Morgunblaðið - 20.03.1926, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ
3
morgunblaðið
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Utgefandi: Fjelag í Beykjavík.
,Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjóri: E. Hafberg.
Skrifetofa Austurstrœtl 8.
Stsii nr. 500.
Aœgiýaingaskrifst. nr‘. 700.
Heitcasímar: J. Kj. nr. 742.
V. St. nr. 1220.
E. Hafb. nr. 770.
'igkrtftag'jald innanlands kr. 2.00
á mfenutSi.
Utanlands kr. 2.50.
* lausasölu 10 aura eintakiC.
SRLENDAR SÍMFREGNIR
Í'ít Þjó'ðabandalagsfundiimm.
Khöfn 18. mars. FB.
Símað er frá Genf, að þrátt fyr-
Jr atburðinn skildu fundarmenn
vináttuhug. Talsverður kuldi
þ5 |ram í g-arð Braziliu. —
Sviþjóð og Tjekkóslóvakía
^uðust til þess að sleppa tíma-
^nndnum sætum sínum í ráðinu,
1 Peiin tilgangi að liin óánægðu
t'iki gæti fengið þau, svo sam-
koniulag næðist um upptöku
^ýskalands. Heimsblöðin rfeða
iteplega, um annað en þennan við-
^lu'ð. Sum álíta hann fyrirboða
Pess> að Þjóðabandalagið leysist
^Pp, en flest ræða málið rólega
‘V gera lítið úr slíkum hrakspám.
Khöfn 19. mars. FB.
^ítnað er frá Genf, að sett hafi
>erið á laggirnar sjerstök nefnd
^ þess að rannsalta hvernig
^eysa skulj úr kröfunnm um föstu
s^tin.
Banatilræði við prinsinn
af IV’ales?
Símað er frá London. að öskju
111 e-ð ealciumcarbid hafi verið
■kastað hm í gistihús, þar sem
/Prinsinn af Wales sat að veislu.
^oin afskaplegur gasþefur af og
'hjeldu sumir, að hjer hefði verið
■oin tilrauh að ræða til þess að
'ft’epa prmsinn.
FRÁ ALÞINGI
’á venjulegnm fundartíma var
^otið á fundi í
Sameinuðu þingi,
að till. forxeta ákveðið að eín
huu’. skyldi fara fram síðar um
Þáltill .Tónasar frá Hriflu um
UVe''jar kröfur beri að gera til
^"ánaðannanna íslands erlendis.
Hófst þá annar fundur í sam-
oihuðu þhigi, en hann var ’liáður
íyrii- luktum dyrum og vita þm.
eihir hvað þar var urn að vera.
>Ö, „ . '
y °o hann með nokkrum hvíldum
Sram yfjr kl 7 s-íðdegis.
^'á var skotið á deiláferfundum
^ðeing til þess að taka af dagskrá
*hál þail> spm u ag ræðast þvir
1 gíer og ákveða verkefni fund-
í dag.
Ný frv. og nefndarálit.
Bílstjárar.
^amgöngumálanefnd hefir borið
ram brtt. við lög um bifreiða-
akstur. Helstu ákvæðin eru þessi:
Bifreiðarstjóri má ekki neyta
slysi fyrir ölæði eða miklar sak-
ir eru að öðru leyti.
Ríkisborgararjettur.
Stjóínin ber fram. frv. um að
íslenskhr ríkisborgararjettur veit- j
ist þessmn möhnum:
1. Claus Gerhard Nilsen, liafn-
arverkam. í Reykjavík, sem er
fæddur í Trondenesprestakalli í
Noregi' 4. febrúa.r 1886, kom hing
að til laríds árið 1905 og hefir
‘dvalið í Reykjavík síðan.
2. Júlíus Schopka, verslunár-!
fulltiúa í Reykjavík, sem er
fæddur í Þýskalandi 15. febrúar
1896, kom hihgað til lands árið
1920 og hefir dvalið lijer síðan. ,
Hann er kvongaður íslenskri J
1 konu. pað er venja,’ þegar um;
þýska. menn er að ræða, að setja
sem skilyrði, að þeir sjeu áður
leystir frá því að vera þýskir
ríkishorgarar, enda, er svo gert í
frv. |
Nyr banki. Ríkisstjórnin hefir
lagt fyrir Alþingi frv. til laga um
heimild fyrir stjórnina. til að
veita ýms hlunnindi fyrirhuguð-
um nýjum banka í Rvík. Er frv.!
