Morgunblaðið - 10.04.1929, Side 3
M 0 RGUNBLAÐJÐ
3
2¥lorQtmWa&i$
■tofn&ndl: Vllh. Flnien.
TTtcefandl: FJelag 1 Reykjavlk.
JRltatJðrar: Jón KJartanason.
Valtýr Stefánsaon.
A.u*lý«lngastjóri: B. Hafberg.
■krlfatofa Austurstrœtl 8.
■laal nr. 600.
Aukl^alngaakrlfstofa nr. 700.
Helaa&afmar:
Jðn KJartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1X10.
H. Hafberg nr. 770.
Askrlftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánnOl.
Utanlands kr. 2.60 - -----
1 l&uaaaölu 10 aura elntaklS.
Erlendar sfmfregnir.
Færeyingar og Barcelona-
sýningin.
KRöfn, FB. 9. apríl.
>ingmönnum sýnt banatilræði.
Frá Dehli er símað til Ritzau-
frjettastofunnar: Þegar fundur
hófst á Indlandsþingi í gær, var
tveimur sprengikúlum varpað nið-
ur í þingsalinn af áheyrendapöll-
unum. Nokkrir þingmenn særðust.
Tveir Indverjar liafa verið liand-
teknir og hafa þeir, að sögn, með-
gengið.
Frá Dehli er símað til Ritzau-
frjettastofunnar: Um leið og
sprengikúlunum var varpað niður
í þingsal Indlandsþings, var og
varpað niður yfirlýsingu frá „hin-
<öú-sósíalistiskum lýðveldisher' ‘. í
yfirlýsingunni er komist að orði á
þessa leið: „Á meðgn Indverjar
bíða óverulegra umbóta af störf-
um Simon-nefndarinnar, reyrir
stjórnin þjóðina í nýja fjötra.“
1 yfirlýsingunni er einnig bent á,
í þessu sambandi, lög um örygg-
iisráðstafanir og vinnudeilur, hand-
•tökur verkalýðsforingja sýni livert
stefni, og hafi lýðveldisfjelagið því
látið gera þessa árás til þess að
binda enda á auðmýkjandi skrípa-
leik, sem fram fari í þinginu.
Frá London er símað: Þegar
■sprengikúlunum var varpað niður
í sal Indlandsþings, særðust fimm
•þingmenn, nefnilega George Schu-
ster formaður fjárhagsnefndar og
fjórir innfæddir þingmenn. Binn
Jieirra særðist hættulega.
Margir vilja eignast suðurpóls-
löndin.
iFrá New Cork City er símað:
'Stjórnin í Argentínu mótmælir
kröfum Bretlandsstjórnar og kröf-
um Bandaríkjastjórnar um yfir-
ráð yfir Suðurpólslöndunum, og
’lýsir því yfir, að hún telji Argen-
tínu eina hafa rjett til pólland-
-anna.
Ban darík jatollvörðum ámælt.
Frá Oslo er símað: Norsku blöð-
in telja framkomú ameríksku toll-
varðanna gagnvart skipshöfninni
;á Juan óafsakanlega. xLíta blöðin
'Svo á, samkvæmt upplýsingum
í skeytum um málið, er þau hafa
fengið, að tollverðirnir hefðu hæg
lega getað gefið stöðvunarmerki
á venjulegan hátt. Norska stjórnin
býður eftir opinberru skýrslu frá
Bandaríkjunum og ákveður þá
fyrst, er skýrslan er komin, hvað
•gert verður í málinu.
Bankahrun í Svíþjóð.
Frá Stokkhólmi er símað: A1
manna sparbanken í Stokkhólmi
og Gautaborg og tveir sparisjóðir
í smábæjum hættu fjárgreiðslum
í gær, vegna mikils taps. Blöðin
telja 20 miljónir króna tapað fje
■en bankastjórn Almanna spar
Sbanken segir tapið minna.
Færeyingar veita 2000—3000 kr.
til ferðastyrks handa mönnum þar
í eyjunum, sem kynni að vilja fara
á Barcelona-sýninguna í sumar. Br
gert ráð fyrir, að hver maður fái
3—400 krónur í ferðakostnað. —
Annars hefir skipafjelagið Föroy-
ar komist að samningum um að fá
ódýrt far fyrir menn fram og aft-
ur milli Þórshafnar og Kaupmanna
hafnar með „Tjaldi“ og milli
Kaupmánnahafnar og Barcelona
með O. K. gufuskipinu „Polonia“.
Yerða farbrjef seld fyrir 565—680
krónur og er þar í innifalin gist-
ing og greiði í Barcelo«a meðan
staðið er við, og nokkrar bílferðir
til skemtunar inn í landið.
