Morgunblaðið - 13.04.1930, Síða 5

Sunnudagmn 13. apríl 1930.
6
Eftirlíkt
Rnskinn
nýkomið
i mðrgnm litnm.
Verslnnin
EgiU Jacobsen.
Daglega
nýorpin andaegg, fást ódýrust hjá
Aliinglabninn i Haga.
Biarni þðrðarson.
Sími 1533.
BLÖNDAIS
Súkkulaði-karamcllur
er sælgætið se'm bæði ungir og
gamlir, konur og karlar við-
urkendar, sem bæjarins besta
sælgæti.
Biðjið ákveðið um »
BLÖNDALS
Súkkulaði karamellur
og aðgætið að þjer fáið Blön-
dals Súkkulaði-karamellur.
Hvert stykki er innpakkað í
gegnsæan vaxpappír, sem á
er preútað með rauðu: mynd
af þremur krökkum, stafirnir
M. Th. S. B. samandregnir,
og firmanafnið sem býr þær
til:
Maonðs 11 í Blöadahi i\.
Yonarstræti 4B. Sími 2358.
Mnnið
að útsalan ste'ndur aðeins yfir fáa
daga ennþá.
250|° afsláttnr
á öllum vörum verslunarinnar.
Notið tækifærið til að kaupa ó-
dýrt inn fyrir vorið.
Verslnnin
Ingvar ðlafsson
Laugaveg 38.
Sjáifstæðismálið
og „árásirnar" á Dani
Hngarbnrðnr dómsmálaráðberrans.
PáskaTörnr. Páskaverð.
KarlmannaiBt.
Blá cheviotsiöt, alull, sem kostnðn kr. 95,00
verða seld tyrir kr. 74,00.
Ennfremnr seljnm við biáa alfatnaði á
fer. 52.00,
20°/o afsláttnr af
Rykfröbkum - Vetrarfrökknm.
fflanchester.
Langaveg 40.
Simi 894.
Bornasimorglalir
Dúkkur — Bílar — Stell — Diskar — Bollar —• Könnur — Tösktir
— Mublur — Boltar — Flugvjelar — Kubbar — Byssur —. Bækttr
— Mimnhörpur —■ Dýr — Sverð — Eldavjelar —■ Skip — Hringltip
— Smíðatól — Trommur — Lúðrar — Járnbrautir — Grammófónajr
— Burstasett —■ Saumasett — Naglasett — Úr — Festar — TöfEá-
flauturnar frægu aftur komnar o. m. m. fl. Mest úrval, lægst verð.
K. Einarsson & Bjðrnsson.
Bankastrœti 11.
PantaDir
á rjóma til páskanna óskast tilkyntar sem fyrst.
Kjólknrfjelag Beykjavíkur.
Manchettskyrtur
Til að rýma fyrir nýjum skyrtum sel jeg allar gömlu
birgðirnar þessa viku með 10—25% afslætti. Nýkomið mik-
ið úrval af heimasaumuðum karlmannafatnaði. Fermingar-
föt og fataefni sjelega góð og ódýr.
Silkislaufur, húfur og hattar í mjög miklu úrvali.
Komið og skoðið, athugið verð og vörugæðin.
Andrjes Andrjesson,
Laugaveg 3.
i.
Jónas Jónsson dómsmálaráðherra
skrifaði grein í Tímann 15. febrúar
s.l., er hann nefndi: „Dansk-ís-
lensk stjórnmálaviðskifti“. Er
grein þessi mestmegnis dylgjur
og óhróður um Sjálfstæðisflokkinn
og einstaka nafngreinda menn
flokksins. Hefir ráðherranu síðar
ge'tið þess á Alþingi, að grein
þessi hafi vakið mikla eftirtekt í
Danmörku, og er það að nokkru
leyti rjett, því að grein var birt í
mörgum blöðum sósíalistaflokksins
danska. Má t. d. geta þess, að
þegar dómsmálaráðherrann skrif-
aði „bombu“ -greinina frægu í
Tíraann, þar sem hann gerði geð-
ve'ikismáílið opinbent, fbirti eitt
sósíalistablaðið í Danmörku fyrri
grein ráðherrans og varpaði fram
þeirri spurningu, hvort líkur væru
til, að maður, er slíka grein skrif-
aði gæti verið geðbilaður!
í fyrnefndri grein, um stjórn-
málaviðskifti Islendinga og Dana,
gerðist dómsmálaráðherraim all-
þungorður í garð Sjálfstæðisflokks
ins og taldi að framkoma flokksins
gagnvart Dönum væri ósamboðin
siðaðri þjóð. Eigi hefði verið hirt
um að svara þessum skrifum ráð-
heVrans, fremur en öðrum órök-
studdum dylgjum haus og stað-
hæfingum í garð pólitískra and-
stæðinpra, ef hann ekki nú alveg
nýlega hefði farið að gefa þenna
áburð sinn út í annari, endurbættri
útgáfu. í Tímanum 10. þ. m. birt-
ist „eldhúsdagsræða“ dómsmála-
ráðherra og er þar enn verið með
óhróður og dylgjur x garð Sjálf-
stæðisflokksins vegna afskifta
hans af sjálfstæðismálunum. -—
Þykir því rjett, að athuga ofur-
lítið þe'ssa xmdarlegu og óskiljan-
legu framkomu dómsmálaráðherr-
ans í sjálfstæðismálum þjóðarinn-
ar.
II.
Óhætt er að fullyrða, að mikill
meiri hluti íslensku þjóðarinnar
sje þeirrar skoðimar, að síðasti
afanginn í sjálfstæðismálinu sje
enn eftir. Með sáttmálanum, sem
gerður var 1918, fengu íslendingar
viðurkenningu Danmerkur á full-
veldi íslands. Þetta var mikill sig-
ur í sjálfstæðisbaráttmmi.