þetta sniðið eftir lögum nr. 47,
1917 (norski bankinn), án þess:
þó að heimildin sje bnndin við:
nafn nokkurs manns. Aðal hlunn-
indin, sem farið er fram á að
I
veita, er algert skattfrelsi, en í
stað þess á bankinn að greiða í
ríkissjóð hluta af hreinum árs-
arði sínum, sem vferður, þegar
, búið er að draga frá : 1) afskrift
; af eignum; 2) tap ; 3) 10% til
! varasjóðs og 41 ,5% af lilntafjár-
1 eigninni til hluthafa); 5% af
fyrstu 100 þúsi kr.. 10% af næstu
100 þiis. Isr. og 25% af afgang-
inum. — Skilyrði. er sett, að hluta
f je bankans sje minst 2 milj. og ,
mest 6 milj. kr., og sknln minsta [
kosti 55% boðið innanlands. —;
Þá eru og ank þess sett smærri
i skilyrði.
Seðlaútgáfan. Stjórnin hefir
lagt fyrir þingið frv. um Lands-
banka fslands, og er þar gert
ráð fyrir, að Landsbankanum
verði falin seðlaútgáfan. Er frv.
! að mestu bygt, á áliti rneiri hl.
niilliþinganefndarinnar, — þó eru
gerðar þar á nokkrar breytingar,
m. a. sú breyting, að balda spari-
sjóðnum sjerskildum. — Ymsar
aðrar breytingar em þar einnig.
pá ■ hefir Benedikt Sveinsson
borið fram frv. um Ríkisbanka
íslands, sem byggist >á tillögum
. og. áliti hans í milliþinganefnd-
: inni. Er þar ætlast til að sjer-
j stakur banki verði
honnm falin seðlaútgáfan.
Jón Baldvinsson
talar í Hafnarfirði.
Þar var í fyrrakvöld kosin 5
manna nefnd til þess að sjá
um að Hafnfirðingar verði
kúg’aðir til unclirgiefni við
Alþýðusamband fslands.
1 Eftir allar hrakfarir Haraldar
Guðmundssonar í fyrradag, er lík-
legt, að hann liafi eigi verið vika-
Alþýðublaðið í gær.
Ólafur Friðriksson
tapar sjer
Sennilega er það 01. Fr., sem í
gær skrifar grein í Alþbl. um það,
að „saihtök atvinnurekenda sjeu
biluð.“ — Er nú í óefni komiö
fvrir bolsivikkahöfðingjanum,
þegar hann getur enga björg sjer
veitt, nema þá eina, að vefa upp
langar greinar, sem eru uppspuni
1-iðugur, er komið var fram ájfrá upphafi til enda.
kvöldið. Eigi er þess gétið, atS j Ólafur Friðriksson og flokks-
hann hafi komið á verkfallsfund bræður hans vita vel, að verk-
þann. er haldinn var í flafnar-J-bann það, sem útgerðarmenn boð-
firði þá um kvöldið. uðu í fyrradag, hefir verið hald-
En þangað kom Jon Baldvins- j ið fnllkomlega, eins og til var
sou. broshýr og kampakátur, eins ætlast, .
og lians er venja. j Aldrei hefir það enn komið til
Yerður hjer eigi gerð grein fyr- ,■orða', að vinna yrði stöðvuð við
ir því, hvað fram fór á fundi önnur skip en þau, sem útgerð-
Verslunarráðsins byrjar kí. 2 í
dag í Kaupþingssalnum.
þessum. En þar hjelt Jón aðal-
ræðuna, og var mikið niðri fvrir,
armenn bafa yfir að ráða. En sú
vinna stöðvaðist kl. 6 í fyrra,-
eins og nærri má geta, því hon-Jkvöld, bvað sem gífuryrðum hins
uin hefir runnið til rifja ófaru’ hrjá.ða bolsivikkahöfðingja líður.
Björns vinar síns, ökunranus, a En tilgangur Ól. Fr. með sögu-
brvggjnnni fvr um daginn. Þótti ■ þvættingi sínum, er undur skilj-
Jónj sem vonlegt var. að verka- anlegur. Hann sjer ehgin önnur
menn hefðu valið Birni kaldarjráð til þess að bera í bætifláka
kveðjnr. jfyrir flokksbræður
Svo mikill eldmóður var í Jóni. dylja fýluferðir
sma,
þeirra, en
að hann fjekk því til leiðar kóm-
ið, að kosin var fimm manna
nefnd til þess að annast nm það,
að stöðvuð yrði framvegis öll
vinna í Hafnarfirði við aðk.omu-
Alþ,-
spinna lygasögur í lesendur
blaðsins.
