Morgunblaðið - 03.04.1928, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Utgefandi: Fjelag I Reykjavík.
Ritstjórar: Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Augl^singastjóri: E. Hafberg.
Skrifstofa Austurstræti 8.
Sími nr. 500.
Auglýsingaskrifstofa nr. 700.
Heimasímar:
Jón Kjartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
E. Hafberg nr. 770.
Askriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuCi.
Utanlands kr. 2.50 - ---
I lausasölu 10 aura eintakið.
Erlendar símJreQnir.
Kliöfn 1. apríl. PB.
Páfinn og Mussolini hnotabitast.
Prá Berlín er símað: Samkvæmt
fregn frá Rómaborg hefir páfinn
kvartað yfir því í ræðu, að Fasc-
istar fjarlægi æskulýðimi frá kirkj
ur.ni. Mussolini hefir strax svarað
með því að leggja fyrir ráðherra-
fund tillögur um að banna ýms
kaþólsk æskulýðsfjelög. Voru til-
lögur Mussolinis samþyktar á ráð-
herrafundinum.
Flugmaður kemup til íslands?
Prá Berlín er símað: Þjóðverj-
inn Lobsi ráðgerir flugferð til
Ameríku og hefir hann í huga að
leggja leið sína 'nm Island.
Mannslát.
Frá Genf er símað: Gustav
Ador, fyrverandi forseti í Sviss,
forseti Rauða krossins, er látinn.
► Jarðskjálftar í Litlu-Asíu.
Prá Konstantinopel er símað:
Landskjálftar hafa komið í vestur
hluta Litlu-Asíu. — Mörg hús í
Smyrna og bæjumim í nágrenn-
inu hafa hrunið.
Khöfn 2. apríl. PB.
Viðreisnarstatrf Poincare.
Prá París er símað: Poincare
hefir sagt í ræðu, að nauðsynlegt
■væri að stuðla að því, að stjórnin
í landinu hefði öflugan, hreinan
meirihluta að baki sjer og hvatti
menn til að minnast þess við kosn-
ingar þær, er nú fara bráðlega í
hönd í Frakklandi. Aðeins öflug
stjórn gæti lialdið áfram því starfi
•að rjetta við fjárhag landsins. —
Poincare gaf og í skyn, að bráð-
lega yrði kallaður saman alþjóða-
fundur til þess að ræða Dawes-
samþyktina og ófriðarskuldirnar.
Annar flugmaður kemur til
fslands.
Prá Stokkhólmi er símað: Sam-
kvæmt frjettablaðinu Stokkholms-
tidningen ætlar sænsk-amerískur
flugmaður að nafni Hassel að
fljúga í júnímánuði frá ríkinu
Illinois í Bandaríkjum til Stokk-
holms. Leggur hann leið sína um
Island. Verslunarstofan í Rock-
ford kostar ferðina.
(Rockford er iðnaðarborg í 111-
Inios. Ibúatalan um 65.000).
Fyrirlestur sá, „Strákskapur-
inn á Alþingi", sem Jón Björns-
Son flutti lijer og í Hafnarfirði
fyrir nokkru, hefir nú verið prent
aður og verður seldur á götunum
í dag og næstu daga. í upphafi
«rindisins getur höf. þess, að þó
allmargt manna hafi á fyrirlest-
Urinn hlustað, þá sje honum það
^kki nóg. Því sú krafa, sem talað
er um í erindinu að almenningur
^igi að gera til þingmanna sinna,
^igi að sjást af sem flestum og
v^rða alþjóðarkrafa. Þess vegna
i*9fi hann látið prenta erindið.
■^rengir, sem ætla að selja erindið,
eiga að koma í bókaverslun Þor-
^tóips Gíslasonar eftir kl. 1 í dag.
Drápsklyfjar.
Fær þjóðin risið undir hinum
þungu álögum, sem sífelt er- verið
á hana að leggja?
Þegar fyrri Pramsóknarflokks-
stjórnin skilaði af sjer, í ársbyrj-
un 1924, voru fjármál ríkissjóðs í
meiri óreiðu, en þau höfðu nokkru
sinni áður verið, síðan Islending-
ar fengu fjárstjórnina inn í land-
ið. Ríkissjóður var kominn á lielj-
arþröm. Ríkisskuldirnar voru um
20 milj. kr., og veruleg upphæð
voru ósamningsbundnar skuldir,
þannig, að krefja mátti greiðslu
þeirra fyrirvaralaust. A hábjarg-
ræðistímanum, sumarið 1923, varð
ríkið að stöðva verklegar fram-
kvæmdir, því fje vantaði til þess
að greiða verkafólkinu.
kröfum þeirra, hversu óbilgjarnar
og skaðlegar sem þær eru. Og
flokksmenn stjórnarinnar segja
ekkert orð, hlýða í blindni öllu
sem þeim er sagt að gera.