En böggull fylgdi skammrifi. —
Fullveldisviðurkenningunni fylgdi
sú kvöð frá Dana hálfu, að danskir
ríkisborgarar skyldu njóta jafn-
rjettis á íslandi við íslenska þegna.
Henni fylgdi einnig sú kvöð, að
Danir skyldu fara með íslensk
utanríkismál í umboði Islands.
Fullveldisviðurkenningin yar
fengin og þar með var xmninn
stærsti sigurinn í sjálfstæðisbar-
áttunni. En þannig var gengið frá
kvöðunum, sem fylgdu fullveld-
inu af hálfu Dana, að Islendingar
höfðu það eigi á sínu valdi að
losna við þær, fyr en að loknu
samningstímabilinu, eða í árslok
1943. En frá þeim tíms, er það á
valdi Islendinga einna að losna við
kvaðirnar, þó því aðeins, að þeir
Istandi sem einn maður. Uppsagn-
arákvæði sambandslaganna voru
sett svo ströng, að það er með öllu
óhugsandi að losna við sambands-
lagasamninginn nema íslendingar
sjeu samtaka og einhuga.
III.
Á Alþingi 1928 bar Sigurður
Eggerz upp fyrirspum til ríkis-
stjórnarinnar þess efnis, hvort
hún vildi „vinna að því að sam-
bandslagasamningnum verði sagt
upp eins fljótt og lög standa til.“
Þessu var svarað játandi af stjórn-
inni og öllum þingflokkum.
Fyrirspum þessari hafði ekki
fyr Verið svarað, en að raddir fóru
að heyrast um það, að hún þýddi
ekki hreina uppsögn sambandslag-
anna, heldur endurskoðxm þeirra.
Þessar raddir komu fram í Dan-
mörku af mxmni tveggja ráðherr-
aima, forsætisráðhemans og dóms-
málaráðherrans. Og þessar raddir
heyrðust oft í aðalmálgagni stjórn
arinnar, Tímanum.
En þessar raddir voru háska-
legar fyrir framgang sjálfstæðis-
málsins. Þær gátu vel orðið til
þess að leggja stein í götu sjálf-
stæðismálsins — stein, er íslend-
ingum yrði um megn að ryðja úr
vegi.
Þess vegna verður það, þegar
flokkasamstejrpan átti sjer stað
í þinglokin í fyrra og Sjálfstæðis-
flokkurinn var stofnaður, að flokk-
urinn gefur út skilmerkilega og
ótvíræða stefnuskrá um þetta at-
riði. Sjálfstæðisflokkurinn kvaðst
ætla.:
„Að virnia að því og undirbúa
það, að ísland taki að fullu öll sín
mál í sínar eigin hendur og gæði
landsins til afnota fyiir landsmenn
eina, jafnskjótt og 25 ára samn-
ingstímabil sambandslaganna er á
enda.“
Hjer er skýrt og skilmerkilega
að orði kveðið. Sjálfstæðisflokkur-
inn.vill vinna að því, að íslending-
ar taki að fullu og öllu utanríkis-
málin í sínar hendur. Hann vill
einnig vinna að því, að jafnrjettis-
ákvæði sambandslaganna falli
burt og að íslendingar hafi í fram-
tíðinni einir not af landsins gæð-
um. Þessa stefnuskrá hefir flokk-
urinn birt opinberlega, svo að
Danir þurfi ekki að vera í neinum
vafa um, hvað flokkurinn ætlar
sjer í sjálfstæðismálunum.
I
IV.
Dómsmálaráðherrann vill halda
því fram, að í stefnuskrá Sjálf-
stæðisflokksins felist „árás“ á
Dani. Ilann segir ennfremur, að
merkur stjórnmálamaður í Dan-
mörku, dr. Kragli, fyrv. innanríkis-
ráðherra, sje sammála sjer um
þetta. Dómsmálaráðherrann segir
í fyrnefndri Tímagrein, að Kragh
h'afi kvatt sjer hljóðs á fundi
dansk-íslenskrar ráðgjafarnefndar
s.l. sumar og óskað eftir að fram
kæmu skýringar af hálfu íslend-
inga á því, „hvað Danir hefðu gert
á hluta fslendinga, sem hefði þurft
að leiða til þess, að heill landsmála-
flokkur væri myndaður á íslandi
með nafni og stefnuskrá, sem benti
til þess, að nokkrum hluta íslend-
inga þætti líklegt, að Danir væru
að inmlima landið pólitískt, fjár-
hagslega og menningarlega.“
Ef þessi uinmæli, sem dómmála-
ráðherrann hefir eftir dr. Kragh
fyrv. innanríkisráðherra Dana eru
rjett hermd, eru þau harla eftir-
tektarverð. Dómsmálaráðherrann
segir, að dr. Kragh hafi vetið að
skifta sjer af því í sambandslaga-
nefndinni, hvaða nafn íslenskur
stjórnmálaflokkur hefir valið sjer.
Þetta er ótrúlegt. En ef rjett er
frá skýrt hjá dómsmálaráðherra,
þá hefir þessi mæti danski stjórn-
málamaður herfilega misskilið sitt
hlutve'rk í nefndinni. íslenskur
stjórnmálaflokkur þarf ekki leyfi
Dana til þess að kalla sig hvaða
nafni, sem honum sýnist.
En hjer er e. t. v. fundin skýr-
ingin á því, hversvegna íslenska
stjói’nin og hennar flokkar upp-
nefna ætíð S j álf stæðisflokkinn
bæði í ræðu og riti? Er það til
þess að þóknast Dönum, að þejf
gera þetta? Sennilefgast er að svo