar: Jðn KJartaESisoE.
Vaítjr •tefámetoa.
.t.urly*lr:gB«tJöri: IB. Hafber®
fílrrlfatofa Au»tur*tr<etl 8.
Blsear: nr. 498 og BOO.
Auirlí’olnsraeltrlfet. cr.
SI®}iwa»l«i&r: J. KJ. nr. 71X.
V. St. nr. ÍÍIC.
H. Hafb. nr. TfO
Áakrlftagjald íimanlande kr.
& mánuCl.
Utanlande kr. *.B0.
i Uuaaeölu 10 aura olnt.
1.00
Frá Forna-Hvammi.
Enn um hrakningana.
Símasamband við Forna-Hvamm j gær, var vafasamt hvort líf leynd-
var m.jög slæmt í gær og illmögu-
legt að fá þaðan frjettir. Þó tókst
Morgunblaðinu að koma skeytum
þangað og síðast að tala við
Forna-Hvamm, yfir Borðeyri, í
gærikvöldi.
Það var skökk frásögn hjer í
biáðinu í gœr, að þeir hefðu mist
alla hestana frá sjer, er þeir
skildu við Ólaf Hjaltested. Þá
höfðu þeir fjóra af hestunum og
bundu þá þar, sem þeir yfirgáfu
j Ólaf.
| Samkvæmt skeyti frá frjetta-
enburg hafi í gær tekið á móti stofunni) tafði ólafur Hjaltested
ERLENDAR SÍMFREGNIR
Khöfn 8. des4 FB.
Hindenburg skorar á flokkana að
mynda stjóm á breiðum
grundvelli.
Símað er frá Berlín, að Hind-
skorað
foringjum flokkanna og kvartag um ]asleika; skömmu eft-
aivarlega á þá, að mynda stjornu ag ^ ^ ^ ^ gæluhús_
á breiðum grundvelli. Skoraði;
hann á sósíaldemókrata að taka'
þátt í stjórnarmynduninni-
inu. Ágerðist lasleiki hans eftir
því, sem hann þreyttist.
í fönninni bjuggu þeir um hann
eftir föngum með olíufatnaði,
gæruskinnum o. fl.
, . í gærmorgun rofaði ögn til. —
ráðsfundurinn hafi byrjað 1 gær' Lögðu >eir þá þegar upp til þess
A dagskrá eru þessi mál: Gnsk-j^ ^ ^ ^ ^ hann) Qg
fluttu til Forna-Hvamms. Eftir
því sem næst verður komist af
Káðsfundur þjóðabandalagsins.
Símað er frá Genf í gær, að
búlgarska misklíðin, f jármál Aust-
urríkis og afvopnunarmálið.
Khöfn 9. des. FB.
Belgar vilja taka lán.
Símað er frá Bryssel, að fjár-
málaráðherrann hafi s'korað á
ameríska. og breska f jármálamenn
að lána Belgíu 150 miljónir doll-
ira til þess að verðfestk mynt-
ina.
Fjármál Frakka.
Símað er1 frá París, að Louc-
heur hafi lýst því yfir, að eina
frjettum þeim, er Mbl- fjekk í
ist með honum er þeir fundu
hann. Er heim 1 Forna-Hvamm
kom, var þegar byrjað á lífgun-
artilraunum, og þeim haldið
áfram þegar síðast frjettist 'í gær-
kvöldi kl. 8. Fjekst þaðan síma-
samband við læknirinn á Hvamms
tanga, til þess að gengið yrði úr
skugga um, að farið yrði sem
rjettast að öllu.
Læknirinn í Borgarnesi lagði
af stað upp eftir í fyrrakvöld, en
kom^t þá ekki lengra en í Dals-
mynni. Klukkan þrjú í gær lagði
hann af stað þaðan áleiðis í
Forna-Hvamm.' Þegar Mbl. hafði
síðast samband við Forna-Hvamm
í gær, var læknirinn ókominn
þangað, en hans var von þangað
á hverri stundu.
Fimm af hestunum fundust í
gærmorgun, og f jórir seinna í gær.
En einn vantaði í gærkvöldi. Á
honum var póstflutningur —
ábyrgðarpósturinn. Einn af liest-
unum var nær dauða en lífi
er hann fanst og lifði ekki nema
litla stund.
annað málið, en gilda fyrir bæði.
Þessum úrskurði fógeta áfrýjaði
Landsverslun svo til hæstarjettar
og var þar 4. þessa mánaðar kveð-
inn upp dómur í málinu, sem
staðfesti hinn áfrýjaða úrskurð
og dæmdi áfrýjanda til að greiða
málskostnað í hæstarjetti með kr.
400,00.
FISKBIRGÐIRN AR
yfir 100,000 skpd.
Hrakningar Norðúrlands-
pósts á Hrútafjarðarhálsi.
Seint í gærkvöldi fjekk Morg-
unblaðið þær fr'jettir norðan frá
Stað í, Miðfirði, að Norðurlands-
póstur. (sem gengur milli Staðar
og Ákoreyrar), hafi verið á
Hrútafjarðarhálsi, þegar hríðin
úrræðið til þess að koma á jafn- (skall á á mánudaginn.
vægi í ríkisbúskapnum sje að
þyngja skattana að miklum mun.