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
»•••••••••••••••••••••••«*••••••
!»••••••••••••••••••••••••••••••
Sumarlð 1929.
• •-
• •
••
• •
• •
• •
• •
••
• •
• •
••
••
••
• •
••
• •
• •
• •
••
• •
••
• •
••
••
••
••
••
• •
• •
• •
••
• •
••
Við bjóðum okkar heiðruðu við-
skiftavinum að líta inn í búðina
og skoða nýju sumarvörurnar. —
Þessar vörur, sem hjer eru nefnd-
ar, eru allar nýjasta tíska. Yör-
urnar eru afar smekklegar, og
verðið er eins og vanalega í Vöru-
húsinu, mjög lágt.
Næstu daga verða margar teg-
undir af allskonar vörum teknar
upp.
Áður en þjer kaupið annarsstað-
ar, skoðið þá sumarvörumar hjá
okkur.
Vöruhúsið.
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
• •
• •
• •
• •
• •
• •
margar teg.
afar
smekklegar.
Svensnmarkápnr
Xvenkjólar
Telpnsnmarkápnr
Kvenregnkápnrnar
Ijósn á 33.85, ern komnar aitnr.
Karlm. ryk- og regnfrakkar
í mikln árvalL
Karlmannaföt, Fleiri knndrnð sett
biá og mislit, fyrir
fnllorðna og nngl.
ingtidindi.
Raf erkuveiturnar.
„Háspennn“-stranmnr hleypnr í Hrifln-Jðnas.
Slátrunin afstaðin.
I gær fór enn mestur hluti fund-
artímans í Ed. í að ræða frv. um
raforkuveitur í sveitum. — Bar
margt þar á góma.
Fyrstur talaði Jón í Stóradal.
Kom enn fram sama apdúð gegn
frv. og heyrst hafði áður hjá þess-
um þingmanni. í lok ræðu sinnar
bar hann fram svohljóðandi rök-
studda dagskrá:
,í því trausti að ríkisstjórnin,
eftir ástæðum, útvegi þeim hjer-
uðum, er þess óska, hæfa menn til
að rannsaka skilyrði fyrir sameig-
inlegri raforkuveitu með þeim
skilmálum, að ríkið og hlutaðeig-
andi hjerað kosti rannsóknina að
helmingi hvort, tekur deildin fyr-
ir næsta mál á dagskrá.“
Svo sem sjá má á dagskrá þess-
ari, er áhuginn fyrir málinu harla
lítill. Ríltissjómin á „eftir ástæð-
um“ að útvega hæfa menn o. s.
frv. Þessa tillögu flytur Jón í
Stóradal eftir að liafa fengið full-
komna vitneskju um að málið á
beinum fjandskap að mæta af
játning fyrir því, að þeir Fram
sóknarmenn í fjhn. hafi í rann
og veru verið með framgangi frv.,
en verið kúgaðir til að hindra
framgang þess. Og það mun vera
sjálf ríkisstjórnin, undir forystu
dómsmálaráðherrans, sem hefir
staðið fyrir þeirri kúgun.
Þetta kom greinilega fram í síð-
ari hluta ræðn P. Herm. á þingi í
gær. Þar rakti liann öll höfuð-
atriði úr rökum Jóns Þorlákssonar
fyrir framgangi málsins og lýsti
sig fullkomlega sammála. En —
sarnt varð hann að bregða fæti fyr
ir málið.
Þá flutti Ingibjörg H. Bjama-
son ítarlega ræðn um nauðsyn
málsins. Rakti þýðing rafmagnsins
fyrir sveitaheimilin; það sparaði
vinnu, yki hreinlætið og hefði
stórfeld áhrif á heilbrigði þjóðar-
innar. Þetta væri því fyrst og
fremst mál húsfreyjanna.
í sömu átt talaði Jónas Krist-
jánsson læknir á langardag og'
einnig í gær.
Þess yar getið hjer í blaðinu ný-
stjórnarinnar hálfu!
Páll Hermannsson var annar á verið, að enn væri óvíst um af-
mælendaskránni. Fyrri hluti ræð- stöðu Einars Árnasonar fjármála-
unnar var barnslega einfeldnings- ráðherra, til þessa máls. En eftir
legur og næsta broslegur. Hanu daginn í gær þarf enginn að vera
eyddi löngum tíma í að afsaka þá' i vafa í því efni. Ráðherrann flutti
ráðsmensku meirihl. fjvn., að velja j þar stutta ræðu og andmælti mál-
Jón Baldvinsson til þess að hafajinu fastlega. Taldi það „óforsvar-
framsögu. Og afsölmnin var þá að-1 anlega ljettúð af flutningsmönn-
allega í því fólgin, að þar sem 3, um, ef þeir ætlast til að frv. verði
landkjörnir þm. hefðu flutt frum-1 samþ.“ En ráðh. virtist fljótt iðr-
varpið, væri ekki nema eðlilegt, að ast þess, er hann sagði, því strax
Jóni Bald., sem einnig væri lands-
kj., yrði falin framsagan! Ekki
var nú ræðumaður vel ánægður
með þessa skýringu, því að hann
bætti við, eins og til þess að af-
saka sjálfan sig sjerstaklega, að
hann hefði ekki tekið sæti í fjhn.,
fyr en eftir að búið var töluvert
að ræða málið.
