Morgunblaðið - 05.04.1928, Síða 5

lltttti&tmMaftifr
Fimtudaginn 5. apríl 1928.
Vortðskurnar
eru nú komnar,
Stærsta úrval af tækifæris-
gjöfum.
Leðupvörudelld
Hl óðfsBPahússíns.
Timburkaup
best hjó
Páli Úlafssyni,
Símap 1799 og 278.
Úrvals smiör
íslenskt, kr. 3.50 pr. kg. Hangi-
kjöt 0.80 kr. % lcg. NiðursoðiÖ
kjöt. Lax. Svínasulta. Pylsur, 15%
afsláttur. Handsápur frá 10 au-:.
stykliið. Hreinlætisvörur, mikið úr-
val. Ódýrt. Sveskjur í pökkum,
Kartöflur 10 kr. pokinn.
Gnðm. Jóbannsson.
Baldupsgöfu 39.
Talsimi 1313.
'EDERAU
OEKK og slöngup, allap
stœrðip fypirliggjandi.
Ávalt haldbestu dekkin.
EgiU ViUtjálmsson,
Ba Sa Ra
Plasmon hafra-
mjöl 70% meira
næringargildi
en í venjulegu
haframjöli. Ráö-
lagt af læknum.
Sælger,- Höi, Havre, Poteter, Tön-
ðer, Töndebaad, til billigste dags-
pris.
Mottar: Tran, Klipfisk og salt-
kjött.
O. STORHEIM.
Bergen, Norge,
Telegramadr.: Heimstor.
Trjevörui*!
alskonar seljast með lægsta mark-
^ðsverði cif. á allar íslenskar bafn-
af fjölskrúðugum birgðum í
ýMnistað í Svíþjóð. — Biðjið um
Ulboð.
a.b. gunnar persson,
Þingtíðindi.
Þingvailafriðun.
3. umr. málsins var háð í Nd.
í gæi'. Lágu fyrir nokkrar brtt.
frá meiri hl. allshn. og M. T.
Stærsta brtt. var frá M. T. þess
efnis, að lögin skyldu öölast
gildi þegar í stað og að Þing-
vellir skyldu friðlýstir strax.
(Frv. ákveður að friðunin komi
til framkvæmda frá 1930).
M. Guðm. andmælti þessari
brtt.; benti á, að slík meðferð
á bændum, er nú byggju ásvæði
því er ætti að friðlýsa, væri ó-
forsvaranleg, þar eð þá mætti
reka burt af býlum sínum fyrir-
varalaust og það þegar í stað.
Annars lýsti M. G. því yfir f. h.
minni hl. allshn., að hann væri
á móti frv., einkum væri minni
hl. á móti því að leggja niður
bændabýli í þessari góðu fjár-
sveit, Þingvallasveit. í sama
streng tók P. Ott. Benti hann á,
að þessi friðun mundi hafa gíf-
urlegan kostnað í för með sjer
fyrir ríkissjóð, þar sem í ráði
væri 1. að girða alt hið friðlýsta
svæði og myndi það kosta ó-
hemjufje, auk árlegs viðhalds,
2. bæta þyrfti bændum stórfje
fyrir það, að þeir væru flæmdir
af ábýlisjörðum sínum og 3.
bæta þyrfti hreppnum fyrir í-
þynging fjallskila vegna þess
að bændum sveitarinnar yrði
fækkað.
Eftir nokkrar umræður voru
fáeinar óverulegar brtt. sam-
þyktar og frv. samþ. með 17:7
atkv. og endursent Ed. ;
V arðskipalögin.
Þetta frv. dómsmálaráðh. var
til 2. umr. í Nd. í gær. Umr.
urðu ekki langar og ekki heit-
ar, sem menn hefðu þó getað
búist við eftir alt sem á undan
hefir gengið. En þar sem málið
verður væntanlega innanskams
rætt í sameinuðu þingi, hefir
þingm. eigi þótt ástæða að fara
að ræða það ítarlega þarna.
Auk framsm. minni hl. alls-
hn. (H. K.), sem vildi fella frv.
talaði Jóhann Jósefsson kröft-
uglega á móti málinu. Sagði
hann, að enda þött vitanleg
væru forlög málsins, mætti það
ekki fara svo í gegn, að stjórnin
væri ekki einu sinni mint á
landshneykslið, sem kunnugt
væri í sambandi við afskifti
hennar af málinu. Stjórnin hefði
hafið beina ofsókn á hendur
skipherrum og skipverjum varð
skipanna. Til frv. væri stofnað
með ranglæti og ofbeldi. Ef
þingmenn vildu halda uppi
sóma Alþingis, sóma þ.ióðarinn-
ar ætti að fella frv. tafarlaust.