Og nú er svo komið, vegna
heimtufrekju jafnaðarmanna og
vesalmensku Pramsóknarmanna,
að leggja á drápsklyf jar á þjóðina,
til þess að hafa eitthvað upp í hina
takmarkalaUsu eyðslu, sem stjórn-
in og' lið hennar beitir sjer fyrir
á nálega öllum sviðum. Hækka á
verðtollinn um nálega 500 þús.
kr., vörutoll um 250 þús. kr., tekju
og eignarskatt um 200 þús. kr. og
stimpilgjald um 70 þús. kr. Nema
allar þessar álögur yfir miljón
króna!
Hvílíkt gáleysi!
Yfir miljón króna skatt á nú að |
leggja á þjóðina, sem þó hefir svo
þungar byrðar fyrir að hún fær
Þannig var ástandið þegar fyrri; var]a v|lu]ir risið,
■amsóknarflokksstjórnin skilaðii Hvað eru sannnefndir þióðpen-
af sjer. Það þurfti skjótra og stór- j ef ekki betta?
tækra ráðstafana, ef takast ætti að Qg’ til hvers á að verja þessum
bjarga ríkmu frá fjárhagslegu blóðpeningum ?
Það á að byggja betrunarhús
og letigarð, risavaxið skrifstofu-
í Reykjavílr, rándýrt
bruni, gjaldþroti.
Þingið 1924 sá hvað í húfi var.
Það lag’ði þungar álögur á þjóðina báku
til þess að grynna eitthvað á rík- strandferðaskip; það á að stofna
isskuldunum
Þjóðin tók möglunarlaust við
mörg ný embætti og fá nýja menn
í embætti, sem fyrir eru, en setja
þeim þungu álögum, er á hana eldri embættismennina á biðlaun
voru lagðar á þmgi 1924. Hún sá og eftirlann. það á að leggja nið.
og skildi, að lijer varð að duga ur bændabyli \ blómlegri sveit o.
eða drepast. Ef ríkið misti fjár- fry Q ‘ fry
hagslegt traust annara ríkja, Eru’ þessar framkvæmdir svo
mundi stjórnarfarslegu sjálfstæði aðkallandi og nauðsynlegar, að
þjóðarmnar alvarleg hætta búin. þeirra vegna sje óumflýjanlegt að
Alögurnar, er þingið 1924 lagði leggja drápsklyfjar á þjóðina?
á þjóðma, voru svo þungar, að vissulega geta allar þessar
óhugsandi var að þeim yrði haldið framkvæmdir beðlð. 0g það er
til frambúðar. Atvirinuvegirnir gersamlega óverjandi; að ætla sjer
gátu ekki til lengdar risir undir ag pína yfir miljón blóðpeninga
slíkum álögum. Því var og afdrátt- út flp þrantpíndnm skattgreiðend-
arlaust lofað af þinginu 1924, að um ^ þegsara framkvæmda.
áiögum þessum skyldi ljett af jafn ______
óðum og grynt yrði á ríkisskuld-
unum og hagur ríkissjóðs batnaði. Kjósendur minnast þess eflaust,
Pyrverandi stjórn efndi í einu hverju þeim var lofað við síðustu
og öllu loforðin sem þingið 1924 kosningar. Þeim var lofað, að út-
gaf, um leið og það lagði á hina gjöld þjóðarbússins skyldu færð
þungbæru skatta. Skattarnir voru niður, svo hægt yrði að ljetta enn
látnir ganga upp í ríkisskuldirnar, betur a skattabyrðinni.
og á þeim fjórum árum, sem stjórn, Hvernfg efnir Alþingi loforðin ?
íhaldsflokksins sat við stýrið, Og hver ber ábyrgðina á svikun-
tókst að minka ríkisskuldirnar um um — ljótustu og háskalegustu
nálega helming. Er slíkt þrekvirki svikunum, sem framin hafa verið
einsdæmi í okkar sögu og líklega gagnvart kjósendum — gagnvart
þótt víðar sje leitað. allri þjóðinni?
Þegar búið var að höggva drjúgt Ábyrgðina ber óstjórn sú, sem
skarð í ríkisskuldirnar, var byrjað 11 ú fer með völdin í landinu. Hún
að Ijetta á skattabyrðinni. Þingið á að svara til sakar í þessu máli.
1926 steig þar stærsta skrefið. Var
þessari stefnu vel teldð hjá þjóð-
inni, enda var liún í samræmi við
áður gefin loforð.
Hún ber ábyrgðina á blóðpening-
unum, sem krefja á skattgreiðend-
ur um nú!
Burt með þá stjórn, sem mis-
þyrmir skattþoli þegnanna!
