Morgunblaðið - 24.02.1929, Síða 6

6
MORGUNBLAFUÐ
Jjví, að högg mín væru svo þung,
að þau gætu valdið áverka, enda
■er það algerlega ósannað mál, að
nokkra minstu vitund hafi á
drgngnum sjeð af mínum völdum.
I>ess vegna kemst meirihluti skóla-
nefndar að þeirri niðurstöðu, að
lokinni rannsókn málsins, að refs-
ing mín „hafi eigi verið harðari
en, refsingar þær, sem alt til þessa
ihefir oft og tíðum verið beitt í
skólum hjer á landi“.
Jeg held líka, að mjer sje ó-
kætt að segja, að minni hluti skóla-
nefndar hafi alls ekki talið þenn-
an atburð út af fyrir sig refsing-
arverðan. Þess vegna leituðu þeir
stuðnings í öðrum sakaratriðum,
«g lögðust að lokum svo langt,-að
draga fram 6 ára gamlan ágrein-
ing milli mín og skólanefndar, sem
var alt annars eðlis og fyrir lif-
andi löngu úr sögunni.
Veigamesta sakaratriðið af þessu
tægi var ákæran um eyrnaklip
mitt á börnunum, sem fyrir 4 ár-
nm síðan átti að hafa valdið lang-
varandi eyrnaveiki á dreng einum.
Um þetta er rjett að taka orðrjett
upp skýringu mína, eins og jeg
* iagðí hana fyrir nefndina.
Um eymaklipið er rjett að taka
það fram, að þegar jeg stend við
hlið bamanna í reikningstímum
og er að athuga dæmi þeirra eða
verkefni, þá er það fastur siður
hjá mjer að taka til þeirra hend-
inni, sem að þeim snýr. Venjuleg-
ast strýk jeg hendinni um ltoll
þeirra eða legg hana á herðar þeim
eða háls. En stöku sinnum tek jeg
eym þeirra milli fingra mjer,
venjulegast eyrnasnepilinn. Ef í
hlut eiga harðgerðir drengir, sem
jeg hefi sjeð, að annaðhvort eru
harðleiknir við fjelaga sína, eða
kippa sjer lítt upp, þó harðlega
«je á þeim tekið, þá kemur það
fyrir, að jeg klemmi að, stundum
allþjett. Má vel vera, að dreng-
irnir vilji heldur vera lausir við
þessi eyraatök, en algengast mun
þó hitt, að þeim þyki frami að að
verða fyrir þeim. Enda trúi jeg
því ekki, að hægt sje að finna
nokkurt dæmi þess, að nokkurt
harn hafi meiðst af þessum sökum.
Um Haulr Helgason er það nú full-
sannað, að vetur þann hinn fyrri,
>er hann tók eyrnaveikina, kendi
jeg honum alls ekkert, og seinni
veturinn aðeins kristin fræði. Tel
jeg því hjer um bil útilokað, að
jeg hafi nokkurntíma tekið í eyru
hans á þeim tíma, þar sem eyma-
tökin og önnur handatilþrif eru
eingöngu bundin við reiknings-
tíma.
Framburður barnanna um eyrna
tökin staðfestir algerlega það, sem
hjer er sagt. Kærandinn, Sigurgeir
Jónsson, hefir og fyrir nokkru
leitað sátta við mig út af fram-
lagning kærunnar og gefið mjer
skriflega yfírlýsingu um, að hann
óski eftir að kæran verði ekki
tekin til greina „á hærri stöðum“.
Jeg er líka nokkurn veginn örugg-
ur um það, að það verður erfið
leit að þeim foreldrum barna í um-
dæmi mínu, sem í alvöru halda því
fram, að jeg beiti harðleikni eða
þrælatökum við börnin.