Stofnað væri til agaleysis á
varðskipunum með frv., þar sem
menn væru verðlaunaðir fyrir
óhlýðni og mótþróa (sbr. .5. gr.
frv.). — Varðskipin hefðu frá
síðustu áramótum aflað 220 bús.
kr. í Landhelgissióð í beinu
sektaf.ie. Á meðan þetta gerðist
l.feti Alþ. s.ier sæma að vera að
ráðast á þá menn, er hefðu
þetta ábyrgðarmikla starf með
höndum. Þetta væri ósæmilegt
með öllu.
Stiórnin sagði ekkert einasta
orð og enginn úr liði hennar
varð til þess að afsaka gerðir
hénnar í málinu. H. V. og Sig-
urj. Ól. voru óánægðir með ýms
ákvæði frv., en samt greiddu
þeir því atkv. Og svo fóru leik-
ar, að öll stiórnarfylkingin
greiddi frv. atkvæði og var það
samþ. _til 3. umr. með 15:10
atkv. íhaldsmenn og S. Egg. á
móti. (Jafnaðarmenn gátu þess
við atkvgr. að þeir greiddu frv.
atkv. til 3. umr.).
Atvinnurekstrarlánin sambykt
við 3. umræðu í Efri deild, en
dagskrártillaga Jóns Baldvins-
sonar feld.
Atvinnurekstrarlánin voru til
3. umræðu í Efri deild í fyrra-
dag. Eftir því sem málið stóð
þá, bjuggust menn eins vel við
því, að það kæmist ekki lengra
á þessu þingi.
Yið 2. umræðu greiddi Jón
Baldvinsson því atkvæði með
því skilorði að fyrir 3. umræðu
yrði gerð á því sú breyting, að
Landsbankinn þyrfti ekki að
koma þar við sögu.
Slík breyting kom ekki fram.
Bar Jón Baldvinsson þá fram
rökstudda dagskrá, þess efnis,
að málinu skyldi vísað til stjórn
arinnar, til undirbúnings undir
næsta þing. Alkunnur er dræm-
ingur Tímamanna í þessu máli,
og töldu menn því líklegt, að
dagskrá Jóns yrði samþykt.
En það Tór á annan veg. Hún
var feld. Greiddu 7 menn atkv.
á móti henni, íhaldsmenn og
forseti deildarinnar, Guðmund-
ur Ólafsson, að viðhöfðu nafna-
kalli. Síðan var frumvarpið sam-
þykt með 8 atkvæðum.
Þá greiddu aðeins tveir at-
kvæði á móti, Erlingur og Ingv-..
ar, enda munu þeir vera dygg-
astir fylgifiskar Jónasar á bæn-
um þeim. Sennilega tekst stjórn-
arliðinu þó að þvælast svo fyrir
í þessu máli í Neðri deild, að
þær hagsbætur, sem frumvarpið
fer fram á, til handa bændum,
komist ekki á að þessu sinni.
BRAOÐIÐ
nmt\
MJ0RLIKI
Trnmálafnudnr
é B önduó'fli.
Dagana 6., 7. og 8. þessa mánað-
ar, var samkvæmt áður útgefnu
fundarboði haldinn almennur trú-
málafundur á Blönduósi. Á fund-
inum mættu menn út öllum sveit-
n m Austur-Húnavatnssýslu, karlar
o'* konur, eldra og yngra fólk. Fá-
einir mættu úr Vestursýslunni. —
Margt af þessu fólki sat fundinn
frá byrjun til enda, alla þessa þrjá
daga. Má segja að það sje virð-
ingarverður áhugi hjá fólkinu, að
sæltja svona fund, sumt langt að
og taka þátt í honum, bæði með
umræðum og atkvæðagreiðslu um
þær tillögur er fram koma. Á
fundi mun hafa verið niikið á ann-
að hundrað manns, þegar flest var,
eða jafnvel nær tveim hundruðum.
V ar auðfundið að fólkinu fanst
það ekkert. hjegóma mál, er þarna
var á ferðum, því ef svo hefði
verið, mundi það ekki hafa verið
svona stöðugt á fundinum.
Fyrirlestra fluttu þar þrír prest-
ar, þeir sjera Björn Stefánsson á
Auðkúlu, sjera Gunnar Árnason á
Bergstöðum, og sjera Þorlfeinn
Gíslason í Steinnesi. Fjórða fyrir-
lesturinn flutti Eggert hreppstjóri
Levv á Ásum. Efni fyrirlestranna
slcal ekki rakið hjer, því fundar-
gerðin í heild sinni mun verða birt
á öðrum stað. Aðeins skal drepið
á afgreiðslu tveggja tillaga þeirra,
er fram kornu í sambandi við fyr-
irlestrana.
Fyrsta dag fundarins snerust
úmræður aðallega um ástand kirk-
junnar og trúarlífsins í landinu
og þó meiningamunur kæmi í ljós
bæði þá og síðar á fundinum, fóru
umræður samt fram með stillingu
og æsingalaust.