En hvað höfðu þessar afsakanir
þingmannsins að þýða? Yar meiri
hl. ekki sjálfráður um, hverjum
liann vildi fela framsögu málsins?
Jú, vissulega. En í afsökuninni
felst þung ásökun. í henni felst
Herakllt
byggingarefni
er alveg nýtt hjer á landi. Það er selt í plötum y> X
2 metra og mismunandi þyktum. Þessar plötur eru
heppilegar innan húss í steinbyggingar í staðinn
fyrir kork, því að þær einangra hita og kulda, springa
ekki, og auk þess má nota þæí sem steypnmót og
spara þær því mikla vinnu og vírnet. Ekki þarf svo
annað en „pússa“ yfir plöturnar á eftir, því að
cementsteypa festist við þær.
HERAKLIT má líka nota til veggja í timbur-
húsum, utan og innan á grind í stað þilja, og er það
víða gert erlendis.
HERAKLIT kom fyrst á markaðinn npp úr stríð-
inu, og fram til ársins 1926 voru framleiddir af
því um 19,000 tenmgsmetrar. Árið 1928 var fram-
leiðslan 65,000 teningsmetrar og í ár verður hún
200,000—225,000 teningsmetrar. Þetta sýnir hvað
Heraklit ryður sjer ákafelga til rúms.
HERAKXIT getur ekki brunnið.
HERAKLIT sparar vinnnlann við byggingar stór-
kostlega. ,
HERAKLIT hefir fengið einkaleyfisvernd í öll-
um löndum.
Fyrsti maðurinn hjer á landi, sem hefir notað
Heraklit í hús sitt, er hr. verkfræðingur Benedikt
Gröndal.
Einkaumboðsmenn á Heraklit fyrir ísland:
B. Einarsson s Funk
hafa altaf birgðir fynrliggjandi af 2y2 og 5 em.
þykkum plötum. Leitið upplýsinga hjá okkur.
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
á eftir fór hann að tala um, að
málið væri stórfenglegt framtíðar-
mál.
Jónas Jónsson dómsmálaráðh.
flutti eina af sínum alkunnu ræð-
um í þessu máli í gær. Fyrst blaðr
aði hann lengi nm andúð íhalds-
flokksins gegn smástöðvunum, en
færði auðvitað þeim orðum sínum
engan stað. Til þess að hnekkja
þessum ósannindum, má benda J.
J. á það, að á þingi 1927 vorn það
tveir þm. úr íhaldsfl. (Á. J. og
J. K.) og einn Framsóhnarflokks-
rnaður, er fluttu þál.till. um lán úr
Ræktunarsjóði til rafvirkjunar í
sveitum.
Þá rjeðist dómsmrh. með mikill
heift á verlcfræðingana og alt, sem
þeir gerðu. Með frv. þessu, um
raforkuveitur ætluðu verkfræðing-
ar að „flækja bændur í botnlausan
fjelagsskap“ ; frv. værí „hallæris-
ráðstöfun fyrir verkfræðinga“ o.
s. frv. Dró ráðherrann inn í nm-
ræðnrnar déilur úm brúarmál í
Vestur-Skaftafellssýslu (Ásavatns-
brúarmálið) og sagði, að „verk-
fræðingsvitið“ hefði þar gengið
svo langt, að mæla með 5 brúm
yfir eina á í stað einnar brúar.
Á þetta er hjer drepið til þess
að almenningur, sem þekkir þetta
brúarmál, geti sjeð hve fádæma
Þrír piltar óska
eftir kensln í enskn
og bókfærsln.
A S í. vísar á.
illgirnisleg og heimskuleg fram-
koma þessa ráðherra er í þessu
nauðsynjamáli Skaftfellinga.
Atkvæðagreiðsla fór fram nm
þetta mál í Ed. í gær. Fyrst kom
til atkv. rökstndda dagskráin frá
Jóni í Stóradal. Hún var feld
með 10:4 atkv. (með voru Jón í
Stóradal, JJ, EÁ og GÓl).
Þá kom tij. atkv. till. um að