Hve oft hefir Alþbl. sagt frá
því, að vinna væri öll stöðvuð á
fiskistöðvunum? Hag eftir dag
togara. Formaður nefndarinnar hefir það verið tilkynt í Alþbl.
fer Júlíus nokkur Sigurðsson.
að nú fengist engirtn kvenmaðm'
Get,a þeir nú um það deilt Hafn- í fiskvinnu í þessuni bæ. Dag' eft-
firðingar, hvort Júlíus sje rjett ír dag cr unnið á þeim fiskstöðv-
kjörinn til þess, að i'áða yfir at.-jum bæjarins sem nokkra vinnu
vinnu þeirra í framtíðinni. iliafa.
pað blæs ekki bvrlega fyrir hon-J Dag eftir dag verður veslings
iiiii í upphafi — svo mikið er víst. Alþbl. að endurtaka. ósannindi
um verkstöðvnn. innan um bænir
að
Alþýðublaðið.
og hótanir til stúlknanna um
ihætta vinnu.
gær —- en gleymdi að bæta. því
við — ,,af því þar er ekkert að
gera.“ En hve lítið er um fisk-
vinnu og lítil líkindi til að hana
verði að fá framvegis, kemur
fyrst og fremst til af þeim ein-
kennilegu aðferðum, sem bolsar
hafa, til þess að bæta „illar fjár-
hagsástæður kvenna, eftir la.ng-
varandi atv'innuleysi”, sem Alþbl.
talar um á öðrum stað..
Hið sanna
úr herbúðum bolsa er það, að
foringjarnýr ganga um götur
sneyptir á svip og vita ekki sitt
rjúkandi ráð — því þeim hefir
undanfarna daga skilist það, að
íslenskt verkafólk lætur ekki
kúga sig eftir dutlnngum þeirra.
......-<.'ýSj>"------
GENGIÐ
Sterlingspund............. 22,15
Danskar kr................119,47
Norskar kr................ 97,19
Sænskar !lir..............122,28
Dollar..................... 4,57
Frankar .. ............ 1&,61
Gyllini...................183,09
Mörk......................108,68
D Á G B Ó K.
stofnaður og
afengra drykkja eða vera undir
^ifum áfengra drykkja við hif-
í6lðaakstur. Bifreiðarstjóri, sem
bifreið ölvaður eða brýtur
akvæði 9. tyr. 2. málsgr., er slys
til, skal, auk sekta eftir 13.
ý-> sviftur ökuskírteini um ákveð-
1111 Hma, ekkj skemur en sex
^Júiuði, ega a>filangt, ef brot et;
llíllgítrekað, eða vaklið er verul.
Dagskrá Ed. í dag. 1. Frv. t.il
1. um viðauka við og breyting á
1. nr. 68, 14. nóv. 1917, um áveifu
á Flóann; 3. nmr. 2. um veitinga-
sölu, og gistihúshald o. fl.; 3.
umr. 3. um breytingar á 1. nr. 17,
<4. júní 1924, mn stýrimannaskól-
, ann ; Rvík; 3. umr. 4. um inn-
flutningsbann á dýrum o. fl.; 2.
umr.
I
Nd. 1. Frv. til 1. um útsvör;
frh. 2. umr. 2. um breyting á
vegalögum nr. 41, 4. júní 1924;
2. umr. 3. mn heimild fyrir Lands
banka fslands til að gefa út nýja
flokka (seriur) bankavaxtabrjefa;
1. umr. 4. um heimild fyrir rík-
isstjórnina til þess að leggja járn-
braut frá Rvík til Ölfusár; 1.
Jimr.
(Ef deildin leyfir.)
Jeg hafði lialdið það, að Alþ.bl.
hefði nóg að gera að skammast
við pólitíska, andstæðinga sína, þo
það ljeti í friði trúarskoðánir
mahna. Bn sVo er ekki. Það tekur
vekki nærri sjer. að hafa þ»r að
spotti og fljetta þar í nöfnmn
heiðvirðra maniia.
Jeg get ekki sjeð, livað Alþ.bl.
vinnur við þetta, — býst við að
árangurinn verði gagnstœður við
tilganginn. Því það má Alþ.bl.
eiga víst, að margir verkamenn
og sjómenn eru spíritistar, svo
ekki er ólíklegt að högg blaðsins
lendi á hrygg þess sjálfs. Mjer
er heldur ekki Ijóst, hvaða ógagn
spíritisminn hefir unnið Alþýðu-
samtökunum. — Alþýðuhlaðið eða
þeit’, sem í það skrifa, telja það
' ef til vill skaðlegt, að menn reynj
að fá vissu um það, að menn
„lifi þótt þeir devi“.