Fimm manna nefnd kosin af
fundinum kom fram með svohljóð-
andi tillögu, er var samþykt með
meiri liluta atkvæða:
„Fundurinn skorar á ríkis- óg
kirlíjustjórnina að skipa hið
fyrsta nefnd manna til þess að
rannsaka á livern hátt fá megi
verulegar umbætur á núverandi
kirkjulífs- og trúárástandi þjóð-
arinnar, hvort heldur er á þeim
grundvelli, að auka sjálfsforræði
kirkjunnar í ríkissambandi, eða
með aðskilnaði ríkis og kirkju.“
Annan dag fundarins urðu mikl-
ar umræður um afstöðu einstaka
þjónandi presta og guðfræðinga
til kirkjunnar og játningarrita
htnnar. Spruttu þær af hinu rögg-
samlega erindi Eggerts Levy. Að
þeim umræðum loknum kom frá
E. Levv tillaga er var svohljóð-
andi:
„Að gefnu tilefni krefst fund-
urinn þess, að meðan evangelisk
liítersk kirkja er ríkiskirkja, sje
enginn sá maður látinn vera
starfsmaður hennar framvegis, er
heldur opinberlega fram kenning-
um gagnstæðum við aðra grein
trúarjátningar vorrar.‘ ‘
Þessi tillaga var samþykt, ekki
með nokkrum meiri liluta aðeins,
heldur með samhljóða atkvæði
allra er atkvæði greiddu, en ekki
eitt einasta á móti.
Þess væri óskandi að sem víðast
á landinu yrðu haldnir jafnfjöl-
mennir og uppbyggilegir trúmála-
fundir, og þessi á Blönduósi, og ef
útkoman á þeim fundum yrði svip-
uð væri það gleðiefni.
En þeir, sem stofnuðu til þessa
fundar og þeir, er tókn þátt í hon-
um, eiga þöklc og heiður skilið,
þeir hafa með því gefið öðrum
eftirbreytnisvert fordæmi.
17. mars 1928.
Baldvin Eggertsson.
Fjallkonu skósvertan
i *
gljáir shóna best. Mýkir og styrkir
leðrið Ótal meðmæli fyrirliggiandL
Biðiið um
Fiallkonu skósvertuna.
Fæst alstaðar.
I
H.f. Efnagerð Reykjavíkur,
UemisU verksmiðja. Sími 1755.
ii
is.
Eins og kunnugt er, komst Pil-
sudski til valda í Póllandi í maí-
mánuði 1926 og hefir stýrt landinu
með alræðisvaldi síðan. Svo sem
auðvitað er, hefir hann sætt mót-
spyrnu mikilli af hálfu ýmissa
fiokka í landinu. Áður en hann
brautst. til valda, var hann jafn-
aðarmaður og naut í fyrstu stuðn-
ings vinstri flokkanna í landinu,
en síðan hafa þeir fjarlægst hann
meira og meira og honum hefir
tekist að vinna sjer fylgi hægri
flokkanna. A8 vísu nýtur hann
fulls trausts smábændanna og
mikils hluta verkalýðsins, en ann-
ars er það talið hreinasta krafta-
verk hvað honum lxefir tekist að
synda milli skers og báru og eink-
nm, að hann skyldi ná trausti stór-
bændanna, sem voru honum ger-
samlega fráhverfir, er hann kom
til valda.
Stjórnmálaflokkarnir í Póllandi
eru svo margir, að vart verður
tölu á komið. Þingsæti landsins
eru alls 444 og má marka flokka-
skiftinguna nokkuð af því, að við
nýafstaðnar kosningar fekk flokk-
ur Pilsudskis ýfirgnæfandi flokks
meiri hluta í þinginu, en kom þó
ekki nema 135 mönnum að við
k jördæmakosningarnar.
GillettebBoð
ávalt fyrirliggjandi í heildsölu
líilh. Fr. Frimannssoift
Sími 557
Appelsiniae8 og
epli
ódýrast f
Verslunin Fram
Laugaveg 12. Simi 2296.
Tófuskinn
kaupir „ísl. refaræktarfjel. h.f.“,
Laugaveg 10. Sími 1221,
K, Stefánsson.
líöpubilastððiny
Tryggvagötu (beint á móti Liver-
pool) opin frá 6 f. h. til 8 e. lu
hefir síma
10 06
Meyvant Sigurðsson.
Ekki er unt að segja, hvað faet-
ur Pilsudski er í sessi, þrátt fyr-
ir kosningasigurinn. En ætla má
þó að honum takist að halda völd-
um framvegis, um nokkurt skeið.
Enginn veit, livað hann ætlast fyr-
ir og hver árangur verður af sigri
hans. Hefir hann haldið því al-
gerlega leyndu og hafa menn því
spáð ýmsti um það. Óvinir hans
segja, að það eitt vaki fyrir hon-
um að halda í völdin sjálfs sín
vegna svo lengi, sem hann getur
og takmark hans sje hvorki annað
nje meira. En þeir, sem vinveitt-
ari eru, telja að markmið hans sje
aíwkoma á fastri og sterkri stjórn
í Póllandi og sameina þjóðina sem
mest og styrkja hana inn á við.