Jeg hefi viðurkent það áður, og
skal viðurkenna það enn, að refs-
ing mín við ' drenginn Guðbrand
Hlíðar 16. f. m. var of hörð. Þó
það sje í fyrsta sinn á 11. ára
skójaferli, sem undan því er kvart
að, að jeg beiti of hörðum refsing-
um við börnin, enda áreiðanlega í
fyrsta sinn, sem jeg gef tilefni til
þess, þá tek jeg, eins og vera ber,
rjettmætum áminningum yfirboð-
ara minna fyrir það. Jeg tek líka
með þögn og þolinmæði áminning-
um fyrir önnur atriði, enda þótt
jeg sje í vafa um það með sjálfum
mjer, hvort jeg verðskulcfi fyrir
þau opinberar aðfinslur. En jeg
get ekki tekið því þegjandi, að
blöðin sjeu í algerðu þekking-
arleysi að nota mig og kærumálin
á hendur mjer sem pólitíska svipu
á stjórnarvöld landsins. Þess vegna
rjeðst jeg í að skýra málið fyrir
lesendum blaðanna.
Hugulsemi íhaldsblaðanna við
að halda málinu uppi, sýnir hvers
eðlis það er frá rótum. Ekki svo
að skilja, að jeg hafi neitt á móti
því, að opinber rannsókn sje haf-
in í málinu. Jeg held meira að
segja, að þess gerist fullkomin
þörf, eftir það, sem á hefir geng-
ið. En það greiðir ekkert fyrir
slíkri rannsókn, að blöðin haldi
áfram að flytja ýmist alrangar eða
þá einhliða og hlutdrægar frásagn-
ir um það.
Ærumeiðandi ummælum lands-
málablaðsins „Yarðar“ um mig
mun jeg svara á þann einn hátt,
sem við á, með lögsókn.
Staddur í Reykjavík,
19. febr. 1929.
Steinþór Guðmundsson.
Er grein skólastjórans þá lokið.
Skal það tekið fram, að flestar let-
urbreytingar eru gerðar hjer.
Að endingu er rjett að benda á
það, að þar sem skólastjórinn tal-
ar um „hugulsemi íhaldsblaðanna“
í þessu máli, þá mun enginn geta
el'ast cnn, eftir lestur greinar þess-
arar, að hún hefir beinst að nem-
endum barnaskólans á Akureyri,
og skólamálum þar nyrðra, því
það munu að voru áliti vera vand-
fundnir þeir foreldrar, sem fela
vilja Stþ. G. uppeldi og kenslu
barna sinna.
Skúgrækt í Horegi.
Svo heitir kvikmynd, sem Bún-
aðarfjelag íslands sýndi í Gamla
Bíó síðastliðinn sunnudag. Hefir
norska skógræktarf jelagið lánað
Búnaðafjelaginu myndina ókeypis,
en lagt svo fyrir að ágóðanum af
sýningu myndarinnar yrði varið til
skógræktar.
Er myndin í tveimur aðalþátt-
um. — Fyrri hluti hennar sýnir
skógarhögg og viðarflutning, og
eru þar margar ljómandi fallegar
landlagsmyndir. Er og mjög gam-
an að fylgjast með viðarfleyting-
unni niður árnar og kynnast öll-
um þeim viðbúnaði, sem til þess
þarf að viðurinn komist þangað
sem honum er ætlað.
Síðari hluti myndarinnar sjinir
skógrækt og trjárækt vestan fjalls
í Noregi. Er sá hluti myndarinnar'
mjög lærdómsríkur og sýnir hvað
hægt er að gera, þegar vakin er
trú þjóðarinnar á því að takast
megi að klæða landið. Eru þar
sjálfboðaliðar hvaðan æfa frá, sem
leggja fram krafta sína. Sýnir
myndin hóp skólabarna, ung-
mennafjelaga og hermenn, sem
vinna að gr'óðursetningu, eða öðru
Sparnaðarmál stjórnarinnar.
SkrifstofukoBtnaður hinna nýj.u þriggja embætta stjómarinnar í
Reykjavík er um 40 þús. krónum hærri en áður var.
cr að skógrækt lýtur.Gg er ánægju
gt að sjá vinnugleðina ljóma
af andlitum eldri og yngri, sem
jjarna eru að verki.
Slík kvikmynd sem þessi, er
sannkölluð fræðslumynd fyrir okk-
ur Islendinga, og ætti að geta
vakið okkur til meiri framkvæmda
í því efni, að hefjast nú handa
með að auka trjágróður landsins.