Jeg hefi altaf álitið Alþýðubl.
óvandað að meðulum gagnvart
ándstæðingum sínum. En mjer
datt aldrei í liug að það, eða rit-
stjóri þess mundi sýna slíka
fólsku að birta greinina: Förin
til Vestmannaeyja (,,Viðtal“),
I sem stóð í 64 tbl. þess. Það og
greinarhöf. skal hafa skömm fyr-
ir. Og hald; þessu áfram, óska jeg
ritstjóranum góðrar ferðar frá
blaðinu — og það sem fvrst.
1 Jeg get ekki farið til Alþýðu-
blaðsins með þessa grein. Svo
litla virðingu ber jeg fvrir því,
eftir að það birti áðurnefnda
grein. . , .
Andrjes P. Böðvarsson,
Sjómannafjel.meðl. nr. 161.
Björn og- samúðin.
1 gær var því lýst hjer í blað-
inu, hvernig viðtökur þeir fenga
í Hafnarfirði Haraldur, Hjeðinn 18 f. kk 6 e
og Björn Rl. Sú frásögn er við-!me8 prjedikun.
Messur á morgun: í dómkirikj-
unni klukkan 11, sjera Friðrik
Hallgrímsson. Klukkan 5, sjera
Bjarni Jónsson.
í fríkirkjunni í Reýkjavík, kl.
2 e. h., sjera Arni Sigurðsson.
í Landakotskirkju hámessa kl.
h. guðsþjónusta
urkend af hlutaðeigendum sem
hárrjett.
í sama mund og Alþbl. var
sent út uin bæinn, með lofsam-
legum ummælum um „samúðar-
verikfallið“, vorti hafnfirskir
verkamenn að reka Björn Bl.
Jónsson af höndum sjer.
Alþbl. lýsti því yfir í fyrradag,
hve „samúðar“-verkfallið væri
Hafnfírðingum til mikils sóma.
Rjett er það. Framkoma Hafn-
firðinga í fyrradag var þeim til
sóma. Þeir sýndu að þeir eru ekki
gefnir fvrir það, að láta revk-
víkska bolsabrodda svifta þá at-
vinnu. —
5 aurarnir.
Sá maður, sem hefir það veg-
lega starf á, liendi, að skrifa for-
ystu-greinarnar í Alþýðubl. þessa
daga, er sæmilega ruglaður í rím-
inu. Einn dagin telur hann um
það barist, hverir eigi að ráða
yfir iitgerðinni, ’ útgerðannenn
sjálfir eða bolsamir. Næsta dag
'er aðeius deilt um 5 -aura kaup-
hækkun. En hvernig sem hann
snýst, og hamast, mun hann eigi
geta komist að annari niðurstöðn
en þeirri, að samúð verkafólks
í Adventistakirkjunni kl. 8 síð-
degis, sjera O. J. Olsen.
85 ára er í dag. Herdís Magn-
úsdóttir, Elliheimilinu.
Annað erindi sitt í Hafnarfirði,
um viðreisn íslendinga, flytur Ag.
H. Bjarnason prófessor á morg-
un, kl. 4 í Bíólmsinn þar.
Lagarfoss kom til Hull í fyrra-
dag, og fer þaðan í dag til Leiíh.
Tvær dýrbitnar kindur fundrisfc
nýlega í Grindavík, önnur dauð,
en hin nær dauða en lífi, er hún
fa.nst.
Goðafoss kom hingað í gær að
norðan. Meða.1 farþega voru: s»a
Sigurgeir Sigurðsson, Jón Guð-
mundsson, endurskoðandi, og
Ilelgi Jónasson, framkvæmdarstj.
Goðafoss á að fara hjeðan klukk-
an 6 í dag.
Gullfoss var
leið hingað.
Leith
í gær, a
Afburðagóð tíð hefir verið und-
anfarið fyrir norðan, að því er
símað var í gær úr E.yjafirði.
með ofbeldi og kúgun hinna fámEr snjóljett mjög í útsveitum
bolsabrodda, er ekkj „5 aura fjarðarins, og afl; dágóður í út-
virði.“ jfirðinum, þegar á sjó gefur, en
„Vinna liggur yfirleitt niðri á hlýindastormar hafa hamlað sjó-
fiskstöðvunum“, segir Alþbl. í sókn.