Ætia menn, að þingið muni styðja
stefnu fjármálaráðherrans.
Rafmagnið og krapið.
Morgunblaðið hringdi til raf-
magnsstjóra í gær.
— Ljósin eru dauf í dag. Hvað
veldur ?
— Krap í ánum. Frostið er svo
líticS ennþá, að árnar leggja ekki
og eru allar hálffullar af krapi.
Krapið hálfstíflar pípurnar úr
lóninu. Við höfum 6—7 menn þar
efra, til þess að taka krapið frá
pípunum, en þeir anna því ekki
betur en svona- Fleiri komast
ekki að í einu.
— Er það þá ekki vatnsskort-
ur, sem veldur ljósadeyfðinnit
— Nei, vatn er nóg, fer mikíð
vatn yfir stífluna, sem umfram
er. Það er krapið sem gerir all-
an óskundann.
— Er ekkert hægt við þessu
;að gera freíkar en gert er?
— Jú, en það kostar allmikið f je.
Ákveðið er að ráðast í það á
næsta sumri, að koma upp raf-
magnsútbimaði, sem getur hitað
upp ristarnar, sem eru í pípu-
opinu í stíflunni. Með því móti
á krapið að bráðna jafnóðum og
það berst að pípuopinu og renslið
að ganga greiðlega þrátt fyrir alt
krap.
Vonandi reynist þessi útbúnað-
ui vel, er þar að kemur.
þeim fróðleik, þeim athugunum
og tillögum, sem hinn staki
áliuga- og eljumaður hefir fram
að færa á þessu sviði.
Nokkrar umræður urðu um
þetta erindi Jóns.
Útsvar Landsverslunar enn.
Hann var þar við fjórða mann.
Þar var veðrið svo mikið, að eng-
in tók voru á, að koma hestunum
til bæja. Höfðu þeir ekki önnur
ráð, en að taka af þeim allan
flutninginn, og skilja hann eftir
á hálsinum, en komust sjálfir við
iilan leik niður að Staðarbakka
um miðnætti. Höfuðföt og aðrar
verjur höfðu þeir mist af sjer á
leiðinni, og voru illa leiknir, er
þeir komu til bæjar, þó ekki væru
þeir skaddaðir að mun.
Hestarnir eru nú flestir, ef ekki
allir, fundnir, og pósturinn vís.
------------------------
Stúdentafjelagsfundurinn
í fyrrakvöld.
— Stúdentaf jelagsfundurinn í
fyrrakvöld var fjölsóttur. Þar
skýrði Matthías Þórðarson frá
uppdrætti að minnismerki Jóns
Eiríkssonar, er einn samtíðar-
manna hans gerði, og talaði um
hve vel væri til fallið að minn-
ismerki þetta yrði gert'
Þvínæst ' talaði formaður fje-
lagsins Kr. Albertson, um hinn
upprennandi „Listamannasjóð Is-
lands“, sem skýrt var frá í Verði
í sumar.
En málefnið, sem lengstan tím-
an tók, og mesta athylgi vakti,
var erindi Jóns Ófeigssonar kenn-
ara, um „íslenskt skólakerfi“ Er
erindi það kafli úr skýrslu, sem
hann nýlega hefir sent stjórnar-
ráðinu, um ferð sína í fyrra, er
hann fór til að kynna sjer skóla-
Hæstirjettur dæmir
útsvarskylda.
hana
Ef reiknað er eins og áður hef-
ir verið gert, bætt við birgðirn-
ar sem áttu að vera til í byrjun
mánaðarins, því sem aflaðist í
nóvember (8500 þur skp.) og
dregið síðan frá það sem var flutt
út á sama tíma (ca. 35000
skippund), þá hefðu átt að vera
til í landinu 1. desember aðeins
rúm 75000 skp. af fiski. — En
nú hafa fiskimatsmenn gefið yfir-
lit yfir fiskbirgðirnar 1. desem-
ber, og eiga samkvæmt áliti þeirra
að vera til landinu um 90,000
skp. af fiski, sem þegar er verk-
aður. Um óverkaðan fisk eru enn
•óglöggar skýrslur, en með vissu
vita menn um birgðir, sem sam
svara eitthvað fram yfir 10,000
þurrum skippundum. Verða allar
birgðirnar samkvæmt því að
minsta kosti 100.000 skpd. —
Mun „Ægir“ flytja nánari
skýrslu þegar hann kemur út.
Af þessu sjest að aflaskýrslur
þær, er Fiskifjelaginu eru sendar,
sýna of lítinn afla. Átti aflinn
að vera orðinn 316 þús. skpd. 1.
des., en er sjálfsagt 345 þús. skpd.
eða vel það.
Munið eftir
IO°|„
afslæftiinum
hjá
Eiill liiDliei.
fiöfum nú fyrirliggiandi:
Saltpoka,"nijög sterka.