Þetta mun og hafa vakað fyrir
þeim mönnum, sem fengu mynd-
ina lánaða. En því miður vantaði
talsvert á að húsið væri fult síð-
astliðinn sunnudag, og má það
undarlegt heita, þar sem um jafn
fágæta og ódýra skemtun var að
ræða, og þess er jafnframt gætt, að
auglýst var að ágóðanum af sýn-
ingunni yrði varið til þess að koma
upp trjástöð kringum heilsuhæli
Norðlendinga í Kristnesi.
Nú verður myndin sýnd aftur í
dág í Nýja Bíó (sbr. auglýsingu
í blaðinu í dag) og ágóðanum var-
ið til hins sama og síðast. Er nú
ac vænta þess, að bæjarmenn fylli
Nýja Bíó í dag. Með því styðja
þeir gott og þarflegt málefni og
veita sjálfum sjer um leið tæki-
færi til þess að horfa á mjög fall-
ega og lærdómsríka mynd fyrir
lítinn pening.
Draumur.
„Höggva skal hægri höndina af
öllum karlmönnum í landinu, og
byrja á 2 ára drengjum“.
Mig dreymdi að þessi fyrirskip-
un var borin um bæinn og lögð
skrifleg inn í húsin í Reykjavík.
Spurði jeg gröm og hrygg: Hver
ræður þessu? en fáu var svarað,
enginn vildi kannast við að vera
valdur að þvílíkri uppástungu. Tók
mig sjerstaklega sárt til litlu
drengjanna, sem áttu að sæta
svona illri meðferð. — Hvers áttu
þeir að gjalda?
Rjett á eftir að mig dreymdi
drauminn, skall verkfallið yfir, og
jeg spyr aftur: Hver ræður þessu?
En ætli það verði ekki fátt um
svör, líkt og í draumnum mínum?
Og hver vill bera ábyrgðina af
tjóni því, mæðu og böli, sem af
verkfallinu leiðir, bæði fyrir þjóð
og einstaklinga ? — Er við því að
búast, að úr verði bætt á meðan
„blindni og hatur halda ráð?“
Rísi nú upp, ef til eru, rjett-
sýnir menn í landi vom, og leitist
til með viti, stillingu og sanngirni
að ráða bót á þjóðarböli, þjóðar-
smán og — þjóðarsorg!
Látum ekki höggva liendur
drengjanna okkar!
Svo sem kunnugt er, bar stjórn-
in fram frumvarp á þingi í fyrra
um breyting á embættaskipaninni
hjer í Reykjavík. í stað tveggja
embætta, bæjarfógeta og lögreglu-
stjóra, lagði stjórnin til, að kæmu
þrjú embætti: lögmannsembættið,
lögreglustjóra og tollstjóra. Breyt-
ing þessi náði fram að ganga og
eru þær nú orðnar þrjár embættis-
mannaskrifstofurnar hjer í bænum
í stað tveggja áður.
A þi'ngi í fyrra ljet stjórnin í
veðri vaka, að breyting þessi væri
gerð í sparnaðarskyni fyrir ríkis-
sjóð. Talaði hún um 80 þús. kr.
árlegan sparnað. — Þingmönnum
þótti þetta undarlegt og óskuðu
eftir upplýsingum. En þær fengust
ekki. Hinsvegar var stjórninni
nmrgboðið að gera sparnaðarmál
úr frumvarpinu, þannig^ að taka
ýmsar aukatekjur undan embætt-
um bæjarfógeta og lögreglustjóra.
En það vildi stjórnin ekki, heldur'
heimtaði fjölgun embætta og lið
hennar varð að hlýða.
Eftirtektarvert er að athuga
f j árlagafrumvarp st j órnarinnar
fyrir árið 1930. Þar er' áætlaður
skrifstofukostnaður hinna þriggja
nýju embætta í Reykjavík. Til
þess að þjóðin sjái, hvað verður
úr sparnaðinum, sem mest v,‘ar
gumað af í fyrra, verður hjer gerð-
ur samanburður á skrifstofukostn-
aði bæjarfógeta og lögreglustjóra
eins og hann er áætlaður í fjárlög-
um 1929 og skrifstofukostnaði lög-
manns, lögreglustjóra og tollstjóra
eins og stjórnin áætlar hann í
fjárlagafrumvarpi sínu fyrir árið
1930.