Líklega er það mesta ógæfa, er
hent hefir íslensku þjóðina nú í
langan tíma, hvernig kosningarnar
síðastliðið sumar fóru. Sá flokkur,
er farið hafði með völdin, og mark-
að hina gætilegu og hollu fjár-
málastefnu, sem farin var alt síð-
asta kjörtímabib varð að sleppa
stjórnartaumunnm. — Við tóku
eyðslusömustv. flokkar þingsins,
jafnaðarmenn og Pramsóknar-
menn. Að vísu eru til gætnir menn
og ráðdeildarsamir í Framsóknar-
flokknum, en þeim hefir aldrei
verið falið forustan þar, enda gæt-
i" áhrifa þe’rra að litlu eða engu
innan flokksius. Öll ráðin eru í
höndum jafna? nrmanna, sem hafa
líf stjórnarinnar í hendi sjer. —
Stjórnin verður að sitja og standa
eins og jafnaðarmenn vilja vera
láta. Hún beygir sig fyrir öllum
Nordisk Films. Fyrir skömmu
var stofnað nýtt dansk-enskt kvik-
myndafjelag, sem nefnist „Wemb-
ley Pictures Corporation“ og' hef-
ir það keypt hlutabrjef „Nordisk
Films Co.“, svo að það liættir að
starfa sem sjálfstætt fjelag. Höf-
uðstóll hins nýja fjelags er 875
þús. sterlingspund. Ætlar það að
gera á liverju ári þrjár kvikmynd-
ir í Danmörku, fjórar í Þýska-
landi og tólf í Wembley (Eng-
land). I Danmörku á nú að byrja
á að filma „Den sidste Viking“
eftir Johan Bojer, og forstjóri
Nordisk Pilms, Jens Locher, hefir
í huga að taka eina mynd sem
gerist á Grænlandi og-Lapplandi,
og ef til vill eina reglulega vík-
ingamynd.
Morgunblaðið er 6 síður í dag.
3
Kr~dd
*
*J
K
a
*
■»
Krydd
Krydd
Hvernig sem alt snýst, verður
þó ávalt efst á baugi, að hag-
kvœmast sje að kaupa alls-
konar krydd og bökunarefni
i verslunum
Einars Eyjólfssonar
Símar 586 og 2288.
id
s.
*
Krydd
Krydd
Krydd
Fyrirliggjandis
Epli, Vindrops Ex. faney, Appelsínur 300 stk. — Allar teg.
af þurk. og niðursoðnum ávöxtum. — Kartöflur, Gouda-
ostur, Mysuostur, Sardínur.
Eggert Kristjánsson Gc Co.
Simar 1317 og 1400.
HtuinnurEkstrarlánin.
Aðalfundur Kaupfjel. Hvamms-
fjarðar sendir Alþingi áskorun
um að samþykkja frv. það um
atvinnurekstrarlán handa bænd- j
um, er fyrir þinginu liggur.
Frv. Ihaldsmanna um atvinnu
rekstrarlán handa bændum, vek-|
ur mikla athygli út um bygðir)
landsins. Mun það alment álitj
bænda, að þetta sje merkastaj
málið sem fyrir þinginu liggur,'
og er vonandi að bændur fylgi,
málinu fast eftir, því hinir
munu verða nógu margir erj
vilja tefja fyrir framgangi þess. |
f Kaupfjelagi Hvammsfjarð-
ar var nýverið haldinn aðal-
fundur, og þar samþykt eftir-
farandi áskorun til Alþingis:
„Aðalfundur J£aupfjelags:
Hvammsfjarðar í Ásgarði leyfirj
sjer að skora á'hið háa AlþingL
að hrinda nú þegar í fram-
kvæmd lagasetningu um at
vinnurekstrarlán í svipaðri
mynd og nú liggur fyrir Al-
þingi.“
BeykviMiigar.
1 bylnum og ófærðinni á dögun-
um kom kona, ein síns liðs, austan
yfir Hellisheiði. — Hún varð að
brjótast . áfram, gangandi, yfir
torsóttan fjallveg, en hugurinn
bar hana hálfa leið að sjúkrabeði
manns síns — á Landakotsspítala
hjer í Reykjavík.
Maður hennar hafði látið gera
á sjer holskurð síðastliðið sumar.
Komst liann þá að vísu bráðlega
á fætur. En honum skyldi ekki
verða langvaranda bata auðið. —-
Meinsemd sú, er hann hafði verið
skorinn upp við, tók sig upp að
nýju. Nú beið hann dauðans á
sjúkrahúsinu. Enginn hugði hon-
um lengra lífs en eins eða tveggja
daga, eftir að kona hans kom til
hans. I fullar þrjár vikur háði
hann þó vonlausa baráttu eftir
það. Allan þann tíma sat kona
hans, þegar auðið varð, við sjúkra-
Karlmannaföt
Unglingaföt
Drengjaföt.
Mest úrval!
Lægst verð!
Nýjar birgðir með
hverri ferð!
í
Brauns-Verslun.
Riomabus-
smjör
nýtt af strokknum
kemur í dag.
Verð 2 kr. */2 kg.
€iUiRÍJfaliíi
Kaupið Morgunblaðið. í