Trawlgarn,
Bindigarn,
Matiillu,
Balls-tóg,
Trawl-vira,
I
Siml 720.
Kappteflið.
Síðustn leikir:
Lesendum Morgunblaðsins mun
það í minni, að á síðastliðnu ári
voru á Álþingi sett sjerstök lög
um útsvarsskyldu ríkisstofnana.
Var þar svo ákveðið, að fram-
vegis skuli ríkisstofnanir ekki
greiða útsvar „eftir efnum og
ástæðum“, heldur skuli þær
greiða í bæjar- og sveitarsjóði,
þar sem aðalaðsetur þeirra er eða
útíbú, 5 af hundraði af nettó-
ág-óða aðalbúsins eða útibúsins og
skyldi sá skattur greiðast 1. mars
ár hvert af ágóða næstliðins árs.
Þá er lög þessi gengu í gildi,
eða 4. júní 1924, hafði þegar ver-
iö lagt útsvar á Landsverslun og
Áfengisverslun hjer í bænum,
samkvæmt þá gildandi reglum um
útsvar ríkisstofnana, en stofnanir
þessar töldu sjer ekki skylt að
greiða seinni helming útsvarsins
1924, og álitu að fyrir þann tíma
eða frá gildistöku laganna 4. júní
1924, bæri þeim aðeins að greiða
hundraðsgjald af nettóágóða sín-
um. Neituðu þær því að greiða
eftirstöðvar útsvarsins og nam
það hjá Landsverslun kr. 20,000,0(1
en Áfengisverslun kr. 25,000,00.
Var því beiðst lögtaks fyrir þess-
um eftirstöðvum. Eftir að málið
hafði verið flutt af beggja hálfu
fyrir fógetarjettinum, 'kvað fó-
geti upp úrskurð að Landsverslun
væri útsvarsskyld samkvæmt þeim
reglum er giltu, er útsvarið var
1. Borð.
Hvítt.
ísland.
21. B f 1—e 2.
2. borð.
Svart.
Noregur.
H d 8—d 2.
Hvítt. Svart.
Noregur. ísland.
21. D f 4—g 3. R f 6—d 7.
GENGIÐ.
Sterlingspund .. . 22,15
Danskar kr. .. . 114,06
Norskar kr. .. . 93,19
Sænskar kr. .. . 122,38
Dollar .. .. *■ . 4,58
Framkar 17,79
DAGBÓK.
fatnadur við allra
hæfi fró þvi insta
til þess ysta.
lföruhúsiði
Faftaefni
í miklu úrvali. Tilbúin föt, heima-
saumuð, fár 75 kr. Manchett-
skyrtuefni. Skyrtur saumaðar eft-
ir máli. Regnfrakkar frá 50 kr.
Andrjes Andrjesson,
Laugaveg 3.
Pappirspokar
læg8t verð.
Herluf Clausen.
Siml 39.
Jarðarför Friðjóns Kristjáns-
sonar stud. theol. fór fram í gær
að viðstöddu fjölmenni, þótt veð-
ur væri slæmt. Kistan var fagur-
lega skreytt. Lögðu stúdentar
fagran silfurskjöld með áletrun
á hana og ennfremur pálmasveig
á leiðið. Sjera Friðrik Friðriksson
flr.tti fallega húskveðju í far-
sóttahúsinu, þar sem hinn látni
hafði lengi dvalið, og söngflokk-
ur stúdenta söng: „Á hendur fel
þú hc~ium.“ Þá var ikistan flutt
að dyrum háskuians og horin inn
í anddyrið af deildarbræðr-
um hins lá.Lia. Flutti þar hr
mál. Skýrsla þessi er löng, umj^lagt á og ætti því lögtakið fram|stu[1 tlieol ólafur Ólafsson frá.
90 síður, í stóru broti. Mun paðjað fara. Var það samkomulag að-*^r,]cJirigaholti mjög fallega og
þó eigi vera nema lítið brot afjiia að úrskuroao skylai aðeins umlhjartnæma ræðu, og söngflokkm-
inn söng: „Hærra minn guð til
þín.“ Inn í kirkjuna báru bekkj-
arbræður, en deildarbræður út.
Sjera Bjarni Jónsson flutti fall-
ega og mjög huggandi ræðu,
mintist þess hve stúdentinn þráði
að komast heim fyrir jólin. Nú
hafi hinn látni fengið að koma
heim til guðs síns fyrir jólin —
heimkoman besta. Síðan söng
söngfl. erfiljóð er orkt hafði sra
Guðl. Guðmundsson frá St.að. —
Yfirleitt hvíldi hátíðleikur og al-
vara yfir athöfn þessari, er bar
merki þess, að hjer var borinn til
hinstu hvíldar ástsæll fjelagi, vin-
ur og bróðir, hniginn í blóma
lífsins. S. G-
Frá Kolviðarhól var símað í
gærmorgun, að þar efra væri þá
blindbylur, og alls ekki ferða-
fært. Ætluðu menn hjeðan úr
bænum uppeftir, og símuðu og
spurðust fyrir um veðrið, og
fengu þetta svar.
#