Ý
Skrifstofukostnaður bæjarfógeta
og lögreglustjóra er áætlaður þann
ig í fjárlögum 1929:
Skrifstofukostnaður bæjarfógetans í Reykjavík:
a. Laun .................................. kr. 24,600
/b. Húsaleiga .............................. — 3,240
c. Hiti, Ijós og ræsting .................. — 2,100
d. Ýms gjöld, alt að ....................... — 2,400
Skrifstofukostnaður lögreglustjórans í Reykjavík:
a. Laun fulltrúa og 4 skrifara ............ kr. 18^700
b. Laun 6 tollvarða ....................... —• 25,500
e. Húsaleiga ............................... — 4,500
d. Hiti og ljós ........................... — 1,800
e. Innheimtukostnaður ...................... — 7,500
f. Ýms gjöld, alt að ....................... — 11,000
kr. 32,340
69,000
En skrifstofukostnaður lög-
manns, lögreglustjóra og tollstjóra
er áætlaður þannig í fjárlagafrum-
varpi
1930:
Samtais
stjórnarinnar
kr. 101,340
fyrir árið
Skrifstofukostnaður lögmannsins í Reykjavík:
a. Laun 2 fulltrúa og 3 skrifara ......... kr. 22,000
b. Húsaleiga, hiti, ljós og ræsting .... — 4,200
c. Ýms gjöld, alt að .................... — 2,400
Skrifstofukostnaður tollstjórans í Reykjavík:
a. Laun 4 skrifara ....................... kr. 15^120
b. Laun 6 tollvarða ........................ — 30,380
e. Húsaleiga ............................. — 4,500
d. Hiti og ljós............................. — 2,000
e. Innheimtukostnaður ................ — 16,000
f. Ýms gjöld, alt að ............... — 18,000
Skrifstofukostnaður lögreglustjórans í Reykjavík:
a. Laun fulltrúa og 3 skrifara .......... kr. 17,100
b. Húsaleiga ............................... — 3,600
c. Hiti og ljós ............................ — 2,400
d. Ýms gjöld ...........;................ — 1,900
kr. 28,600
— 86,000
— 25,000
K o n a.
íþröttaskölinn f Raukadal
Skrifstofukostnaðurmn er þann-
ig um kr. 40,000,00 — fjörutíu
þúsund krónum — hærri í frum-
Samtals kr. 139,600
varpi stjórnarinnar heldur en hann
hefir áður verið.
.. Þetta er sparnaðurinn!
Starfstíma eldri deildar, sem er
frá 1. nóv. til 15. febr., er lokið
í þetta sinn. Námsskeiðið sóttu 19
nemendur:
Jóhann Bjarnason, Kaðalstöðum,
Mýrasýslu, Kjartan B. Guðjóns-
son, Flóðatungu, Mýrasýslu, Ólaf-
ur Benónýsson, Háafelli, Borgar-
fj.sýslu, Sigurður Kristjánsson,
Skerðingsstöðum, Barðastrandar-
sýslu, Arilíus Asmundsson, Rófu,
Húnavatnssýslu, Lýtingur Jónsson,
Lýtingsstöðum, Rangárvallasýslu,
Þórður Jónsson, Lýtingsstöðum,
Rangárvallasýslu, Gunnar Sigur-
mundsson, Laugarási, Árnessýslu,
Aðalsteinn Hallgrímsson, Skarði,
Árnessýslu, Böðvar Guðmundsson,
Sólheimum, Árnessýslu, Vilhjálm-
ur Þórsteinsson, Húsatóftum, Ár-
nessýslu, Jón Bjarnason, Hlemmi-
skeiði, Árnessýslu, Jón Þórðarson,
Reykjum, Árnessýsiu, Guðmundur
Magnússon, Austurhlíð, Árnes-
sýslu, Kristbergur Jónsson, Laug,
Árnessýslu, Greipur K. Kristjáns-
son, Haukadal, Árnessýslu, Baldur
Kristjónsson, Útey, Árnessýslu,
Óskar Guðmundsson, Vatnsleysu,
Árnessýslu, Tómas Tómaisson,
Auðsholti, Árnessýslu.
Nokkrir af nemendum fóru áð-
ur en skólaslit urðu, vegna þess að
þeir voru bundnir vertíðarstörfum.
Fleiri sóttu um inntöku á náms-
skeiðið en hjer greinir, en húsa-
kynnin voru svo þröng, að það
varð að vísa þeim frá.